Baby Bag

7 შოკისმომგვრელი ფაქტი საბავშვო საფენების შესახებ

7 შოკისმომგვრელი ფაქტი საბავშვო საფენების შესახებ

თანამედროვე დედებისთვის საბავშვო საფენები ერთ-ერთ ყველაზე საჭირო და აუცილებელ ჰიგიენურ საშუალებას წარმოადგენს, რომლის გარეშე ბავშვზე ზრუნვა ყველასთვის რთული წარმოსადგენია. მიუხედავად იმისა, რომ საბავშვო საფენებს პატარები ყოველდღიურად იყენებენ, მშობლებმა მათ შესახებ ძალიან ბევრი მნიშვნელოვანი რამ არ იციან. ჩვენს სტატიაში საბავშვო საფენებზე 7 შოკისმომგვრელ ფაქტს გაგაცნობთ, რომლის შესახებ ჯერ არაფერი გსმენიათ.

  • 1.საბავშვო საფენები გარემოს აბინძურებს

დაუჯერებელია, მაგრამ ერთჯერადი საბავშვო საფენები ნაგავსაყრელებზე ტერიტორიის უდიდეს ნაწილს იკავებს. ცნობილია ისიც, რომ ჩვილების 90 %-თან მშობლები სწორედ ერთჯერად საბავშვო საფენს იყენებენ. როდესაც საბავშვო საფენი ნაგავსაყრელზე ხვდება, მის გახრწნას 200-300 წელი სჭირდება, რის გამოც ის გარემოში ძალიან დიდხანს რჩება. სწორედ ამიტომ საბავშვო საფენები გარემოს სერიოზულ დამაბინძურებლად არის მიჩნეული. 24 საათის განმავლობაში ჩვილებს, საშუალოდ, 5-8 ერთჯერადი საფენის გამოცვლა სჭირდებათ. ერთჯერადი საფენების უმრავლესობა ქიმიურ ნივთიერებას, პოლიმერს შეიცავს, რომელიც ზოგადად უსაფრთხოა, მაგრამ თუ ბავშვს საფენს დიდი ხნის განმავლობაში არ გამოუცვლით, პოლიმერს მისი სათუთი კანის დაზიანება შეუძლია.

  • 2.საბავშვო საფენი ინფექციებს და კანის გამონაყარს იწვევს

ბავშვის, განსაკუთრებით კი ახალშობილის, კანი ძალიან მგრძნობიარეა. საფენების გამოყენების დროს კანზე გამონაყარი ხშირად ჩნდება. მშობლები თვლიან, რომ საბავშვო საფენების გარკვეული ნაწილი კანს არ აზიანებს, თუმცა ეს შეცდომაა. ნებისმიერი ტიპის საფენი ჩვილის კანისთვის საზიანოა. თუ ბავშვს საფენს დიდხანს არ გამოუცვლით, ან მისი სისველე გამოგეპარებათ, კანზე გამონაყარი აუცილებლად გაჩნდება. ქიმიური ნაერთები, რომლებიც საფენებს გამოჟონვისგან იცავს, ჰაერს აკავებს, რის გამოც ბავშვის კანი სველ და უჰაერო გარემოში დიდხანს რჩება, რაც ინფექციის გავრცელების რისკებს ზრდის.

  • 3.საბავშვო საფენი ძალიან ძვირადღირებული პროდუქტია

საშუალოდ, ერთი ბავშვი ცხოვრების პირველი წლების მანძილზე 6000-მდე საფენის გამოცვლას საჭიროებს. თუ ერთი საფენის ფასს გავითვალისწინებთ, ჯამში მშობლებს შვილის ჰიგიენაზე ზრუნვა საკმაოდ ძვირი უჯდებათ. განსაკუთრებით დიდ თანხებს ის მშობლები ხარჯავენ, რომლებიც ერთჯერად საფენებს ყიდულობენ. მრავალჯერადი საფენები, როგორც წესი, უფრო ნაკლებ დანახარჯს საჭიროებს.

  • 4.საბავშვო საფენი მიჩვევას იწვევს

ბავშვის საფენისადმი დამოკიდებულებასთან ბრძოლა მშობლებისთვის ერთ-ერთ ყველაზე დიდ გამოწვევას წარმოადგენს. კვლევებით დგინდება, რომ ბავშვები, რომლებიც ერთჯერად საფენებს იყენებდნენ, გაცილებით რთულად ახერხებენ მათგან გათავისუფლებას, ვიდრე ის პატარები, რომლებიც მრავალჯერად საფენებში გაიზარდნენ.

  • 5.საბავშვო საფენები ნაგავსაყრელზე ფეკალიებთან ერთად ხვდება

საბავშვო საფენების მწარმოებლები მშობლებს ურჩევენ, რომ ბავშვის ფეკალიური მასები საფენს მოაშორონ და გამოყენებული საფენები ნაგავსაყრელზე გადაყარონ, თუმცა მშობლების 99 % საფენებს ნაგავსაყრელზე ფეკალიებთან ერთად ყრის. უფროსებს ხშირად ავიწყდებათ, რომ ფეკალიური მასების ადგილი საკანალიზაციო მილებშია და არა ნაგავსაყრელზე.

  • 6.საბავშვო საფენს მრავალმხრივი გამოყენება აქვს

საბავშვო საფენს სითხის შეწოვის საოცარი უნარი აქვს, რის გამოც მისი გამოყენება მრავალმხრივად შეგიძლიათ. თუ ონკანი წვეთავს, შეკეთებამდე შეგიძლიათ მას საბავშვო საფენი შემოახვიოთ, რათა იატაკი არ დაგისველდეთ. დიასახლისები სითხით დასველებულ სასადილო მაგიდას საფენის შიდა ზედაპირით ხშირად წმენდენ. შეგიძლიათ, საბავშვო საფენები იმ მცენარეების გასაზრდელად გამოიყენოთ, რომლებსაც წყლის ხანგრძლივად შეკავება ესაჭიროებათ.

  • 7.მშობლებს ავიწყდებათ, რომ ბავშვებს საფენი 24 საათის მანძილზე არ უნდა ეკეთოთ

საბავშვო საფენების გამოყენება მშობლებისთვის იმდენად კომფორტულია, რომ ისინი ბავშვის კანს სუნთქვის შესაძლებლობას აღარ აძლევენ. მართალია, უფროსები პატარებს საფენებს დღის განმავლობაში რამდენჯერმე უცვლიან, რაც კანს გაღიზიანებისგან იცავს, თუმცა აუცილებელია, რომ დღის განმავლობაში რამდენიმე საათით ბავშვს საფენის გარეშე ყოფნის შესაძლებლობა მივცეთ, რათა მისი მგრძნობიარე კანი ინფექციის განვითარებისა და გამონაყარისგან დავიცვათ.

მომზადებულია ​Parentcircle.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - ექიმის რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ

​რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - ექიმის რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ

რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ. ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე.

- ქალბატონო ნანა, რას უზრუნველყოფს ბავშვის ორგანიზმში D ვიტამინი?

​- თავდაპირველად განვიხილოთ, რას წარმოადგენს D ვიტამინი. ვიტამინი D ერთდროულად წარმოადგენს ჰორმონს და ცხიმში ხსნად ვიტამინს. „მზის ვიტამინი“ 1963 წელს გამოყოფილ იქნა თევზის ქონიდან.

​არჩევენ ვიტამინ D-ს ორ აქტიურ ფორმას. ვიტამინ D2 მცენარეული წარმოშობის სინთეზური ვიტამინი, რომელიც წარმოიქმნება ზოგიერთ საფუარა სოკოზე ულტრაიისფერი სხივების ზემოქმედების შედეგად, მისი პროვიტამინია ერგოსტერონი. ვიტამინ D2-ით ამდიდრებენ საკვებს და ბიოლოგიურად აქტიურ დანამატებს. ვიტამინი D3 (მეორე სახელი „ნატურალური“) გვხვდება ცხოველური წარმოშობის საკვებში, ადამიანის ორგანიზმისთვის იგი უფრო ოპტიმალურად ითვლება. ეს ფორმები თირკმელებსა და ღვიძლში გარდაიქმნება ჰორმონ კალციტრიოლად, იგი ვიტამინ D-ს აქტიურ ფორმად, რომელიც მოქმედებს კუნთების, თირკმელების, ნაწლავების უჯრედებზე. ნაწლავებში იგი ხელს უწყობს კალციუმის გადამტანი ცილის წარმოქმნას, ხოლო კუნთებსა და თირკმელებში - თავისუფალი კალციუმის უკუშეწოვას.

​რაციონში D ვიტამინის ნაკლებობა, მზეზე ბავშვის არასაკმარისად ყოფნასთან ერთად, ჩვილ და ადრეული ასაკის ბავშვებში იწვევს კალციუმისა და ფოსფორის ცვლის მოშლას, რის შედეგადაც ირღვევა ძვლოვანი ქსოვილის წარმოქმნა და მინერალიზაცია. ამ დაავადებას ბავშვებში რაქიტი, მოზრდილებში კი ოსტეომალაცია (ძვლების დარბილება) ეწოდება.

​- როგორ ვლინდება რაქიტი, ანუ როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ ბავშვს D ვიტამინის ნაკლებობა აქვს?

​- ძირითადად, რაქიტი ბავშვის სიცოცხლის პირველ და მეორე თვეზევე იჩენს თავს, ხოლო სრულად დაავადება 4–დან 6 თვემდე ასაკში ვლინდება. რაქიტის გამოვლენის პირველი ნიშნებია:

  • ​ჭირვეულობა, ხშირი ტირილი, ბავშვი შეიძლება იყოს, როგორც აგზნებული, ისე მივარდნილი;
  • უძილობა, ფრთხილი ძილი, კრთომები (ძილშიც და სიფხიზლეშიც);
  • ცუდი მადა;
  • ოფლიანობის მომატება, განსაკუთრებით კეფის არეში. ბალიშზე ოფლიანი კეფის ხშირი ხახუნის გამო, ამ არეში გამელოტება ვითარდება, ე.წ. კეფის სიქაჩლე.
  • ძვლების არასაკმარისი მინერალიზაციის გამო ყიფლიბანდის დროული დახურვა არ ხდება, ყიფლიბანდი დიდი ზომისაა, რბილდება დიდი ყიფლიბანდის კიდეები, ასევე კეფის ძვალი( ამას კრანიოტაბესი ეწოდება).

​თუ დეფიციტი გაგრძელდა, შემდგომში დაავადება კიდევ უფრო შეიძლება გაღრმავდეს და გამოვლინდეს.

  • თავის დეფორმაცია: კეფის გაბრტყელება, დიდი ყიფლიბანდის გვიანი დახურვა, გამოკვეთილი შუბლის ბორცვები, კვადრატული ფორმის თავი.
  • კბილების გვიანი ამოსვლა.
  • გულმკერდის დეფორმაცია: მკერდის ძვალთან ნეკნების ბოლოების შემსხვილება - „რაქიტული კრიალოსანი“, ლავიწების დეფორმაცია, მკერდის ძვლის დეფორმაცია - ჩაზნექილი ან გამოზნექილი მკერდი, „მეწაღის გულმკერდი“ ან „ქათმის გულმკერდი“.
  • კიდურების დეფორმაციები: ხელებზე სხივ-მაჯის სახსრის შემსხვილება - რაქიტული სამაჯურები. როდესაც ბავშვი სიარულს დაიწყებს, ფეხებზე გარეთ გაზნექილი O-ს მაგვარი, ან მუხლის არეში შიგნით შედრეკილი და ერთმანეთთან მიახლოებული X-ს მაგვარი ფეხები.
  • კუნთთა ტონუსის დაქვეითება: დიდი ბაყაყისებური მუცელი, ხოხვისა და სიარულის დაგვიანება, იხვისებური სიარული.
  •  ყაბზობა და ფაღარათი.

​რაქიტის დიაგნოზს პედიატრი სვამს გასინჯვისას, მაგრამ ზოგჯერ დამატებითი კვლევების ჩატარებაა საჭირო. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ დედებმა დაავადების ზემოთ ჩამოთვლილი პირველი ნიშნების გამოვლენისთანავე მიმართონ პედიატრს.

​- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს მანამ, სანამ ექიმს მიმართავდნენ და როდის უნდა მივმართოთ ექიმს?

​- ძალიან მნიშვნელოვანია რაქიტის პროფილაქტიკა, რადგან ასე თავიდან ავიცილებთ ყველა გართულებასა და ნარჩენ მოვლენას, რაც ამ დაავადებას სდევს თან. რაქიტის პროფილაქტიკა გულისხმობს ბავშვის მოვლისა და კვების რეჟიმის სწორ ორგანიზებას. უმჯობესია, ბავშვი იკვებებოდეს ძუძუთი, მაგრამ თუ ბავშვი გარკვეული მიზეზებით ხელოვნურ კვებაზეა, აუცილებლად უნდა იღებდეს ადაპტირებულ ნარევს, (ასაკის შესაბამის ფორმულას), დროულად უნდა მიეცეს დამატებითი საკვები, ყოველდღიურად უნდა ასეირნებდნენ სუფთა ჰაერზე, უტარებდნენ გამაკაჟებელ პროცედურებს, ვარჯიშებს ასაკის შესაბამისად. მნიშვნელოვანია, ბავშვმა მიიღოს საპროფილაქტიკოდ ვიტამინი D, ხოლო მედიკამენტის დოზა, მიღების წესი და ხანგრძლივობა უნდა განსაზღვროს პედიატრმა.

​რაქიტის ნიშნების შემჩნევისთანავე დედამ უნდა მიმართოს პედიატრს, არ შეიძლება რაქიტის მკურნალობა ექიმის კონსულტაციის გარეშე.

​ორიოდე სიტყვით შევჩერდები ისეთ გართულებაზე, როგორიცაა D ჰიპერვიტამინოზი.

​ზოგჯერ დედებს აქვთ ინფორმაცია D ვიტამინის ნაკლებობის შედეგად გამოწვეული რაქიტის შესახებ და ცდილობენ, პატარას მიაღებინონ აღნიშნული ვიტამინი, ხშირად ექიმის დანიშნულების გარეშეც. ასეთ შემთხვევაში დედამ ადვილი შესაძლებელია, ვერ განსაზღვროს ოპტიმალური დოზა მისი პატარასთვის, დაეყრდნოს მხოლოდ ანოტაციაში მითითებულ ინფორმაციას და ბავშვმა მიიღოს მედიკამენტის ჭარბი დოზა, განვითარდეს D ჰიპერვიტამინოზი. ამ ვიტამინის ზედმეტი დოზები აზიანებს ენდოკრინულ, კერძოდ ფარისებრ, ფარისებრახლო და მკერდუკანა ჯირკვლებს. კალციუმი ლაგდება ყველა ორგანოში და არღვევს მათ ფუნქციას. D ჰიპერვიტამინოზის შორეული შედეგებია თირკმელების ფუნქციის დარღვევა (კალციუმის ჩალაგების გამო) მკერდუკანა (თიმუსის) და პარათირეოიდული ჯირკვლების ფუნქციის დარღვევა, იმუნიტეტის დაქვეითება, შემდგომში მეორადი ბაქტერიული ინფექციების (პნევმონიის, პიელონეფრიტი) განვითარებით.

​თუ პატარას დედის მიერ ანოტაციით შერჩეული დოზით, ვიტამინ D-ს მიღების პროცესში გამოუვლინდება მადის დაქვეითება, შესაძლებელია, სრულ უმადობამდე, პირღებინება, წყურვილი, ძილიანობა, მოდუნება, დეფეკაციის დარღვევები - დიარეისა და ყაბზობის მონაცვლეობით, მშობელმა დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოს პედიატრს შესაბამისი კვლევისა და საჭირო მკურნალობისთვის.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად