Baby Bag

თუ ბავშვი მაღაზიაში ისტერიკას გიწყობთ, სიმშვიდე შეინარჩუნეთ და მისი მოთხოვნები არ შეასრულოთ

თუ ბავშვი მაღაზიაში ისტერიკას გიწყობთ, სიმშვიდე შეინარჩუნეთ და მისი მოთხოვნები არ შეასრულოთ

ბავშვები ყველაზე ხშირად სწორედ სასურსათო მაღაზიებში ჭირვეულობენ. ზოგიერთი მათგანი იწყენს, ნაწილი კი განათებებისა და ხმაურის გამო ძალიან აღგზნებულია. მთავარი მიზეზი, რის გამოც პატარები მაღაზიებში კონტროლს კარგავენ, დახლებზე მოთავსებული პროდუქტებია, რომლებიც მათ ძალიან უყვართ.

მშობლების დიდი ნაწილი, შვილის მხრიდან ისტერიკის მოწყობის შიშით, ბავშვს სასურსათო მაღაზიებში აღარ ატარებს, რაც დიდი შეცდომაა. იმისთვის, რომ ბავშვმა მაღაზიაში ისტერიკების მოწყობა სამუდამოდ შეწყვიტოს, მშობლებმა გარკვეული რეკომენდაციები უნდა დაიცვან. შვილის სახლში დატოვება გამოსავალი არ არის და პრობლემის მოგვარებაში ვერ დაგეხმარებათ.

ბავშვის საჯარო სივრცეში გაყვანამდე გარკვეული წესები შეიმუშავეთ. პატარებმა უნდა იცოდნენ, რა სახის ქცევებია მისაღები, როდესაც ისინი მაღაზიაში იმყოფებიან. თქვენს შვილს აუხსენით, რომ სათამაშო მოედანზე ყვირილი და სირბილი სავსებით ნორმალური მოვლენაა, თუმცა სურსათის მაღაზიაში მსგავსი ქცევა მოსაწონი არ არის. ბავშვს განუმარტეთ, რომ მაღაზიაში ყოველთვის თქვენთან ერთად უნდა იყოს, არ ირბინოს და თაროებიდან პროდუქტები დაუკითხავად არ აიღოს. თქვენს შვილს აუხსენით, რა შედეგები მოჰყვება მის დადებით და უარყოფით ქცევას.

ნეგატიური ქცევის პრევენციას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს. ვიდრე ბავშვს მაღაზიაში წაიყვანთ, დარწმუნდით, რომ ის კარგად არის გამოძინებული და დანაყრებული. თუ ბავშვი დაღლილი ან გაღიზიანებულია, მასთან ერთად პროდუქტების შესაძენად ნუ წახვალთ.

მაღაზიაში რომ შეხვალთ, ბავშვი აუცილებლად რამით დაასაქმეთ. თუ ის თავს დაკავებულად იგრძნობს, აღარ იჭირვეულებს. თაროებიდან აღებული პროდუქტები თქვენს შვილს მიაწოდეთ და უთხარით, რომ კალათაში ჩაალაგოს.

ბავშვის ნეგატიურ ქცევას ყოველთვის ერთი და იმავე მეთოდებით უნდა უპასუხოთ. თუ ბავშვი სირბილს დაიწყებს, გარეთ გამოიყვანეთ და უთხარით, რომ შესვენება გაქვთ. მას მაღაზიაში დაბრუნების უფლება მანამ არ უნდა მისცეთ, სანამ არ დამშვიდდება. თუ თქვენი შვილი ისტერიკას გიწყობთ და მოითხოვს, რომ მისთვის გარკვეული პროდუქტი შეიძინოთ, მის ქცევას ყურადღება არ მიაქციოთ. ბავშვების უდიდესმა ნაწილმა იცის, რომ ყვირილით და ტირილით მშობლებს საჯარო სივრცეში უხერხულ მდგომარეობაში აყენებენ, რის გამოც ისტერიკას ისინი იარაღად იყენებენ. არასდროს უყიდოთ ბავშვს პროდუქტი, როდესაც ის ამას დაჟინებით მოითხოვს. მან უნდა იცოდეს, რომ ტირილით ან ყვირილით ვერასდროს მიიღებს იმას, რაც სურს.

ბავშვი აუცილებლად წახალისეთ, როდესაც კარგად იქცევა. თუ ის მაღაზიაში მშვიდად დაგყვებათ, არ ტირის და არაფერს ითხოვს, საჩუქრად საყვარელი ტკბილეული უყიდეთ ან კარგი ქცევისთვის შეაქეთ.

ბავშვი მაღაზიაში ხშირად ატარეთ, მაშინად კი, როდესაც მხოლოდ ერთი ან ორი პროდუქტის შესაძენად მიდიხართ. თქვენი შვილის ქცევას დააკვირდით და მას მაღაზიაში მისაღები ქცევის წესების შესწავლაში დაეხმარეთ.

მომზადებულია​ verywellfamily.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

როდესაც ბავშვები შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამის გამო სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ - არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

როდესაც ბავშვები შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამის გამო სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ - არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

როდესაც ბავშვები (ბაღის და სკოლის დაწყებითი კლასის) შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამის გამო სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ. არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი? - ამ საკითხზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პრაქტიკოსი ქცევითი თერაპევტი, სუპერვაიზერი, ფსიქოლოგიის მაგისტრი მაკო გაგნიძე.

,,თავდაპირველად, როდესაც რაიმე ქცევაზე გვაქვს საუბარი მნიშვნელოვანია განვმარტოთ, თუ რა არის ქცევა. ქცევა არის ინდივიდის მიზანმიმართულად განხორციელებული აქტივობა, რომელსაც გააჩნია მიზანი და ფუნქცია. ასევე, უნდა გავუსვათ ხაზი, თუ რა არის და რა აღიქმება რთულ ქცევად, რომელთა რიგსაც თქვენს მიერ დასმულ შეკითხვაში მოყვანილი ქცევაც მიეკუთვნება. ამერიკის ფსიქიატრთა ასოციაციის განმარტებით რთული ქცევა არის: ,,ქცევა რომელიც საშიშია ან ხელს უშლის ადამიანს სკოლამდელ, საგანმანათლებლო ან ზრდასრულთა მომსახურების სერვისებში მონაწილეობას და ხშირად საჭიროებს სპეციალური ინტერვენციების შემუშავებას და გამოყენებას.“ აბსოლუტურად ყველა ქცევას აქვს მიზანი, ფუნქცია. აღვნიშნავ იმასაც, რომ ერთი და იგივე ქცევას შესაძლოა ჰქონდეს სხვადასხვა მიზანი, ფუნქცია. ქცევის წინაპირობები შეიძლება იყოს: იმედგაცრუება, ტკივილი, წყენა, შიში, სენსორული დეზინტეგრაცია, შფოთვა, დაღლა, შიმშილი, კომუნიკაციის სირთულე და ა.შ. “

- როდესაც ბავშვები (ბაღის და სკოლის დაწყებითი კლასის) შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამასთან მიმართებით სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ. არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

აღნიშნული ქცევის მიზეზი და ფუნქციაც შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ შესაძლოა იყოს სხვადასხვა, მაგალითად, გარემო პირობები (სიცხე, ფიზიკური დისკომფორტი) ყურადღების მიპყრობის სურვილი, არასასურველი აქტივობისგან გაქცევის მცდელობა, სექსუალური ქცევა (გახდა მასტურბაციის მიზნით) სენსორული დეზინტეგრაცია და ა.შ.

- როგორ უნდა მიუდგეს მშობელი?

- ქცევის მართვა არ არის: ყვირილი, მუქარა, სიმკაცრე ან ყველაფრის შესრულება. აღნიშნულ შემთხვევაში უნდა განისაზღვროს თუ რა არის ქცევის ფუნქცია, ასეთ დროს უნდა შეგროვდეს მონაცემი, რომელსაც ჩვენ ქცევითი თერაპევტები ABC მოდელს ვეძახით. ABC ანუ (Antecedent-Behavior-Consequence) წინაპირობა, ქცევა, შედეგი. აქედან გამომდინარე, უნდა განისაზღვროს ქცევის მიზანი, ფუნქცია და შესაბამისად განხორციელდეს მუშაობა. განვიხილოთ რამოდენიმე მაგალითი, თუკი ჩანაწერის მონაცემებით გამოვლინდა რომ მიზეზი არის სენსორული დეზინტეგრაცია (არ მოსწონს, ვერ ეგუება ტანსაცმლის სტრუქტურას) მაშინ ბავშვი უნდა შეაფასოს სენსორულმა თერაპევტმა, თუ საჭიროება მოითხოვს უნდა დაიწყოს მუშაობა ან მისცეს მშობელს რეკომენდაცია. თუკი მიზეზად გამოვლინდება ყურადღების მიპყრობა, მაგალითად, გაიხადა ტანსაცმელი და ყველა მას უყურებს, ზოგი იცინის, ზოგს უკვირს. მასწავლებელის და მომვლელის ყურადღებაც მისკენაა მიპყრობილი, როცა მანამდე ასეთ ინტერესს მის მიმართ არავინ იჩენდა, (წინაპირობა: ყურადღების მიქცევის სურვილი, ყურადღების ცენტრში ყოფნა. ქცევა: გახდა. შედეგი: მიიქცია ყურადღება, ანუ ქცევამ შედეგი გამოიღო, განმტკიცდადა განმტკიცებული ქცევის მომავალში ხშირად გამოვლენის ალბათობა ძალიან დიდია). განვმეორდები და ვიტყვი რომ გახდის ქცევას შესაძლოა ჰქონდეს ბევრი სხვადასხვა ფუნქცია, მიზანი. რამდენი ინდივიდიცაა იმდენნაირი და განსხვავებული მიზეზი არსებობს, რადგან ყველას გააჩნია ინდივიდუაური მახასიათებლები. ასეთ დროს, სპეციალისტის დაგეგმარებით უნდა გაკეთდეს ჩანაწერები, ქცევითი თერაპევტის რეკომენდაციით დაიგეგმოს სტრატეგია და დაიწყოს ქცევის ჩაქრობაზე მუშაობა. გაეცნოს მშობელს, ასევე ბაღის ან სკოლის პერსონალს, რომ ქცევის გამოვლენის შემთხვევაში ყველამ ერთნაირი მიდგომა იქონიონ. როდესაც ქცევა არ განმტკიცდება, ასე ვთქვათ არ წახალისდება ნელ-ნელა იკლებს და საბოლოოდ კი საერთოდ გაქრება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად