Baby Bag

ხუთი მთავარი ფასეულობა, რომელსაც ბავშვი ადრეული ასაკიდანვე უნდა აზიაროთ

ხუთი მთავარი ფასეულობა, რომელსაც ბავშვი ადრეული ასაკიდანვე უნდა აზიაროთ

ფასეულობები უმნიშვნელოვანეს როლს ასრულებს ადამიანის ცხოვრებაში. ღირებულებების დახმარებით ადამიანები სოციუმში სრულფასოვან ინტეგრაციას ახერხებენ. მორალი ადამიანს პიროვნებად აყალიბებს და მთლიანად განსაზღვრავს, თუ ვინ იქნება ის ცხოვრებაში. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ მშობელმა ბავშვს ფუნდამენტური ფასეულობები ადრეული ასაკიდანვე გააცნოს და გადასცეს. მშობლების უმთავრესი ვალდებულებაა, ყველაფერი გააკეთონ შვილების სრულფასოვან პიროვნებებად ჩამოყალიბებისთვის. ჩვენს სტატიაში იმ ხუთ ძირითად ფასეულობას გაგაცნობთ, რომლებსაც ბავშვი ადრეული ასაკიდანვე უნდა აზიაროთ.

1. მადლიერება

მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვმა მადლიერების გამოხატვა ისწავლოს. ამისთვის საუკეთესო გზა მშობლის პირადი მაგალითია. თუ თქვენ მადლობას ხშირად იხდით და მადლიერი ხართ იმ ცხოვრებისთვის, რომელიც გაქვთ, თქვენი განწყობა შვილებზეც გადავა. თუ შესაძლებლობა გექნებათ, რომ ქველმოქმედება გამოიჩინოთ, ეს აუცილებლად გააკეთეთ. ამ გზით თქვენი შვილები სხვების დახმარებას და მადლიერებას ისწავლიან. თუ თქვენს შვილებს მათი საჭიროებების აღმოჩენაში დაეხმარებით და ასწავლით, როგორ უნდა მიაღწიონ მიზნებს, ისინი მადლიერებას ისწავლიან.

2. გულწრფელობა

ბავშვები გულწრფელობას მარტივად სწავლობენ, თუ მათ ყოველდღიურად აგრძნობინებთ სიმართლის თქმის მნიშვნელობას. რაც უფრო ხშირად ხედავს ბავშვი, რომ თქვენ გულწრფელობას ავლენთ, მით უფრო გულწრფელ ადამიანად ყალიბდება ის. ბავშვები ხშირად იტყუებიან, რათა სასჯელს გაექცნენ ან შექება დაიმსახურონ. თუ შეამჩნევთ, რომ თქვენი შვილი იტყუება, მას სიმართლის თქმის მნიშვნელობაზე გაესაუბრეთ. ბავშვმა უნდა იგრძნოს, რომ სიმართლის თქმა მას გაცილებით მეტ სარგებელს მოუტანს, ვიდრე სიცრუე. თუ ბავშვი ხედავს, რომ მისი მშობელი არასდროს ცრუობს, მასში გულწრფელობა ღრმად იდგამს ფესვებს და ბავშვის პიროვნების განუყოფელ ნაწილად იქცევა.

3. კარგი მანერები

კარგი მანერების ასათვისებლად ბავშვებს მშობლების მაგალითი სჭირდებათ. ბავშვი უნდა ხედავდეს, რომ თქვენ ყოველთვის პატივისცემით ექცევით გარშემომყოფებს. თქვენს შვილს მისალმება და დამშვიდობება ასწავლეთ. მას მაგიდასთან მოქცევის წესებიც გააცანით, ასწავლეთ სწორად ჯდომა და ხელსახოცის გამოყენება. გადაუხადეთ ბავშვს მადლობა, როდესაც ის ამას იმსახურებს. ბავშვს ასწავლეთ, რომ მან პატივი უნდა სცეს უფროს ადამიანს, რომელიც საუბრობს. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ უფროსს ყურადღებით უნდა მოუსმინოს და მას საუბარი არ შეაწყვეტინოს. ბავშვი ამ დროს სხვების მოსმენას და ინფორმაციის აღქმასაც სწავლობს. ბავშვს უფროსებისადმი მიმართვაც უნდა ასწავლოთ. თქვენმა შვილმა უნდა იცოდეს, თუ როგორ ესაუბროს მასზე უფროს ადამიანს პატივისცემით. ამ შემთხვევაშიც, ბავშვმა მაგალითი თქვენგან უნდა აიღოს.

4. თანაგრძნობა და მზრუნველობა

თანამედროვე სამყაროში ბავშვისთვის სხვისი თანაგრძნობის სწავლება ძალიან რთულია. თუ თქვენ სხვებს ხშირად ეხმარებით, ის დაინახავს, რომ სხვების დახმარება ძალიან კარგი საქმეა. მნიშვნელოვანია, რომ მშობელი დადებით დამოკიდებულებას ავლენდეს სხვა ადამიანებისადმი. თუ თქვენ პატივისცემით ეპყრობით მაღაზიის კონსულტანტს და რესტორნის მომსახურე პერსონალს, თქვენი შვილიც ასევე მოიქცევა. ბავშვი თანაგრძნობას და მზრუნველობას მაშინაც სწავლობს, როდესაც თქვენ მისდამი ყურადღებას იჩენთ. ატირებული ბავშვი, რომელსაც დედა ეფერება და ანუგეშებს, აცნობიერებს, რომ ადამიანს რთულ ვითარებაში უნდა თანაუგრძნო.

5. პასუხისმგელობა

მცირეწლოვან ბავშვებს პასუხისმგებლობა რომ განუვითაროთ, თავდაპირველად მარტივი დავალებები უნდა მისცეთ. თქვენს შვილს სთხოვეთ, რომ სათამაშოები ყუთში ჩაალაგოს ან ოთახის რომელიმე მონაკვეთი მოაწესრიგოს. როდესაც ბავშვი დავალებას შეასრულებს, შეაქეთ. პატარებს ძალიან უყვართ, როდესაც აქებენ. ბავშვებს სიამოვნებთ პოზიტიური ემოციების მიღება. როდესაც მათ აქებთ, ისინი დადებით ქცევას კვლავ იმეორებენ. ასაკის მატებასთან ერთად ბავშვს მისი მოვალეობები უნდა აუხსნათ და განუმარტოთ, თუ რა მოხდება, თუ ის საკუთარ მოვალეობებს არ შეასრულებს. ბავშვმა უნდა გააცნობიეროს, რომ ნეგატიური ქცევა მისთვის არასასურველი შედეგების მომტანია. თუ ბავშვი უპასუხისმგებლობას ავლენს, მას საყვარელი ფილმის ყურების უფლება არ მისცეთ. სასჯელისთვის თავის არიდების მიზნით თქვენი შვილი მეტ პასუხისმგებლობას გამოავლენს. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ ის ოჯახის ერთ-ერთი წევრია და სახლში გარკვეული პასუხისმგებლობა მასაც ეკისრება.

მომზადებულია​ putthekettleon.ca - ს მიხედვით


არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ბრაზის გამოხატვა უხეშობის გარეშე?
გაბრაზებული პატარები ხშირად დაგროვილ აგრესიას ძალადობრივი ფორმებით გამოხატავენ, ისინი თავიანთ მეგობრებს, თანატოლებს და მშობლებს კბენით, ყვირილით, მუჯლუგუნების კვრით ან მსუბუქი საგნების სროლით ფიზიკურა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ ქალი და მისი ოჯახი მომზადებულები და ინფორმირებულები შეხვდებიან ორსულობას ყველა უსიამოვნების და გართულების პრევენცია შესაძლებელია

თუ ქალი და მისი ოჯახი მომზადებულები და ინფორმირებულები შეხვდებიან ორსულობას ყველა უსიამოვნების და გართულების პრევენცია შესაძლებელია

ორსულების მშობიარობისთვის მოსამზადებელ ფსიქოლოგიურ რჩევებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი რუსუდან სამხარაძე.
- რა არის მთავარი დეტალი, რისთვისაც მზად უნდა იყოს ორსული, რომ მშობიარობის შემდეგ ნაკლები ფსიქოლოგიური წნეხის ქვეშ აღმოჩნდეს?
- ორსულობა ქალის ცხოვრების განსაკუთრებული პერიოდია, სიხარულთან და ბედნიერებასთან ერთად ხშირად დაბნეულობის, შიშის, შფოთვის, უგუნებობისა და დეპრესიის პერიოდად იქცევა. ახალი სიცოცხლის ჩასახვა, დიდ მოლოდინთან ერთად, ორგანიზმისთვის დიდი გამოწვევაცაა და ეს საპასუხისმგებლო გამოცდა ქალის არა მარტო ფიზიკურ, არამედ ფსიქიკურ ჯანმრთელობასაც ელის.
მღელვარების მიზეზები შესაძლოა იყოს:

​- პასუხისმგებლობის შიში;
- მშობიარობის შიში;
- სხეულის ფორმების ცვლილება;
- ჯანმრთელობის პრობლემები;
თუ ჩვენ განვიხილავთ დედობას, როგორც ფსიქო-სოციალურ ფენომენს, რომელიც ბავშვის განვითარების ყველა პირობას უნდა უზრუნველჰყოფდეს, უნდა შევეხოთ დედის ფსიქოლოგიურ მდგომარეობას. ორსულობა და მშობიარობა საკმაოდ სტრესულია ქალის ფიზიოლოგიისა და ფსიქიკისთვის, ჰორმონალურ ცვლილებებთან ერთად იცვლება რეალობა და ხდება დედის ახალ როლთან ადაპტაცია, რომელიც შეიძლება მიმდინარეობდეს (პოსტნატალურ) მშობიარობის შემდგომი ფსიქოემოციური გართულებებით. მაგალითად, შეიძლება ახალბედა დედას არ ახარებდეს ჩვილის მოვლის პროცესი, განიცდიდეს ქრონიკულ გადაღლას და გაღიზიანებას, რაც კიდევ უფრო შეიძლება უმძაფრებდეს დანაშაულის გრძნობას, რომ ვერ აკმაყოფილებს „იდეალური“ დედის პარამეტრებს. ზოგჯერ ჩნდება ფიქრები, რომ ის ვერ აკმაყოფილებს ბავშვის მოთხოვნილებებს ხარისხიანად, თითქოს და მას არ აქვს საკმარისი ემოციური და ტაქტილური (შეხებითი) კონტაქტი ჩვილთან. აღნიშნული ფიქრები და შიშები ორსულში, ახალბედა დედაში, შესაძლოა იწვევდეს გუნება-განწყობის ცვლილებას, სისუსტეს, უმადობასა და ძილის სირთულეებს.

დედის შემაწუხებელი ფიქრები, რომ თავს ვერ ართმევს დაკისრებულ მოვალეობას, ხასიათის მუდმივი ცვალებადობა, დანაშაულის გაძლიერებული გრძნობა და ინტენსიური ემოციები, შესაძლოა კიდევ უფრო რთულ ფორმებში გადაიზარდოს და შფოთვით აშლილობამდეც კი მივიდეს. რაც თავის მხრივ გავლენას ახდენს არა მხოლოდ დედაზე, არამედ ბავშვზე და ხანდახან, ბავშვის მიმართ აგრესიის მიზეზიც შესაძლოა გახდეს.

​თუ ახლად ნამშობიარებ ქალს ზემოთ ჩამოთვლილი სიმპტომები სუსტად აღენიშნება, აქვს მსუბუქი შფოთვა, ტირილის სურვილი, ხასიათის ცვალებადობა და ეს სიმპტომები 2 კვირაზე მეტხანს არ გრძელდება, შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ ქალი ნელ-ნელა რეაბილიტირდა, ხოლო თუ ეს სიმპტომატიკა არ იცვლება ან მძაფრდება დროის გასვლის მიუხედავად, მაშინ აუცილებელია სპეციალისტების (გინეკოლოგის, ფსიქოლოგის, ნევროლოგის, ფსიქიატრის) კონსულტაცია.
- როგორ უნდა მოემზადოს ორსული ან ის, ვინც ორსულობას გეგმავს ამ რთული და საინტერესო პერიოდისთვის? გვირჩიეთ რამდენიმე აქტივობა ან ფსიქოლოგიური სავარჯიშო, რითაც უფრო მეტი მზაობით შეხვდებიან ქალები მშობიარობას და მის შემდეგ განვითარებულ მდგომარეობას?
- გამოწვევები და სირთულეები ინდივიდუალურია და ისინი სხვადასხვა ფორმითა და ინტენსივობით გვხვდება. თუ კი ქალი და მისი ოჯახი მომზადებულები და ინფორმირებულები შეხვდებიან ამ უნიკალურ პერიოდს, ყველა უსიამოვნების და გართულების პრევენცია შესაძლებელია.

​პრევენციისთვის სასურველია პერინატალურ ფსიქოლოგთან (ფსიქოლოგი, რომელიც მუშაობს შვილოსნობის საკითხებზე, პრე და პოსტ სამშობიარო პერიოდში) კონსულტაცია. ფსიქოლოგის მიზანია, დაეხმაროს ქალს, მიიღოს და გააცნობიეროს საკუთარი თავი ახალ როლში, მოამზადოს მშობიარობისთვის და მიაწოდოს ინფორმაცია შესაძლო დეპრესიის, შფოთვის შესახებ. აუხსნას, თუ რაოდენ მნიშვნელოვანია მშობელი-ბავშვის ჯანსაღი ინტერაქცია.

​რეკომენდაციების სახით ახალგაზრდა დედებს მინდა ვურჩიო, რომ მაქსიმალურად დატკბნენ ამ უნიკალური პერიოდით, ორსულობა და მშობიარობა ეს ის დროა, როცა მხოლოდ საკუთარ თავსა და სურვილებზე უნდა იყვნენ ორიენტირებულნი და გაინებივრონ თავი, იყვნენ კონტაქტში საკუთარ შეგრძნებებთან და სურვილებთან - შემდეგ ჩვილთან.

​მოითხოვეთ დახმარება ოჯახის წევრებისა თუ მეგობრებისაგან, ჩართეთ პროცესში მამა, მიიღეთ მისი ზრუნვა და ყურადღება მადლიერებით, შეადგინეთ და გაიზიარეთ ბავშვზე ზრუნვის დრო და განრიგი, თავისუფალი დრო გამოიყენეთ გამოსაძინებლად და სავარჯიშოდ, ჰაერზე სასეირნოდ ან გასართობად.

​ესაუბრეთ, უმღერეთ მუცლადმყოფ ბავშვს და შემდეგ ჩვილსაც აქტიურად გაუზიარეთ თქვენი ემოციები და განცდები, ეს ტექნიკა დაგეხმარებათ ადვილად ამოიცნოთ საკუთარი და ბავშვის სიგნალები, და ამ სიგნალებს შესაბამისი მგრძნობელობით უპასუხოთ.
​პერიოდულად მიმართეთ რელაქსაციას (3-5 წუთი) - მიიღეთ კომფორტული პოზა, დახუჭეთ თვალები და წარმოიდგინეთ სიტუაცია/ადგილი, სადაც თავს იგრძნობთ მშვიდად, დაცულად და უსაფრთხოდ, ეს თქვენი „იდეალური ადგილი“ იქნება. ეს ტექნიკა ხელს უწყობს სიმშვიდისა და ბალანსის მოპოვებას, რაც დადებითად აისახება, როგორც ფიზიკურ ისე ემოციურ მდგომარეობაზე, საერთო ჯამში კი ადამიანის ჯანმრთელობაზე. რელაქსაცია/წარმოსახვა ეხმარება ადამიანს სიმშვიდე შეინარჩუნოს მთელი დღის მანძილზე.

​მოითხოვეთ სოციალური მხარდაჭერა!

​მნიშვნელოვანია, ორსულობის პერიოდის შესახებ კომუნიკაცია პარტნიორთან (თუ გყავს პარტნიორი), ოჯახის წევრებთან და/ან მეგობრებთან. ასევე, გამოცდილების გაზიარება იმ ქალებთან, რომლებიც ახლა გადიან ამ პროცესს: ორსულებთან და ახალშობილის დედებთან. ასეთი მხარდაჭერის მისაღებად, შეგიძლია სხვადასხვა ჯგუფში გაწევრიანდე, მათ შორის სოციალური ქსელების გამოყენებით.

​თუ ცოტას ნერვიულობ, იცოდე, რომ არ ხარ მარტო. შიში, შფოთვა, ახალ როლთან შეგუების სირთულე ძალიან ბუნებრივია, განსაკუთრებით პირველი ან დაუგეგმავი ორსულობის შემთხვევაში.

​- რას ურჩევდით პარტნიორებს და ოჯახის წევრებს, რომლებიც ორსულთან ერთად გადიან ამ რთულ პროცესს?

​- მშობიარობის შემდგომ ფსიქო-ემოციურ გართულებებს ხელს უწყობს ასევე, ისეთი სოციალური ფაქტორები, როგორებიცაა: ფინანსური პრობლემები და კეთილმოუწყობელი საცხოვრებელი პირობები, მხარდაჭერის არქონა ოჯახის წევრებისა და ნათესავებისაგან, პარტნიორთან დისჰარმონიული ან დაძაბული ურთიერთობები, პარტნიორის გულგრილობა ასეთ პერიოდში ძალიან მწვავედ აისახება ქალის ისედაც სენსიტიურ ფსიქიკაზე, დროებითი იზოლაცია ან სავალდებულო დეკრეტი. ქალი, რომლისთვისაც კარიერული ზრდა და სოციალური თვითრეალიზება პრიორიტეტულია, მძიმედ განიცდის ამ პერიოდს. ასევე საყურადღებოა ის ფიზიკური დისკომფორტი, რომელიც თან ახლავს ორსულობას/მშობიარობას და მშობიარობის შემდგომ ფიზიკურ რეაბილიტაციას: მცირე მენჯის ორგანოების დაწევა, ჩახევები ან საკეისრო კვეთის შემდგომი ჭრილობები, ლაქტაციის დამახასიათებელი ტკივილები და გართულებები, წონის მატება, კანის დეფორმირება, სხეულის შეცვლილი ფორმები, რაც ქალის თვითშეფასებაზე ნეგატიურად აისახება და დიდ განსაცდელში აგდებს.

​პარტნიორები და ოჯახის წევრები უნდა იჩენდნენ ყურადღებას და მაქსიმალურ მხარდაჭერას როგორც ფიზიკური დახმარების მხრივ, ასევე ემოციური კუთხითაც. ოჯახის წევრებმა კრიტიკის და ნეგატიური შეფასება/შედარებებისგან უნდა შეიკავონ თავი, გაგებით და თანაგრძნობით მოეკიდონ ქალის შეცვლილ ემოციურ მდგომარეობას. 

ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

წაიკითხეთ სრულად