Baby Bag

„სადღაც სამ კვირაში მე დავინახე ძალიან დიდი შედეგი,“ - ნუკი კოშკელიშვილის რჩევები მეტყველების შეფერხების მქონე ბავშვების მშობლებს

„სადღაც სამ კვირაში მე დავინახე ძალიან დიდი შედეგი,“ - ნუკი კოშკელიშვილის რჩევები მეტყველების შეფერხების მქონე ბავშვების მშობლებს

​​ნუკი კოშკელიშვილმა მშობლებს ის მიდგომები, მეთოდები და თამაშები გააცნო, რომელთაც შვილის მეტყველების განვითარებისთვის აქტიურად და წარმატებით იყენებს:

„თამაში არის ყველაზე მნიშვნელოვანი ბავშვებში. მათ უნდა განავითარონ ფანტაზია. არიან ბავშვები, ვინც არ იცის თამაში. მე თავიდან ბოლომდე ვარ ამაში ჩართული. მე ვთვლი, რომ საგანგაშო არასდროს არაფერი არ არის. სამეცადინო ყოველთვის არის. ბავშვი შეიძლება არ გაჩვენებდეს იმას, რომ რაღაც ისწავლა, მაგრამ რაღაც მომენტში აუცილებლად დაინახავთ, რომ ძალიან ბევრი ისწავლა. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ პირველ რიგში, ყურადღება ვასწავლოთ, რომ დაგიჯდეს. ვთქვათ, 2-3 წლის ბავშვი 15 წუთით რომ დაგიჯდეს და იჯდეს შენთან ერთად, ეს უკვე კარგია. მეორე, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია, არის ერთი საქმიანობიდან მეორეზე გადასვლა. ბავშვს არ ამოაწურინოთ ერთი საქმიანობა, თორემ მერე ინტერესი ეკარგება.“

ნუკი კოშკელიშვილის თქმით, მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვს ხშირად გაუმეოროთ კონკრეტული სიტყვები:

​აუცილებლად უნდა უთხრათ ბავშვს სიტყვები. ვთქვათ, უნდა, რომ გითხრათ წყალი. თქვენ აუცილებლად უთხარით: წყალი? წყალი, წყალი! ეს იმიტომ, რომ ხედავდეს შენი პირი როგორ მოძრაობს. არ დააბნიოთ ბავშვი. როდესაც ფერებს ასწავლით, ორი ერთნაირი ნივთი უნდა იყოს, მწვანე და ყვითელი, რომ ბავშვი მიხვდეს, განსხვავებული არის ფერი და არა ნივთი. არ არის საჭირო, რომ გქონდეთ ბევრი ფული, რომელსაც მაღაზიაში დახარჯავთ. ამ ყველაფრის გაკეთება თავადაც შეგიძლიათ. შეგიძლიათ იპოვოთ ჩვეულებრივი ფურცლები, გააფერადოთ ყვითლად, ერთნაირ ზომაზე დაჭრათ.“

ნუკი კოშკელიშვილმა აღნიშნა, რომ აუცილებელია ბავშვმა თამაშით განავითაროს მოტორიკა:

„მოტორიკაა აუცილებლად გასავითარებელი. ეს ყველაფერი თამაშ-თამაშში უნდა ხდებოდეს. ჩვენ მთავარია ჩავუყაროთ ბავშვს საფუძველი სკოლაში წასასვლელად. როდესაც მეცადინეობთ ბავშვთან ეს არის წესი: 80 % მარტივი, 20 % რთული, რომ არ გადააჭარბოთ. ბავშვმა უნდა იცოდეს სხეულის ნაწილები: ენა, ტუჩები. ბავშვებმა უნდა ააწყონ რაღაცები. ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი, რომ არამხოლოდ მოტორიკა განუვითარდეს, არამედ ისწავლოს, სად არის თვალი, ცხვირი. თუ გაქვთ რაიმე სათამაშო, მოაძრეთ ცხვირი, აბა სად არის ცხვირი? არ დაგავიწყდეთ, რომ როდესაც ბავშვი რაღაცას სწორად აკეთებს, ის აუცილებლად უნდა დასაჩუქრდეს. ბავშვი უნდა დასაჩუქრდეს ემოციით და არა სათამაშოთი.“

„სადღაც სამ კვირაში მე დავინახე ძალიან დიდი შედეგი. ჩემი შვილი უბრალოდ კიოდა, იმიტომ, რომ ვერ მაგებინებდა. ჩვენ გვქონდა ამობეჭდილი ფოტოები, სადაც იყო აბაზანის ფოტო, პარკის ფოტო, წყლის ფოტო. მე ვეკითხებოდი: რა გინდა? ის იღებდა ფოტოს და მაჩვენებდა. ჩვენ ვიმეცადინეთ. ვაჩვენებდი ფოტოებს: ეს არის მამა, საჭმელი, პიცა. მერე ეს ფოტოები წავართვი. მ​ან უკვე იცის სიტყვის მნიშვნელობა და უწევს, რომ დაგელაპარაკოს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ნუკი კოშკელიშვილმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„იმედის დღე“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

თუ ბავშვი ლაპარაკს გვიან იწყებს...
მეტყველების შეფერხება ბავშვებში - რა ხდება როცა ბავშვი ლაპარაკს გვიან იწყებს. მოისმინეთ სპეციალისტების რეკომენდაციები 

შეიძლება დაინტერესდეთ

​შესაძლებელია თუ არა მეძუძური დედის კვებამ გამოიწვიოს ყაბზობა ჩვილებში? - თემაზე ექიმი-ნეონატოლოგი თინათინ ქურდაძე საუბრობს

​შესაძლებელია თუ არა მეძუძური დედის კვებამ გამოიწვიოს ყაბზობა ჩვილებში? - თემაზე ექიმი-ნეონატოლოგი თინათინ ქურდაძე საუბრობს

შესაძლებელია თუ არა მეძუძური დედის კვებამ გამოიწვიოს ყაბზობა ჩვილებში? -  თემაზე MomsEdu.ge-ს ექიმი-ნეონატოლოგი თინათინ ქურდაძე ესაუბრა.

- სტატისტიკურად რამდენად ხშირია ყაბზობა ჩვილებში?

კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის პრობლემებს შორის, ერთ წლამდე ასაკის ბავშვებში, დაახლოებით 20-30%-ში გვხვდება ყაბზობა.

- რა იწვევს ჩვილებში ყაბზობას?

ჩვილებში ყაბზობა უფრო იმით განისაზღვრება, როგორ გამოიყურება დეფეკატი, ვიდრე რამდენად ხშირია ნაწლავთა მოქმედება. ყაბზობად მიიჩნევა - თუ განავალი მკვრივია და მაგარი კონსისტენციის, დეფეკაციას თან ახლავს ჩვილის ჭირვეულობა, ძლიერი ჭინთვები და დეფეკატის გაძნელებული ევაკუაცია ნაწლავიდან. რბილი დეფეკატი არაა შეკრულობის ნიშანი.

გამომწვევი მიზეზი შესაძლოა მრავალი იყოს:

1) კვებითი დარღვევები (ძირითადად ეხება ხელოვნურ კვებაზე მყოფ ბავშვებს და როდესაც ბავშვი გადადის შერეულ კვებაზე);

2) ნევროგენული დარღვევები (მაგალითად, ჰირშპრუნგის დაავადება, ზურგის ტვინის დაზიანება);

3) სხვადასხვა მედიკამენტის ხანგრძლივი და არარაციონალური მოხმარება;

4) მეტაბოლურ-ენდოკრინული დარღვევები;

5) კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის სხვადასხვა ფუნქციური პათოლოგია;

მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ჩვილები, რომლებიც იკვებებიან დედის რძით, იშვიათად აქვთ შეკრულობის პრობლემა, თუ რა თქმა უნდა, ჩვილს არ აქვს რომელიმე ზემოთ ჩამოთვლილი პათოლოგია.

- შესაძლებელია თუ არა შეკრულობა მეძუძური დედის კვებამ გამოიწვიოს?

არა, კვლევებით დასტურდება რომ დედის კვების რაციონი არ ახდენს გავლენას ჩვილის შეკრულობაზე. დედისთვის არ უნდა მოხდეს საკვები პროდუქტების არასაჭირო შეზღუდვა. თუ ჩვილს აქვს შებერილობა, დედა უნდა დააკვირდეს მის მიერ ბოსტნეულის შეზღუდვას (მაგალითად: კომბოსტო, ნიორი, ხახვი, პარკოსნები), თუ ექნება დადებითი გავლენა ჩვილის შებერილობაზე. თუმცა, ზოგადად ხილის ან ბოსტნეულის შეზღუდვა დედის საკვებ რაციონში არ არის რეკომენდებული.

რაც შეეხება ალერგიულ საკვებს, როგორიც არის ძროხის რძე, კვერცხი, თევზი, თხილეულობა, ციტრუსი საწყის ეტაპზე, ასევე, უნდა მოხდეს მათი მცირე რაოდენობით და უმჯობესია არაერთდროულად მიღება, რადგან მშობელი დააკვირდეს ჩვილს. კვლევებმა აჩვენა რომ ლაქტაციის პერიოდში რომელიმე საკვების (მათ შორის ალერგიულის) შეზღუდვას არ აქვს არსებითი გავლენა ჩვილის ჯანმრთელობაზე, თუმცა აღსანიშნია, რომ დედის დაბალანსებული და სასარგებლო კვება ძალიან მნიშვნელოვანია.

- როდის არის საშიში იშვიათი დეფეკაცია?

- ნაწლავთა მოქმედება, კონსისტენცია და ფერი ცვალებადია და დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, კვების ტიპზე. სრულად ბუნებრივ კვებაზე მყოფ ბავშვებს ნაწლავთა მოქმედება შესაძლოა ყოველი კვების შემდეგ ჰქონდეთ, ან ძალიან იშვიათად, მაგალითად, 1-2 კვირაში ერთხელ. თუ ამ დროს ჩვილი არ ჭირვეულობს, მუცელი რბილია, შარდვა და წონის ნამატი - ნორმის ფარგლებში, დეფეკატი - რბილი, შეშფოთების საფუძველი არ გვაქვს. ზოგჯერ დედის რძე სრულად შეიწოვება, მისი შემადგენლობიდან გამომდინარე და მხოლოდ შარდის სახით გამოიყოფა. თუ ბავშვი იმყოფება შერეულ კვებაზე ან სრულად იღებს ფორმულას, დეფეკაცია შეიძლება ჰქონდეს 1-3-ჯერ დღეში, თუ დეფეკატი არაა მკვრივი და არ ახლავს ზემოთ ჩამოთვლილი სიმპტომატიკა არც ამ შემთხვევაში ვღელავთ, მაგრამ თუ ახალშობილს პირველი რამდენიმე დღის განმავლობაში არ აქვს ნაწლავთა მოქმედება (მეკონიუმი) ან დეფეკაციის აქტმა 48 საათს გადააჭარბა, დეფეკატის კონსიტენცია მკვრივია, ბავშვი ჭირვეულობს, დეფეკაციას თან ახლავს ტკივილი, მუცლის შებერილობა, ასეთ შემთხვევაში, აუცილებლად უნდა ჩავერიოთ და მივმართოთ ექიმს (პედიატრს/ნეონატოლოგს) დახმარებისთვის. არსებობს რამდენიმე სამედიცინო მდგომარეობა, რაც განსაკუთრებით საყურადღებოა და დროული ჩარევაა საჭირო.

პრევენციის გზებზე რომ ვისაუბროთ?

- ყაბზობა, პედიატრთან ვიზიტის ხშირი მიზეზია. შეკრულობის პრობლემის მოგვარება უმეტესად კვებით შეიძლება. ასევე, არსებობს გარკვეული ვარჯიშებიც (მაგალითად, „ველოსიპედი“). უპირატესობა უნდა მივანიჭოთ ძუძუთი კვებას, თუ რასაკვირველია დედის ფსიქო-ემოციური და სომატური მდგომარეობა გვიწყობს ხელს, რადგან ქალის რძე ბუნებრივ საფაღარათო საშუალებადაც კი ითვლება. თუ ახალშობილი სრულად ფორმულაზეა ან შერეულ კვებაზე და აღენიშნება ყაბზობა, ექიმმა ჩვილს უნდა შეურჩიოს სპეციალური კვება. როდესაც ბავშვი გადადის მყარ საკვებზე, რაციონი მდიდარი უნდა იყოს უჯრედისის შემცველი საკვებით. თუ აღნიშნული ღონისძიებების მიუხედავად ბავშვთან გამოხატული რჩება ყაბზობა, დაუყოვნებლად უნდა მიმართოთ ნეონატოლოგს/პედიატრს, რათა დაადგინოს გამომწვევი მიზეზი და სწორად შეირჩეს მკურნალობის ტაქტიკა.

- როგორ მოვაგვაროთ ეს პრობლემა და ზოგადად, რას ურჩევდით მშობლებს?

- როდესაც დადგებით მსგავსი გამოწვევის წინაშე, პირველ რიგში, შეინარჩუნეთ სიმშვიდე, განსაზღვრეთ რა შეიძლება ყოფილიყო ყაბზობის გამომწვევი მიზეზი. ვიდრე მიმართავთ პედიატრს, ერთჯერადად, შეგიძლიათ გამოიყენოთ საბავშვო გლიცერინის მიკროოყნა ან სანთელი (თუ ბავშვს არ აღენიშნება სწორი ნაწლავის ნახეთქი ან სისხლდენა) და შემდეგ აუცილებლად მიმართეთ ნეონატოლოგს/პედიატრს და რა თქმა უნდა, ყოველთვის გახსოვდეთ, რომ თქვენ ძალიან კარგი დედა ხართ, თქვენ არ ხართ „დამნაშავე“, როცა ბავშვი ჭირვეულობს, შეინარჩუნეთ სიმშვიდე, განსაზღვრეთ პრობლემები, გაითვალისწინეთ ზემოთ აღნიშნული რჩევები და იმოქმედეთ რაციონალურად.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად