Baby Bag

სანამ ბავშვი პირველ სიტყვას იტყვის, მანამდე მან მოსმენა და მოსმენილის გაგება უნდა შეძლოს - 9 მარტივი რეკომენდაცია მეტყველების განვითარების ხელშესაწყობად

დღეს ხუთშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ფსიქოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, მარი ჯოხარიძე მეტყველების განვითარების ხელშეწყობაზე საუბრობს. 

მშობლები ყოველთვის განსაკუთრებულად ელოდებიან შვილების მიერ წარმოთქმულ პირველ სიტყვებს. მეტყველებასთან დაკავშირებით შემოგთავაზებთ რამდენიმე მარტივ რეკომენდაციას:

  • სანამ ბავშვი პირველ სიტყვას იტყვის, მანამდე მან მოსმენა და მოსმენილის გაგება უნდა შეძლოს. ამიტომ ხშირად გაახმოვანეთ თქვენი და ბავშვის მოქმედებები 
  • წაუკითხეთ ისეთი წიგნები, რომლებიც შედგება მარტივი სიუჟეტებისგან და არის დასურათებული
  • ყოველ ჯერზე, როდესაც ამ წიგნებს წაუკითხავთ, მიუთითეთ ტექსტის შესაბამის ილუსტრაციებზე, წაახალისეთ ბავშვი, რომ მანაც იგივე გაიმეოროს
  • გამოიყენეთ ისეთი ლექსები, სიმღერები და ზღაპრები, სადაც ერთი და იგივე სიტყვები ხშირად მეორდება 
  • პერსონაჟების სახელები ჩააანაცვლეთ ხოლმე ბავშვის ან იმ ადამიანების სახელებით, ვისაც ბავშვი კარგად იცნობს
  • ბავშვთან საუბრის დროს ხშირად შეცვალეთ ინტონაცია, მიმიკა, ჟესტები. ასეთ დროს ბავშვებს უფრო მეტად უჩნდებათ ჩვენი მიბაძვის სურვილი
  • თქვენ თავადაც მიბაძეთ ბავშვს. გაიმეორეთ მის მიერ წარმოთქმული ბგერები და განავრცეთ ისინი
  • ეცადეთ, რომ ბავშვმაც გაიმეოროს თქვენ მიერ ნათქვამი ბგერები
  • ყოველ ჯერზე, როდესაც ბავშვს ექნება მცდელობა, რომ თქვენ მიერ ნათქვამი ბგერა გაიმეოროს, წაახალისეთ თქვენი მხიარული რეაქციებით.

მშობლის პოზიტიური რეაქციები ბავშვს განვითარების ნებისმიერ საფეხურზე ეხმარება.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვები, რომლებიც სისტემატურად ეკრანთან არიან, ნაკლებად ითხოვენ სხვა ჩამნაცვლებელ აქტივობას, გარეთ გასვლას და სხვა ბავშვებთან თამაშს“

„ბავშვები, რომლებიც სისტემატურად ეკრანთან არიან, ნაკლებად ითხოვენ სხვა ჩამნაცვლებელ აქტივობას, გარეთ გასვლას და სხვა ბავშვებთან თამაშს“

რა გავლენას ახდენს ონლაინ სწავლება, საათობით ეკრანთან ყოფნა და ჩაკეტილობა ბავშვებზე, როგორ შევუმსუბუქოთ მათ შექმნილი პრობლემები? - ამ საკითხზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე.

- რა გავლენას ახდენს საათობით ეკრანთან ყოფნა ბავშვებზე და ცვლის თუ არა ბავშვის განვითარებას ონლაინ კომუნიკაცია?

ეკრანი თანამედროვე სამყაროს თანმდევია და მისი დადებითი ეფექტი, ცხადია, გასაგებია. მაგრამ ამასთან, ზეგავლენა და მით უფრო ხანგრძლივობა, გასათვალისწინებელი ფაქტორია, როდესაც ბავშვებზე ვსაუბრობთ. მცირეწლოვანი მოწყვლადია ყოველი სიახლის, განსხვავებული შინაარსების მიმართ და ცხადია, ზეგავლენაც დიდია, რადგან ვხვდებით ქცევის მოდელირებას, ბავშვის მიერ აღქმული ინფორმაცია არ ექვემდებარება კრიტიკას. ინფორმაცია, რომელიც ონლაინ შემოდის, შესაძლოა, გაფილტროს ზრდასრულმა, მაგრამ თუ ბავშვის ცხოვრებაში ეკრანთან გატარებული დრო დომინანტურია, მისი მოთხოვნაც მზარდია. ბავშვები, რომლებიც სისტემატურად ეკრანთან არიან, ნაკლებად ითხოვენ სხვა ჩამნაცვლებელ აქტივობას. მაგალითად, გარეთ გასვლას და სხვა ბავშვებთან თამაშს. ზოგჯერ მშობლის მიერ შეთავაზებულ ალტერნატიულ ინიციატივაზე უარს აცხადებენ. ცხადია, ეს აქტივობა (ეკრანის ყურება) კომფორტულია, ვინაიდან არანაირ ინიციატივას და დაძაბულობას არ ითხოვს ბავშვისგან. სოციალური ურთერთობების დეფიციტში განსაკუთრებული წვლილი აქვს ეკრანს, რადგან ბავშვის გამოცდილებაში ნაკლებად შემოდის თანამშრომლობა, მხარდაჭერა, გაზიარება, დათმობა, კომუნიკაციის დროს მოსმენა, გათვალისწინება და ა.შ. რაც მათი სოციალური ფუნქციონირების შემადგენელი ელემენტებია.

- საკმარისია თუ არა მცირეწლოვანი ბავშვის კარგად განვითარებისთვის მხოლოდ ოჯახის წევრებთან ურთიერთობა?

- მცირეწლოვანის განვითარებისთვის ოჯახის წევრებთან ურთიერთობა ცხადია, უმნიშვნელოვანესია, მისი პირველადი კონტაქტები მთლიანად მის ცხოვრებაზე ახდენს გავლენას. ასევე მნიშვნელოვანია, რას მოვიაზრებთ კონტაქტში - ის, რომ უბრალოდ მშობელი ხელმისაწვდომი იყოს, საკმარისი არაა განვითარებისთვის, თუ ბავშვის მოთხოვნილებებს გავყვებით, სამყაროს შეცნობის სიახლის წყურვილის მოთხოვნილებასთან მიგვიყვანს, შესაბამისად, მისი განვითარების ხელშემწყობი, მასტიმულირებელი გარემო და ზრდასრულის ჩართულობა უმნიშვნელოვანესია. საკმარისია თუ არა? - დიახ საკმარისია მშობლის ჩართულობის ინტენსივობას, ხანგრძლივობას და ხარისხს თუ გამოვკვეთთ, ამასთან დამატებით თანატოლებთან ურთერთობა და სოციალიზაცია.

- რა რჩევას მისცემთ მშობლებს, რომლებიც ცდილობენ, ბავშვებს თანატოლებთან არარსებული კომუნიკაციის შედეგად შექმნილი პრობლემების დაძლევაში დაეხმარონ?
- არაფორმალურ გარემოში ხელი შეუწყონ თანატოლებთან ურთიერთობას, ვინაიდან სოციალიზაცია ისეთივე მნიშვნელოვანია, როგორც ბიოლოგიური და ფსიქოლოგიური ფაქტორები. ინფორმაცია, რომელიც აშფოთებთ კოვიდთან დაკავშირებით, გაფილტრონ და დოზირებულად მიაწოდონ, ისევე როგორც ჰიგიენაზე ზრუნვა. რადგან ამან არ გამოიწვიოს ბავშვის შიში სოციუმის მიმართ, რასაც ცხადია, უფრო გრძელვადიანი არაჯანსაღი შედეგები მოაქვს. 
ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

წაიკითხეთ სრულად