Baby Bag

„დისტანციური სწავლების დროს მთლიანად გამოთიშულია სოციალური კომპონენტი, როგორც კომპენსაციის საშუალება,“- ბავშვთა ნევროლოგი თამარ ედიბერიძე

„დისტანციური სწავლების დროს მთლიანად გამოთიშულია სოციალური კომპონენტი, როგორც კომპენსაციის საშუალება,“- ბავშვთა ნევროლოგი თამარ ედიბერიძე

ბავშვთა ნევროლოგმა თამარ ედიბერიძემ ბავშევბზე ხანგრძლივი დროის განმავლობაში დისტანციური სწავლების ნეგატიური ზეგავლენის შესახებ ისაუბრა:

„ონლაინ სწავლება ვერაფრით ვერ იქნება მუდმივი და სტაბილური. ეს ნემისმიერ შემთხვევაში გამოუვალ ვითარებაში უნდა იყოს გამოსავალი. ამაზე ყველა ვთანხმდებით, განათლების სპეციალისტებიც და ჯანმრთელობის სპეციალისტებიც. სამედიცინო თვალსაზრისით რომ განვიხილოთ, პირველ რიგში, ეს არის შეზღუდული ფიზიკური აქტივობა, რომელიც ეკრანთან ურთიერთობისა და ონლაინ სწავლების შემთხვევაში კიდევ უფრო შეზღუდულია, ვიდრე საკლასო ოთახში. მოტორული აქტივობა და მობილიზება მაინც განსხვავებულია. ბავშვი იძულებულია ერთ სკამზე იჯდეს და ერთ პატარა ჩარჩოში იყოს ფოკუსირებული.“

თამარ ედიბერიძის თქმით, პასუხისმგებლიანი მოსწავლეები ონლაინ სწავლების დროს ორმაგად ისტრესებიან:

„პასუხისმგებლიანი მოსწავლე ამ შემთხვევაში ორმაგად ისტრესება, რომ შემთხევით ყურადღება არ გაეფანტოს. იქ ტექნიკური სირთულეებია, მასწავლების ხმა ბოლომდე არ ისმის. პატარა ბავშვს ვერ მოსთხოვ, რომ თემაზე, რომელიც მისთვის სრულიად ახალია, ისე შეინარჩუნოს ყურადღება, რომ არ გაეფანტოს. მონიტორთან თვალებს ნაკლებად ახამხამებს ბავშვი, სხეულის პოზა უფრო არაკომფორტულია. როდესაც ამას სისტემატური ხასიათი აქვს, სათანადოდ განწყობილ ბავშვებში, ვისაც რა სუსტი მხარე აქვს, შეიძლება მხედველობის პრობლემა გაღრმავდეს, მშრალი თვალის სინდრომისგანაც არავინაა დაზღვეული. ხერხემალთან დაკავშირებული პრობლემები ამ შემთხვევაში უფრო აქტუალურია, ვიდრე საკლასო ოთახში იქნებოდა. ყურსასმენების ხანგრძლივად მოხმარებამ შეიძლება სმენის პრობლემა შექმნას.“

„ასე იძულებით გაჩერებულ ბავშვებში ყურადღების დეფიციტისა და იმპულსების კონტროლის პრობლემა კიდევ უფრო რთულად მიდის. თუ ჩვენ მოვახერხეთ და ონლაინ გაკვეთილზე ბავშვი გავაჩერეთ, მერე ეს დაგუბებული ენერგია სად წაიღოს აღარ იცის. მასწავლებელი 20 წუთში უნდა ჩაეტიოს. ის აბსოლუტურად ვერ აკონტროლებს, რომელი მოსწავლე უკეთ უსმენს, რომელი უფრო დაიღალა, რომელს სჭირდება გახალისება და წახალისება. აქ მთლიანად გამოთიშულია სოციალური კომპონენტი, როგორც კომპენსაციის საშუალება,“ - აღნიშნულ საკითხზე თამარ ედიბერიძემ რადიო „კომერსანტის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ რადიო „კომერსანტი“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. როგორ ვმართოთ მათი აგრესიული ქცევა? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ლელი ყიფიანი.

- ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. რა დროს უნდა ვუთხრათ უარი მათ?

- აგრესია ეს არის ქმედება ან მუქარა, რომელიც მიზნად ისახავს სხვა ადამიანისთვის ფიზიკური და ფსიქოლოგიურიზიანის მიყენებას. ის ბავშვებისა და მოზარდების მნშვნელოვან სოციალურ პრობლემას წარმოადგენს. ბავშვები, რომლებიც აგრესიულად იქცევიან, შესაძლოა ზიანი მიაყენონ არამარტო საკუთარ თავს, არამედ ოჯახს თანატოლებს და მთლიანად საზოგადოებას.

კვლევები აჩვენებს რომ ბავშვები, რომლებიც გამოირჩევიან აგრესიული ქცევებით, უფრო მეტად აღენიშნებათ ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემები და მომავალში შესაძლოა ადგილი ჰქონდეს ფსიქო აქტიური ნივთიერებების მოხმარებას და ჩართული იყვნენ ძალადობრივ ქმედებებში. ბავშვებში აგრესია შესაძლოა სხვადასხვა სახით გამოვლინდეს: ტირილი, ბრაზი, ჩქმეტა, კბენა, ყვირილი, ფეხების ბაკუნი დარტყმა, სხვების ან საკუთარი ნივთების დაზიანება, შეურაცხყოფისმიყენება, დაცინვა, მუქარადა ბულინგი .

აგრესიული ქცევა შესაძლებელია იყოს 2 სახის: ინსტრუმენტული და მტრული.

ინსტრუმენტულ აგრესიას ყოველთვის აქვს გარკვეული მიზანი და საკმაოდ გავრცელებულია მცირეწლოვან ბავშვებში. ინსტრუმენტული აგრესიის ერთ-ერთი ახსნა მდგომარეობს იმაში, რომ ამ ასაკის ბავშვებს არ აქვთ ენობრივი და სოციალური უნარები, ამიტომ მიმართავენ ინსტრუმენტულ აგრესიას საკუთარი თავის დამკვიდრებისთვის. ხოლო უფრო მოზრდილ ასაკში ინსტრუმენტული აგრესიული ქცევა შესაძლებელია აიხსნას მიზანდასახულობით, საკუთარი მიზნების მიღწევა, წარმატებისკენ მისწრაფებით და სირთულეების დაძლევით.ასეთ შემთვევაში, აღზრდა მიმართული უნდა იყოს იქითკენ რომ მოხდეს კონტროლი დამანგრეველი, დამაზიანებელი ფორმების და წახალისება იმ ასპექტებისა, როგორიცაა მიზანსწრაფულობა, საკუთარი აზრის დაცვა, არას თქმაიმაზე, რაც მას არ სურს ან არ სიამოვნებს. რაც შეეხება მტრულ აგრესიას, არ არსებობს რაიმე ერთი მიზეზი იმისა თუ რატომ იქცევიან ბავშვები აგრესიულად, თუმცა არსებობს გარკვეული მახასიათებლები, რამაც შესაძლებელია გამოიწვიოს ან გაზარდოს აგრესიული ქცევის გამოვლენა. ეს შესაძლოა იყოს ემოციების რეგულაციის სირთულე და სოციალური უნარების დეფიციტი. დაუკმაყოფილებელი მოთხოვნილებები, როდესაც ბავშვმა უკვე ამოწურა ყველა სხვა გზა მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად, რომლის დროსაც აგრესიის გამოვლენა შესაძლებელია იყოს ბრძოლა გადარჩენისთვის ან უკავშირდებოდეს მშობლის მიერ აკრძალვებს, შეზღუდვებს. გარდა ამისა, ის შეიძლება გამოიწვიოს ძლიერმა ფრუსტრაციამ, ან ტრავმულმა გამოცდილებამ. რისკ ფაქტორს ასევე წარმოადგენს დასწავლილი ქცევა, მაგალითად, როგორ ურთიერთობენ ოჯახის წევრები ერთმანეთთან, როგორ აგვარებენ პრობლემებს ერთამანეთში და ბავშვთან მიმართებაში. როგორი გარემოა ოჯახში: ზედმეტად მკაცრიმიდგომა ან უგულებელყოფა, არათანმიმდევრული მიდგომები, როდესაც ბავშვს არ აქვს ემოციური მხარდაჭერა, სითბო და სიყვარული მშობლებისგან. ასევე,მნიშვნელოვანია სოციალური, ეკონომიკურიგენეტიკური, ბიოლოგიური და ბიოქიმიური ფაქტორები.

იმისათვის რომ შეამციროთ ან აღმოფხვრათ აგრესიული ქცევის გამოვლენა, მნიშვნელოვანია: უფროსებმა დაამყარონ მყარი ურთიერთობები და შეუქმნან უსაფრთხო სტაბილური და სტრუქტურირებული გარემო.

- როგორ ვასწავლოთ უარის მშვიდად მიღება?

გთავაზობთ რამდენიმე რჩევას, როგორ მართოთ აგრესიული ქცევა:

  1. მკაფიოდ განსაზღვრული წესები და მოლოდინები;
  2. ბავშვი უნდა გრძნობდეს მხარდაჭერას და რომ მისი გესმით;
  3. შეაქეთ და წაახალისეთ მისი კარგი ქცევა;
  4. რაც შეიძლება მეტ აქტივობებში ჩართეთ, რომ მისი ენერგიები წარიმართოს სასარგებლო საქმიანობისკენ;
  5. პრობლემის გადაჭრა უნდა მოხდეს მაშინვე ,როგორც კი ის წარმოიშობა;
  6. მნიშვნელოვანია გამომწვევი მიზეზის დადგენა, რა სიტუაცია ან მოვლენები იწვევს ბავშვის აგრესიულ ქცევას;
  7. დაეხმარეთ ემოციების მართვაში და მისთვის აუციელებელი უნარჩვევების გამომუშავებაში;
  8. დაუწესეთ შეზღუდვები და სანქციები (მაგალითად, მისთვის ყველაზე სასურველი აქტივობის ან ნივთის აკრძალვა გარკვეული დროით) იმისათვის, რომ სასურველ ქცევას მიაღწიოთ. აუციელებელია დაიცვათ, ზედმიწევნით წინააღმდეგ შემთხვევაში ქცევა გახდება მანიპულატორული;
  9. მართეთ საკუთარი ემოციები, თუ აგრესიაზე აგრესიით უპასუხებთ ბავშვი/ მოზარდი ჩათვლის რომ სასურველს მიაღწია.

- რას ურჩევდით მშობლებს?

მიუხედავად ყველაფრისა აგრესიული ქცევის მართვის ყველაზე მნიშვნელოვანი გზაა ბავშვისთვის, უსაფრთხო, სტაბილური და მოსაიყვარულე გარემოს შექმნა. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად