Baby Bag

„უკრაინაში გასროლილი ერთი ტყვია ირიბად ქართველ მოსახლეობასაც მოხვდა,“ - ფსიქიატრი ნინო ოკრიბელაშვილი

„უკრაინაში გასროლილი ერთი ტყვია ირიბად ქართველ მოსახლეობასაც მოხვდა,“ - ფსიქიატრი ნინო ოკრიბელაშვილი

ფსიქიატრმა ნინო ოკრიბელაშვილმა უკრაინაში მიმდინარე ომის მოსალოდნელ მძიმე შედეგებზე ისაუბრა. მისი თქმით, ომის შედეგები მხოლოდ უკრაინაზე არ აისახება და ის სხვა ქვეყნებსაც შეეხება:

„ომი არ შეეხება მხოლოდ ერთ რომელიმე ტერიტორიას. ომის შედეგები აისახება ადამიანების ფსიქიკურ ლადშაფტში. ომის შედეგები არ არის ის რიცხოვნება, თუ რამდენი დაკარგა ერთმა ან მეორე მხარემ. ომის შედეგების აღნუსხვა არ უნდა მოხდეს მხოლოდ ადამიანური რესურსების ან ტექნიკური აპარატების დანაკარგით. გაცილებით დიდია ის შედეგები, რაც ომს მოაქვს. პირველი ტყვია რომ გავარდა საზღვარზე, ის პირველი ტყვია საქართველოსაც ირიბად მოხვდა. ჩვენ გვაქვს ის გამოცდილება, რაც შევიძინეთ 1989 წელს, როდესაც უთანასწორო ომი გვქონდა რუსთაველის გამზირზე, როდესაც ტანკებს ვებრძოდით ჯოხებით, ნიჩბებით, შიშველი ხელებით.“

„როდესაც ვხედავთ პალესტინელ გოგონას, რომელიც ჯარისკაცს ეჩხუბება: „წადი ჩემი ქვეყნიდან,“ როდესაც ვხედავთ ატირებულ უკრაინელ ბავშვს, რომელიც წინ უდგება ომის მთელ შეიარაღებას, ეს ჩვენთვის უცხო არ არის. სწორედ ამიტომ არის ემოციური მძიმე რეაგირება, რადგან ჩვენ გვიცოცხლდება 1989 წელი, 1993 წელი, 2008 წელიც და მის შემდგომ არსებული საომარი თუ რბილი ძალით გამოწვეული შედეგები. პატარა გამარჯვება, სამწუხაროდ, ჩვენი ტიპის ქვეყნისთვის მისაღები არ არის. მორალური გამარჯვება რამდენად მნიშვნელოვანია, ამას ხანდახან ვერ ვაცნობიერებთ. კი, ტერიტორია დავკარგეთ, მაგრამ მორალურად გავიმარჯვეთ. ჩვენ ხუთი დღე გავუძელით ამხელა არმიის შემოტევას. უკრაინაში გასროლილი ერთი ტყვია ირიბად ქართველ მოსახლეობასაც მოხვდა. ომი ძალიან მძიმე გამოცდილებაა, განსაკუთრებით მენტალური პრობლემების კონტექსტში. ჩვენ მოველით იმას, რომ ეს შედეგი იქნება ყველა ჯგუფში. ტრავმა, რომელიც ხდება ომის პერიოდში, ცვლის ხვალინდელი დღის მიმართ დამოკიდებულებას, პიროვნულ განვითარებას. ერთ-ერთი ყველაზე პრობლემური არის ჩვენი ბავშვები. გარდა უკრაინელი ბავშვებისა, ჩვენ ჩვენი ბავშვებიც უნდა დავიცვათ მავნე ზემოქმედებისგან. მაქსიმალურად მოვარიდოთ ბავშვები ტელევიზორს, მძიმე კადრების ჩვენებას. შეშფოთებული მშობელი არ უნდა ნახოს ბავშვმა. თუ მშობელს აქვს პანიკური რეაქციები, გამოუვალობის განცდა და ამაზე ხმამაღლა შვილის თანდასწრებით საუბრობს, ბავშვს საფრთხის განცდა ბევრად უფრო მძიმე აქვს, ვიდრე ზრდასრულ ადამიანს,“- აღნიშნულ საკითხზე ნინო ოკრიბელაშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი? - აღნიშნულ თემაზე საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი მარი მალაზონია“ ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა თამარ-ტატა ბაზღაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი ხშირად გვხვდება საზოგადოებაში. ზოგ შემთხვევაში სიდრომი მიმდინარეობს უპირატესად ყურადღების დარღვევით, ზოგ შემთხვევაში ჰიპერაქტიურობით და არის კომბინირებული ვარიანტი, როდესაც ორივე პრობლემა ერთნაირად ვლინდება:

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან. ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა. ამ სირთულის გამო დიაგნოზი ძირითადად არ ისმევა 6 წლამდე. როგორც წესი, მიმდინარეობს დაკვირვება, რა დოზით ვლინდება ჰიპერაქტიურობა, რამდენად ახლავს ყურადღების პრობლემები და რამდენხანს გაჰყვება ბავშვს ჰიპერაქტიურობა. თუ ბავშვი უბრალოდ ცელქი და მოუსვენარია, თუმცა არ აქვს ყურადღების, დასწავლის პრობლემა, უსმენს, ითვისებს - არ არის საგანგაშო. უფრო საყურადღებოა, როდესაც ბავშვი არ გვისმენს, არ ითვისებს ასაკის შესაბამის უნარებს და ფიქსირდება ზღვარგადასული ჰიპერაქტიურობა.

იდეალურ შემთხვევაში ბავშვთან მულტიგუნდური მიდგომა გამოიყენება და მუშაობს რამდენიმე სპეციალისტი. ვიწყებთ ფსიქოედუკაციით, ანუ იგივე ფსიქოგანათლებთ, რის დროსაც მშობელს ვაწვდით ინფორმაციას, თუ რას გულისხმობს ეს სინდრომი, რა სიმპტომები შეიძლება ახლდეს, რა სირთულეებს იწვევს ეს სიმპტომები, როგორი მიდგომები შეიძლება გამოიყენოს მშობელმა და ა.შ. იდეალურ შემთხვევაში სკოლა აუცილებლად ჩართული უნდა იყოს, რაც საქართველოში ცოტა რთული საკითხია, თუმცა ნელ-ნელა მაინც არის გარკვეული მზაობა სკოლის მხრიდან, რომ მიიღონ გარკვეული რეკომენდაციები და უკეთ ააწყონ ურთიერთობა ჰიპერაქტიურ ბავშვთან.''

,,აღვნიშნავ ასევე იმას, რომ  თავის ტვინში გარკვეული ცვლილებები აისახება და კომპიუტერულ ტომოგრაფიაზე ჩანს ეს. აქ შეიძლება იყოს გარკვეული უბნების შემცირება, რომელიც პასუხისმგებელია ყურადღების კონცენტრაციაზე, ემოციის და ქცევის მართვაზე. ასევე არის პრეფრონტალური უბნების და მათ სისხლით მომარაგების დეფიციტი, რომელიც პასუხისმგებელია წახალისება-დასჯის მეთოდების ეფექტურობაზე. თუმცა საქართველოში კვლევის ამ ტიპის მეთოდებს ჯერ არ ვიყენებთ, არ არის ფართოდ გავრცელებული. საკმაოდ ძვირადღირებული მეთოდებია და იშვიათად მივმართავთ დიაგნოსტიკის პროცესში,'' - დასძინა თამარ-ტატა ბაზღაძემ. 

ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა მართვის მეთოდებთან დაკავშირებითაც ისაუბრა:

,,რაც შეეხება მართვის მეთოდებს, პირველივე რასაც ვეუბნებით მშობლებს არის ის, რომ ჩვენ არ გვაქვს ჯადოსნური აბი, რომელსაც ბავშვს მივცემთ და ის გახდება მშვიდი, დამჯერი და ბეჯითი. პრობლემა არის კომპლექსური და მას სჭირდება ოჯახის სრული ჩართულობა, რისთვისაც ისინი მზად უნდა იყვნენ. ფსიქოედუკაციის შემდეგ, ვთავაზობთ გარკვეულ ჩარევებს, როგორიცაა ქცევითი ტექნიკების გამოყენება და რჩევები, როგორ უნდა მართონ ჰიპერაქტიური ბავშვის ქცევა. ქცევით თერაპიას ატარებს სპეციალისტი, თუმცა მშობელი ჩართულია და ითვალისწინებს რეკომენდაციებს. თუ ქცევის მართვის მოდელი არ შეიცვალა ოჯახის ფარგლებში, მხოლოდ სპეციალისტი ამას ვერ მოაგვარებს.

მნიშვნელოვანია ჩარევის დროულად დაწყება, რადგან პრობლემასთან გამკლავება უფრო რთულია დიდ ასაკში. ყველაზე ხშირად რასაც ვხვდებით არის ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელიც ძალიან ხშირად ახლავს ჰიპერაქტიურობას. ბავშვი არის დაუმორჩილებელი, ნეგატიურად განწყობილი, მუდმივად წინააღმდეგობაშია, ყველანაირ ინსტრუქციას ცუდად იღებს, ჯიუტობს, მიუხედავად იმისა, უნდა თუ არა ეს, მაინც აკეთებს. ასეთი ქცევა ვლინდება იმ შემთხვევაში, როცა ბავშვი მუდმივად შენიშვნებს იღებს და ესმის გარშემომყოფებისგან თუ როგორი ცუდია, ცუდად იქცევა, მოუწესრიგებელია და ა.შ. ამიტომ ვითარდება ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელთან მუშაობაც მეტ პრობლემას ქმნის დიდ ასაკში, ვიდრე 4 წლის ასაკში რომ დაგვეწყო ჰიპერაქტიურობაზე მუშაობა. ასევე, შესაძლებელია სხვა პრობლემების თანდართვა, რომელსაც უფრო მეტი ზიანი მოაქვს, ვიდრე თვითონ ჰიპერაქტიურობას. მაგალითად, შფოთვითი რეგისტრის აშლილობა. შფოთვა ვლინდება გადაჭარბებული მოუსვენრობით, ნერვიულობით (როდესაც მშობელს შორდება ან სკოლაში დაფასთან გამოსვლის დროს), ნებისმიერი მოვლენა იწვევს შფოთვის განვითარებას. მოზარდობის პერიოდში, მოსალოდნელია ბიპოლარული აშლილობა, კიდევ უფრო იმატებს ამ დროს აქტივობა და შესაძლოა, ბავშვის ქცევა უკონტროლო გახდეს ან განვითარდეს დეპრესია,'' - აღნიშნა თამარ-ტატა ბაზღაძემ.

წყარო: ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

წაიკითხეთ სრულად