Baby Bag

„აკრძალვა მარტივია, ბევრი უნდა იშრომო საკუთარ შვილზე, მას უნდა ელაპარაკო, როგორც დიდს, როგორც პიროვნებას,“ - დეკანოზი შალვა კეკელია

„აკრძალვა მარტივია, ბევრი უნდა იშრომო საკუთარ შვილზე, მას უნდა ელაპარაკო, როგორც დიდს, როგორც პიროვნებას,“ - დეკანოზი შალვა კეკელია

დეკანოზი შალვა კეკელია მშობლებსა და შვილებს შორის ურთიერთობებზე საუბრობს და აცხადებს, რომ მშობლები შეცდომას უშვებენ, როდესაც შვილებს ყველაფერს უკრძალავენ:

„საქართველოში მშობლებსა და შვილებს შორის ურთიერთობა ძირითადად არის აკრძალვის ურთიერთობა. მშობელი შვილს ყოველთვის უკრძალავს რაღაცას. ის​ ბავშვს არ განუმარტავს და ისე ეუბნება: „გააკეთე ეს, ნუ იქცევი ასე.“ ძირითადად არის ასეთი ურთიერთობა. მე სულ ვეუბნები მშობლებს, რომ არ შეიძლება. შვილს უნდა ელაპარაკო, როგორც დიდს, როგორც პიროვნებას. შეხედე ბავშვს, როგორც დიდ ადამიანს, რომელსაც საკუთარი აზრი აქვს, საკუთარი შეხედულება აქვს. დააფასე მისი მდგომარეობა და ნახე მერე როგორი გაიზრდება.“

დეკანოზი შალვა კეკელია მშობლებს შორის ხშირი კონფლიქტის პრობლემასაც ეხება და მსგავსი ურთიერთობის ნეგატიურ შედეგებდე საუბრობს:

„ჩვენს ქვეყანაში უმძიმესი მდგომარეობაა. ალბათ, ბევრ თქვენგანს გამოგიცდიათ მშობლების ერთმანეთში ყვირილი, ჩხუბი, ხმამაღლა ლაპარაკი ერთმანეთთან, სულ დაძაბულობა. 90% ჩვენი მოსახლეობის ასეა გაზრდილი, ჩხუბში, ყვირილში. ისინი ხედავდნენ, როგორ კამათობდნენ მშობლები, როგორ არ სცემდნენ ერთმანეთს პატივს. ასე იზრდება მერე შვილიც, ისიც ასე აგრძელებს ცხოვრებას, ისიც ასე ექცევა საკუთარ შვილს, ეს გრძელდება და გრძელდება. ​თაობიდან თაობას გადაეცემა აკრძალვის ურთიერთობა. მშობელი სულ უყვირის შვილს, ეჩხუბება. ვეუბნები: ​„მოეფერე, აუხსენი, სხვა რამე შესთავაზე.“ პატარა ბავშვებსაც კი ასე ექცევიან ხოლმე. შეიძლება, რომ ორი წლის ბავშვს ყვირილით ელაპარაკო?! შეიძლება ორი წლის ბავშვს ხელი გაარტყას მშობელმა?!“

დეკანოზის თქმით, ჩვენ ჩვენი მშობლების შეცდომებზე უნდა ვისწავლოთ და შვილების მიმართ დამოკიდებულება შევცვალოთ:

„რაც თქვენ არ მოგწონდათ თქვენს მშობელში, ის თქვენ აღარ უნდა გააკეთოთ თქვენს შვილებთან. თქვენ შეიცვალეთ, თქვენ გახდით სხვანაირები. ქრისტიანობაც ამას გვეუნება, რომ რაც არ მოგწონდა შენ მიმართ გაკეთებული, ის არ უნდა გაუკეთო სხვას. შენ მოექეცი შენს შვილს სხვანაირად, შენ გააკეთე სხვანაირად. უნდა მოსთხოვო საკუთარ თავს, მაგრამ ეს შრომაზეა დამოკიდებული. ბევრი უნდა იშრომო საკუთარ შვილზე, ​აკრძალვა მარტივია. ადვილია ბავშვს ხელიდან გამოგლიჯო რაღაც, რაც ცუდია, მაგრამ როდესაც რამეს გამოგლეჯ, სხვა რამის შეთავაზება ძნელია. ამას დრო სჭირდება, დალაპარაკება და ახსნა უნდა. ამის ნერვები არავის აქვს დღეს, არავინ არავის უხსნის რამეს.“

„ერთხელ ჩემი მრევლის წევრი მეუბნებოდა, რომ მისმა შვილმა თავი დაანება ეკლესიაში სიარულს. ამბობდა, ბავშვობიდან სულ წირვაზე დამყავდა და სიარული შეწყვიტაო. იცით, რას აკეთებდა? 3-4 წლის ბავშვს საღამოს ლოცვებზე ატარებდა და დილით წირვაზე ასწრებდა. ბავშვს როდესაც თამაში უნდოდა, მას შემოჰყავდა წირვაზე. როდესაც ლოცულობდა, ბავშვს თავში წამოარტყამდა ხელს, მაცადე, ვლოცულობო. ამ ბავშვს კარგი დამოკიდებულება ექნებოდა ეკლესიასთან? ჩემს შვილს სათამაშოები უჭირავს ხოლმე ხელში და ისე ვლოცულობ ხოლმე მასთან ერთად. როდესაც მარტო მინდა ლოცვა, ბავშვებს რომ დავაძინებ, მერე ვლოცულობ. ბავშვების ხარჯზე არ ვლოცულობ. ის ბავშვია, პატარაა, იმას თამაში უნდა. ჩემს მრევლს ხშირად ვეუბნები, ბავშვი რომ მოგყავთ კვირას წირვაზე, წირვის შემდეგ სადმე წაიყვანე, ათამაშე, რომ სხვა სიხარულთან ასოცირდებოდეს მისთვის წირვა. ერთი კანფეტი უყიდე, სათამაშო უყიდე, რაღაც გაუკეთე, გაასეირნე, მეგობართან წაიყვანე. მისთვის წირვა იძულება არ უნდა იყოს. ეს დამოკიდებულება მერე მოიტანს სხვა რაღაცას. ღმერთი არის სიყვარული. როგორც გინდა, რომ შენ მოგექცნენ, ისე უნდა მოექცე სხვას. შენ გაგიხარდებოდა, ასე რომ მოგექცნენ?! სიმკაცრეც საჭიროა. შეიძლება გაუბრაზდე ბავშვს, რაღაც უთხრა, მაგრამ ეს ყველაფერი უნდა იყოს ზომიერებაში.​ ბავშვი უნდა გრძნობდეს, რომ როდესაც საყვედურია მისაცემი, საყვედურს აძლევ, როდესაც მოსაფერებელია, ეფერები,“ - აღნიშნავს დეკანოზი შალვა კეკელია.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ბავშვებში არ უნდა დომინირებდეს „მე მინდა,“ მათ უნდა ისწავლონ პატივისცემა და სიმდაბლე,“ -...
​დეკანოზი თეოდორე გიგნაძე შვილის სწორად აღზრდის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ მშობლებს მართლმადიდებლური აღზრდა ხშირად არასწორად ესმით:„ჩვენ ძალიან ხშირად გვგონია, რომ შვილის მართლმადიდებლურად აღ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​უნდა ჩავრთოთ თუ არა უფროსი შვილები უმცროსების გაზრდის პროცესში, როგორ და რამდენად მიზანშეწონილია ეს?

​უნდა ჩავრთოთ თუ არა უფროსი შვილები უმცროსების გაზრდის პროცესში, როგორ და რამდენად მიზანშეწონილია ეს?

უნდა ჩავრთოთ თუ არა უფროსი შვილები უმცროსების გაზრდის პროცესში, როგორ და რამდენად მიზანშეწონილია ეს? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, სოფო მელაძე.

- ხშირად მშობლები უმცროს შვილებს უფროსებს აზრდევინებენ, ან ავალდებულებენ დიდი დოზით მიიღონ მონაწილეობა ამ პროცესში. რამდენად მიზანშეწონილია ეს მიდგომა?

- აქ რამდენიმე ფაქტორია გასათვალისწინებელი - რამდენია ასაკობრივი სხვაობა დედმამიშვილებს შორის, რამდენად ყოველდღიური ხასიათი აქვს უფროსი შვილის დახმარებას, რამდენად სასურველ და საინტერესო აქტივობებში ვრთავთ მას, რას იღებს სანაცვლოდ აქედან და ა.შ. მისთვისაც საინტერესო უნდა იყოს პროცესში ჩართვა, უნდა იღებდეს შექებას ან რაიმე სასურველ ჯილდოს მაინც. პატარა და-ძმაზე ზრუნვა ბავშვს უვითარებს ემპათიის გრძნობას, მზრუნველობას, პასუხისმგებლობის გრძნობას და ასევე აგრძნობინებს თავს უფრო კომპეტენტურ და „დიდ“ ადამიანად, რაც ზრდის მის თვითშეფასებას. კარგია თუ ასეთ „დახმარებას“ ექნება სიტუაციური ხასიათი, მაგალითად: თუ დედას რამე სტკივა და უფროსი შვილი ეხმარება, დედას უცბად დაურეკეს და ბავშვმა საწოვარა გამოართვა მას და ა.შ. მნიშვნელოვანია, ამ დახმარებას ჰქონდეს მიზეზი და საჭიროება. თუ ამას აქვს ყოველდღიური და სავალდებულო ხასიათი, რა თქმა უნდა, ეს ბავშვისთვის სტრესის გამომწვევი მიზეზი გახდება. განსაკუთრებით თუ ბავშვი 7 წლამდე ასაკისაა და თამაშის მაგივრად, რაც ამ პერიოდში ბავშვის განვითარებისთვის უმნიშვნელოვანესია, მშობელი აიძულებს ყოველდღე ბავშვმა „დედის ან მამის ფუნქცია“ შეითავსოს.
ასევე მნიშვნელოვანია, ამ მხრივ უსაფრთხოების გათვალისწინებაც. ჩვენ, უფროს შვილებს უნდა დავავალოთ ის, რაშიც უკვე თვითონაც მომწიფებულნი და დამოუკიდებელნი არიან. თუ ბავშვი თვითონ საჭიროებს ყურადღებას ან თვითონ არ არის ბოლომდე დამოუკიდებელი ყოველდღიური საჭიროებების დაკმაყოფილებაში, რა თქმა უნდა, ის უუნაროა ამ დროს უმცროს და-ძმაზე იზრუნოს.
- ხომ არ დავაკარვინებთ ამით ბავშვობის მნიშვნელოვან პერიოდს და დავაზიანებთ მათ ფსიქიკას?
- ამ თემაზე ძალიან საინტერესო თეორიები ჰქონდათ, ორ ფსიქოთერაპევტს, ზიგმუნდ ფროიდს და ალფრედ ადლერს. ფროიდის აზრით, ბავშვის როლი ოჯახში, მისი ურთიერთობები და-ძმებთან შემდგომში განაპირობებენ მისი პიროვნების ფორმირებას და სხვებთან ურთიერთობების ფორმებს. ადლერის აზრით, კი მნიშვნელოვანია იმის გათვალისწინებაც კი, თუ მერამდენეა ბავშვი დაბადების რიგით - დედისერთა, უფროსი, შუათანა თუ ნაბოლარა. როცა ბავშვი დედისერთაა, მშობლების მთელი ყურადღება მას ეკუთვნის, ანებივრებენ, ეჩვევა დიდი რაოდენობით ყურადღებას. ძირითადად არც აფრთხილებენ ხოლმე ბავშვს, რომ ოჯახში მატებაა და უცებ ის ხედავს პატარა დას ან ძმას, რომელმაც მისთვის ნაცნობი ყურადღება „მიითვისა“. უმეტესობას ამ დროს ეჭვიანობის და კონკურენციის გრძნობა უჩნდება, რის მოდიფიკაციას და ჩანაცვლებასაც ჩვენ ვახდენთ მსუბუქი, სიტუაციური ზრუნვით უმცროს დედმამიშვილზე. ამიტომ თუ ჩვენ ამ დროს ძალიან დავტვირთავთ, მოვწყვეტთ მისთვის საინტერესო აქტივობებს, თამაშებს, მეგობრებს, ეს უფრო გააღვივებს მის კონკურენტულ დამოკიდებულებას დედმამიშვილთან.
- გარდა უფროსი შვილებისა, თვითონ უმცროს ბავშვზეც უარყოფით ზეგავლენას ხომ არ მოახდენს დედის ნაკლები ჩართულობა?
- დედის ნაკლები ჩართულობა ყოველთვის მოქმედებს ბავშვის ცხოვრებასა და განვითარებაზე. ბავშვზე ზრუნვა ეს მხოლოდ მისი მატერიალური ან ფუნქციური დახმარება არაა, ეს ემოციური კავშირიცაა. რამდენად იდენტური იქნება 13 წლის მოზარდის და დედის შედარება ერთმანეთთან, როცა 13 წლის მოზარდი ამ ასაკში ფსიქოლოგიურად თუ ემოციურად საერთოდ არაა მომწიფებული „მშობლობისთვის“.
- ბევრი მშობელი მარტო ზრდის ბავშვებს, ამიტომ უწევთ დახმარება უფროს შვილებს სთხოვონ, თუმცა მოზარდებს პირადი სივრცე სჭირდებათ. როგორ უნდა მივუდგეთ შვილებს ასეთ სიტუაციაში?
- პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია, რომ წინასწარ შევუთანმხდეთ უფროსს შვილს, რატომ და რისთვის, რამდენი ხანი და რა ფორმით გვჭირდება მისი დახმარება. ასე ვთქვათ, ვაგრძნობინოთ, რომ ეს იძულება არაა, ნებართვას ვიღებთ მისგანაც, მის აზრსაც ვითვალისწინებთ და არჩევანის საშუალება აქვს. ასეთი შეთანხმებების დროს ხაზი გაესმევა იმას, თუ რისი გადადება შეუძლია უფროს შვილს და რა არის იმდენად პრიორიტეტული, რომ ამ შემთხვევაში დედასაც მოუწევს მასზე მორგება. მნიშვნელოვანია ვაგრძნობინოთ ჩვენი სიყვარული და მადლიერება ამ დახმარებისთვის, წავახალისოთ მისი დახმარება და მისი ინტერესებიც ჩავრთოთ ამ პროცესში. მაგალითად, „თუ შენი დაიკოს ოთახში იქნები, სანამ სძინავს შეგიძლია შენს საყვარელ ფილმებს უყურო.“ შეჯამების სახით რომ ვთქვათ, მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ უფროსი შვილის ინტერესებიც, არჩევანის საშუალება დავუტოვოთ და დავაფასოთ მისი ძალისხმევა.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად