Baby Bag

„როდესაც ბოდიშს მოუხდი ბავშვს, მას თვალები სხვანაირად აენთება, ეს იმის საწყისია, რომ ბავშვმა მოგვისმინოს,“ - პაატა ამონაშვილი

„როდესაც ბოდიშს მოუხდი ბავშვს, მას თვალები სხვანაირად აენთება, ეს იმის საწყისია, რომ ბავშვმა მოგვისმინოს,“ - პაატა ამონაშვილი

​ფსიქოლოგმა პაატა ამონაშვილმა ბავშვებისთვის ბოდიშის მოხდის სწავლების და მიტევების უნარის გამომუშავების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, მშობლის მაგალითი ბავშვისთვის საუკეთესო გაკვეთილია:

„ალბათ, სანამ ვინმეს ვასწავლით, ჯერ ჩვენ უნდა ვისწავლოთ. ეს აღზრდის ამოსავალი პრინციპია. იმ ოჯახებში, სადაც მშობლებმა კარგად იციან არამხოლოდ ბოდიშის მოხდა, არამედ შინაგანი მიტევების განცდაც აქვთ, ბავშვები ამას ავტომატურად ითვისებენ. მოდი, ჯერ ჩვენ ვისწავლოთ მიტევება. ხანდახან ძალიან გვიჭირს ხოლმე, რომ ვაპატიოთ, მივუტევოთ, შევუნდოთ. ეს გვიჭირს. თუ ჩვენ ვისწავლით ამას, ​ეს ბავშვებსაც გადაეცემათ როგორც კარგი ვირუსი. როდესაც ბოდიშს მოუხდი ბავშვს, მას თვალები სხვანაირად აენთება. ეს არის ურთიერთობის შეცვლა, ეს იმის საწყისია, რომ ბავშვმა მოგვისმინოს. თუ ვგრძნობთ, რომ ბავშვთან შევცდით, რაღაცას შევპირდით და არ გავაკეთეთ, არ არის საჭირო მიკიბ-მოკიბვა, სჯობს ბავშვს პირდაპირ ვუთხრათ და ვთხოვოთ პატიება, ბოდიში მოვუხადოთ. ეს საუკეთესო მაგალითია იმისა, რომ ბავშვმა თვითონაც შეძლოს იმავეს გაკეთება. “

პაატა ამონაშვილის თქმით, ბავშვისთვის ცუდი საქციელის მნიშვნელობის ახსნა საყვედურის გარეშეც შეიძლება:

​როდესაც ბავშვს საყვედურს ვეუბნებით, ვასწავლით, როგორ თქვას საყვედური. თუ არ გვინდა, რომ ბავშვებმა ჩვენგან საყვედურის თქმა ისწავლონ, ცუდი საქციელის ახსნის სხვა ფორმებიც არსებობს, მაგ. კეთილი საუბარი. დავსვათ ბავშვი, ჩავეხუტოთ, სიყვარული ავუხსნათ და მერე გავაანალიზოთ რა მოხდა, რატომ არ მოგვეწონა მისი ქცევა, რატომ გვეწყინა, რატომ არის მიუღებელი.“

„ფსიქოლოგებმა აღმოაჩინეს, რომ ბედნიერი ადამიანები ვინც არიან, იმათ უფრო ადვილად შეუძლიათ პატიება და ბოდიშის მოხდა. თუ ჩვენ შევძლებთ, რომ პატიება ვთხოვოთ სხვებს, შესაძლოა, აგვიმაღლდეს ბედნიერების დონე და ბევრი რამისგან გავთავისუფლდებით კიდეც. რაც უფრო შევძლებთ, რომ ვაპატიოთ, მით უფრო ბედნიერები ვხდებით, პირველ რიგში, ჩვენ. ​ურთიერთობებს კი ვარეგულირებთ, სხვებსაც ვახარებთ, მაგრამ ჩვენი შინაგანი ბედნიერების დონეც მაღლდება. ახალი წლის წინა დღეები არ არის საუკეთესო დრო, რომ თუ ვინმეზე ნაწყენები ვართ, ვაპატიოთ, თუ ვინმეს ვაწყენინეთ, წავიდეთ და ბოდიში მოვუხადოთ?! თუ ბოდიშის მოხდა გვიჭირს, შეგვიძლია წერილი დავწეროთ და ჩამოვაყალიბოთ სათქმელი. ჩამოყალიბებული აზრები უფრო კონცენტრირებულია, შეცდომებისგან თავისუფალია, შეგვიძლია წავშალოთ და თავიდან დავწეროთ. ზეპირ ლაპარაკს ვერ წაშლი, რაღაც თქვი და ამოვიდა. რაც დაწერილის სახით გვაქვს გააზრებული, ის უფრო ღრმა გააზრებაა,“ - აღნიშნულ საკითხებზე პაატა ამონაშვილმა ტელეკომპანია იმედის გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​იმედის დღე

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ურთიერთობები მაშინ ხდება ბედნიერების მომტანი, როდესაც ამოვდივართ მიწიერი სურვილებიდან,“...
​​ფსიქოლოგი პაატა ამონაშვილი ტელეკომპანია რუსთავი 2-ის გადაცემაში „დილა უქმეებზე“ ქალისა და მამაკაცის ურთიერთობის სირთულეებსა და თავისებურებებზე საუბრობს. ის აცხადებს, რომ ეგოიზმის გამოვლინება უ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი? - აღნიშნულ თემაზე საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი მარი მალაზონია“ ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა თამარ-ტატა ბაზღაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი ხშირად გვხვდება საზოგადოებაში. ზოგ შემთხვევაში სიდრომი მიმდინარეობს უპირატესად ყურადღების დარღვევით, ზოგ შემთხვევაში ჰიპერაქტიურობით და არის კომბინირებული ვარიანტი, როდესაც ორივე პრობლემა ერთნაირად ვლინდება:

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან. ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა. ამ სირთულის გამო დიაგნოზი ძირითადად არ ისმევა 6 წლამდე. როგორც წესი, მიმდინარეობს დაკვირვება, რა დოზით ვლინდება ჰიპერაქტიურობა, რამდენად ახლავს ყურადღების პრობლემები და რამდენხანს გაჰყვება ბავშვს ჰიპერაქტიურობა. თუ ბავშვი უბრალოდ ცელქი და მოუსვენარია, თუმცა არ აქვს ყურადღების, დასწავლის პრობლემა, უსმენს, ითვისებს - არ არის საგანგაშო. უფრო საყურადღებოა, როდესაც ბავშვი არ გვისმენს, არ ითვისებს ასაკის შესაბამის უნარებს და ფიქსირდება ზღვარგადასული ჰიპერაქტიურობა.

იდეალურ შემთხვევაში ბავშვთან მულტიგუნდური მიდგომა გამოიყენება და მუშაობს რამდენიმე სპეციალისტი. ვიწყებთ ფსიქოედუკაციით, ანუ იგივე ფსიქოგანათლებთ, რის დროსაც მშობელს ვაწვდით ინფორმაციას, თუ რას გულისხმობს ეს სინდრომი, რა სიმპტომები შეიძლება ახლდეს, რა სირთულეებს იწვევს ეს სიმპტომები, როგორი მიდგომები შეიძლება გამოიყენოს მშობელმა და ა.შ. იდეალურ შემთხვევაში სკოლა აუცილებლად ჩართული უნდა იყოს, რაც საქართველოში ცოტა რთული საკითხია, თუმცა ნელ-ნელა მაინც არის გარკვეული მზაობა სკოლის მხრიდან, რომ მიიღონ გარკვეული რეკომენდაციები და უკეთ ააწყონ ურთიერთობა ჰიპერაქტიურ ბავშვთან.''

,,აღვნიშნავ ასევე იმას, რომ  თავის ტვინში გარკვეული ცვლილებები აისახება და კომპიუტერულ ტომოგრაფიაზე ჩანს ეს. აქ შეიძლება იყოს გარკვეული უბნების შემცირება, რომელიც პასუხისმგებელია ყურადღების კონცენტრაციაზე, ემოციის და ქცევის მართვაზე. ასევე არის პრეფრონტალური უბნების და მათ სისხლით მომარაგების დეფიციტი, რომელიც პასუხისმგებელია წახალისება-დასჯის მეთოდების ეფექტურობაზე. თუმცა საქართველოში კვლევის ამ ტიპის მეთოდებს ჯერ არ ვიყენებთ, არ არის ფართოდ გავრცელებული. საკმაოდ ძვირადღირებული მეთოდებია და იშვიათად მივმართავთ დიაგნოსტიკის პროცესში,'' - დასძინა თამარ-ტატა ბაზღაძემ. 

ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა მართვის მეთოდებთან დაკავშირებითაც ისაუბრა:

,,რაც შეეხება მართვის მეთოდებს, პირველივე რასაც ვეუბნებით მშობლებს არის ის, რომ ჩვენ არ გვაქვს ჯადოსნური აბი, რომელსაც ბავშვს მივცემთ და ის გახდება მშვიდი, დამჯერი და ბეჯითი. პრობლემა არის კომპლექსური და მას სჭირდება ოჯახის სრული ჩართულობა, რისთვისაც ისინი მზად უნდა იყვნენ. ფსიქოედუკაციის შემდეგ, ვთავაზობთ გარკვეულ ჩარევებს, როგორიცაა ქცევითი ტექნიკების გამოყენება და რჩევები, როგორ უნდა მართონ ჰიპერაქტიური ბავშვის ქცევა. ქცევით თერაპიას ატარებს სპეციალისტი, თუმცა მშობელი ჩართულია და ითვალისწინებს რეკომენდაციებს. თუ ქცევის მართვის მოდელი არ შეიცვალა ოჯახის ფარგლებში, მხოლოდ სპეციალისტი ამას ვერ მოაგვარებს.

მნიშვნელოვანია ჩარევის დროულად დაწყება, რადგან პრობლემასთან გამკლავება უფრო რთულია დიდ ასაკში. ყველაზე ხშირად რასაც ვხვდებით არის ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელიც ძალიან ხშირად ახლავს ჰიპერაქტიურობას. ბავშვი არის დაუმორჩილებელი, ნეგატიურად განწყობილი, მუდმივად წინააღმდეგობაშია, ყველანაირ ინსტრუქციას ცუდად იღებს, ჯიუტობს, მიუხედავად იმისა, უნდა თუ არა ეს, მაინც აკეთებს. ასეთი ქცევა ვლინდება იმ შემთხვევაში, როცა ბავშვი მუდმივად შენიშვნებს იღებს და ესმის გარშემომყოფებისგან თუ როგორი ცუდია, ცუდად იქცევა, მოუწესრიგებელია და ა.შ. ამიტომ ვითარდება ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელთან მუშაობაც მეტ პრობლემას ქმნის დიდ ასაკში, ვიდრე 4 წლის ასაკში რომ დაგვეწყო ჰიპერაქტიურობაზე მუშაობა. ასევე, შესაძლებელია სხვა პრობლემების თანდართვა, რომელსაც უფრო მეტი ზიანი მოაქვს, ვიდრე თვითონ ჰიპერაქტიურობას. მაგალითად, შფოთვითი რეგისტრის აშლილობა. შფოთვა ვლინდება გადაჭარბებული მოუსვენრობით, ნერვიულობით (როდესაც მშობელს შორდება ან სკოლაში დაფასთან გამოსვლის დროს), ნებისმიერი მოვლენა იწვევს შფოთვის განვითარებას. მოზარდობის პერიოდში, მოსალოდნელია ბიპოლარული აშლილობა, კიდევ უფრო იმატებს ამ დროს აქტივობა და შესაძლოა, ბავშვის ქცევა უკონტროლო გახდეს ან განვითარდეს დეპრესია,'' - აღნიშნა თამარ-ტატა ბაზღაძემ.

წყარო: ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

წაიკითხეთ სრულად