Baby Bag

„მე არ ვარ მომხრე, რომ ჩვენ დავაძალოთ ბავშვებს ლექსის სწავლა. თუ არ სწავლობს ბავშვი ლექსს, ნუ ისწავლის, არ არის ეს პრობლემა,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში ლექსის დასწავლის სირთულეების შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, მშობლებისა და აღმზრდელების გადაჭარბებული მოთხოვნილება, რომ ბავშვებს ლექსები ასწავლონ, არ არის სწორი მიდგომა:

„ძალიან ხშირად მშობლებსაც და საბავშვო ბაღის აღმზრდელებსაც აქვთ განსაკუთრებული მოთხოვნილება, რომ ბავშვებს ასწავლონ ლექსები. ლექსის სწავლა არაფერს არ მატებს ჩვენს ტვინს, გარდა იმისა, რომ ბავშვებს ისედაც აქვთ კარგი მეხსიერება. თუ არ სწავლობს ბავშვი ამ ლექსს, ნუ ისწავლის, არ არის ეს პრობლემა. პრობლემა იმაშია, რომ ლექსის რითმი თანმიმდევრობას გულისხმობს, ამ თანმიმდევრობის დახსომება ჯერ ბავშვისთვის არ არის მისაწვდომი. ეს არის კავშირში ფონოლოგიურ უნარებთან. მას შეიძლება არ ჰქონდეს იმ ასაკისთვის ​კარგად მომწიფებული ფონოლოგიური მეხსიერება, რაც სპეციფიკური მეხსიერებაა. ეს არ არის კატასტროფა. ეს არის განვითარებადი. მე არ ვარ მომხრე, რომ ჩვენ დავაძალოთ ბავშვებს მაინცდამაინც ლექსის სწავლა. ბავშვებს ძალიან კარგი მეხსიერება აქვთ. როდესაც ბავშვს ლექსის მიმართ პროტესტი აქვს, ეს არის მიმანიშნებელი, რომ ამ ტიპის, ​ასე დალაგებული ინფორმაციის აღქმა და შენახვა, ჯერ კიდევ ნაკლებად მისაწვდომია. ეს არ არის პრობლემა. ეს არის გავარჯიშებადი, ოღონდ არა ლექსების სწავლით ან ძალადობით, მოთხოვნით, რომ ისწავლოს და დაიზეპიროს.“

​თამარ გაგოშიძემ დასწავლის უნარის დაქვეითების შესახებაც ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ხშირად აღნიშნული პრობლემა საზოგადოების მეტისმეტად მკაცრი მოთხოვნებით არის გამოწვეული:

„დასწავლის უნარის დაქვეითება ხშირად აქვთ ბავშვებს, რომლებსაც არაფერი სხვა პრობლემა არ აქვთ. ვერ უპოვის ექიმი დასწავლის უნარის დაქვეითების მქონე ბავშვს ვერაფერს.​ ძალიან ხშირად, როდესაც ბავშვის უნარების რეალიზება ვერ მოახდინეს საკლასო სიტუაციაში, არის დასწავლული უსუსურობა. ძალიან ხშირად ვხვდებით ბავშვებს, რომლებიც თვლიან, რომ არ შეუძლიათ, ვერ გააკეთებენ. ეს არის ნამდვილი კატასტროფა. ქართულ საზოგადოებაში ეს ძალიან მნიშვნელოვანია, შეცდომის უფლება არ გაქვს, წარუმატებლობის უფლება არ გაქვს. უნდა იყო სულ ფორმაში, კითხვა არ უნდა დასვა, არასდროს არაფერი არ უნდა შეგეშალოს. ეს არის კატასტროფა. ეს აფერხებს განვითარებასაც, სწავლასაც და ყველაფერსაც.“

„ბავშვი თავისი ბუნებით არის ძალიან კრეატიული. ის სწავლობს გამოძიებით. თუ ბავშვმა გამოძიებით არ ისწავლა, დაზეპირებული როგორც დაიზეპირა, ისე გაქრება მისი მეხსიერებიდან. როდესაც ნიჭიერებაზე ვსაუბრობთ, არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ პიროვნებას ვზრდით. ​ჩვენ ექსპლუატაცია არ უნდა გავუწიოთ ბავშვის ნიჭსა და უნარებს. აი, ეს არის მთავარი,“ - აღნიშნულ თემებზე თამარ გაგოშიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

,,მე, როგორც ნეიროფსიქოლოგი, არ ვარ მომხრე, 3 წლის ბავშვმა ისწავლოს მეორე ენა...'' - თამა...
მშობლებისა და მასწავლებლებისთვის საინტერესო და აქტუალურ საკითხებზე ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე საუბრობს:​ბავშვს აუცილებლად უნდა დავუტოვოთ თავისუფალი დრო;3 წლის ბავშვს არ უნდა ვასწავლოთ უცხო ენა;2 წლ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობლები გადაწყვეტენ ხოლმე, ბავშვი არ დააძინონ დღისით იმ მოტივით, რომ ღამით პატარამ ადრე დაიძინოს. ხშირად ეს ძილის დარღვევის მიზეზი ხდება“

„მშობლები გადაწყვეტენ ხოლმე, ბავშვი არ დააძინონ დღისით იმ მოტივით, რომ ღამით პატარამ ადრე დაიძინოს. ხშირად ეს ძილის დარღვევის მიზეზი ხდება“
რამდენჯერ უნდა ეძინოს ბავშვს დღის განმავლობაში, არის თუ არა აუცილებელი შუადღის ძილი და როგორი ძილის რუტინა უნდა ჰქონდეს პატარას, რომ ჩაძინება გავუმარტივოთ? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEd​u.ge-ს ესაუბრა მედიცინის დოქტორი, ბავშვთა ნევროლოგი, ნინო გოგატიშვილი.

- რამდენად მნიშვნელოვანია ბავშვებისთვის დღის ძილი და რომელ ასაკში რამდენჯერ უნდა ეძინოს პატარას დღის განმავლობაში?

- ძილი მართლაც ძალიან მნიშვნელოვანია, როგორც ბავშვებისთვის, ისე მოზარდების და მოზრდილებისთვის.

ბავშვებისთვის მნიშვნელოვანია, როგორც დღის, ისე ღამის ძილი. სხვადასხვა ასაკში განსხვავებულია დღის ძილის ჯერადობა, დღის და ღამის ძილის ხანგრძლივობა. თუმცა აუცილებლად გასათვალისწინებელია ინდივიდუალური თავისებურებებიც.

ჩვილობის ასაკში (1 წლამდე) დღის ძილის ხანგრძლივობა არის 3-4 საათი, ღამის ძილის ხანგრძლივობა - 10 საათი. ამ ასაკში დღისით ბავშვები იძინებენ 2-3 ჯერ, შედარებით პატარები (2-3 თვის) 3-4 ჯერ. 1,5-2 წლის ასაკში ბავშვების უმრავლესობა დღეში 1-2 ჯერ იძინებს, დღის ძილის ხანგრძლივობა ამ ასაკში დაახლოებით 2-2,5 საათია. ღამით სძინავთ 11-12 საათის მანძილზე.

უფრო კონკრეტულად, სხვადასხვა ასაკში ძილის ხანგრძილობა ასეთია: 

  • 2-12 თვის ასაკში - საშუალოდ ძილის ხანგრძლივობა 15-16 საათია;
  • 1-2 წ.-  ძილის ხანგრძლივობა 14 საათია;
  • 3-5 წ.-  ძილის ხანგრძლივობა 10-13 საათია;
  • 6-11 წ.-  ძილის ხანგრძლივობა 9-10 საათია;
  • 13-18 წ. - ძილის ხანგრძლივობა 8-9 საათია.

- ზოგიერთ ბავშვს არ სძინავს შუადღეზე. ეს წარმოადგენს თუ არა პრობლემას?

- 3 წლამდე ასაკის ბავშვების უმრავლესობა იძინებს დღისით. მშობლები გადაწყვეტენ ხოლმე, ბავშვი არ დააძინონ დღისით იმ მოტივით, რომ ღამით პატარამ ადრე დაიძინოს. ხშირად ეს ძილის დარღვევის მიზეზი ხდება და ბავშვები ღამითაც ვეღარ იძინებენ, ადვილად ღიზიანდებიან, ტირიან, ჭირვეულობენ.

ძალიან მნიშვნელოვანია ძილის რეჟიმის დაცვა. საჭიროა 3 წლამდე ასაკის ბავშვი იძინებდეს დღისით, შუადღემდე და არა შუადღის შემდეგ, რომ არ მოხდეს ღამის ძილის გადავადება. ღამით ბავშვი უნდა იძინებდეს არაუგვიანეს საღამოს 9 საათისა, შესაბამისად, დილით უნდა იღვიძებდეს 8 საათზე. მნიშვნელოვანია ამ რეჟიმის ზუსტი დაცვა. ძილისთვის მომზადება სასურველია, დავიწყოთ ერთსა და იმავე დროს.

როგორ გავუმარტივოთ პატარას ჩაძინება?

- პატარასთვის ჩაძინების გასამარტივებლად შესაძლოა, გამოვიყენოთ მისთვის საყვარელი რბილი სათამაშო, რომელსაც ჩაეხუტება, ასევე კარგი ვარიანტია ზღაპრის მოყოლა. მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ, რომ ძილის წინ ბავშვი მსუბუქად ვავახშმოთ და არ გადავტვირთოთ. ასევე ზედმეტი ფიზიკური აქტივობა, კომპიუტერული თამაშები, თუნდაც ანიმაციური ფილმების ნახვა ძილის წინ იწვევს ჩაძინების გაძნელებას. საძინებელ ოთახში სასურველია, არ იყოს ტელევიზორი. გვქონდეს სუსტი განათება, როცა ბავშვი შეიღვიძებს ღამით ადვილად უნდა გაერკვეს გარემოში და უფრო ადვილად შეიბრუნებს ძილს.

- ხელში დაძინება რამდენად მიზანშეწონილია და როცა ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ თუ არა თავის საწოლში?

- ხელში დაძინება მიზანშეწონილი არ არის. უკვე 4-5 თვის ასაკიდან ბავშვი უნდა მიეჩვიოს დამოუკიდებლად ჩაძინებას თავის საწოლში. ეს მნიშვნელოვანია, რადგან ბავშვები, რომლებიც იძინებენ დამოუკიდებლად, ასევე ადვილად შეიბრუნებენ ძილს, როცა შეიღვიძებენ არ დასჭირდებათ უფროსის დახმარება.

როცა პატარას ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ საწოლში, დავჯდეთ გვერდით რამდენიმე წუთით, მოვეფეროთ. შემდეგ დავტოვოთ, თუ კვლავ აგრძელებს ტირილს, კვლავ შევაკითხოთ და მშვიდად ვუთხრათ, რომ ძილის დროა.

- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, როგორ ჩამოუყალიბონ ბავშვს სწორი ძილის რუტინა?

- მნიშვნელოვანია, ბავშვს ადრეული ასაკიდან ჰქონდეს ძილის რუტინა, ძილის წინ მომზადება მოხდეს ერთსა და იმავე დროს, ეს მოიცავს, მაგალითად, ბანაობას ძილის წინ. ეს უნდა ემთხვეოდეს იმ დროს, როცა ბავშვს რეალურად ეძინება. როგორც წესი, მშობელი ამჩნევს ხოლმე როდის ეძინება პატარას. ძალიან მნიშვნელოვანია, ეს დრო არ გადავავადოთ რაიმე მიზეზით, მაგალითად, საოჯახო საქმე, სტუმრები და სხვა. ძილის დროის გადავადება იწვევს ძილის დარღვევას.

ღამის ძილზე დადებითად აისახება დღისით, სუფთა ჰაერზე ფიზიკური აქტივობა. ამიტომ დღისით ეცადეთ, აუცილებლად გაასეირნოთ პატარა, დატვირთოთ თამაშებით, ხოლო უშუალოდ ჩაძინებამდე 1-2 საათი ბავშვი არ დატვირთოთ ფიზიკურად. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად