Baby Bag

„არავითარ შემთხვევაში ბავშვმა არ უნდა ისაუზმოს მარტო, არ უნდა ისადილოს მარტო, ეს უნდა იყოს ოჯახური ტრადიცია,“ - ლაშა უჩავა

„არავითარ შემთხვევაში ბავშვმა არ უნდა ისაუზმოს მარტო, არ უნდა ისადილოს მარტო, ეს უნდა იყოს ოჯახური ტრადიცია,“ - ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ბავშვებში ჯანსაღი კვებითი ჩვევების ჩამოყალიბების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, ბავშვებს დაბადებისას არცერთი საკვები არ უყვართ და მათი გემოვნების ჩამოყალიბებაში მიწოდების ფორმა უდიდეს როლს ასრულებს:

„როდესაც იბადება ბავშვი, მას არაფერი არ უყვარს. მიწოდების ფორმას აქვს მნიშვნელობა. ბევრი ფერადი უნდა იყოს. მარკეტოლოგები რატომ ცდილობენ, რომ ტკბილი პროდუქტები ლამაზად შეფუთონ? იმისთვის, რომ ბავშვებს მოთხოვნილება გაუჩნდეთ. ​როდესაც ძირითადად ერთფეროვან საკვებზეა ბავშვი, ეს არ არის მიზანშეწონილი. ორგანიზმში უნდა შევიდეს ყველა ნივთიერება: ცილა, ცხიმი, ნახშირწყლები, ვიტამინები და მინერალები. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ეს ბავშვთა ასაკში. ამ პერიოდში ყალიბდება, იზრდება ორგანიზმი.“

ლაშა უჩავამ მშობლებს თბილი, წამახალისებელი მიდგომების არაეფექტიანობის შემთხვევაში, შედარებით მკაცრი მეთოდების გამოყენების რეკომენდაცია მისცა:

„თუ საჩუქრებით, თბილი მიდგომით არ ხდება ბავშვის დამორჩილება, სამწუხაროდ, მშობლებს ვურჩევთ რადიკალურ გადაწყვეტილებას. ამაში ფსიქოთერაპევტებიც ჩვენ გვემხრობიან. ეს რადიკალური რჩევა არის ის, რომ ​არავითარ შემთხვევაში კვებებს შორის მათ არ უნდა მისცეთ სასუსნავები. მაშინ, როდესაც ბავშვს უჩნდება შიმშილის შეგრძნება, აუცილებლად მიირთმევს იმ საკვებს, რომელსაც ჩვენ მივაწვდით. თუ ხედავს ბავშვი, რომ უბრალოდ არ დავუდებთ სხვა საკვებს, ადგება სუფრიდან, მოითხოვს სასუსნავს. თუ მას არ მივცემთ ამ დამატებით კვებას, ის აუცილებლად მობრუნდება სუფრასთან. დაძალება არ შეიძლება. დაძალების ბებიების და ბაბუების ინსტიტუტი არ უნდა იყოს.“

ლაშა უჩავას თქმით, ​როდესაც ბავშვი მხოლოდ ცალკეულ პროდ​უქტებს მიირთმევს და ჯანსაღ კვებაზე უარს ამბობს, ეს უფროსების მიერ დაშვებული შეცდომებით არის გამოწვეული:

„ეს არის სწორედ უფროსების ბიძგი. მაშინ, როდესაც ჩამოყალიბებული ვართ იმაზე, რომ ოჯახში უნდა გაჩნდეს პატარა, ჩვენ უნდა გვქონდეს უკვე გათვითცნობიერებული პასუხისმგებლობა, თუ რა მზრუნველობა უნდა გამოვიჩინოთ მის მიმართ. უნდა გვქონდეს გათვითცნობიერებული ის, რომ უნდა გავზარდოთ ჯანმრთელი თაობა. ​მაშინ, როდესაც უჭირს ბავშვს გარკვეულ პროდუქტებზე უარის თქმა, არავითარ შემთხვევაში არ გაუჭირდება, თუ მას არ შევთავაზებთ, არ გავასინჯებთ ამ პროდუქტს. არ უნდა იყოს სახლში ეს სხვა პროდუქტები.“

„ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს ოჯახის ტრადიციებს და ჩვევებს. არავითარ შემთხვევაში ბავშვმა არ უნდა ისაუზმოს მარტო, არ უნდა ისადილოს მარტო, არ უნდა ივახშმოს მარტო. ეს უნდა იყოს ოჯახური ტრადიცია. მშობლებმაც, ბებიებმაც, ბაბუებმაც უნდა გამოყონ დრო იმისთვის, რომ ​საუზმე​ზე, სადილსა და ვახშამზე ბავშვებს დაუთმონ დრო. სუფრაზე იყოს მხოლოდ ის პროდუქტები, რასაც ბავშვები მიირთმევენ. მისცენ მაგალითი, რომ ეს არის ჯანსაღი და ეს უნდა მივირთვათ. ჩვენ თუ დავიდებთ ჩვენთვის მწვადს და ბავშვს დავუდებთ მაწონს, უკაცრავად და მეც ვერ გავძლებ ამ სუფრასთან,“ - აღნიშულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია POSTV-ის გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პოსტ ალიონი“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

როგორ მივაჩვიოთ უჭმელი ბავშვი ჭამას ძალდატანების გარეშე და რისგან შეიძლება იყოს გამოწვეული...
როგორ მივაჩვიოთ უჭმელი ბავშვი ჭამას ძალდატანების გარეშე და რისგან შეიძლება იყოს გამოწვეული უმადობა? - აღნიშნულ თემებზე​ Momsedu.ge-ს ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე ესაუბრა. ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად