Baby Bag

თავის ტკივილის 3 ყველაზე გავრცელებული მიზეზი - გიორგი ღოღობერიძის რჩევები

თავის ტკივილის 3 ყველაზე გავრცელებული მიზეზი - გიორგი ღოღობერიძის რჩევები

ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ თავის ტკივილის ყველაზე გავრცელებულ მიზეზებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ადამიანებს თავი ყველაზე ხშირად დაძაბვის გამო სტკივათ:

„ძალიან ბევრი რამ იწვევს თავის ტკივილს. ყველაზე გავრცელებული არის დაძაბვის თავის ტკივილი. მეორე ყველაზე გავრცელებული მიზეზი არის შაკიკი, ხოლო მესამე კლასტერული ტკივილი.​ სტრესული თავის ტკივილის დროს ადამიანს აქვს შეგრძნება, რომ თითქოს რაღაც შემოეჭირა შუბლის მიდამოში. ეს ტკივილი ორმხრივია. მისი ხანგრძლივობა არის ნახევარი საათიდან ლამის მთელი კვირის განმავლობაში. ის დიდხანს გრძელდება საკმაოდ. მას უნდა ჰქონდეს აუცილებლად შემდეგი ნიშნები: უნდა გაგრძელდეს ნახევარ საათზე მეტს, უნდა იყოს ორმხრივი, უნდა იყოს ზეწოლის განცდა, ეს ტკივილი პულსირებადი არ უნდა იყოს. თუ ფეთქებადია, ეს ნიშნავს, რომ უნდა იყოს შაკიკი. ტკივილი სიმძიმით უნდა იყოს მსუბუქი ან საშუალო, ისე, რომ ადამიანს არ ურღვევდეს ცხოვრების სტილს. ის ფიზიკური აქტივობით არ უნდა მძიმდებოდეს. ტკივილს არ უნდა ახლდეს გულისრევა და ღებინება. თუ ადამიანს გულიც ერევა და ღებინებაც აქვს თავის ტკივილთან ერთად, ეს შეიძლება იყოს საკმაოდ მძიმე რაღაცის ნიშანი. ეს შეიძლება იყოს თავის ტვინის სიმსივნეც.“

გიორგი ღოღობერიძის თქმით, ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული პრობლემაა შაკიკიც, რომელიც უფრო მეტად ქალბატონებში გვხვდება, ვიდრე მამაკაცებში:

​შაკიკი გვხვდება უფრო ქალებში. ეს ეტაპობრივი დაავადებაა. ტკივილი მაშინვე არ ვითარდება. ორი საათით ან ორი დღით ადრე მე უკვე მეწყება ნიშნები, რაც მეუბნება, რომ მოახლოებული არის თავის ტკივილის ფაზა. ხასიათი შემეცვლება უცებ, დეპრესიული ვხდები, ეიფორიული ვარ. შეიძლება შეკრულობა დამეწყოს, ან პირიქით ფაღარათის განცდა მქონდეს. შეიძლება ყნოსვა გამიმძაფრდეს, ან სმენა გამიმძაფრდეს. ეს წინმსწრები ნიშნებია. მერე იწყება საკუთრივ მწვავე ფაზა. არის ასეთი ტერმინი „აურა.“ აურა მხედველობითი ხასიათისაა. ადამიანი დგას და ხედავს, რომ საკუთარ მხედველობის ველში ზიგზაგისებური ხაზი ჩნდება, რომელიც იწყება ცენტრში და მიემართება კიდეებისკენ. ხაზი ან შავია, ან თეთრია. ზოგიერთს დაბუჟების, წვის შეგრძნება აქვს ხელებში, რომელიც მიემართება მაღლა, შეიძლება წავიდეს ყბისკენ. შაკიკის დროს ადამიანს აქვს ცალმხრივი ტკივილი შემთხვევათა 60 %-ში. ტკივილი მფეთქავი ხასიათისაა. შაკიკის მართვა ჩვენ შეგვიძლია. უამრავი მედიკამენტი გვაქვს მის წინააღმდეგ, საპრევენციოც და შეტევისთვის განკუთვნილი წამლებიც. მარტივი რჩევები შეიძლება იყოს დაღლილობისთვის თავის არიდება, თუ ფაღარათი გაწუხებთ, სითხეების მიღება, აკოჰოლისა და თამბაქოსთვის თავის არიდება, ძილი საკმარისი რაოდენობით.“

გიორგი ღოღობერიძემ კლასტერული თავის ტკივილის შესახებაც ისაუბრა, რომელსაც თვალბუდის მიდამოში გამოხატული ტკივილი ახასიათებს:

„არსებობს კლასტერული თავის ტკივილიც. ​ამ დროს ადამიანს აქვს თვალბუდის მიდამოში გამოხატული ტკივილი, რომელიც იმდენად ძლიერია, რომ ადამიანმა შეიძლება თვითმკვლელობაზე იფიქროს. მას ჰქვია სუიციდური ტკივილი. ეს ჩვენ გვხვდება თავის ტკივილი პათოლოგიის 0,1%-ში. შეიძლება ადამიანს ქუთუთო დაუვარდეს, ცრემლდენა დაეწყოს, სურდო იყოს გამოხატული, გამოხატულად დაუწითლდეს თვალები. როგორც წესი, ეს უკავშირდება თამბაქოს მოხმარებას. თუ გაწუხებთ თვალბუდის მიდამოში ტკივილი, თამბაქოს მოხმარებას თავი უნდა აარიდოთ.

„როგორც მაღალ წნევას შეუძლია გამოიწვიოს თავის ტკივილი, ასევე დაბალ წნევას. მაღალი წნევა უფრო სახიფათოა. ძალიან ბევრ ადამიანს შეიძლება ჰქონდეს ფარული ანევრიზმა. ​მაღალი წნევის ფონზე, თუ ის წნევას არ დააგდებს დროულად, ანევრიზმა შეიძლება უცებ გასკდეს, შემდეგ კი განვითარდეს საკმაოდ სერიოზული სისხლჩაქცევა,“ - აღნიშნულ საკითხებზე გიორგი ღოღობერიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ - ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

რომელი დაავადებები შეიძლება, უკავშირდებოდეს მთქნარებას? - გიორგი ღოღობერიძე საინტერესო ინფ...
რა იწვევს მთქნარებას? - აღნიშნულ თემაზე ექიმი რეზიდენტი გიორგი ღოღობერიძე საუბრობს. ნახეთ ვიდეო☝️ წყარო: Usmle მოსამზადებელი ცენტრი - Ghoghoberidze, M.D.

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბავშვისთვის კონკრეტულ დროს დაძინებაზე მეტად მნიშვნელოვანი ერთი და იმავე დროს დაძინებაა - რა პერიოდიდან და როგორ უნდა დავურეგულიროთ ბავშვს ძილის რუტინა?

ბავშვისთვის კონკრეტულ დროს დაძინებაზე მეტად მნიშვნელოვანი ერთი და იმავე დროს დაძინებაა - რა პერიოდიდან და როგორ უნდა დავურეგულიროთ ბავშვს ძილის რუტინა?

ძილის მნიშვნელობასთან დაკავშირებით გვესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი თამარ ედიბერიძე, რომელმაც განგვიმარტა, თუ რა პერიოდიდან და როგორ უნდა დავურეგულიროთ ბავშვს ძილის რუტინა:

- როგორც ვიცით, ბავშვს დაბადებიდან თავისი ძილის რეჟიმი აქვს. უნდა ჩავერიოთ და დავარეგულიროთ ეს, თუ მივცეთ ბავშვს უფლება, როცა უნდა დაიძინოს?

- ყველა ბავშვი იბადება გარკვეული ბიოლოგიური პრიორიტეტებით და რიტმით, რომელიც აბსოლუტურად ინდივიდუალურია. ამ პროცესში უხეში ჩარევა არ იქნება გონივრული. თუმცა ფრაზა „როცა უნდა დაიძინოს“ ყოველთვის გამართლებულიც ვერ იქნება. ამ დროს გააჩნია ასაკს და იმ გამოწვევებს, რასაც ბავშვის ყოველდღიური საჭიროებები გვკარნახობს. ძალიან მნიშვნელოვანია პირველ ეტაპზე ყურადღებით დავაკვირდეთ ბავშვის ინდივიდუალურ პრიორიტეტებს და შემდეგ საჭიროების შემთხვევაში, ნაბიჯ-ნაბიჯ დავარეგულიროთ. მაგალითად, ეტაპობრივად გადმოვანაცვლოთ ჩაძინების დრო, ვასწავლოთ ბავშვს ძილის დამოუკიდებლად შებრუნება, გამოვუმუშავოთ ძილისწინა რუტინა. გაითვალისწინეთ, ბავშვისთვის კონკრეტულ დროს დაძინებაზე მეტად მნიშვნელოვანი ერთი და იმავე დროს დაძინებაა. ძილის რეჟიმის ნაწილია გაღვიძებაც, რომლის დროც ასევე რეგულარული უნდა იყოს. ძალიან ხშირად ჩაძინების რეჟიმის მოწესრიგებას სწორედ დილით ერთი და იმავე დროს გაღვიძებით ვიწყებთ. 

- არის თუ არა ჩვილებში ღამის და დღის ძილს შორის სხვაობა და როგორია ძილის ფაზები?

- ძილის ფაზებს შორის განსხვავება შესამჩნევია ასაკის ცვლილებასთან ერთად. დღის და ღამის ძილი ამ მხრივ ნაკლებ განსხვავდება ერთმანეთისგან. რაც უფრო მცირე ასაკისაა ბავშვი, ე.წ. სწრაფი ძილის ფაზა უფრო ხანგრძლივია და შეადგენს საერთო ძილის 50%-ს. ასაკთან ერთად მცირდება და ზრდასრულ ასაკში 25%-ია. ასევე ადრეული ასაკის ბავშვებს უფრო მცირე დრო სჭირდებათ ღრმა ძილის დადგომისთვის, ვიდრე ზრდასრულებს. ამის პარალელურად ბავშვების ძილი გაცილებით უფრო მოწყვლადია და რუტინაზე დამოკიდებული, ვიდრე ზრდასრულ ასაკში. ძილის ნაკლებობით გამოწვეული პრობლემებიც უფრო დრამატულია ადრეულ ასაკში. თუმცა ძილის ხანგრძლივობისა თუ ხარისხის შემცირება არც ზრდასრულებისთვისაა უსაფრთხო.

- რა პერიოდიდან იწყება ძილის რეჟიმის რეგულირება?

​- პირველი რამდენიმე თვე თავად ბავშვიც ძიებაშია და ეტაპობრივად ადაპტირდება საკუთარ ბიოლოგიურ რიტმებთან. ეს პერიოდი მშობლების მხრიდანაც უფრო დაკვირვების პერიოდია. ვადები აბსოლუტურად ინდივიდუალურია. არიან ბავშვები, რომლებიც პირველივე კვირებიდან თავად არეგულირებენ ძილ-ღვიძილის რეჟიმს. თუმცა უმრავლესობას ჩვენი მხრიდან დახმარება სჭირდება. ერთი კონკრეტული ასაკი ამისთვის არ არის, თუმცა საშუალოდ 6 თვისთვის, როდესაც უკვე ყველა ბავშვის ცხოვრებაში დგება შერეული კვების ეტაპი და დედის თუ ადაპტირებული რძის პარალელურად იწყებენ დამატებით ბოსტნეულის თუ ბურღულის ფაფების მიღებას, კვების რეჟიმი ხდება უფრო ორგანიზებული, ვიდრე იყო მანამდე. ასევე, დაახლოებით ამ პერიოდიდან ღამის კვებაც ეტაპობრივად მცირდება და შუალედი იმატებს. ეს ყველაფერი ძალიან გვეხმარება დღის და ძილის რეჟიმის დარეგულირებაში. ამავე პერიოდიდან სასურველია, რომ საღამოც ბოლო კვებასა და ღამის ძილს შორის გარკვეული შუალედი დავიცვათ. ანუ, თუ მანამდე ბავშვს შეიძლება კვების დროს ჩასძინებოდა და უმეტესად ასეც ხდება ხოლმე, განსაკუთრებით ბუნებრივ კვებაზე მყოფ ბავშვებში, 6 თვიდან სასურველია, ეს ტრადიცია ნელ-ნელა დავარღვიოთ. რა თქმა უნდა, ეს არ გულისხმობს, რომ პირველივე მცდელობები წარმატებული იქნება. მიზანი ამ სტრატეგიის არის ის, რომ ბავშვმა ეტაპობრივად დაიწყოს დამოუკიდებლად ჩაძინების სწავლა და ჩაძინების რიტუალის ნაწილი აღარ იყოს საკვების მიღება.

დაახლოებით 1-1,5 წლის ასაკისათვის ძილის რეჟიმი უკვე პროგნოზირებადია ხოლმე. ანუ გამოკვეთილია კონკრეტული ბავშვის დღის და ღამის ძილის პერიოდები. გაითვალისწინეთ, რომ ძილი ბავშვის ყოველდღიურობის ნაწილია. შესაბამისად, იზოლირებულად ძილის რეჟიმზე მუშაობა არასწორი და არაეფექტურია ხოლმე. დღის მანძილზე საკვების რეგულარული მიღება და რეჟიმის დაცვა, ფიზიკური და სამაგიდო აქტივობების სწორად გადანაწილება იდეალური წინაპირობაა საღამოს დროულად ჩაძინების და ღამის განმავლობაში ძილის შენარჩუნებისთვის.

- უძილობამ ან ძილის არევამ რა ნეიროფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება წარმოშვას ბავშვში?

​- ძილი ორგანიზმის უმნიშვნელოვანესი ფიზიოლოგიური მოთხოვნილებაა. ზუსტად ისეთი, როგორც საკვების თუ წყლის მიღება. ძილის დროს თავის ტვინი, ერთი მხრივ, „ისვენებს“ ახალი ინფორმაციისა და სტიმულებისგან, თუმცა ამ პერიოდს იყენებს უკვე მიღებული გამოცდილების გადამუშავების და ორგანიზებისთვის. მნიშვნელოვანია ძილის არა მხოლოდ ხანგრძლივობა, არამედ ხარისხიც. ორგანიზმს, რა თქმა უნდა, აქვს გარკვეული რესურსი და პირველივე უძილო ღამე დრამატულ ცვლილებებს არ მოგვიტანს. თუმცა თუ უძილობას და რეჟიმის დარღვევას აქვს რეგულარული ხასიათი, მაშინ, სამწუხაროდ, რეალური პრობლემების წინაშე ვდგებით. ადრეული ასაკის ბავშვებში ძილის დეფიციტი გამოიხატება ადვილად გაღიზიანებადობით, ჭირვეულობით, მოუსვენრობით, გონებაგაფანტულობით და ყურადღების დეფიციტით. შედარებით მოზრდილებში ჭარბობს მოდუნება და დღის ძილიანობა. ყურადღების დეფიციტი და გაფანტულობა ამ შემთხვევაშიც აქტუალურია, ისევე როგორც ინფორმაციის გადამუშავების და ასევე უკვე ნასწავლის გახსენების შენელება. ბუნებრივია, რაც უფრო მოზრდილი ასაკისაა ბავშვი, მოთხოვნა მისი კოგნიტური უნარების მიმართ იმატებს და დეფიციტიც უფრო თვალსაჩინოა. თუ ძილის დარღვევა დროში მეტისმეტად გახანგრძლივდა და სტაბილური სახე მიიღო, ორგანიზმისთვის ეს უკვე ქრონიკული სტრესული მდგომარეობაა, რაც პრაქტიკულად ყველა სისტემას აზარალებს - მათ შორის იმუნურ სისტემას. ასეთი ბავშვები მეტად ავადმყოფობენ, უჭირთ გარემოსთან ადაპტირება როგორც ემოციურად, ისე ფიზიკურად.

- როდის არის დრო, რომ მშობლემა შვილის უძილობის ან არეული ძილის პრობლემების გამო ექიმს უნდა მიმართოს?

​- თუ უძილობამ და რეჟიმის დარღვევამ მიიღო სისტემატური ხასიათი. თუ ეს პრობლემა დისკომფორტს ანიჭებს, პირველ რიგში, ბავშვს. ანუ ბავშვი წვალობს ჩაძინებაზე, დამშვიდების და მოდუნების ნაცვლად უფრო ღიზიანდება და ჭირვეულობს, არ ამშვიდებს საყვარელ ადამიანებთან ჩახუტება და მოფერება. დღის მანძილზეც ემოციურად ლაბილურია ან მოთენთილი, ძილიანი და ირღვევა მისი ყოველდღიური აქტივობა.

ექიმთან მიმართვის ჩვენებაა ასევე ძილში ხანმოკლე და განმეორებითი არაბუნებრივი ქცევა. ასეთ დროს ძალიან გვეხმარება წინასწარ ვიდეოჩანაწერის გაკეთება და მისი წარმოდგენა ექიმთან. საბედნიეროდ, ასეთი ეპიზოდების უმრავლესობა ძილის ფიზიოლოგიური, ან არაორგანული ბუნების ასაკდამოკიდებული ფენომენებია ხოლმე, მაგრამ სიფხიზლე მაინც აუცილებელია, რადგან არ ვართ დაზღვეული ისეთი მდგომარეობებისგან, როგორებიცაა მაგალითად, სუნთქვასთან დაკავშირებული ძილის დარღვევა, ან ძილის ეპილეფსიური გულყრები.

აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ ადრეული ასაკის ბავშვებში ძილის დარღვევის ყველაზე ხშირი მიზეზი არათანმიმდევრული რეჟიმია ხოლმე. ძილისწინა რუტინის არარსებობა, გაჯეტების გადაჭარბებული მოხმარება, გვიანი ვახშამი და ტკბილეული, ძილის წინ ფიზიკური აქტივობებით დატვირთვა, იმ იმედით, რომ „დაიღლება და უკეთ დაიძინებს“, ყველაზე გავრცელებული შეცდომები და მითებია. არსებობს წესები და რეკომენდაციები, რომლებიც გვეხმარება რეჟიმის სწორად ორგანიზებაში, ხოლო ჩვენს პატარას მშვიდად ჩაძინებაში. აღნიშნული რეკომენდაციების ინდივიდუალურად მისაღებად ასევე შეიძლება მივმართოთ შესაბამის სპეციალისტებს. 

ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

წაიკითხეთ სრულად