Baby Bag

„სწავლაში ვართ ძალიან მკაცრები. მე ვფიქრობ, რომ ეს შესაცვლელი გვაქვს,“ - თამარ გაგოშიძე

„სწავლაში ვართ ძალიან მკაცრები. მე ვფიქრობ, რომ ეს შესაცვლელი გვაქვს,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ იმ შეცდომების შესახებ ისაუბრა, რომლებსაც თანამედროვე მშობლები შვილებთან ურთიერთობისას უშვებენ. მისი თქმით, ისინი ბავშვის ქცევის მიმართ ძალიან ლოიალურები არიან:

„შემჩნეული მაქვს, რომ ქცევის მიმართ ვართ ძალიან ლოიალურები, იმიტომ, რომ მიგვაჩნია, რომ იაპონურ სტილში უნდა გავზარდოთ ბავშვი. ასეთი შეხედულებები დადის ჩვენს საზოგადოებაში, რომ შენიშვნა არ უნდა მივცეთ, რომ ჩარჩო არ უნდა ჰქონდეს. აქ ვართ ძალიან ლოიალურები.​ სწავლაში ვართ ძალიან მკაცრები. იქ არის უნდა: უნდა გააკეთო ეს, უნდა ისწავლო ეს, უნდა ჩამაბარო ეს. მე ვფიქრობ, რომ ეს შესაცვლელი გვაქვს. ჩვენ გვაქვს შესაცვლელი ფოკუსი.“

თამარ გაგოშიძემ აღნიშნა, რომ მშობლებმა შვილებთან ურთიერთობის დროს ქცევის გარკვეული ჩარჩოები უნდა შექმნან და ბავშვებს საკუთარ ქმედებებზე პასუხისგმებლობის აღება ასწავლონ:

​ქცევაში უფრო ნაკლებად ლოიალურებს მოვინდომებდი მშობლებს. მათ უნდა ჰქონდეთ თავიანთი პირობები, იმიტომ, რომ მათ აქვთ მშობლის პასუხისმგებლობა ბავშვის აღზრდაზე. უნდა ჰქონდეთ ჩარჩო ქცევის, რომელშიც ბავშვი შესაბამისად პასუხისმგებლობას აიღებს თავისი ქცევის შედეგებზე. ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი. ჩვენ ვართ უპასუხისმგებლო საზოგადოება იმიტომ, რომ ჩვენ ვერ ვიგებთ, ჩვენი ქცევის შედეგზე ჩვენ უნდა ავიღოთ პასუხისმგებლობა, თუ ჩვენ მაგივრად სხვები აიღებენ პასუხისგმებლობას.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, მშობელი ბავშვის სწავლის რბილი მხარდამჭერი უნდა იყოს:

„რაც შეეხება სწავლას, ჩვენ უნდა ვიყოთ მხარდამჭერები, რბილი მხარდამჭერები ბავშვის სწავლის. რატომ? ​ბავშვის სწავლა რა პროცესია? განათლების მიღების პროცესი, რომელიც მას რისთვის სჭირდება?! სტატუსის მისაღებად კი არა, განვითარებისთვის. პროცესზე ვართ ორიენტირებული და არა შედეგზე. იმისთვის, რომ განვითარდეს, იმისთვის, რომ შეიმეცნოს ეს სილამაზე, რასაც შემეცნების სილამაზე და სიკეთე ჰქვია. ასე ხომ არ ვფიქრობთ ჩვენ?! შემეცნება ტანჯვა-წამება გვგონია. არადა არის სილამაზე სინამდვილეში, რომ გაიგებ რაღაცებს, ძალიან მაგარია. ამისი უნდა სჯეროდეს თვითონ მშობელს.“

„მშობელს არ უნდა ეშინოდეს შეცდომის. ბავშვისთვისაც ეს იქნება შემეცნებითი კეთილდღეობა. ​მენტალური ჯანმრთელობა ამაზე ბევრად არის დამოკიდებული. ჩვენ უნდა ვიყოთ რბილი მხარდამჭერები და ლეგიტიმური შეცდომის მაღიარებლები. ჩვენთვის ლეგიტიმაცია უნდა მოვახდინოთ შეცდომების და წარუმატებლობების. ჩვენ არ ვუშვებთ ამას და ჩვენი შვილი, მით უმეტეს, არ დაუშვებს ამას. ეს მომინდებოდა ძალიან ჩვენს საზოგადოებაში,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ „მშობლები განათლებისთვის“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„6 წლამდე ასაკის ბავშვისთვის წამყვანი ქცევა არ არის მეცადინეობა და დასწავლა. მისი ქცევა არ...
​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის ცხოვრებაში თამაშის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, თამაშის დროს ბავშვი სამყაროს შეიმეცნებს, ხოლო სწავლის პროცესი, შესაძლოა. სრულიად გაუცნობიერებლად განხორცი...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

როგორ აისახება ბავშვის ფსიქიკასა და თვითშეფასებაზე დაცინვა, დაშინება, შევიწროვება?-  ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- როგორ აიახება ბავშვის ფსიქიკაზე დაცინვა და რა ზიანი შეიძლება მიაყენოს სამომავლოდ ამ გამოცდილებამ?

- დაცინვამ, დაშინებამ, შევიწროვებამ, რასაც ყველა უკვე ბულინგს ვეძახით, შესაძლოა ძალიან სერიოზულად იმოქმედოს ბავშვის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე, ადამიანის კეთილდღეობაზე.

ჩვენ ყურადღება უნდა გამოვიჩინოთ არა მხოლოდ იმ ბავშვების მიმართ, რომლებსაც დასცინიან, ავიწროვებენ, აშინებენ, არამედ მჩაგვრელების მიმართაც, ვინაიდან დიდი რისკია იმისა, რომ მათი ანტისოციალური ქცევა, დროსთან ერთად, უფრო ინტენსიური გახდება, მოიმატებს აგრესიაც. ისინი, ჩაგრული ბავშვების მსგავსად, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით და შფოთვით. ასევე აღსანიშნავია, ბავშვები, რომლებიც დამკვირვებლების როლში არიან. არ აქვს მნიშვნელობა რომელ მხარეს იჭერენ, შფოთვის მიზეზი შესაძლოა შიში იყოს, მათაც არ დასცინონ, ან განცდა იმისა, რომ თანატოლის დახმარება უნდოდათ და ვერ მოახერხეს.

ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები. ეს ყველაფერი შეიძლება აისახოს არა მარტო დაბალ აკადემიურ მოსწრებაზე, არამედ მომავალში მეგობრებთან, პარტნიორებთან, სანდო და ჯანსაღი ურთიერთობის დამყარებაზე.

- როგორ აისახება თვითშეფასებაზე?

- თვითშეფასება დიდ გავლენას ახდენს ადამიანის კეთილდღეობაზე, ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებაზე, ხოლო თვითშეფასების ჩამოყალიბებაზე უამრავი რამ ახდენს ზეგავლენას, მათ შორის ცხოვრების ისტორია, გამოცდილება, სოციალური გარემოებები და სხვების რეაქციები ჩვენზე. შესაბამისად, დაცინვა, დაშინება ცუდად აისახება მათ თვითშეფასებაზე. ბავშვს შეიძლება ეგონოს, რომ რადგან დასცინიან, რაღაც პრობლემა აქვს, ე.ი. არ არის საკმარისად კარგი.
მახსოვს, სკოლაში რამდენიმე ბავშვმა კომენტარი გამიკეთა სიმაღლესთან დაკავშირებით. ვერ ვიტყვი, რომ ინტენსიურად დამცინოდნენ ან მავიწროვებდნენ, ეს იყო რამდენიმე უწყინარი ხუმრობა ჩემს სიმაღლეზე, თუმცა აღარ მინდოდა სკოლაში სიარული, მეგობრების ნახვა, ვიგონებდი მიზეზებს, ოღონდ სახლიდან არ გავსულიყავი. როდესაც გარეთ მიწევდა გასვლა, მეწყებოდა შფოთვა, იმის გამო, რომ ვინმე კიდევ დამცინებდა. ბავშვები ძალიან მგრძნობიარეები არიან, ერთმა სიტყვამაც შეიძლება იმოქმედოს მათ თვითშეფასებაზე და ქცევაზე.
- რა რეკომენდაციას მისცემდით მშობლებს?
- როდესაც მშობელი, მასწავლებელი ან უბრალოდ მზრუნველი პირი შენიშნავს, რომ ბავშვი დაძაბული, შეშინებული, გაღიზიანებულია, თავს არიდებს გარეთ გასვლას ან ისეთ აქტივობებში ჩართვას, რაც ადრე სიამოვნებდა, იწყებს სხვების დაცინვას ან შეშინებას, უნდა დავიწყოთ მიზეზების გარკვევა.
არ უნდა მივცეთ პირდაპირი მითითებები და რჩევები. საუბრის დროს ბავშვს უნდა შევუქმნათ მშვიდი და უსაფრთხო გარემო, უნდა გავგრძნობინოთ, რომ მას არ განვსჯით. ბავშვებს ხშირად უჭირთ მათთვის მტკივნეულ თემაზე საუბარი, ამიტომ მოთმინება გვმართებს! როდესაც ის დაიწყებს ისტორიის მოყოლას, არასდროს არ შევაწყვეტინოთ, მოუსმინეთ ბოლომდე და ეცადე ყველაფერი გაიგოთ სიტუაციაზე. მიზეზების გარკვევის შემდეგ უნდა განისაზღვროს დამცავი სტრატეგიები, რაც მომავალში დაეხმაარება ბავშვს.
საჭიროა მშობლების და მასწავლებლების ჩართულობა. კონფლიქტის მოგვარების სტრატეგიები არის აუცილებელი უნარ-ჩვევები, რომლებიც ადრეული ასაკიდანვე უნდა ისწავლებოდეს, როგორც ოჯახში, ასევე სკოლაში. ბავშვებმა უნდა ისწავლონ ნებისმიერი საკითხის ჯანსაღად გადაწყვეტა, უნდა იცოდნენ საკუთარი უფლებები, ჰქონდეთ სხვის მიმართ თანაგრძნობის გამოხატვის უნარი. როგორც ყოველთვის, ახლაც ვიტყვი, რომ საუკეთესო სწავლების მეთოდი მაგალითის მიცემაა და ამ შემთხვევაში, მშობელმა ბავშვს უნდა მისცეს პოზიტიური მაგალითი.
მშობლებს, ბაღს, სკოლას ძალიან დიდი როლი აქვს. ერთობლივი და დროული ჩართულობით, ფსიქოლოგის რეკომენდაციების გათვალისწინებით, შეგვიძლია ბავშვებს შევუქმნათ ჯანსაღი გარემო, რათა მჩაგვრელი არ დარჩეს მჩაგვრელად და მსხვერპლი მსხვერპლად ცხოვრების ბოლომდე.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად