Baby Bag

„ქცევას აქვს ოთხი ძირითადი ფუნქცია და ხშირად ეს ფუნქციები გადაფარავს ერთმანეთს,“ - მედეა ზირაქაშვილი

„ქცევას აქვს ოთხი ძირითადი ფუნქცია და ხშირად ეს ფუნქციები გადაფარავს ერთმანეთს,“ - მედეა ზირაქაშვილი

​​ნევროლოგმა მედეა ზირაქაშვილმა ბავშვის ქცევის ფორმირების მნიშვნელოვან ასპექტებსა და ქცევის ძირითად ფუნქციებზე ისაუბრა. მან ქცევის ფორმირებაში გარემოს მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„ყველაზე მნიშვნელოვანი ქცევის ფორმირებისთვის არის ის გარემო და დამოკიდებულება, რომელიც გვაქვს ბავშვის მიმართ. ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს ვიცოდეთ არამხოლოდ გარემოს შესახებ ინფორმაცია, არამედ ვიცოდეთ, რას მოითხოვს ქცევით ბავშვი. ქცევას აქვს ოთხი ძირითადი ფუნქცია. ხშირად ეს ფუნქციები გადაფარავს ერთმანეთს.“

მედეა ზირაქაშვილის თქმით, ქცევის ერთ-ერთი ფუნქცია გარკვეული მდგომარეობისთვის თავის არიდებაა:

„პირველი, რასაც ხშირად იყენებს მცირე ასაკის ბავშვი, ეს გახლავთ თავის არიდება არსებული სიტუაციიდან. ხშირად ბავშვებს არ უყვართ კვება. თუ ბავშვი თეფშს აიღებს, გადააბრუნებს, ძირს დააგდებს და მშობელი ეტყვის: „​როგორ ცუდად მოიქეცი, აღარ მიიღებ საკვებს,“ ამით მშობელი განუმტკიცებს ბავშვს ქცევას. ის ყოველთვის გადმოაბრუნებს თეფშს, სანამ მშობელი არ მიხვდება, რომ ის უბიძგებს ბავშვს იმ ქცევისკენ, რომელიც მისთვის არასასურველია. კიდევ ერთი ფუნქცია, რაც ხშირად გვხვდება არის ყურადღების მიქცევის მიზნით გარკვეული ქცევის განხორციელება. ძალიან ხშირად, როდესაც იბადება დედმამიშვილი, მშობელი ამბობს, რომ დაირღვა ბავშვის ქცევა, გახდა აგრესიული. შეიძლება ამ დროს ჩამოყალიბებულმა ტუალეტის ჩვევამ რეგრესი განიცადოს. ბავშვი ცდილობს მოიქცეს ჩვილივით, რადგან ყოველთვის აქცევენ ყურადღებას.“

„ქცევის მესამე ძირითადი მიზანი გახლავთ სასურველი საგნის მიღება. ეს ძალიან ხშირად გვხვდება ბაღის გარემოში. თუ ბავშვი ერთხელ შეძლებს, რომ აგრესიით, მუჯლუგუნით მოიპოვოს სათამაშო, ის მიხვდება, რომ აქვს კარგი გზა სასურველის მისაღებად. მეოთხე ფუნქცია არის აუტოსტიმულაციური ქცევა. ეს ძალიან პრობლემურია და მომართვიანობა ამასთან დაკავშირებით ხშირად არის. ეს უფრო ბავშვის შინაგანი ემოციური მდგომარეობიდან მოდის. მცირე ასაკში არის სექსუალური თვითსტიმულაცია ბავშვების, რაც ​მშობლებისთვის ძალიან შემაშფოთებელია. ამ შემთხვევაში ბავშვს თუ შევთავაზებთ გაცილებით საინტერესო აქტივობას, გაცილებით საინტერესო საგანზე გადავრთავთ მის ყურადღებას, მას ამისთვის დრო არ დარჩება. ეს პრობლემა ორი წლიდან ყველაზე აქტუალურია. 5 წლამდე, როგორც წესი, ინტენსივობამ უნდა მოიკლოს,“ - აღნიშნულ საკითებზე მედეა ზირაქაშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

„ეს აგრესია ჰაერიდან არ მოდის, ბავშვი აკეთებს იმიტირებას ყველაფერი იმის, რაც ხდება სახლის...
​ბავშვთა ნევროლოგმა მედეა ზირაქაშვილმა ბავშვის ქცევაზე ტემპერამენტის უდიდესი გავლენის შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ხშირად ოჯახში რამდენიმე ბავშვია, მაგრამ ისინი ერთმანეთისგან განსხვავდებიან, რადგან გა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

წაიკითხეთ სრულად