Baby Bag

„სასკოლო მზაობისთვის სოციალურ-ემოციური სფეროს განვითარებას გაცილებით მეტი მნიშვნელობა აქვს, ვიდრე კითხვისა და წერის ცოდნას,“- მედეა ზირაქაშვილი

„სასკოლო მზაობისთვის სოციალურ-ემოციური სფეროს განვითარებას გაცილებით მეტი მნიშვნელობა აქვს, ვიდრე კითხვისა და წერის ცოდნას,“- მედეა ზირაქაშვილი

ბავშვთა ნევროლოგმა მედეა ზირაქაშვილმა ბავშვის სასკოლო მზაობის შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ მას ძალიან ბევრი უნარის ერთობლიობა განსაზღვრავს:

„დღეისთვის სკოლისთვის მზაობას განიხილავენ სამგანზომილებიან ჭრილში. გარდა იმისა, რომ ბავშვს უნდა ჰქონდეს გარკვეული უნარების ერთობლიობა, ძალიან მნიშვნელოვანია ოჯახის მზაობა და ასევე სკოლის მზაობა. ბავშვის სასკოლო მზაობას განსაზღვრავს ძალიან ბევრი უნარის ერთობლიობა. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია სოციალურ-ემოციური სფეროს განვითარება. წლების განმავლობაში მოსახლეობას ეგონა, რომ ​თუ ბავშვმა იცის წერა, იცის კითხვა, ეს იყო ერთადერთი წინაპირობა იმისა, რომ ის მზად იყო სკოლისთვის. აღმოჩნდა, რომ ეს არც ისე მნიშვნელოვანი კომპონენტია. მაშინ, როდესაც სოციალურ-ემოციური სფეროს განვითარებას გაცილებით მეტი მნიშვნელობა აქვს.“

​მედეა ზირაქაშვილის თქმით, სასკოლო მზაობისთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა ენიჭება ენობრივი უნარების განვითარებას:

„სასკოლო მზაობისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია ენობრივი უნარების განვითარება. მნიშვნელოვანია ბავშვს ჰქონდეს ის რეცეპტული და ექსპრესიული უნარები, რომელიც დაეხმარება მას სკოლაში განათლების ეფექტიანად მიღებაში. არსებობს გარკვეული კოგნიტური უნარები, რომელიც უნდა ჰქონდეს ბავშვს. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვს ჰქონდეს სწავლისადმი გარკვეული დამოკიდებულება: იყოს ცნობისმოყვარე, მაღალმოტივირებული, ჰქონდეს ქცევისთვის აუცილებელი წინაპირობა, რომელიც მისცემს საშუალებას, რომ გაჩერდეს სკამზე, იყოს მოტივირებული, შესძლოს ყურადღების კონცენტრირება, ჩაინიშნოს გაკვეთილები, მიაქციოს ყურადღება, რას ეუბნება მასწავლებელი. რა თქმა უნდა, უპირატესია ფიზიკური ჯანმრთელობა და ფიზიკური განვითარებაც. ეს ასევე უნდა იყოს იმ უნარების ჩამონათვალში, რომელიც ბავშვს უნდა ჰქონდეს.“

​ძალიან დიდია ოჯახის როლი: როგორი აღზრდის სტილი აქვს ოჯახს? როგორია მშობლების განათლების დონე? რამდენად უწყობს მშობელი ხელს ბავშვის თუნდაც ფიზიკური ჯანმრთელობის განვითარებას? სკოლისთვის მზაობის შეფასება ჩვენ გვჭირდება არა იმიტომ, რომ ვთქვათ, ბავშვმა უნდა იაროს თუ არა სკოლაში, არამედ იმისთვის, რომ გამოვყოთ მისი ძლიერი და სუსტი მხარეები, რათა გვქონდეს შესაძლებლობა მოტივაციის ამაღლებით, კომფორტული, ადეკვატური გარემოს შექმნით, შევუქმნათ ბავშვს მაქსიმალურად ხელშემწყობი პირობა იმისთვის, რომ განივითაროს ის უნარ-ჩვევები, რომელიც მას სჭირდება ეფექტიანი სწავლისთვის,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მედეა ზირაქაშვილმა რადიო ფორტუნას ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო ფორტუნა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

„გოგონებში ორ-ნახევარი ან სამ-ნახევარი წელი, ბიჭებში სამ-ნახევარი ან ოთხ-ნახევარი წელი არი...
​ფსიქოლოგმა ზაზა ვარდიაშვილმა ბაღისა და სკოლისთვის იდეალური ასაკის შესახებ ისაუბრა და ბავშვთან ინდივიდუალური მიდგომის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:„​იდეალური, როგორც ბაღისთვის, ასევე სკოლისთვის არის ინდივ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება? - თემაზე ქცევითი თერაპევტი საუბრობს

რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება? - თემაზე ქცევითი თერაპევტი საუბრობს

რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება? - ამ საკითხზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პრაქტიკოსი ქცევითი თერაპევტი, სუპერვაიზერი, ფსიქოლოგიის მაგისტრი მაკო გაგნიძე.

- როდესაც ბავშვი გამუდმებით უხეშობს, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

ზოგადად ქცევა არის ინდივიდის მიზანმიმართულად განხორციელებული აქტივობა, რომელსაც გააჩნია მიზანი და ფუნქცია. როდესაც პრობლემურ ქცევასთან გვაქვს საქმე, ამ შემთხვევაში, ბავშვის გამუდმებულ უხეშობასთან და ხშირად მეორდება შემანარჩუნებელი შედეგი, ანუ განმტკიცება, გამორიცხულია ამ ქცევას არ ჰქონდეს წინაპირობა. ქცევათმეცნიერება (ბიჰევიორიზმი) ყველაზე ეფექტურად გვეხმარება ქცევის მართვაში, ხოლო ქცევის მომავალში გამოვლენას და დასწავლას განაპირობებს შედეგები, რომლებიც მოსდევს მას. ანუ შედეგი, რომელიც იწვევს ქცევის გამოვლენის ზრდას. თუკი ბავშვი უხეშობით, ფიზიკური აგრესიით, ყვირილით არასასურველი ქცევით აღწევს სასურველს მაგალითად:

  1. სასიამოვნო სტიმულის მიღება - მაღაზიაში უნდოდა კანფეტი, არ ყიდულობდნენ, მან იყვირა/იუხეშა/იბილწსიტყვავა: მიიღო სასურველი და უყიდეს;
  2. არასასიამოვნოს თავიდან არიდება - არ უნდა დაყრილი სათამაშოების ალაგება. იყვირა/იუხეშა/იბილწსიტყვავა: დავალება არ შეასრულა, ოღონდ დამშვიდებულიყო და ამ დავალების შესრულება აღარ მოსთხოვეს.

შესაძლოა და ხშირია ეს იყოს ყურადღების მიღებისთვის გამოვლენილი ქცევა ან სხვისი ყურადღების თავიდან აცილებისთვის. იმისათვის, რომ გავიგოთ ქცევის ფუნქცია და შედეგის მასზე ზემოქმედება, სპეციალისტები პრობლემური ქცევის დროს ვაგროვებთ და მშობელსაც ვთხოვთ ABC (Antecedent-Behavior-Consequence - წინაპირობა, ქცევა, შედეგი) მონაცემების შეგროვებას და შემდგომ ამ მონცემების ნიადაგზე გარკვეული სტრატეგიების დასახვას.

ქცევას თუ არ ექნება ის შედეგი, რისთვისაც ხორციელდება, ადრე თუ გვიან ჩაქრება და საბოლოოდ გაქრება. შესაძლოა, გარკვეული პერიოდი ქცევისაფეთქება გამოიწვიოს, მაგრამ საბოლოოდ, მაინც გაქრება. თუმცა, უნდა გავითვალისწინოთ ინდივიდუალიზმი, რომელიც ასევე გააჩნია ქცევას. ძველი და ჩვევაში გადასული ქცევის გაქრობა რთულია, ახლის გაცილებით მარტივი. შესაბამისად, მშობელი უნდა ეცადოს გაარკვიოს რა არის წინაპირობა აღნიშნული ქცევების და რა მოყვება, რა ინარჩუნებს მათ. თუკი თავად ვერ ახერხებს და უჭირს გამკლავება, მაშინ უნდა მიმართოს სპეციალისტს. მოდით, კიდევ ერთხელ ჩამოვთვალოთ რა შეიძლება იყოს აღნიშნული ქცევის განხორციელების მიზეზები: 

1. სასურველის მიღება;

2. იმპულსურობა;

3. ყურადღების მიპყრობა;

4. არახელსაყრელი გარემო;

5. იმიტირება (მიბაძვა) ოჯახის წევრის, მულტფილმის გმირის და ა.შ.;

6. თავდაცვა;

7. უნარების ნაკლებობა ( არ იცის როგორ მოითხოვოს რაიმე ან ლექსიკური მარაგი არ აქვს);

8. სტრესი (ოჯახის სირთულეები);

9. ემოციური ფონი (იმედგაცრუება, ყურადღების ნაკლებობა);

10. ფიზიოლოგიური მდგომარეობა, რუტინის დარღვევა, უძილობა, შიმშილი.

- რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება?

- იმ მომენტში არ ამახვილებთ ყურადღებას, არ ეჩხუბებით, არ ავლენთ საპასუხო აგრესიას, არ იცინით, არ ახალისებთ. როდესაც ქცევის გამოვლენა დასრულდება, ვასწავლით გამოხატვის სწორ ფორმას (სასურველის მოთხოვნის, არასასურველის თავიდან არიდების და ა.შ). ეს იმ შემთხვევაში თუკი ბავშვს მიმართული მეტყველება ესმის და თუ არა, მაშინ სხვა სტრატეგიების გამოყენება შეგვიძლია, მაგალითად, ალტერნატიული კომუნიკაცია, ჟესტით მოთხოვნა და ა.შ

- რამდენად ეფექტურია, რომ ასეთ დავაიგნოროთ?

რაც შეეხება იგნორს, აღნიშნული სტრატეგია ქცევის გამოყენებით ანალიზში ნამდვილად არსებობს და ჰქვია დაგეგმილი იგნორი, თუმცა, ეს ძალიან დიდი სიფრთხილით უნდა გამოვიყენოთ და მხოლოდ გარკვეულ სიტუაციებში, ისიც სპეციალისტთან შეთანხმებით. უნდა აღვნიშნოთ, რომ ამ დროს ვაიგნორებთ ინდივიდის ქცევას და არა თავად ინდივიდს.

როცა ბავშვი ხდება აგრესიული, ვიწყებთ ძიებას, გვიჩნდება კითხვას რატომ? მშობელმა ყველა გარემოში უნდა გააანალიზოს აღნიშნული ქცევა და თუ ვერ იგებს მიზეზს, მიმართოს სპეცილისტს. მნიშვნელოვანია ერთი აღზრდის სტილი ოჯახში, არასწორია, როდესაც ოჯახის ერთი ან რამოდენიმე წევრი რაღაცას უკრძალავს და სხვები ნებას რთავენ.

- მშობლის მხრიდან, რა სახის კომუნიკაციამ შეიძლება გაამწვავოს მდგომარეობა?

მშობლის მხრიდან აგრესიაზე აგრესიით პასუხმა ერთმნიშვნელოვნად შესაძლოა გაამწვავოს მდგომარეობა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად