Baby Bag

„ბავშვის ტვინის ნეირონები რეაგირებს მხოლოდ ცოცხალ ლაპარაკზე. ტვინი არ ვითარდება სხვანაირად,“ - თამარ გაგოშიძე

„ბავშვის ტვინის ნეირონები რეაგირებს მხოლოდ ცოცხალ ლაპარაკზე. ტვინი არ ვითარდება სხვანაირად,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის ჯანსაღი განვითარებისთვის ცოცხალი კომუნიკაციის მნიშვნელობაზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ამ თვალსაზრისით მშბელთან პირადი დიალოგი ძალიან მნიშვნელოვანია:

​პირადი დიალოგი მშობელთან არის ძალიან მნიშვნელოვანი. მე მესმის, ჩვენ ვართ ძალიან რთულ ვითარებაში, იმიტომ, რომ მშობლები მუშაობენ, ბავშვები ხშირ შემთხვევაში არიან ძიძასთან. ლაპარაკის შეფერხებაზეც არ არის, არიან ბავშვები, ვისაც აქვს ეს პრობლემა და შეფერხებული განვითარებაა. მათ, მით უმეტეს, გამდიდრებული გარემო სჭირდებათ. საუბარია ჩვეულებრივ ბავშვებზე. ჩვენთან ძალიან ხშირად ჩვეულებრივი ბავშვები მოჰყავთ შეფერხების დიაგნოზით. ელემენტარულად ბავშვს არავინ არ ელაპარაკება. არავის არ აქვს ამის დრო და საშუალება.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, განვითარების შეფერხების გარკვეული ნაწილის გამომწვევი ჩვენი სოციალური პრობლემებია:

„ძალიან ხშირად უთქვამს მშობელს, როგორ უნდა ვეთამაშო ბავშვსო. შეუძლებელია, რომ სამ წლამდე ასაკის ბავშვთა 40-50 % იყოს შეფერხებული. რადგან ასე მატულობს იგივე აუტიზმის რიცხვი, ეპიდემია ხომ არ არის ეს. მატულობს ეს დიაგნოზები, შეფერხების დიაგნოზი, მეტყველების დარღვევების, აუტიზმის დიაგნოზი. თავისთავად ცხადია, რომ ეს მდგომარეობები არსებობს და ბავშვს შეიძლება ჰქონდეს ეს პრობლემა, მაგრამ ამის ასეთი მატება არის ჩვენი სოციალური პრობლემა.“

„ტექნიკაზე მიჯაჭვულობა არის დაავადება ფაქტობრივად. კომუნიკაცია უკვე პრობლემური და მინიმალურია. ტვინი არ ვითარდება სხვანაირად. ბავშვის ტვინის ნეირონები რეაგირებს მხოლოდ ცოცხალ, „ლაივში“ არსებულ ლაპარაკზე. ​ადრეული განვითარების ასაკი არის სამ წლამდე. სამ წლამდე ძალიან სწრაფად ვითარდება, ძალიან მოქნილია ბავშვის ცენტრალური ნერვული სისტემა. სამ წლამდე თუ არ მოხდა ამ ფუნდამენტის ჩაყრა, მერე უკვე ძალიან რთულია,“ - აღნიშნულ საკითხებზე თამარ გაგოშიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ - ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

„ორი წლის ბავშვზე რომ გეტყვიან ჰიპერაქტიურიაო, უნდა იყოს! ეს არის მისი ინტელექტის განვითარ...
​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლების მხრიდან ბავშვის თავისუფლების ზედმეტად შეზღუდვაზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ორი წლის ასაკში ბავშვის ჭარბი აქტიურობა ნორმალური მოვლენაა:„ორი წლის ბავშვზე რომ გეტ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად