Baby Bag

რა არის კვებითი გადაღლა და როგორ დავამარცხოთ საკვების დახმარებით ქრონიკული დაღლილობის შეგრძნება? - ენდოკრინოლოგი ქეთი ასათიანი

ენდოკრინოლოგმა ქეთი ასათიანმა დაღლილობის შეგრძნების დასამარცხებლად სწორი კვების რეჟიმის დაცვის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„სწორი კვება ძალიან დიდ გავლენას ახდენს ჩვენს სიცოცხლისუნარიანობაზე, ჩვენს ენერგიაზე, განწყობაზე, ხალისზე. ამას განმსაზღვრელი მნიშვნელობა აქვს. საკვები არის ერთგვარი საწვავი იმისთვის, რომ ჩვენმა ორგანიზმმა გამართულად იმუშაოს. რაც უფრო ნუტრიენტულად არასრულფასოვანი იქნება საწვავი, მით უფრო მალე მოხდება ისეთი ცოცხალი ორგანიზმის ჩამოშლა, როგორიც არის ჩვენი ორგანიზმი.

რა შეიძლება იყოს ქრონიკული გადაღლის გამომწვევი მიზეზი? როგორც მოგახსენეთ, მიზეზი მრავალგვარია. ეს შეიძლება იყოს ფიზიკური აქტივობის უკმარობა, სხვადასხვა ტიპის ალერგიული რეაქცია, ენდოკრინული დაავადებები, მათ შორის, შაქრიანი დიაბეტი, ანემია და რა თქმა უნდა, კვება.

რას ნიშნავს კვებითი გადაღლა? არსებობს საკვები პროდუქტების ჩამონათვალი, რომლებიც ქრონიკული გადაღლისგან გაგათავისუფლებთ, თუ ეს არასწორი და ურეჟიმო კვებით არის გამოწვეული. კვება უნდა იყოს დაბალანსებული, სწორი, რაციონალური. მნიშვნელოვანია ჯერადი ხასიათის კვება. მიირთვით დღის განმავლობაში ხშირად და ცოტ-ცოტა. ჩვენს ბიოლოგიურ საათს, ჩვენს შინაგან საათს, როდესაც ის დროსთან ერთად მოდის სინქრონში ცირკადული რიტმის სახელით ვიცნობთ. ეს არის ის შინაგანი საათი, რომელიც გვამცნობს, როდის დავიძინოთ, როდის უნდა გავიღვიძოთ, როგორ მოვიქცეთ, როგორ მივირთვათ და რამდენჯერ. ქაოტურად საკვების მირთმევა გავლენას ახდენს ჩვენს შინაგან საათზე, მეტაბოლიზმზე. შინაგანი საათის ცვლილებაზე რეაგირებენ ისეთი სასიცოცხლოდ აუცილებელი კომპონენტები, როგორებიცაა: სისხლის წნევა, მეტაბოლიზმი, გულისცემის სიხშირე, სხეულის ტემპერატურა, ჰორმონული აქტივობა. ჩვენ ხომ გვინდა, რომ ჩვენი დღე იყოს ენერგიული და ეს არამხოლოდ დღის განმავლობაში ვრცელდება, მნიშვნელოვანია ძილი. მხოლოდ ძილის ხანგრძლივობაზე ნუ გავაკეთებთ აქცენტს, არამედ მნიშვნელოვანია მისი ხარისხი. შინაგანი საათის დარღვევა, რომელიც არასწორი, ურეჟიმო კვებით არის გამოწვეული, გავლენას ახდენს ძილის ჰორმონზე.

ეცადეთ ყოველდღიურად ერთსა და იმავე დროს მიირთვათ საკვები, ბოლო კვება ძილამდე 3 საათით ადრე დაასრულეთ. მნიშვნელოვანია დაბალანსებული კვება. საუზმე არის დღის მთავარი კვება, დილას ყოველთვის სჯობს, რომ ვისაუზმოთ და ისე გავიდეთ შინიდან,“- მოცემულ საკითხზე ქეთი ასათიანმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დღე“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

რას გულისხმობს კეტოგენური დიეტა, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა ამ რეჟიმის დაცვა ყველასთვის?

რას გულისხმობს კეტოგენური დიეტა, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა ამ რეჟიმის დაცვა ყველასთვის?

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ბოლო დროის ერთ-ერთ ყველაზე პოპულარულ დიეტაზე, კეტოგენურ დიეტაზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რას გულისხმობს კეტოგენური დიეტა, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა ამ რეჟიმის დაცვა ყველასთვის, - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

კეტოგენური დიეტა ბოლო დროს დიდი პოპულარობით სარგებლობს მთელს მსოფლიოში. ბევრი ადამიანი მას თვითნებურადაც კი მიმართავს. უნდა აღინიშნოს, რომ ინფორმირებულობა ამ საკითხზე საკმაოდ მწირია და კეტოგენური დიეტის მიმდევართა უმეტესობამ არ იცის, რომ ამ რეჟიმით შესაძლოა, ზიანიც კი მიადგეს ორგანიზმს. 

კეტოგენური, იგივე კეტოდიეტა - გულისხმობს საკვებ რაციონში ნახშირწყლების მინიმუმამდე შემცირებას: 70% მოდის ცხიმებზე, 25% ეთმობა ცილებს, ხოლო დანარჩენი 5% კი უკავია ნახშირწყლებს. 

ცნობილია, რომ ჩვენი ორგანიზმი ენერგიის ძირითად წყაროდ იყენებს ნახშირწყლებს, ხოლო კეტოგენური რეჟიმის დროს ენერგიის ძირითადი წყარო ხდება ცხიმი, კონკრეტულად კი ცხიმის წვისგან მიღებული კეტონური სხეულები. თუმცა რაოდენ მომხიბვლელადაც არ უნდა გამოიყურებოდეს ეს ტერმინი, კეტოდიეტას თან ახლავს არაერთი გვერდითი მოვლენა.

განვიხილოთ კეტოგენური კვების რაციონი: ამ დროს რაციონი გაჯერებულია ძირითადად ცხიმოვანი საკვებით. 

კეტოგენური დიეტის დროს დაშვებულია: 

  • რძის პროდუქტები ცხიმის მაღალი შემცველობით,
  • კვერცხი,
  • ნებისმიერი ხორცეული, 
  • თევზი და ზღვის პროდუქტები, 
  • მწვანე ბოსტნეული, რომელიც შეიცავს დიდი რაოდენობით უჯრედისს, 
  • სოკო, 
  • თხილეული, 
  • მცენარეული ზეთი, 
  • ნაღების კარაქი,
  • ხილიდან - კენკროვნები და ავოკადო.

რაციონის მთავარი პრინციპი კი არის პროცენტული ბალანსის დაცვა - 70% ცხიმი, 25% ცილა და 5% ნახშირწყლები. აქვე აღვნიშნავ, რომ კალორაჟის კონტროლი კეტოდიეტის დროსაც ისევე აუცილებელია, როგორც ნებისმიერ სხვა შემთხვევაში.

შევეხოთ კეტოგენური დიეტის დადებით მხარეებს: ყველაზე ხშირად რასაც ამ დროს პაციენტები აღნიშნავენ არის ის, რომ მათ პრაქტიკულად არ შივდებათ. ამ ტიპის რეჟიმის დროს რეგულირდება ჰორმონ ინსულინის დონე. ინსულინი არის ანაბოლური (მაშენებელი) ჰორმონი, რომელიც იწვევს მადის გაძლიერებას, შესაბამისად, ამ ტიპის კვების დროს ხდება მადის დაქვეითება, წონაში კლება კი მიმდინარეობს ცხიმების ხარჯზე და თან ნაკლებად ხდება კუნთური მასის შემცირება. აქვე განვაგრძოთ მისი უარყოფითი მხარეების ჩამოთვლა: კეტოგენურ კვებას შეუძლია ორგანიზმში გამოიწვიოს ყაბზობა (შეკრულობა), სიმძიმე კუჭ-ნაწლავის არეში, გულისრევის შეგრძნება, კუნთების ტკივილი, საერთო სისუსტე რომელიც მიკრო, მაკრო ელემენტებისა და ვიტამინების დეფიციტის ფონზე შეიძლება განვითარდეს. კეტო მიმდევართა უმეტესობა ამ რეჟიმზე გადასვლიდან დაახლოებით ერთ კვირაში აღნიშნავს ძლიერ სისუსტეს, თავბრუსხვევას, არტერიული წნევის დაქვეითებას და კუნთების ტკივილს, რასაც „კეტო ფლუ“ (კეტო გაციება) ეწოდება. როგორც წესი, ეს ჩივილები რამდენიმე დღეში ქრება. ასევე რადგან აღნიშნული კვების რეჟიმის დროს უფრო მეტი დატვირთვით უწევთ მუშაობა ღვიძლს და თირკმლებს, შესაძლებელია, მოხდეს მათი ფუნქციის დარღვევა. გვერდით მოვლენას მიეკუთვნება ორგანიზმში ე.წ „ცუდი“ ქოლესტერინის მატება.

კეტო რეჟიმის დაცვა არ შეიძლება ორსულებისთვის და ლაქტაციაში მყოფი ქალებისთვის. ასევე აკრძლულია ნებისმიერი ქრონიკული დაავადების მქონე ადამიანისთვის (დიაბეტი, გულის უკმარისობა და ა.შ). მისი დაცვა კატეგორიულად აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

ბოლოს კი, ტრადიციულად ჩვენს მკითხველს ისევ შევახსენებ, რომ კვების ნებისმიერი ტიპის დროს მხოლოდ რაციონს არ ენიჭება უპირატესობა, აუცილებელია კალორაჟის და კვების ჯერადობის კონტროლი. კვლავ გავუსვათ ხაზი იმას, რომ ყველა ორგანიზმი არის ინდივიდუალური და არ არსებობს ყველასთვის მორგებული არც კვების ტიპი და არც კვების რაციონი.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად