Baby Bag

როგორი უნდა იყოს ზაფხულის ცხელი დღის კვების რაციონი? - ენდოკრინოლოგი სალომე კალანდაძე

ენდოკრინოლოგმა სალომე კალანდაძემ ზაფხულის კვების რაციონზე ისაუბრა და ის პროდუქტები დაასახელა, რომელთა მიღებისგან ზაფხულში თავი უნდა შევიკაოთ:

„პაციენტების უდიდესი რაოდენობა სახლს ისე ტოვებს, რომ მარტო ფინჯან ყავას იღებენ და ისე მიდიან, რაც აბსოლუტურად არასწორია. ძირითადად ასეთი ფრაზები მესმის: „დილით როდესაც ვდგები, არ მშია,“ „თუ შევჭამე, მთელი დღე ვჭამ.“ ამის მიზეზი, ვფიქრობ, რომ არის არასწორად შერჩეული საუზმე, სავარაუდოდ, მაღალკალორიული, მარტივი ნახშირწყლებით მდიდარი, მაგალითად, ჯემი, ხაჭაპური, კრემიანი საკონდიტრო ნაწარმი, რომლის მიღების შემდეგ მალე დგება შიმშილი. დილით გირჩევთ, რომ საუზმე იყოს მსუბუქი, თუნდაც შვრიის ფაფა ხილთან ერთად, პუდინგი, რომელიც მარტივად შეგვიძლია მოვამზადოთ, ბერძნული იოგურტის და ნუშის ნაზავი დარიჩინთან ერთად ძალიან გემრიელია.

სადილზე ისეთ საკვებზე გავაკეთოთ არჩევანი, რომელიც დიდი რაოდენობით წყალს შეიცავს. ბოსტნეული არის იდეალური, კიტრი-პომიდვრის სალათა, ხილი ძალიან კარგია, ნაკლებად ცხიმიან ხორცსაც გირჩევთ. რა თქმა უნდა, შევამციროთ მაიონეზის ხმარება სალათებში. მას არანაირი სარგებლობა არ მოაქვს.

ზაფხულში შევამციროთ კრემიანი საკვები, მალფუჭებადი საკვები, ცხიმიანი საკვები, შებოლილი საკვები, ძეხვი, შაშხი, სოსისები. მაქსიმალურად ვეცადოთ, მივიღოთ საქართველოში წარმოებული სეზონური ხილი. მაქსიმალურად უნდა ვეცადოთ, რომ წყლის რაოდენობა გავზარდოთ.

დღის განმავლობაში რამდენჯერ უნდა ვიკვებოთ, ეს აბსოლუტურად ინდივიდუალურია. არსებობენ სპეციალისტები, რომლებიც ურჩევენ ადამიანს კვების რეჟიმს. შესაძლოა, არც იყოს მოსახერხებელი 3-4 საათში ერთხელ კვება, მაგრამ როგორც მინიმუმ, 2 კვება უნდა იყოს დღის განმავლობაში და აუცილებლად სრულფასოვანი. საკვების მიღება უნდა იყოს კომფორტული საკუთარ თავთან. არ არის აუცილებელი, რომ ეს თავს დავაძალოთ,“ - მოცემულ საკითხზე სალომე კალანდაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მნიშვნელოვანია, რომ ერთი წლიდან, როგორც კვება და ძილია მოწესრიგებული, გარემოც ასე იყოს მოწესრიგებული ბავშვისთვის,“ - თამარ გაგოშიძის რეკომენდაციები მშობლებს

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ტელეკომპანია POSTV-ის გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომის მქონე ბავშვების შესახებ ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რეკომენდაციები მისცა:

„ყურადღების დეფიციტი ბიჭებში უფრო ხშირად გვხვდება, ვიდრე გოგონებში. ამ მდგომარეობას რამოდენიმე ნიშანი აქვს. ბავშვი იმის ბავშვია, რომ მოძრავი უნდა იყოს და ცნობისმოყვარე. ყურადღება მცირეწლოვან ბავშვს არ აქვს ისეთი, როგორიც 7-8 წლის ბავშვს. ასე ხელაღებით ვერ დავაბრალებთ ვინმეს, რომ უყურადღებოა. 3 წლის ბავშვზე ვერ ვიტყვით ჩვენ, რომ მას აქვს ყურადღების დეფიციტი და ჰიპერაქტივობის დარღვევა. 5 წლის შემდეგ სვამენ ამ დიაგნოზს. ჩამოყალიბებული უნდა იყოს უკვე მიზანმიმართული ყურადღება. ამ მდგომარეობას 3 ნიშანი აქვს და სამივე გამოხატული არის ხოლმე: უყურადღებობა, იმპულსურობა და ჰიპერაქტიურობა.

ძალიან მცირე ასაკიდან შეგვიძლია შევატყოთ ბავშვს. ცელქ ბავშვზე არ არის საუბარი. გაუსაძლისი არის ხოლმე თვითონ ბავშვისთვისაც. ხშირად უთქვამთ ბავშვებსაც, რომ არ მინდა ამის გაკეთება, მაგრამ არ შემიძლია, შიგნიდან რაღაც მამოძრავებს, ვერ ვჩერდები. სიტუაციაში იმპულსურობამ ძალიან ცუდი რაღაცები შეიძლება დაგმართოს. ამის მკურნალობა დასავლეთში ხდება მედიკამენტებით, რასაც ბევრი ეწინააღმდეგება. ხომ უცნაურია, ძალიან აქტიური, მოძრავი ადამიანის ტვინს „ძინავს.“ მისი ტვინის აქტივობა არის ძალიან დაბალი. ასეთ ადამიანს მუდმივად სჭირდება ახალი გამღიზიანებლები, სიახლეები. ამ ადამიანებს რისკის შეგრძნება არ აქვთ.

როდესაც ამბობენ, რომ გოგონებში იშვიათად გვხვდება, ეჭვი მაქვს, რომ გოგონებში ყურადღების დეფიციტი არის ჰიპერაქტივობის გარეშე. ვისაც არ აქვს ჰიპერაქტივობა, ის ჩაკეტილია. ასეთ ადამიანებში უფრო ხშირია შფოთვა.

პირველი რჩევა, ბავშვობიდან, მცირეწლოვანი ასაკიდან, მშობლებისთვის ყველაზე მთავარია, რომ ბავშვისთვის შექმნან პროგნოზირებადი და სტრუქტურირებული გარემო. ქართველებისთვის ეს ცოტა ისეთი რჩევაა, მაგრამ ეს არის მთავარი. მცირეწლოვანი ბავშვები ვერ იტანენ ცვლილებას. დედები ხშირად ამბობენ: „დროზე უნდა ვაჭამო, დროზე უნდა დავაძინო!“ ეს იციან კარგად დედებმა, რომ თუ გადააცილეს კვებას, ან თუ გადააცილეს ძილს, მერე ცუდი რამეები შეიძლება მოხდეს. იგივეა ბავშვის ფსიქიკაზეც. თუ ბავშვის სხეული ვერ იტანს მოულოდნელ ცვლილებებს, ასევე ვერ იტანს მისი ფსიქიკა მოულოდნელ, დაუგეგმავ რაღაცებს გარემოდან. მნიშვნელოვანია, რომ ერთი წლიდან, როგორც კვება და ძილია მოწესრიგებული, გარემოც ასე იყოს მოწესრიგებული ბავშვისთვის. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რის მერე რა აქტივობა ელოდება. ცოტა რომ იზრდება, უნდა იცოდეს მის ქცევას, რა შედეგი მოჰყვება. ამის სწავლება არის ძალიან მნიშვნელოვანი. ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვმა მითითებები შეასრულოს, ჯერი დაიცვას. ქართულ საზოგადოებაში ჯერის დაცვა და სხვის ლაპარაკში არჩართვა ცოტა ისეთი რაღაც არის. ერთ-ერთი ყველაზე მძიმე გამოვლინება ის არის, რომ არ გაცლის ლაპარაკს. ამას ვასწავლით პატარაობიდანვე.

ძალიან მნიშვნელოვანია ძილის რეჟიმი. ბავშვს ძილის წინ ერთი საათით ადრე არ უნდა ჰქონდეს ეს ლურჯი გამღიზიანებლები. ეს იწვევს სერიოზულ აღგზნება-შეკავების პატერნის რღვევას და ყურადღების პრობლემა უარესდება. ბავშვებს, ვისაც აქვს ყურადღების დეფიციტის და ჰიპერაქტივობის ტენდენცია, არაფრით არ შეიძლება ხელი შეუშალო, რომ იხვანცალოს. ვერ დაუშლი ამ ადამიანს ამას. თუ არ იხვანცალა, კონცენტრაციას ვერ აკეთებს და რა უნდა ქნას ამ ბავშვმა? ზოგი დგას და ისე წერს, დგას და ისე კითხულობს. თუ ბავშვი დგას და კონცენტრირებულად კითხულობს, იდგეს და იკითხოს. დილით სკოლაში წასვლაზე არის ხოლმე ამბავი, ამ ტიპის ბავშვებთან განსაკუთრებით. დააგვიანებს სკოლაში, რა ვქნათ? მერე ჩვენ ვნერვიულობთ. დააგვიანოს! მასწავლებელმა აუცილებლად უნდა ჰკითხოს, რატომ დააგვიანა და მშობელმა აუცილებლად უნდა უთხრას: „იმიტომ, რომ არ შეჭამა დროზე და არ ჩაიცვა დროზე!“ რამდენჯერმე ეს რომ განმეორდება, ის ისწავლის თვითმართვას,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ „პოსტ ალიონი“ 

წაიკითხეთ სრულად