Baby Bag

ხილი თუ ხილის წვენი? - რომელია უმჯობესი?

ხილი თუ ხილის წვენი? - რომელია უმჯობესი?

ნუტრიოციოლოგმა მარი მალაზონიამ მთლიანი ხილისა და ხილის წვენის სასარგებლო თვისებების შესახებ ისაუბრა. 

,,ძალიან მნიშვნელოვანი რეკომენდაციები მინდა გაგიზიაროთ, რომელიც არაერთი ორგანიზაციის მიერ არის შეჯერებული და ბავშვთა კვებისათვის განიხილება როგორც ერთ-ერთი მთავარი ღერძი. ბავშვთა ჯანმრთელობისათვის მნიშვნელოვანია ყველა ჯგუფის პროდუქტის მოხმარება, მათ შორის უპირველესად ბოსტნეულისა და ხილის.''

ნუტრიციოლოგმა განსაკუთრებით გამოყო ხილი. მან აღნიშნა, რომ საზოგადოების დამოკიდებულება განსხვავებულია მთლიანი ხილის და ხილის წვენის მიმართ:

,,რომელია უმჯობესი ბავშვისთვის მთლიანი ხილი მივაწოდოთ თუ მივცეთ ხილის წვენი. რა უპირატესობა აქვს ხილის წვენს? ხილის წვენი არის თითქოს ბევრად უფრო კომპაქტური, ადვილად მოსახმარი, იმიტომ რომ არ მოითხოვს ღეჭვას, ჩაკბეჩვას, გადამუშავებას. გარდა ამისა, ის არის ნარჩენებისგან გასუფთავებული, მოსახერხებელი ერთბაშად მისაღებად, ასევე კალორიულ შევსებას გვაძლევს ძალიან სწრაფად. ბავშვებისთვის ადვილად მისაღებია, რადგან მათ უყვართ წვენების მიღება, განსაკუთრებით თუ ტკბილია კიდევ უფრო მოსწონთ. ჩვენ აქ ვსაუბრობთ წვენზე და არა ხილის სასმელზე, რომელიც მარკეტინგულად შეფუთუფლია, უფრო ლამაზია, 100%-ით ნატურალური წვენი შეიძლება არ გამოიყურებოდეს ისე ეფექტურად, როგორც გასაყიდად გამზადებული ხილის სასმელი.''

მარი მალაზონია აღნიშნავს, ხილის წვენს თუ მთლიან ხილს შევადარებთ, ბევრად პროცესირებულია. ეს ერთი და მეორე, ძალიან მნიშვნელოვანია მცენარეული ბოჭკო, რომელიც აუცილებლად იქნება დაკარგული ხილის წვენში (დამუშავების პროცესში იკარგება). მესამე ფაქტორი - წვენი შეგვიძლია, ერბაშად დავლიოთ, მთლიანი ხილის მირთმევის შემთხვევაში კი გვჭირდება რამდენიმე ორგანოს ჩართვა, იმისათვის, რომ პროდუქტი აღვიქვათ, ჩავკბიჩოთ, დავღეჭოთ, დავაქუცმაცოთ და შემდეგ მივცეთ გზა მონელებისათვის, ამას აქვს ძალიან დიდი მნიშვნელობა თავად ორგანიზმისათვის და  ბავშვის ჯანმრთელობისთვის. 

რატომ?

,,იმიტომ რომ დადგინდა, მაგალითად, 4 წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის აუცილებელია დაახლოებით 1 ჭიქამდე ნატურალური ხილი იყოს გადანაწილებული დღის განმავლობაში. 4 -17 წლის ზემოთ ბავშვებისთვის საშუალოდ ორი ჭიქაა საჭირო (მეტ-ნაკლებობით, სხვადასხვა ფაქტორების გათვალისწინებით). ასევე გასათვალისწინებელია როგორ შეესაბამება მთლიანი ხილისა და წვენის ულუფა. მთლიანი ხილის ულუფა წვენს შეესაბამება შემდეგნაირად - 1 ულუფა ხილი არის დაახლოებით 170 გრ. წვენი, ანუ 178 მლ. მოცულობით (ჭიქაზე ოდნავ ნაკლები). ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი ბავშვის ჯანმრთელობისთვის, იმიტომ რომ როდესაც ვსაუბრობთ პირის ღრუს ჯანმრთელობაზე, გასათვალისწინებელია ზოგიერთი წვენის მოხმარების სიფრთხილე. მაგალითად, ციტრუსის მოხმარების შემთხვევაში, ერთი მხრივ ძალიან სასარგებლოა, მეორე მხრივ კი ახასიათებს კბილებში მიკრობზარების შემთხვევაში, მათი შემდგომი დაზიანება, რაც მშობელმა აუცილებლად უნდა გაითვალსიწინოს და წვენის მოხმარების შემდეგ პირის ღრუს ჰიგიენა გამოიყენოს'' - აღნიშნულის შესახებ ნუტრიციოლოგმა მარი მალაზონიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

1,5 წლამდე ბავშვს არ უნდა მისცეთ ლობიოს სადილის სრული ულუფა - რატომ და როდიდან შეიძლება ბავშვისათვის ლობიოს მიცემა

1,5 წლამდე ბავშვს არ უნდა მისცეთ ლობიოს სადილის სრული ულუფა - რატომ და როდიდან შეიძლება ბავშვისათვის ლობიოს მიცემა

რატომ და როდიდან შეიძლება ბავშვისათვის ლობიოს მიცემა? - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი თამარ ობგაიძე​ საუბრობს და ლობიოს პიურეს რეცეპტსაც გთავაზობთ:

„სხვადასხვა ფერის და ჯიშის ეს პარკოსანი კულტურა ძველ და ახალ სამყაროში პოპულარული პროდუქტი იყო. საქართველოში მე-16 საუკუნიდან გამოჩნდა.

აი, რითია ლობიო გამორჩეული:

მისი მარცვლები ცილის საუკეთესო წყაროა და იმ ბავშვებისათვის, რომელთაც არ უყვართ ხორცი, სრულფასოვანი ცილის ალტერნატიული წყაროა.
ამავე დროს ლობიოს ცილა ადვილად ასათვისებელია.

ეს სხვადასხვა ფერის მარცვლეული ითავსებს ხორცისა და ბოსტნეულის პრაქტიკულად ყველა სასარგებლო ფუნქციას: 

აქვეითებს სისხლში შაქრის დონეს

აქვს შარდმდენი ეფექტი

შეიცავს დიდი რაოდენობით უჯრედისს, რაც ნაწლავთა მოქმედების გაუმჯობესებას უზრუნველყოფს, თუმცა ცილისა და უჯრედისის ასეთი დიდი რაოდენობის გამო მისი მიღების შემდეგ მეტეორიზმი (გაზების დაგროვება) შეიძლება განვითარდეს. 

გაითვალისწინეთ, ეს პრობლემა ნაკლებად ახასიათებს თეთრ ლობიოს.

ცილის გარდა ეს პარკოსანი შეიცავს ვიტამინების დიდ ჯგუფს - A, C, B, K ვიტამინები უხვადაა ლობიოს მარცვლების შემადგენლობაში
შეიცავს მინერალების საუკეთესო კრებულს - მდიდარია კალიუმით, სელენით, ფოსფორით, კალციუმით, მაგნიუმით, იოდით, რკინით, მაგნანუმით, თუთიით, სპილენძით. მოკლედ, ამ მცენარეში ყველაფერია ჯანმრთელი ძვლების, კუნთების, საღი იმუნიტეტისა და სისხლმბადი სისტემის, ბავშვის სწრაფადმზარდი ორგანიზმის განვითრებისათვის.

თერმული დამუშავებისას სასარგებლო ნივთიერებების დაახლოებით 80% ლობიოს შემადგენლობაში შეუცვლელად ნარჩუნდება.

სიფრთხილის ზომები

არ შეიძლება მოუხარშავი ლობიოს მიღება. ის ტოქსიკურ ნივთიერებებს შეიცავს, რაც მოწამვლას იწვევს. მოხარშვისას ეს ნივთიერებები ინაქტივირდება და საფრთხეს აღარ წარმოადგენს.

არ არის რეკომენდებული ლობიოს ხორცთან ერთად მიღება - ცილის ასეთი მიქსი ორგანიზმის მიერ ცუდად აითვისება და თირკმლისათვისაც დიდი დატვირთვას წარმოადგენს.

1,5 წლამდე ბავშვს არ უნდა მისცეთ ლობიოს სადილის სრული ულუფა, მისი მონელება პატარას კუჭ-ნაწლავისათვის ძნელია. ადრეულ ასაკში საკმარისია 1-2 ჩაის კოვზამდე ლობიოს გამოყენება სხვა ბოსტნეულთან ერთად.

არ მოამზდოთ ბავშვისათვის ლობიოს კერძი კონსერვირებული პროდუქტისაგან. ის დიდი რააოდენობით ნატრიუმს შეიცავს, რაც ორგანიზმში სითხის დაგროვებას უწყობს ხელს.

მწვანე ლობიოს საღი, ნორჩი სახეობები (სატაცურისმაგვარი, ღეროსმაგვარი ლობიო) 8 თვიდან შეგიძლიათ შესთავაზოთ პატარას პიურეს სახით, მშრალი ლობიოს გამოყენება 10-11 თვის ასაკიდან შეგიძლიათ.

როგორ მოვამზადოთ ლობიოს პიურე მარცვლებისაგან:

გარეცხეთ ლობიოს მარცვლები. ჩაალბეთ წყალში 12 საათის მანძილზე. შემდეგ წყალი გამოცვალეთ და კარგად მოხარშეთ. მოხარშული მარცვლები დაჭყლიტეთ, გასათხელებლად დაუმატეთ ანადუღარი წყალი. 

მზა პროდუქტი შეგიძლიათ სხვა ბოსტნეულს შეურიოთ ან დაამატოთ 5 მლ მცენარეული ზეთი და ბავშვს ამ სახით შესთავაზოთ 1-2 ჩაის კოვზი.

გახსოვდეთ - როცა ბოსტნეულის მიქსს ამზადებთ, ნუ შეურევთ ლობიოს უჯრედისის ასევე უხვად შემცველ ბოსტნეულს, მაგალითად ჭარხალს ან სხვა პარკოსნებს, რადგან ამ ნარევმა შესაძლოა გაზების ჭარბად დაგროვება და მუცლის ტკივილი გამოიწვიოს.

წაიკითხეთ სრულად