Baby Bag

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას?

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას?

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას და რა შეცდომები არ უნდა დავუშვათ მოზარდის კვების რაციონის დაგეგმარებისას? - აღნიშნულ საკითხებზე პედიატრმა, ნუტრიციოლოგმა ნინო თოთაძემ ,,დილა მშვიდობისა საქართველოს'' ეთერში ისაუბრა. 

,,როცა ჩვენ ვსაუბრობთ ბავშვის განვითარებაზე, განსაკუთრებით, ფსიქო-მოტორულ განვითარებაზე, აქ მიდის კოგნიტური, სენსორული, ემოციური განვითარება ა.შ. ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის ტვინის განვითარება, რომელიც 6 თვის ასაკში (თუ მოზრდილ ადამიანს შევადარებთ) არის 30%, 3 წლის ასაკში - 80%, 5 წლის ასაკში - 90%. ძალიან ბევრი კვლევა ადასტურებს, რომ ჩვენ მიერ ნახსენებ ასაკობრივ კატეგორიაში, განსაკუთრებით, 0-3 წლის ჩათვლით, 2.5-ჯერ უფრო აქტიურია ბავშვის ტვინი, ვიდრე მოზრდილის, შესაბამისად, გააქტიურებულია მათი აღქმის, შესწავლის უნარი და ა.შ. ამიტომ, სჭირდება სწორი ჩარევა ამ პერიოდში.

პირველ რიგში, განვითარებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია გენეტიკა, რომელსაც გარემო ფაქტორებთან ერთად სჭირდება ადაპტირება და ხელშეწყობა, მისი სწორი გამოვლენის კუთხით. მეორე, ასევე მნიშვნელოვანია ოჯახიდან გაგზავნილი სითბო და სიყვარული და მესამე, საკვები. რა თქმა უნდა, არსებობს ის განსაკუთრებული პროდუქტები, რომელიც ეხმარება ტვინს განვითარებაში, სწორედ მასში შემავალი კომპონენტების გამო. აუცილებლად უნდა აღვნიშნოთ, რომ ყველა მიკროელემენტი თუ ვიტამინი, რომელიც იმ პროდუქტების შემადგენლობაში შედის, რომლებიც ძალიან ჯანსაღია, ასევე, ამ ყველაფერს შეიცავს დედის რძეც. 

ბავშვის განვითარებისთვის აუცილებელი ვიტამინები და მიკროელემენტებია: ცილა პროდუქტები, ქოლინი, ფოლატები და იოდი, თუთია, რკინა პროდუქტები, A, B, B6, B12 ვიტამინი, პოლიუჯერი ცხიმოვანი მჟავები (ომეგა3). იმ პროდუქტებს ენიჭება უპირატესობა, სადაც განსაკუთრებულად დიდი რაოდენობითაა ჩვენს მიერ ჩამოთვლილი ვიტამინები და მიკროელემენტები.

არის პროდუქტები, რომლებსაც ბავშვები სისტემატიურად იღებენ და ამ ასაკისთვის აქტუალურია. თუმცა, არის საკვები, რომლებსაც ბავშვები ხშირად არ იღებენ,

დავიწყოთ ბოსტნეულით - ბროკოლი, ისპანახი, სალათის ბოთოლი, ყაბაყი, ნებისმიერი ფოთლოვანი ბოსტნეული, სეზონური ბოსტნეული. მათში დიდი რაოდენობით შედის უჯრედისი, ფოლიუმის მჟავა, რკინა.

მეორე მნიშვნელოვან პროდუქტი - ნაკლებად ცხიმიანი ხორცი - 6 თვის ასაკიდან კვირაში 4-5-ჯერ ღებულობენ. ინდაურის, ქათმის, საქონლის, კურდღლის ხორცი- უნდა იყოს ბავშვის ყოველდღიური მენიუს შემადგენელი ნაწილი. მის შემცველობაში უმნიშვნელოვანესია - B12, რკინა. ამერიკის პედიატრიის აკადემიის მიერ ბოლო კვლევებით დადასტურებულია, რომ 10 ბავშვიდან 1-ს რკინადეფიციტური ანემია აქვს.

მესამე მნიშვნელოვანი პროდუქტია იოგურტი. საერთაშორისო სტანდარტებით რეკომენდებულია, რომ იოგურტი და რძის პროდუქტები შეიცავდეს ზემოთ ჩამოთვლილ ვიტამინებს.

დილით შესაძლებელია შევთავაზოთ რძის ნაწარმი, ბურღულეული; თხილეული, თესლეული - 5 წლის ზემოთ (მთლიანი სახით მიღება არ არის რეკომენდებული, გადაცდენის თავიდან ასარიდებლად). სასურველია დილის კვება დაბალანსებული და მრავალფეროვანი იყოს. მინდა გავამახვილო ყურადღება თაფლზე, ვინაიდან თუ მას ვთავაზობთ ბავშვს, მისი წარმოება უნდა იყოს აუცილებლად მაღალი ხარისხის.

მეხუთე მნიშვნელოვანი პროდუქტი - ომეგა3-ის შემცველი პროდუქტები. თევზეული 7-8 თვის ასაკიდან შესაძლებელია აქტიურად ჩავრთოთ რაციონში, კვირაში ორჯერ. ვერცხლის წყლის შემცველობის გამო შეზღუდულია ოკეანის პროდუქტების ჭარბი რაოდენობით მიღება. ექიმის რეკომენდაციით, შესაძლოა დანამატის სახით გახდეს საჭირო ომეგა3-ის მიწოდება.

ტკბილეულის მიღება 2-3 წლამდე რეკომენდებული არ არის. თუ ბავშვის საკვები რაციონი დაბალანსებული და მრავალფეროვანია ადრეული ასაკიდან, შემდეგ წლებში უკვე ნაკლებად უჩნდება ტკბილეულის მოთხოვნილება. რაც უფრო ვანებივრებთ არასასურველი პროდუქტებით, შემდგომ მით უფრო ნაკლებად იკვებებიან ჯანსაღად. თუკი კვება დღის მანძილზე ერთეჯრადად ჩავარდება, ეს სანერვიულო არ არის, თუმცა კვირის მანძილზე არაჯანსაღი საკვები არ უნდა აჭარბებდეს ჯანსაღს.

ასაკის მატებასთან ერთად, სასურველია ბავშვმა ძილის წინ არ მიიღოს საკვები და მოხდეს შუალედის დაცვა.

წყარო: ,​,დილა მშვიდობისა საქართველო''

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბავშვის თხოვნას დაუყოვნებლივ არასდროს უპასუხოთ, მან უნდა იგრძნოს, რომ თქვენ გადაწყვეტილებას ფიქრის შემდეგ იღებთ

ბავშვის თხოვნას დაუყოვნებლივ არასდროს უპასუხოთ, მან უნდა იგრძნოს, რომ თქვენ გადაწყვეტილებას ფიქრის შემდეგ იღებთ

ბავშვები მშობლებს თხოვნით ხშირად მიმართავენ. მათ ზოგჯერ სმარტფონში მულტფილმის ყურება უნდათ, ზოგჯერ კი ნამცხვრის დამოუკიდებლად გამოცხობა. ზოგიერთი თხოვნის შესრულება შედარებით მარტივია, მაგრამ როდესაც ბავშვი სამზარეულოში ფუსფუსს და ნამცხვრის გამოცხობას ითხოვს, მშობელი მის უსაფრთხოებაზე ზრუნვას იწყებს.

მშობლებმა ხშირად არ იციან, როგორ უპასუხონ ბავშვს, როდესაც ის მათგან რაღაცას ითხოვს. ბავშვის თხოვნაზე პასუხის გაცემამდე შემდეგი რჩევები გაითვალისწინეთ:

  • პასუხი თხოვნის ფორმაზე უნდა იყოს დამოკიდებული


​თუ თქვენი შვილი პატივისცემით და ზრდილობიანად მოგმართავთ, ის, პირველ რიგში, კარგი მანერების გამო უნდა შეაქოთ. ბავშვი იგრძნობს, რომ მის ზრდილობიან ქცევას მშობელი ყოველთვის ამჩნევს და აფასებს. თუ ბავშვი უხეშად მოგმართავთ, გიბრძანებთ ან გემუქრებათ, მას პირველ რიგში, საუბრის ტონის შეცვლა ურჩიეთ და მოუწოდეთ, რომ ზრდილობიანად მოგმართოთ.

  • ბავშვს ყურადღებით მოუსმინეთ


​ბავშვის თხოვნა ყურადრებით მოისმინეთ, მაშინაც კი, თუ მას თხოვნის შესრულებაზე უარს ეუბნებით. თქვენმა შვილმა უნდა იგრძნოს, რომ მისი საუბარი გაინტერესებთ, ამგვარად თქვენი პასუხი მისთვის უფრო მისაღები იქნება. აუცილებლად უთხარით ბავშვს, რომ მისი იდეა მოგწონთ და მისი გესმით.

  • შეჩერდით და დაფიქრდით


​ბავშვის თხოვნას დაუყოვნებლივ არასდროს უპასუხოთ. მან უნდა იგრძნოს, რომ თქვენ გადაწყვეტილებას ფიქრის შემდეგ იღებთ. პასუხი ხისტი არ უნდა იყოს. ბავშვს აუხსენით, რატომ ეუბნებით არას ან კის.

როგორ უნდა მოიქცეთ, როდესაც ბავშვის თხოვნას უარით პასუხობთ?


​არას თქმა მშობლებს ძალიან უჭირთ, რადგან ისინი ყოველთვის შვილის გაბედნიერებაზე ოცნებობენ. ვიდრე ბავშვს უარს ეტყვით, შემდეგი მითითებები გაითვალისწინეთ:

  • თქვენი გადაწყვეტილება არგუმენტებით გაამყარეთ


​ბავშვს აუხსენით, რატომ ეუბნებით მას უარს თხოვნის შესრულებაზე. თუ მას არას მკაცრად ეტყვით, ის ვერ გაიგებს რა დგას თქვენი უარის მიღმა. თუ აუხსნით, რომ პარკში წასასვლელად დრო არ გაქვთ, რადგან სადილი უნდა მოამზადოთ, მისთვის თქვენი უარი გასაგები გახდება.

  • გადაწყვეტილება არასდროს შეცვალოთ


​თქვენს პასუხს თუ შეცვლით, ბავშვი მიხვდება, რომ თქვენი უარი საბოლოო არ არის. ის ჭირვეულობით ეცდება მიზნის მიღწევას, რაც მასთან ჯანსაღ ურთიერთობას ძალიან გაართულებს.

  • ბავშვს ალტერნატიული შეთავაზება გაუკეთეთ


​მაღაზიაში ტკბილეულის შეძენას თუ ვერ ახერხებთ, ბავშვს აუხსენით, რომ საკმარისი ფული არ გაქვთ, მაგრამ სახლში გემრიელ ორცხობილას გამოუცხობთ.

  • ბავშვი კარგი ქცევისთვის შეაქეთ


​ბავშვი თქვენს უარს ღირსეულად თუ მიიღებს, მისი ქცევა დადებითად შეაფასეთ. აუცილებლად უთხარით თქვენს შვილს, რომ მისი ემპათია ძალიან მოსაწონია და რომ მისმა პასუხმა გაგაბედნიერათ.

როგორ შევამციროთ არას თქმის საჭიროება?

​ბავშვისთვის უარის თქმა ხშირად რომ არ დაგჭირდეთ, მას გარკვეული შეზღუდვები წინასწარ დაუწესეთ.

  • ბავშვს ინფორმაცია წინასწარ მიაწოდეთ


​მაღაზიაში წასვლამდე ბავშვს აუხსენით, რომ ტკბილეულს სახლში მოსვლის შემდეგ მიიღებს და მისი შეძენა არ მოგთხოვოთ. ამგვარად, არას თქმის საჭიროებას მნიშვნელოვნად შეამცირებთ.

  • ბავშვს თხოვნა შეუსრულეთ, თუ ამის შესაძლებლობა გაქვთ


​თუ ბავშვი სახლში მეგობრის მოყვანას გთხოვთ, მისი თხოვნა შეასრულეთ, თუ თქვენი შვილის მეგობრის მშობლები ამაზე თანახმა იქნებიან.

  • არას თქმის ნაცვლად ბავშვს დიპლომატიურად უპასუხეთ


​ბავშვი პარკში თუ ვერ მიგყავთ, აუხსენით, რომ ამას ხვალ აუცილებლად გააკეთებთ, მაგრამ დღეს ვერ მოახერხებთ.

​ორ წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის არას თქმა ხშირად რთული გამოწვევაა. ისინი თვითკონტროლს ჯერ კიდევ სწავლობენ. როდესაც მათ უარს ეუბნებით, პატარები ისტერიკას აწყობენ, რაც ამ ასაკში ნორმალური რეაქციაა.

სკოლის ასაკის ბავშვი ენობრივ უნარებს უკვე კარგად ფლობს, რის გამოც მასთან არგუმენტირებული საუბარი სავსებით შესაძლებელია. სკოლის ასაკის ბავშვი უარზე ისტერიკით არ გიპასუხებთ, ის საკუთარ ქცევებს უკეთ აკონტროლებს და თქვენი უარის მიზეზებიც ესმის.

მომზადებულია​ raisingchildren.net.au -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

წაიკითხეთ სრულად