Baby Bag

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას?

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას?

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას და რა შეცდომები არ უნდა დავუშვათ მოზარდის კვების რაციონის დაგეგმარებისას? - აღნიშნულ საკითხებზე პედიატრმა, ნუტრიციოლოგმა ნინო თოთაძემ ,,დილა მშვიდობისა საქართველოს'' ეთერში ისაუბრა. 

,,როცა ჩვენ ვსაუბრობთ ბავშვის განვითარებაზე, განსაკუთრებით, ფსიქო-მოტორულ განვითარებაზე, აქ მიდის კოგნიტური, სენსორული, ემოციური განვითარება ა.შ. ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის ტვინის განვითარება, რომელიც 6 თვის ასაკში (თუ მოზრდილ ადამიანს შევადარებთ) არის 30%, 3 წლის ასაკში - 80%, 5 წლის ასაკში - 90%. ძალიან ბევრი კვლევა ადასტურებს, რომ ჩვენ მიერ ნახსენებ ასაკობრივ კატეგორიაში, განსაკუთრებით, 0-3 წლის ჩათვლით, 2.5-ჯერ უფრო აქტიურია ბავშვის ტვინი, ვიდრე მოზრდილის, შესაბამისად, გააქტიურებულია მათი აღქმის, შესწავლის უნარი და ა.შ. ამიტომ, სჭირდება სწორი ჩარევა ამ პერიოდში.

პირველ რიგში, განვითარებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია გენეტიკა, რომელსაც გარემო ფაქტორებთან ერთად სჭირდება ადაპტირება და ხელშეწყობა, მისი სწორი გამოვლენის კუთხით. მეორე, ასევე მნიშვნელოვანია ოჯახიდან გაგზავნილი სითბო და სიყვარული და მესამე, საკვები. რა თქმა უნდა, არსებობს ის განსაკუთრებული პროდუქტები, რომელიც ეხმარება ტვინს განვითარებაში, სწორედ მასში შემავალი კომპონენტების გამო. აუცილებლად უნდა აღვნიშნოთ, რომ ყველა მიკროელემენტი თუ ვიტამინი, რომელიც იმ პროდუქტების შემადგენლობაში შედის, რომლებიც ძალიან ჯანსაღია, ასევე, ამ ყველაფერს შეიცავს დედის რძეც. 

ბავშვის განვითარებისთვის აუცილებელი ვიტამინები და მიკროელემენტებია: ცილა პროდუქტები, ქოლინი, ფოლატები და იოდი, თუთია, რკინა პროდუქტები, A, B, B6, B12 ვიტამინი, პოლიუჯერი ცხიმოვანი მჟავები (ომეგა3). იმ პროდუქტებს ენიჭება უპირატესობა, სადაც განსაკუთრებულად დიდი რაოდენობითაა ჩვენს მიერ ჩამოთვლილი ვიტამინები და მიკროელემენტები.

არის პროდუქტები, რომლებსაც ბავშვები სისტემატიურად იღებენ და ამ ასაკისთვის აქტუალურია. თუმცა, არის საკვები, რომლებსაც ბავშვები ხშირად არ იღებენ,

დავიწყოთ ბოსტნეულით - ბროკოლი, ისპანახი, სალათის ბოთოლი, ყაბაყი, ნებისმიერი ფოთლოვანი ბოსტნეული, სეზონური ბოსტნეული. მათში დიდი რაოდენობით შედის უჯრედისი, ფოლიუმის მჟავა, რკინა.

მეორე მნიშვნელოვან პროდუქტი - ნაკლებად ცხიმიანი ხორცი - 6 თვის ასაკიდან კვირაში 4-5-ჯერ ღებულობენ. ინდაურის, ქათმის, საქონლის, კურდღლის ხორცი- უნდა იყოს ბავშვის ყოველდღიური მენიუს შემადგენელი ნაწილი. მის შემცველობაში უმნიშვნელოვანესია - B12, რკინა. ამერიკის პედიატრიის აკადემიის მიერ ბოლო კვლევებით დადასტურებულია, რომ 10 ბავშვიდან 1-ს რკინადეფიციტური ანემია აქვს.

მესამე მნიშვნელოვანი პროდუქტია იოგურტი. საერთაშორისო სტანდარტებით რეკომენდებულია, რომ იოგურტი და რძის პროდუქტები შეიცავდეს ზემოთ ჩამოთვლილ ვიტამინებს.

დილით შესაძლებელია შევთავაზოთ რძის ნაწარმი, ბურღულეული; თხილეული, თესლეული - 5 წლის ზემოთ (მთლიანი სახით მიღება არ არის რეკომენდებული, გადაცდენის თავიდან ასარიდებლად). სასურველია დილის კვება დაბალანსებული და მრავალფეროვანი იყოს. მინდა გავამახვილო ყურადღება თაფლზე, ვინაიდან თუ მას ვთავაზობთ ბავშვს, მისი წარმოება უნდა იყოს აუცილებლად მაღალი ხარისხის.

მეხუთე მნიშვნელოვანი პროდუქტი - ომეგა3-ის შემცველი პროდუქტები. თევზეული 7-8 თვის ასაკიდან შესაძლებელია აქტიურად ჩავრთოთ რაციონში, კვირაში ორჯერ. ვერცხლის წყლის შემცველობის გამო შეზღუდულია ოკეანის პროდუქტების ჭარბი რაოდენობით მიღება. ექიმის რეკომენდაციით, შესაძლოა დანამატის სახით გახდეს საჭირო ომეგა3-ის მიწოდება.

ტკბილეულის მიღება 2-3 წლამდე რეკომენდებული არ არის. თუ ბავშვის საკვები რაციონი დაბალანსებული და მრავალფეროვანია ადრეული ასაკიდან, შემდეგ წლებში უკვე ნაკლებად უჩნდება ტკბილეულის მოთხოვნილება. რაც უფრო ვანებივრებთ არასასურველი პროდუქტებით, შემდგომ მით უფრო ნაკლებად იკვებებიან ჯანსაღად. თუკი კვება დღის მანძილზე ერთეჯრადად ჩავარდება, ეს სანერვიულო არ არის, თუმცა კვირის მანძილზე არაჯანსაღი საკვები არ უნდა აჭარბებდეს ჯანსაღს.

ასაკის მატებასთან ერთად, სასურველია ბავშვმა ძილის წინ არ მიიღოს საკვები და მოხდეს შუალედის დაცვა.

წყარო: ,​,დილა მშვიდობისა საქართველო''

შეიძლება დაინტერესდეთ

ხერხემლის დეფორმაციები ბავშვებში - როგორ ხდება მკურნალობა „ნიუ ჰოსპიტალსში''? - ინტერვიუ ქირურგ ტრისტან ნიშნიანიძესთან

ხერხემლის დეფორმაციები ბავშვებში - როგორ ხდება მკურნალობა „ნიუ ჰოსპიტალსში''? - ინტერვიუ ქირურგ ტრისტან ნიშნიანიძესთან

ხერხემლის დეფორმაციები განსაკუთრებით საყურადღებოა ბავშვთა ასაკში, რომ თავიდან ავირიდოთ გარკვეული რისკები. ხერხემლის ანომალიებს აქვს განვითარების ეტაპები, რომელზე დაკვირვებაც მნიშვნელოვნად შეუწყობს ხელს პრობლემის ადრეულ ეტაპზე გამოვლენას.

ქვეყნის მასშტაბით „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ორთოპედიისა და ტრავმატოლოგიის ცენტრი არის თანამედროვე ინფრასტრუქტურის მქონე და დაკომპლექტებულია პროფესიონალებით. „ნიუ ჰოსპტიალსის“ გუნდს ხერხემლის საუკეთესო ქირურგი, ტრისტან ნიშნიანიძე შეუერთდა.

MomsEdu.ge „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ტრავმატოლოგ-ორთოპედს, ხერხემლის ქირურგს ტრისტან ნიშნიანიძესეწვია და ბავშვებში ხერხემლის დეფორმაციებთან დაკავშირებით ესაუბრა.

  • ხერხემლის რა დეფორმაციები არსებობს ბავშვებში?

ტრისტან ნიშნიანიძე: თავდაპირველად, უნდა ვისაუბროთ ხერხემლის ანატომიაზე. პირდაპირ პროექციაში ხერხემალი უნდა იყოს სწორი, ხოლო როდესაც ხდება მისი გადახრა, საქმე გვაქვს სქოლიოზთან. გვერდით პროექციაში გვაქვს ორი გამრუდება - ლორდოზი (წელის არეში) და კიფოზი (გულმკერდისა და კისრის არეში).

თუ ჩვენ აღგვენიშნება ჰიპერკიფოზი, ესეც დაავადებაა, თუმცა, უნდა გამოვყოთ პოსტულარული კიფოზი და შერმანის დაავადება, რომელიც ძვლოვანი პათოლოგიითაა გამოწვეული, რაც პრობლემას წარმოადგენს.ხერხემლის ნაწილია კისრის სეგმენტიც, სადაც ჩვენ შეიძლება შევხვდეთ ორი ტიპის პრობლემას -კისერმრუდობა, რომელსაც ტორტიკოლის ვეძახით ან „კიპერფეილის“ დაავადება, ასევე, კისრის სეგმენტში არსებული ანომალიებით.

სქოლიოზი არსებობს სინდრომული (ცერებრული დამბლა, ართროგრიპოზი და სხვა), თანდაყოლილი, რომელიც არის სხეულში არსებული მალის პათოლოგიით და მოზარდთა იდიოპათიური, ანუ ხერხემლის მალები არის აბსოლუტურად ჯანსაღი, ხერხემალი მრუდდება და მიზეზი არ ვიცით.

სქოლიოზის სტატისტიკას რაც შეეხება, მოზარდების 4%-ს აქვს. გოგონებში უფრო ხშირია, ვიდრე ბიჭებში.

  • რამდენად შესაძლებელია დეფორმაციის ადრეული გამოვლენა და რა ნიშნებით შეიძლება მივხვდეთ, რომ ხერხემლის დეფორმაციასთან გვაქვს საქმე?

ტრისტან ნიშნიანიძე: რასაკვირველია, შესაძლებელია. ჩვენს ქვეყანაში, სამწუხაროდ, სასკოლო სკრინინგი არ გვაქვს, ამიტომმშობელსა და პედიატრზეა ყველაფერი დამოკიდებული.

დეფორმაცია ვლინდება შემდეგი ნიშნებით: მხრების, თეძოს მთების და მენჯის ასიმეტრია. ძალიან მნიშვნელოვანია ადამსის ტესტი, როდესაც ხერხემალს წინ გადახრი და ნახულობ, რომ სრულად სწორი არ არის, ერთი მხარე ამოწეულია, განსაკუთრებით, მარჯვენა - ეს იმის მიმანიშნებელია, რომ სქოლიოზთან გვაქვს საქმე.

  • რა რისკები ახლავს თან ხერხემლის დეფორმაციას? რა შეიძლება გამოიწვიოს?

ტრისტან ნიშნიანიძე: ხერხემლის დეფორმაციას განვითარების სამი ეტაპი აქვს: მსუბუქი, საშუალო და მძიმე. როდესაც ვხედავთ ხერხემლის 10 გრადუსამდე გადახრას, ვამბობთ, რომ ეს ასიმეტრიაა და არა დაავადება. 10-დან 25 გრადუსამდე -მსუბუქი სქოლიოზი,25-დან 45-მდე საშუალო სქოლიოზი, ხოლო 45-ზე ზემოთ უკვე მძიმე სქოლიოზი. რისკები შემოდის მძიმე სქოლიოზის შემთხვევაში. პრობლემა იქმნება სასუნთქ ორგანოებზე, გულსისხლძარღვთა სისტემაზე, პაციენტს აღენიშნება ძლიერი წელის ტკივილები და ა.შ.

  • როგორ ხდება მკურნალობა?

ტრისტან ნიშნიანიძე: მკურნალობის ორი გზა არსებობს - ოპერაციული და არაოპერაციული. როგორც უკვე ვახსენე, თუ ადამიანს მსუბუქი და საშუალო სქოლიოზი აღენიშნება, ასეთ დროს ვარჯიში, მასაჟებიდა დაკვირვება (6 თვეში ერთხელ რენტგენის გადაღება) საკმარისია. თუ დეფორმაცია მივიდა 25 გრადუსამდე და საცდელი ზონები ისევ ღიაა და აქსელერაციის ფაზაში იმყოფება ბავშვი, მაშინ აუცილებელია კორსეტით მკურნალობა. არსებობს ე.წ. მილივოლკის კორსეტი, ორთეზი უნდა იყოს პლასტმასის და ინდივიდუალური. კორსეტით მკურნალობის დროსხერხემლის დეფორმაციას გავაჩერებთ (აქ არ არის საუბარი გასწორებაზე), მისი ეფექტურობა არის დაახლოებით 70%. არსებობს შემთხვევები, როდესაც კორსეტი არ არის საკმარისი, დეფორმაცია აგრესიულია და 45 გრადუსს თუ გადაცდა, ინიშნება ოპერაცია.

  • რა შემთხვევაში ინიშნება ქირურგიული მკურნალობა და ვისთვის არის რეკომენდებული?

ტრისტან ნიშნიანიძე: როგორც ზემოთ აღვნიშნე, ოპერაცია რეკომენდებულია, თუ გადახრა45 გრადუსზე მეტია, თუმცა იმ ასაკობრივ ჯგუფში, როდესაც ბავშვი არის პუბერტატულ პერიოდში და განაგრძობს ზრდას.

  • როგორ მიმდინარეობს ქირურგიული ჩარევის შემდგომი რეაბილიტაცია?

ტრისტან ნიშნიანიძე: ქირურგიული ჩარევიდან მეორე დღეს პაციენტი უკვე ფეხზე დგება, მეხუთე დღეს კლინიკიდან ეწერება, სამ კვირაში თავის საქმიანობას უბრუნდება და სრული ადაპტაციური პერიოდი გრძელდება დაახლოებით 6 თვე.

  • რა შესაძლებლობებია „ნიუ-ჰოსპიტალსში“?

ტრისტან ნიშნიანიძე: „ნიუ ჰოსპიტალსში“ არის ექიმების, პედიატრების, ანესთეზიოლოგების, პოსტოპერაციული მოვლისა და მართვის მულტიდისციპლინარული ჯგუფი. ოპერაცია ხორციელდება ნეირომონიტორინგის კონტროლის ქვეშ, რაც ნევროლოგიურ გართულებებს პრაქტიკულად გამორიცხავს. საოპერაციო ბლოკი აღჭურვილია ყველა იმ ტექნიკური ბაზით, რომელიც საჭიროა ოპერაციის ჩასატარებლად.

R. 

წაიკითხეთ სრულად