Baby Bag

​უახლესი რეკომენდაციები ბავშვებში კვებითი ალერგიის თავიდან ასაცილებლად

​უახლესი რეკომენდაციები ბავშვებში კვებითი ალერგიის თავიდან ასაცილებლად

თქვენი შვილი შვიდი თვისაა და მყარი საკვები უკვე გააცანით. ბავშვი სავსებით ჯანმრთელი და ბედნიერია, ნელ-ნელა ეჩვევა ჯდომას და ხოხვასაც სწავლობს. ახალ საკვებ პროდუქტებთან შეგუება არ გასჭირვებია. თქვენ მისი საკვები რაციონის გამრავალფეროვნებაზე ფიქრობთ. გაინტერესებთ, შეგიძლიათ თუ არა თავს უფლება მისცეთ და ბავშვს მცირე ოდენობით კვერცხის გული გაასინჯოთ. რამდენიმე წლის წინ თქვენს კითხვაზე პასუხი უარყოფითი იქნებოდა. თქვენი ახლობლები, ნაცნობები თუ პედიატრები აუცილებლად გეტყოდნენ, რომ შვიდი თვის ბავშვს კვერცხი არ უნდა მისცეთ, თუმცა თანამედროვე მედიცინის წარმომადგენლები განსხვავებულ რეკომენდაციებს გასცემენ. თქვენს შეკითხვაზე ისინი აუცილებლად გიპასუხებენ: „დიახ, შეგიძლიათ ბავშვს კვერცხი გაასინჯოთ.“

​ახალი სამედიცინო დირექტივების თანახმად, ხილი, ბოსტნეული, შვრია და ბრინჯი ის პროდუქტებია, რომლებიც თქვენს შვილს ოთხი თვიდან ექვს თვემდე შუალედში უნდა მისცეთ.
ალერგიის, ასთმისა და იმუნოლოგიის ამერიკული აკადემიის უახლესი რეკომენდაციების მიხედვით, ბავშვებში კვებითი ალერგიის თავიდან ასაცილებლად უმჯობესია, მათ საკვების საკმაოდ მრავალფეროვანი ასორტიმენტი უკვე ჩვილობის ასაკიდანვე მივაწოდოთ. აღნიშნული დასკვნა უამრავ კვლევასა და ექსპერიმენტს ემყარება და ის სრულ წინააღმდეგობაში მოდის ბავშვთა კვების იმ პრინციპებთან, რომლებსაც მედიცინის წარმომადგენლები რამდენიმე წლის წინ ურყევ ჭეშმარიტებებად მიიჩნევდნენ.
კვლევებით დასტურდება, რომ ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში საკვების მრავალფეროვანი ასორტიმენტის თანმიმდევრული მიწოდება მას კვებითი ალერგიის განვითარების რისკებისგან იცავს. სამედიცინო სფეროს წარმომადგენლები ორსულებსა და მეძუძურ დედებსაც მოუწოდებენ თავი თავისუფლად იგრძნონ და საყვარელი პროდუქტების მიღებაზე უარი არასდროს თქვან.
ამერიკის პედიატრთა აკადემიის 2000 წლით დათარიღებულ რეკომენდაციებში ერთ წლამდე ასაკის ბავშვებს რძისა და მისი შემცველი პროდუქტების მიღება ეკრძალებოდათ, ხოლო ბავშვისთვის კვერცხის მიცემა მხოლოდ 2 წლის ასაკიდან შეიძლებოდა. მკაცრი აკრძალვების მიზანს ბავშვებში ეგზემისა და კვებითი ალერგიების პრევენცია წარმოადგენდა, თუმცა 2008 წლიდან პედიატრთა აღნიშნული დირექტივები გაუქმდა და ისინი ახალმა რეკომენდაციებმა ჩაანაცვლა. მიუხედავად იმისა, რომ დადგენლი აკრძალვები გაუქმებულად გამოცხადდა, მშობლები კვლავ გაურკვევლობაში იმყოფებოდნენ და არ იცოდნენ, როდის მიეცათ ჩვილი ბავშვისთვის ამა თუ იმ პროდუქტით კვების უფლება. მეძუძურ და ორსულ დედებსაც უჭირდათ თავისუფლად კვება, რადგან ახალ დირექტივებზე ნათელი წარმოდგენა გარკვეული ხნის მანძილზე არავის ჰქონდა.
2013 წელს გამოქვეყნებული ახალი რეკომენდაციების მიხედვით, ბავშვს საბაზისო დამატებითი საკვები, როგორებიცაა შვრია, ბრინჯი და ბოსტნეული, 4-6 თვემდე შუალედში უნდა მიეწოდოს, ხოლო რძე და კვერცხი მხოლოდ მას შემდეგ შეიძლება გააასინჯოთ, რაც ჩვილი ადრეულ ასაკში მიწოდებული საბაზისო საკვები პროდუქტებისადმი სრულ ტოლერანტობას გამოავლენს. ბავშვისთვის რძისა და კვერცხის პირველადი მიწოდება მშობლიურ გარემოში უნდა მოხდეს.
კვლევებით დადასტურდა, რომ 5 წლამდე ასაკის ბავშვებში ხორბალზე ალერგია უმეტესად იმ შემთხვევებში გამოვლინდა, როდესაც ჩვილობის პერიოდში მშობლები ბავშვისთვის ხორბლის მიცემას ექვს თვემდე ერიდებოდნენ. მედიცინის წარმომადგელები მშობლებს ურჩევენ ძროხის რძის შემცველი პროდუქტების (იოგურტი, ყველი) მცირე ულუფები ბავშვებს ერთ წლამდე მიაწოდონ, თუმცა თავად ძროხის რძით საკვები ფორმულის ან დედის რძის ჩანაცვლება კატეგორიულად აკრძალულია. უშუალოდ ძროხის რძე ბავშვს ერთ წლამდე არ უნდა მისცეთ.
უახლესი კვლევებით ასევე დასტურდება, რომ 9 თვის ასაკში ბავშვისთვის თევზის მიწოდება მას მომავალში ეგზემის განვითარებისგან იცავს.
ბავშვებში კვებითი ალერგიების გამოვლენის რიცხვი ყოველწლიურად მატულობს, თუმცა აღნიშნული პრობლემის მიზეზების დადგენა დღემდე ვერ ხერხდება. სკოლამდელი ასაკის ამერიკელი ბავშვების 5 პროცენტს კვებითი ალერგიის დიაგნოზს უსვამენ. მათ შორის 90 პროცენტზე მეტს ალერგია ისეთი პროდუქტების მიმართ აქვს, როგორებიცაა: რძე, კვერცხი, თხილი, მიწის თხილი, მოლუსკები, თევზი, ხორბალი და სოიო.
მომზადებულია ​parents.co​m-ის მიხედვით
ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

7 აკრძალული ფრაზა, რომელიც ბავშვს არ უნდა უთხრათ

7 აკრძალული ფრაზა, რომელიც ბავშვს არ უნდა უთხრათ

მშობლებს შვილების წინაშე უდიდესი პასუხისმგებლობა ეკისრებათ. ბავშვთან საუბრისას სიტყვების სიფრთხილით შერჩევა აუცილებელია. ერთმა არასწორმა ფრაზამ, შესაძლოა, მთლიანად შეცვალოს ბავშვის წარმოდგენები სამყაროზე და მის განვითარებას ხელი შეუშალოს. ჩვენს სტატიაში იმ შვიდ ფრაზას გაგაცნობთ, რომელიც ბავშვს არავითარ შემთხვევაში არ უნდა უთხრათ.

1. „უფროსებს უნდა დაუჯერო!“

ბავშვს თუ ეტყვით, რომ მან უფროსებს უნდა დაუჯეროს, ის გადაწყვეტს, რომ ნებისმიერი უფროსი ადამიანი ჭკვიანი და სამართლიანია. ის ჩათვლის, რომ უცნობ ადამიანებსაც უნდა ენდოს. ბავშვი ვერ იგრძნობს საფრთხეს, რომელიც, შესაძლოა, უცხოსგან ემუქრებოდეს. ​უმჯობესია, თუ ბავშვს ეტყვით: „მშობლებს უნდა დაუჯერო!“ ამ შემთხვევაში ის გააცნობიერებს, რომ ნებისმიერი ზრდასრული ადამიანი სანდო არ არის და ყველას უპირობოდ არ უნდა დაუჯეროს.

2. „ნუ ხარ ძუნწი!“

ბავშვს თუ ხშირად გაუმეორებთ, რომ ის ძუნწია, პატარა გადაწყვეტს, რომ მან ყველას ყველაფერი უნდა გაუნაწილოს ან დაუთმოს, რაც მორჩილი ხასიათის ჩამოყალიბებას განაპირობებს. სამომავლოდ ის მარტივად დათმობს საკუთარ ფასეულობებს და მისწრაფებებს, თუ იგრძნობს, რომ სხვები ამისკენ უბიძგებენ. უმჯობესია, თუ ბავშვს ეტყვით: „იქნებ მეგობარს მისცე შესაძლებლობა, რომ ცოტა ხნით შენი სათამაშოთი ითამაშოს? იქნებ თოჯინები გაგეცვალათ?“ ბავშვს უფლება მიეცით, რომ საკუთარ ნივთებს ისე მოექცეს, როგორც სურს. თუ ბავშვი წინააღმდეგია, რომ სათამაშო სხვას დაუთმოს, ამის გაკეთებას ნუ აიძულებთ.

3. „ეს ვინ გასწავლა?“

როდესაც ბავშვი ცელქობს და მას მსგავს კითხვას უსვამთ, ის ფიქრობს, რომ მის ნეგატიურ ქცევაზე პასუხისმგებელი თავად არ არის. ბავშვი ჩათვლის, რომ მის ქცევაზე პასუხს მშობლები აგებენ. ​უმჯობესია ბავშვს ჰკითხოთ: „რატომ მოიქეცი ასე?“ ის თავად გეტყვით ნეგატიურად სხვების მიბაძვის გამო მოიქცა, თუ საკუთარი ნებით. ბავშვს თავისი ქცევის მიზეზების ახსნის შესაძლებლობა მიეცით.

4. „შეხედე, რა კარგი ბავშვია!“

ბავშვის თანდასწრებით მის თანატოლებს ხშირად თუ შეაქებთ, ის გადაწყვეტს, რომ თავად სათანადოდ კარგი არ არის. თუ ბავშვს სხვებს ადარებთ, მას თვითშეფასება უქვეითდება. თუ სხვები გარკვეულ საქმეს თავს თქვენს შვილზე უკეთ ართმევენ, ბავშვი გაამხნევეთ და უთხარით: „მე შენ მიყვარხარ! ამის გაკეთება შენც შეგიძლია!“ ყურადღება თქვენი შვილის შესაძლებლობებზე გაამახვილეთ.

5. „სახლში დაგელაპარაკები!“

​ამ ფრაზის მოსმენა ბავშვს აშინებს. ის ფიქრობს: „შეიძლება, მშობლებმა რაიმე მატკინონ, მეშინია და არ მინდა სახლში წავიდე.“ მშობლების მოსიყვარულე დამოკიდებულება მუქარით ჩანაცვლდება, ხოლო სახლი სახიფათო სივრცედ იქცევა, რომელიც ბავშვს არ მოსწონს. როდესაც ბავშვი ცუდად იქცევა, უმჯობესია უთხრათ: „მინდა გითხრა, რატომ ვარ გულნატკენი!“ თქვენს გრძნობებზე საუბარი ბავშვს უბიძგებს, რომ მომავალში უკეთ მოიქცეს.

6. „ჯერ პატარა ხარ, ვერ გაიგებ!“

თუ ბავშვი უხერხული კითხვით მოგმართავთ, მას უხეშად არ უნდა უპასუხოთ. ის ამ კითხვაზე პასუხის პოვნას სხვა ადამიანთან შეეცდება, რომელიც, შესაძლოა, კომპეტენტური საერთოდ არ იყოს. უმჯობესია, თუ ბავშვს მსგავს პასუხს გასცემთ: „ახლა ამ კითხვაზე პასუხს ვერ გაგცემ, ფიქრისთვის ცოტა დრო მომეცი!“ მსგავსი პასუხის მოსმენის შემდეგ ბავშვს თქვენ მიმართ მეტი ნდობა გაუჩნდება.

7. „ტირილი შეწყვიტე!“

ამ სიტყვების მოსმენის შემდეგ ბავშვი გადაწყვეტს, რომ ​ემოციების გამოხატვა ცუდია. ის საკუთარ თავში ჩაიკეტება და გარკვეული დროის შემდეგ დაფარულ განცდებს აგრესიული ფორმით გამოხატავს. უმჯობესია ბავშვს უთხრათ: „მითხარი, რა გაწუხებს, რატომ ტირი? რამემ ხომ არ შეგაშინა, რამე გტკივა?“ მსგავსი კითხვა ბავშვს თქვენთან სასაუბროდ განაწყობს, რაც მას ემოციების გამოხატვაში დაეხმარება.

მომზადებულია ​Brightside.me-ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად