Baby Bag

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი ნანა საპანაძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„როცა ჩვილი დედის ძუძუთი იკვებება, დედა-შვილს შორის წარმოქმნილი ურთიერთობანი სცილდება მარტივ კვებით მოთხოვნილებებს. მათ შორის წარმოიქმნება ნდობა, სითბო, მგრძნობიარე და ემოციური კავშირი.ძუძუთი კვების დროს, შიმშილთან ერთად იხსნება წარმოქმნილი დაძაბულობა. საკვები, შიმშილის გრძნობის და ფიზიოლოგიური მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებასთან ერთად, ჩვილს სიამოვნებასაც ანიჭებს.

ერთი შეხედვით, კვება, რომელზეც დაბადებიდან ვფიქრობთ, ფიზიოლოგიური თვალსაზრისით, შეიძლება მარტივ მექანიზმად მოგვეჩვენოს, სინამდვილეში იგი ძალიან რთული ფსიქოლოგიური პროცესია. ამიტომაც ის არ არის დაკავშირებული მხოლოდ შიმშილთან.

თქვენი ყურადღება მინდა შევაჩერო კვებასთან დაკავშირებულ, რამდენიმე, ჩემის აზრით, მნიშვნელოვან საკითხზე.

ძალიან ხშირად მშობლები, იმ მიზეზებით, რომ ბავშვი „არ ჭამს“, „ჭამს ძალიან ცუდად“, „თუ არ გაართე, არ შეჭამს“, თავიან პატარებს კვების პროცესში ან ტელევიზორთან სვამენ, ან მობილურ ტელეფონში ურთავენ მულტფილმებს და ასე აჭმევენ. ეს ძალიან გავრცელებული პრაქტიკაა. ბავშვი არ ჭირვეულობს, ღებულობს საკვების სრულ ულუფას და ყველაფერი კარგადაა, მაგრამ ეს ასე არ არის.

ამ სიტუაციაში კი მიღებული საჭმლის რაოდენობა ხდება შეუმჩნეველი, და შემდგომში ტელევიზორის ყურებისას, ან რაიმე საქმიანობისას შესაძლებელია ბავშვს, მოზარდს, გაუჩნდეს სურვილი მიიღოს რაიმე საკვები. არ აქვს მნიშვნელობა თუ რამდენს ან რას შეჭამს, მნიშვნელოვანია, რომ მუდმივად რაიმე გარკვეული საქმიანობის დროს ჩნდება კვების სურვილი, ეს კი კვებითი დარღვევების ერთ-ერთ ფორმას ქმნის, რომელსაც შეუმჩნეველი კვება ეწოდება და, საბოლოოდ, ეს პროცესი სრულდება წონის მომატებით.

როგორ მოვიქცეთ თუ ბავშვი არ ჭამს, დავტოვოთ მშიერი და არ გავართოთ?

უპირველეს ყოვლისა, უნდა გადახედოთ ბავშვის კვების რეჟიმს. რამდენად ხშირად ღებულობს იგი კვებათა შორის „სასუსნავებს“? ტკბილეული ორცხობილების, შოკოლადის სახით, ცომეული ე.წ. მარილიანი ჩხირები, კრეკერები; თხილი, მიწის თხილი, ეს თითქოსდა უწყინარი ჩვევა ამცირებს კუჭის წვენის სეკრეციას და ხელს უწყობს უმადობას. 

არ კვებოთ ბავშვი ძალით, ეს უარყოფით ემოციასა და შესაბამისად, მადის დაქვეითებას იწვევს.

ხანგრძლივი სეირნობისა და მოძრავი, ხმაურიანი თამაშის შემდეგ ჭამამდე მიზანშეწონილია მცირე პაუზა, დაასვენეთ ბავშვი ცოტა ხანს და შემდეგ შეუდექით კვებას.

მიეცით ბავშვს საშუალება, ჭამოს დამოუკიდებლად. 1 წლის ასაკიდან ბავშვები ცდილობენ, თავად დაიჭირონ კოვზი და ჭიქა და ჭამონ დამოუკიდებლად.

ამ ჩვევას წახალისება სჭირდება, ზოგიერთი დედა თვლის, რომ ეს პრაქტიკულად შეუძლებელია, რადგან ამ შემთხვევაში ბავშვი დარჩება მშიერი. ასე ნამდვილად არ იქნება, თუ თქვენ სწორად გააკონტროლებთ ჭამის პროცესს, ანუ როდესაც თქვენ აჭმევთ და პატარა იჩენს სურვილს იკვებოს დამოუკიდებლად, მასაც მიეცით კოვზი, დაე, მანაც მიირთვას დამოუკიდებლად. ასე, ერთობლივი ძალებით, ყოველგვარი სხვა გართობისა და ყურადღების გაფანტვის გარეშე თქვენ გაუმკლავდებით კვების პროცესს.

თავდაპირველად პატარა შეიძლება მოითხუპნოს, კვების პროცესი დროში გაიწელოს, მაგრამ თუ ამ პერიოდში მოთმინება გვეყოფა, ბავშვი ისწავლის დამოუკიდებლად კვებას, ამ პროცესში მისი ყურადღება მიმართული იქნება უშუალოდ კვების პროცესისკენ და არა დამატებითი გართობისკენ.

აქვე მინდა შეგახსენოთ, რომ თქვენი პატარასთან უმადობის ორგანული მიზეზი ანუ რაიმე დაავადების არსებობა პედიატრმა უნდა გამორიცხოს.

ხშირად წახალისების ერთ-ერთი ფორმაა ბავშვის დაჯილდოება ტკბილეულით, ან სულაც სწრაფი ობიექტის რომელიმე რესტორანში მიპატიჟება. თუ წახალისების ამ ფორმას შევხედავთ ზრდასრულის გადასახედიდან, იგი მარტივად მოსახერხებელი და იაფი საშუალებაა. თუმცა არ უნდა დაგვავიწყდეს ისიც, რომ ბავშვობის განმავლობაში მიღებული წახალისებები იწყებს დამკვიდრებას და გარდაიქმნება ჩვევად. შეიძლება იკითხოთ, რა ჩვევა უნდა ჩამოუყალიბოს ბავშვს ამ უწყინარმა ქმედებამ.

სიამოვნების მიზნით კვება ხდება პიროვნების ცხოვრების თითქმის მთავარი ფოკუსი. ამჯობინებენ ცხიმიან და ტკბილ საკვებს. ყველას ჭირდება მიიღოს სიამოვნება ცხოვრებისაგან, მაგრამ ზოგიერთი უპირატესობას საკვების სასარგებლოდ აკეთებს.

კვება სტრესის დაძლევის მიზნით ნუგეშისა და გადაწყვეტილების მიღების ძებნაში, სტრესული და ემოციური დაძაბულობის დროს, ჩნდება ჭამის სურვილი. საკვები არის მარტივად ხელმისაწვდომი და სწრაფი მოსახმარებელი.

გამოცოცხლების მიზნით ფიზიკური ან ემოციური დაღლილობისას კვება ხდება აღნიშნული პრობლემის დაძლევის ერთადერთი გზა. განსაკუთრებით ცომიანი, ცხიმიანი და ტკბილი საკვები მწუხარებისა და დაღლილობისგან თავის დახსნის მთავარი გზა ხდება, თქვენი ორგანიზმი გრძნობს ერთგვარ გამოცოცხლებას.

ყოველივე ეს კი შემდგომში ჭარბი წონის და შედეგად, სხვადასხვა სერიოზული დაავადების მიზეზი ხდება.

რასაკვირველია, ბავშვი აუცილებლად უნდა წაახალისოთ, მაგრამ ეს ნუ იქნება საკვები. წახალისება სხვა ფორმითაც შეიძლება, მაგ, სათამაშო, წიგნი, გასეირნება - თქვენ უკეთესადაც შეგიძლიათ, შეარჩიოთ თქვენი შვილისთვის მოცემულ შემთხვევაში წახალისების ფორმა,“ - აღნიშნავს პედიატრი. 

წყარო: Dr. Tamar Obgaidze ბლოგი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

კაკაო თქვენს პატარას კარგი განწყობით დამხუტავს საბავშვო ბაღში ან სკოლაში წასვლის წინ

კაკაო თქვენს პატარას კარგი განწყობით დამხუტავს საბავშვო ბაღში ან სკოლაში წასვლის წინ

„კაკაო - ღმერთების სასმელი ბავშვებისათვის. რატომაა სასარგებლო და რა ასაკიდან?“ - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი თამარ ობგაიძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„ამბობენ , რომ აცტეკთა იმპერატორი მონტესუმა ოქროს თასით ყოველდღე მიირთმევდა ამ საოცარ მატონიზირებელ სასმელს, რომელსაც კაკაოს მოხალული მარცვლების, თაფლის და სანალებელებისაგან ამზადებდნენ და სამეფო სასმელად მიიჩნეოდა.

აცტეკებისა და მაიას ტომები მას ჩოკოატლს უწოდებდნენ და როგორც ჩანს, შოკოლადის ნათლიებიც სწორედ ისინი არიან.
კაკაოს ცხიმის კოსმეტიკური მიზნებით გამოყენება კი ამ ტომების ქალების სილამაზის საიდუმლო იყო.
მე-16 საუკუნეში კაკაოს მარცვლები ესპანელმა კონკისტადორებმა ჩაიტანეს ევროპაში. 1528 წელს ჰერნან კორტესმა ის პირადად გააცნო ესპანეთის სამეფო კარს და დაიწყო! მე-17 საუკუნეში კაკაო პრაქტიკულად მთელს ევროპაში გავრცელდა.

რატომ არის კაკაო სამეფო ნექტარი

ვეჭვობ, აცტეკებმა და მაიას ტომის ხალხებმა რაიმე იცოდნენ კაკაოს მარცვლების მდიდარი ვიტამინური და მინერალური შემადგენლობის შესახებ, თუმცა ეს სასმელი რომ მათ იმპერატორს კარგ გუნებაზე აყენებდა და ენერგიულს ხდიდა, ამას აუცილებლად შენიშნავდნენ.
კაკაოს მარცვლები მდიდარია B3, B6 PP,E ვიტამინებით, რომელიც დადაბითად მოქმედებს გულ-სისხლძარღვთა სისტემაზე, მასში დიდი რაოდენობითაა მაგნიუმი, კალიუმი, ფოსფორი, თუთია , სპილენძი, კალციუმი, ორგანული მჟავები, სასარგებლო მცენარეული ცხიმები, რაც ბავშვის ინტენსიური ზრდა-განვითარებისთვისაა აუცილებელი. 

კაკაოს ცხიმი შედგება განსაკუთრებით სასარგებლო ცხიმოვანი მჟავებისაგან - მის შემადგენლობაშია ოლეინის, სტეარინის, პალმიტინის, ლინოლის მჟავები.
შეიცავს კოფეინის მსგავს ნივთიერებას - თეობრომინს, რასაც მატონიზებელი ეფექტი აქვს, თუმცა კოფეინთან შედარებით, რბილი მოქმედებისაა.

შევთავაზოთ თუ არა სამეფო სასმელი ბავშვებს?

დიახ! თუმცა ასაკობრივი შეზღუდვითა და სიფრთხილით თეობრომინის შემცველობისა და ალერგიული თვისებების გამო.
2 წლამდე ბავშვებისათვის კაკაო რეკომენდებული არ არის.
განსაკუთრებულად ფრთხილად, თუ ბავშვი ალერგიულია - კაკაოს შემადგნელობაში დახლოებით 40 სახის არომატული ნივთიერება შედის, რამაც შეიძლება ალერგია გამოიწვიოს.
თავდაპირველად პატარას 1-2 ჩაის კოვზი მომზადებული კაკაო უნდა გაასინჯოთ.
ალერგიის არქონის შემთხვევაში კი დაიცავით ასეთი დოზირება:
2 წლიდან 50 მლ კვირაში 2-3-ჯერ, 6 წლიდან შეგიძლიათ 100-150 მლ კვირაში 4-ჯერ მისცეთ.
კაკაო დილის სასმელია. მისი მატონიზებელი ეფექტი თქვენს პატარას აუცილებლად დამხუტავს ექსტრაენერგიითა და კარგი განწყობით საბავშვო ბაღში ან სკოლაში წასვლის წინ.
ნუ მისცემთ კაკაოს საღამოს საათებში - თეობრომინმა შესაძლოა,ჩაძინების გაძნელება გამოიწვიოს.

როგორ ავარჩიოთ ხარისხიანი კაკაო

აუცილებლად გაეცანით წარწერას შეფუთავზე. ყურადღება მიაქციეთ ვადას.
გახსოვდეთ მაღალი ხარისხის კაკაო ლითონის ყუთში 1 წელი ინარჩუნებს მაღალ ხარისხს, ქაღალდის და პლასტმასის შეფუთვაში კი 1,5 წელი.
ის აუცილებლად მშრალ, გრილ ადგილას უნდა ინახებოდეს.
კაკაოს ფხვნილი უნდა იყოს ერთგვაროვანი, წვრილი დაფქვის. მსხვილი დაფქვის კაკაო დაბალი ხარისხისაა.
არ უნდა შეიცავდეს შეწებებულ გორგლებს, რაც მის დაბალ ხარისხზე ან შენახვის, აგრეთვე ვადის დარღვევაზე მიუთითებს.
უნდა ჰქონდეს შოკოლადის სუნი.
ცხიმიანობა >15%.
არ უნდა შეიცავდეს არომატიზატორებს, გემოს გამაძლიერებლებს, სხვა დანამატებს.

აი, იდეა გემრიელი, მატონიზირებელი საუზმისათვის - კაკაოს სმუზი ბანანით, შვრიის ფანტელითა და თაფლით (რა თქმა უნდა, ალერგიის არქონის შემთხვევაში 2 წლიდან)

მასალა (გათვლილია 2-3 პორციაზე -100-150 მლ თითოეული):
1 ბანანი
300 მლ რძე
1 სუფრის კოვზი თაფლი

მომზადება:

გახსენით კაკაოს ფხვნილი ცოტა თბილ რძეში და ნელ-ნელა შეურიეთ ქვაბში ცხელ რძეს, დაუმატეთ 2 სუფრის კოვზი შვრიის ფანტელი და ადუღეთ 3-4 წუთს. ურიეთ, რომ კაკაო და შვრიის ფანტელი თანაბრად განაწილდეს.
შეგრილებული, თბილი მასა ბლენდერში ადღვიბეთ ბანანთან და თაფლთან ერთად.

P.S. დედებო და ბებიებო, როგორც ყოველთვის, თქვენთვისაც მაქვს რჩევა - კაკაო არამარტო გემრიელი და სასარგებლო სასმელია, არამედ თქვენი კანის სილამაზესაც წაადგება.
აი, კაკაოს ეფექტური ნიღაბი ჯანმრთელი და ლამაზი კანისათვის.
შეურიეთ ერთმანეთს 1 სუფრის კოვზი კაკაო, 1 ჩ.კოვზი თაფლი, 2 სუფრის სუფრის კოვზი არაჟანი, 2 სუფრის კოვზი დაფქვილი შვრია.
ნიღაბი გაიჩერეთ სახეზე 20 წთ-ს. ჩამოიბანეთ თბილი წყლით და დატკბით კარგად დატენიანებული, გლუვი, გამოკვებილი კანით.“

წაიკითხეთ სრულად