Baby Bag

,,დაწუნებული დავალებები“, ,,გამიცვალე დავალება“, ,,მაშველი რგოლი“ - აქტივობები, რომელთაც სასწავლო პროცესში ეფექტურად გამოიყენებთ

,,დაწუნებული დავალებები“, ,,გამიცვალე დავალება“, ,,მაშველი რგოლი“ - აქტივობები, რომელთაც სასწავლო პროცესში ეფექტურად გამოიყენებთ

მასწავლებელმა ნანა თოთლაძემ სოციალურ ქსელში საკუთარი გამოცდილება გააზიარა. მან გაკვეთილზე ჩასატარებელი 3 საინტერესო აქტივობა შესთავაზა მასწავლებლებს. გთავაზობთ პოსტს უცვლელად:

,,შემოგთავაზებთ სამ აქტივობს, არსად წამიკითხავს (შეიძლება არსებობს), მგონი ჩემი მოგონილია. არ დაიზაროთ, წაიკითხეთ, გამოცდილი მაქვს და ,,კარგად მუშაობს".
სამი აქტივობა: ,,დაწუნებული დავალებები“, ,,გამიცვალე დავალება“, ,,მაშველი რგოლი“
გაკვეთილზე მოსწავლეებში მოტივაციის ასამაღლებლად აუცილებელია მასწავლებელმა გამოიყენოს სწავლა-სწავლების სხვადასხვა სტრატეგია. ერთფეროვანი გაკვეთილები მოსაწყენია და მოსწავლეთა ჩართულობა დაბალია. დაწყებით საფეხურზე განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია სწავლის პროცესში სახალისო და თამაშის ელემენტების შემცველი სტრატეგიების გამოყენება, რაც უზრუნველყოფს მოსწავლეთა მაღალ აქტივობასა და ცოდნის პრაქტიკაში გამოყენებას.
მინდა შემოგთავაზოთ რამდენიმე აქტივობა, რომელთაც ეფექტურად ვიყენებ სასწავლო პროცესში.
1. თემის დასრულების შემდეგ ვამზადებ ფერად ბარათებზე სხვადასხვა სირთულის დავალებებს და ვათავსებ სამ ყუთში. ყუთებს გარედან აწერია, რა ტიპისა და როგორი სირთულის დავალებაა შიგ მოთავსებული. განცალკევებით მაქვს ყუთი, რომელსაც დავარქვი ,,დაწუნებული დავალებები“. მუშაობის პრინციპი ასეთია,- მოსწავლეები საკუთარი სურვილის მიხედვით იღებენ დავალებებს ყუთებიდან (რა სირთულის დავალებას აირჩევენ, ეს მათ სურვილზეა დამოკიდებული), აწერენ ბარათებს საკუთარ სახელსა და გვარს და იწყებენ დავალების შესრულებას, თუ შეატყეს, რომ დავალებას ვერ აკეთებენ, მიდიან და დავალებს ათავსებენ ,,დაწუნებული დავალებების“ ყუთში. შემდეგ იღებენ სხვა დავალებას და ა. შ. დავალებისთვის განკუთვნილი დროის ამოწურვის შემდეგ მოსწავლეები შესრულებულ დავალებებს მაბარებენ (ბარათებზე სახელი და გვარი აუცილებელია ეწეროს) . ეს ბარათები ყოველთვის მიმაქვს სახლში, რადგან თითოეული დავალების ამოხსნილისა თუ დაწუნებულის გადახედვას და კომენტარის დაწერას დიდი დრო უნდა.
,,დაწუნებული დავალებების“ ყუთში მოთავსებული ბარათების მიხედვით ადვილად ვსაზღვრავ, რომელ მოსწავლეს რა უჭირს, რა ვერ გაიგო და რაში სჭირდება დახმარება. საინტერესოა ასევე იმის დანახვა, თუ რომელი მოსწავლე არის ,,გაბედული“, ანუ აირჩია მხოლოდ რთული დავალებები და რომელი ,,ნაკლებად გაბედული“. დავალებების გასწორებისა და დაშვებული შეცდომების გაანალიზების შემდეგ ვუბრუნდებით იმ საკითხებს, რომლებიც მოსწავლეებისთვის რთული აღმოჩნდა.
2. ,,გამიცვალე დავალება“ ასე დავარქვი მეორე აქტივობას. ამ აქტივობასაც თემის დასრულების შემდეგ ვიყენებ. მოსწავლეებს აქ უკვე თავად მე ვურიგებ დავალებებს, მათი შესაძლებლობებიდან გამომდინარე და ვაძლევ დროს შესასრულებლად. მოსწავლე თუ ვერ ხსნის დავალებას, შეუძლია გაუცვალოს სხვას ( კლასში მოსწავლეთა მცირე რაოდენობის შემთხვევაში მოსწავლეს შეუძლია ყველას მიმართოს გასაცვლელად, მრავალრიცხოვან კლასში კი ხმაური რომ არ გამოიწვიოს და დრო არ დაიხარჯოს, მოსწავლემ უნდა მიმართოს მის გვერდით, წინ ან უკან მჯდომ მოსწავლეს. მოსწვლეებმა თუ გაცვალეს დავალებები, ბარათის თავდაპირველი მფლობელის სახელის ქვემოთ უნდა მიაწერონ საკუთარი სახელიც. თუ მოხდა ისე, რომ ვიღაცამ ვერ გაცვალა ბარათი, მაშინ მოდის ჩემთან და მთხოვს სხვა დავალებას, მას ვთავაზობ სხვადასხვა სირთულის დავალებას და ირჩევს იმას, რომელიც უნდა. ეს დავალება მეც მამოწმებს, რამდენად სწორად განვსაზღვრე მოსწავლის შესაძლებლობა დავალების მიცემისას და რა თქმა უნდა მოსწავლესაც.
3. მესამე აქტივობას დავარქვი ,,მაშველი რგოლი“. მოსწავლეები (მოსწავლეთა რაოდენობიდან გამომდინარე) ირჩევენ მოსწავლე/მოსწავლეებს, რომლებიც დაეხმრებიან მათ საჭიროების შემთხვევაში. საინტერესოა, რომ მეტწილად სწორად ირჩევენ , საჭირო“მოსწავლეს, ანუ მაშველ რგოლს. ის მოსწავლე, რომელიც დაიხმარს მაშველს, ვალდებულია ბარათზე საკუთარი სახელთან ერთად მისი სახელიც დაწეროს. დავალებების გასწორების შემდეგ დაფასთან გამყავს ის წყვილი, ან წყვილები ( მოსწავლე და დამხმარე), რომელთაც არასწორად ჰქონდათ ამოხსნილი დავალება და ვაანალიზებთ დაშვებულ შეცდომებს, მოსწავლეები თანაკლასელთა დახმარებით ასწორებენ შეცდომებს.
დაწყებით საფეხურზე ვასწავლი და ყველა საგანში ხალისით ღებულობენ ამ ფორმით მიწოდებულ დავალებებს. მიუხედავად იმისა, რომ მოსწავლეები თავისუფლად მოძრაობენ კლასში, ხმაური არაა, მათ იციან, რომ ერთ დავალებას მაინც ,,იპოვიან“ ისეთს, რომელსაც ამოხსნიან.
ეს სამი აქტივობა განსაკუთრებით მომწონს, რადგან:
1. მაღალია სასწავლო აქტივობებში მონაწილეობის ხარისხი;
2. მოსწავლეები დამოუკიდებლები არიან გადაწყვეტილების მიღებისას.
3. თავად აფასებენ საკუთარ შესაძლებლობებს.''

შეიძლება დაინტერესდეთ

​„თვეებია მასწავლებლები კომპიუტერთან ერთად ვცხოვრობთ“ - პედაგოგებმა ონლაინ სასწავლო წელი შეაჯამეს

​„თვეებია მასწავლებლები კომპიუტერთან ერთად ვცხოვრობთ“ - პედაგოგებმა ონლაინ სასწავლო წელი შეაჯამეს

რამდენიმე დღის წინ კიდევ ერთი სასწავლო სემესტრი დასრულდა და მიილია მოულოდნელობებით სავსე 2020 წელიც. Covid-19-მა, რომელიც უკვე ერთი წელია საქართველოშიც მძვინვარებს, განათლების სისტემა სერიოზული სიახლეებისა და გამოწვევების წინაშე დააყენა. დისტანციური სწავლება, ტელეფონებსა და კომპიუტერებს მიჯაჭვული მოსწავლეები და მასწავლებლები, ონლაინ გაკვეთილები, ტექნოლოგიური მხარდაჭერისთვის შექმნილი სოციალური ჯგუფები, ხარვეზები, პრობლემები და კვლავ გამოწვევები - მოკლედ რომ შევაჯამოთ, სწორედ ასეთი გამოდგა 2020 წელი სასკოლო საზოგადოებისთვის.

momsedu.ge ამ თემასთან დაკავშირებით მასწავლებლებს დაუკავშირდა და გთავაზობთ მათ თვალით დანახულ ონლაინ სასწავლო წელს.

თამარ ხუციშვილი, თბილისის N174 საჯარო სკოლა: „ფორსმაჟორული წელი იყო, საკმაოდ რთული და სტრესული მასწავლებლებისთვის, მოსწავლეებისთვის, მშობლებისთვის. პირადად მე ვფიქრობ, რომ სიახლეებს ფეხი მარტივად და იოლად ავუწყვე და არ გამჭირვებია დისტანციურ რეჟიმზე გადართვა, თუმცა პრობლემები და ხარვეზები, რა თქმა უნდა, ბლომად იყო.

ამ ტიპის სწავლების პლიუსად შემიძლია დავასახელო ის, რომ, მე, როგორც ქართული ენისა და ლიტერატურის პედაგოგმა, მოსწავლეებს შევთავაზე ისეთი რესურსები, თვალსაჩინოებები, პრეზენტაციები, რომლის საკლასო ოთახში ჩვენების შესაძლებლობა არ მქონდა ტექნიკური ხელმისაწვდომობის არარსებობის გამო. ამ დადებით მხარეს გამოვყოფ და სრულიად სამართლიანადაც.

პრობლემებს რაც შეეხება, იყო ხარვეზები ინტერნეტთან დაკავშირებით და ყველა მოსწავლე ვერ ერთვებოდა პროცესში. მინდა აღვნიშნო, რომ დისტანციური სწავლების დროს მხოლოდ მასწავლებლისა და მშობლის პასუხისმგებლობა არაა გაკვეთილის პროცესში ჩართვა, მოსწავლეებმაც უნდა აიღონ ეს პასუხისმგებლობა. ვგულისხმობ იმას, რომ მოსწავლეების ნაწილი გაკვეთილზე შემოდიოდა გამორთული კამერითა და მიკროფონით, რათა მათ ეს დასწრებაში ჩათვლოდათ და შემდეგ გადიოდნენ. შესაბამისად, არ ესწრებოდნენ გაკვეთილებს და დავალებებსაც სრულყოფილად ვერ ასრულებდნენ. რა თქმა უნდა, ძალიან რთულია, განსაზღვრო, მოსწავლე გესწრება თუ არა, როცა მას კამერაც და მიკროფონიც გამორთული აქვს, შენ ვერ ხედავ ის რას აკეთებს და ვერ ხვდები როგორ მუშაობს.

ცხადია, იყვნენ ისეთი მოსწავლეებიც, რომლებიც აქტიურად ესწრებოდნენ გაკვეთილებს და მუშაობდნენ, ინდივიდუალურადაც მეკონტაქტებოდნენ და აქედან გამომდინარე, ამ თვეების მანძილზე პედაგოგები ფაქტობრივად კომპიუტერებთან ერთად ვცხოვრობდით. ამ ყველაფერს სკოლაშიც ვაკეთებდით და იქაც ვმუშაობდით, მაგრამ ახლა ზღვარი წაიშალა და მთელი დღე ზიხარ და ამზადებ პრეზენტაციებს, რომ როგორმე შედეგზე გახვიდე, მოსწავლემ რაღაც გააკეთოს. მიუხედავად იმისა, რომ მე ტექნიკური თვალსაზრისით მომზადებული შევხვდი ამ პროცესს და აბსოლუტურად ყველა გაკვეთილის ჩანაწერი გავაკეთე, რათა ვინც ვერ მესწრებოდა, მათაც შეძლებოდათ გაკვეთილების მოსმენა, ეს ყველაფერი საკმაოდ რთული და სტრესულია“. 

არჩილ აბესაძე, გამარჯვების საჯარო სკოლა: „ყველაზე რთული და ამავდროულად, მთავარი, სპორტის ონლაინ გაკვეთილებში არის ის, რომ გაკვეთილები იყოს საინტერესო და მრავალფეროვანი, უნდა მოიფიქრო სხვადასხვა აქტივობა და შესთავაზო მოსწავლეებს. თავდაპირველად ვარჯიშებს ვაკეთებდით ხოლმე, ეკრანს ვუზიარებდი და ერთობლივად ვვარჯიშობდით, თუმცა შემდეგ დავაკვირდი, რომ ქაოსი იქმნებოდა და ამიტომ მოტორულ ვარჯიშებზე გადავედით, რომელსაც თეორიულად ვუხსნიდი და შემდეგ ისინი შესრულებულ ვარჯიშებს ვიდეოს სახით მიგზავნიდნენ. როცა ეს რესურსიც ამოიწურა, გადავედით თეორიებზე და მინდა გითხრათ, რომ ამ დისტანციურმა სწავლებამ საშუალება მომცა მოსწავლეებისთვის მსგავსი ტიპის მასალები მიმეწოდებინა, მათ შორის, გავაკეთეთ კომპლექსური დავალებაც, რომელიც საკმაოდ შედეგიანი გამოდგა.

მოსწავლეების ჩართულობა დიდია, თუმცა, სამწუხაროდ, არიან მოსწავლეები, რომლებიც ვერ ახერხებენ არა თუ ჩემს, არამედ, სხვა გაკვეთილებზე დასწრებას და მათი პრობლემა დღემდე მოუგვარებელია. ზოგს ინტერნეტი არ აქვს, ზოგს მოწყობილობა, რამდენიმე მოსწავლეს კი საერთოდ არ შეუძლია ტექნოლოგიების გამოყენება, რაც ხარვეზებს აჩენს სწავლების პროცესში. მაწუხებს ეს ფაქტი, მაგრამ ჩვენი ძალებით ეს პრობლემები ვერ მოვაგვარეთ. ამას უფრო მასშტაბური ჩარევა სჭირდება.

მეორე მხრივ, გაკვეთილის პროცესში ჩართვის შემდეგ კიდევ სხვა პრობლემები იჩენს თავს, მაგალითად, პირადი სივრცის არარსებობა. მოსწავლეები ხშირად ვერც ისმენენ გაკვეთილს, რადგან საკუთარი ოთახი და მაგიდა არ გააჩნიათ, საერთო ოთახებში კი ხმაურია, რის გამოც სრულყოფილად ვერ ერთვებიან ისინი საგაკვეთილო პროცესში. ამის გარდა, რამდენჯერმე შევეჩეხე „რეპეტიტორ მშობლებსაც“, რომლებიც ბავშვებს კარნახობენ კითხვებზე პასუხებს და ეს ყველაფერი ჩვენ, მასწავლებლებს გვესმის.

სიმართლე გითხრათ, ამ ყველაფერს მგონი უკვე მივეჩვიეთ, რაღაცნაირად კომფორტის ზონა გახდა ეს დისტანციური სწავლება, თუმცა, მიუხედავად ამისა, მაინც ძალიან რთულია ასეთ რეჟიმში გაკვეთილების დაგეგმვა და წარმართვა. მართალია, გვაქვს სამინისტროს რეკომენდაციები, თუმცა როგორც შევატყვე, ისინი ნაკლებად გამოსადეგია“. 

მარიამ ხეთაგაშვილი, რუსთავის N25 საჯარო სკოლა: „იმის გამო, რომ ტექნოლოგიებში კარგად ვერკვევი და თან ჩემი საგნის, ინგლისური ენის სწავლება ონლაინ რეჟიმში რთული არაა, პირადად მე, პრობლემები არ შემქმნია. მოსწავლეებს სხვადასხვა რესურს ვუზიარებდი, რომლებიც მარტივად ხელმისაწვდომი იყო, ასევე, ძალიან კარგად ვიმუშავეთ მოსმენის უნარ-ჩვევებზე. სკოლაში თუ ეს პრობლემაა იმის გამო, რომ არ გვაქვს ტექნიკა, ონლაინ ეს არ გაგვჭირვებია.

პრობლემები იყო, რა თქმა უნდა, განსაკუთრებით თიმსთან დაკავშირებით, როდესაც მოსწავლეები ვერ შემოდიოდნენ, ეს განსაკუთრებით უჭირდათ ეს უმცროსკლასელებს, თუმცა ნელ-ნელა აითვისეს, ხოლო მათ, ვინც ვერ შემოდიოდნენ, ცალკე ტელეფონით ვუკავშირდებოდით“. 

თინა ძულიაშვილი, ხაშურის N3 საჯარო სკოლა: „რადგანაც, 2020 წელი საგანმანათლებლო სივრცისთვის ერთგვარ გამოწვევად იქცა, მასწავლებლები შევეცადეთ ძალიან სწრაფად აგვეღო ალღო ონლაინ სწავლებისათვის, რაშიც ძალიან დაგვეხმარა პროექტი „ახალი სკოლის მოდელი“, რომლის ფარგლებში სკოლას გადმოეცა კომპიუტერები, რომელიც ძალიან გამოგვადგა ონლაინ სწავლების დროს. ჩვენ უკვე გვქონდა თიმსში მუშაობის გამოცდილება და ამიტომ ონლაინ გაკვეთილების ჩატარება არ გაგვძნელებია, თუმცა, რა თქმა უნდა, იყო ხარვეზები და გამოწვევები, რომელთა დაძლევას ყოველდღიურად ვცდილობდით.

წინა პერიოდთან შედარებით, ახლა უფრო კარგად ვმუშაობთ თიმსში. მე მე-2 კლასი მყავს, კლასში 28 მოსწავლეა და უნდა ითქვას, რომ ყველა მოსწავლე ახერხებს გაკვეთილზე ჩართვას, დასწრების ხარისხი მაღალია და ყოველ დღე 25-26 მოსწავლე ესწრება გაკვეთილს. გარდა ამისა, გაკვეთილებმა უფრო ორგანიზებული სახე მიიღო, მოსწავლეები მიეჩვივნენ ხელის აწევას, მიკროფონისა და კამერის ჩართვა-გამორთვას, ვცდილობ დრო დავუთმო მინი-პრეზენტაციებს, მაგრამ დროის სიმცირის გამო ხშირად ვერ მივმართავ ამ ხერხს. პრობლემაა, ასევე, დაბალსიჩქარიანი ინტერნეტი, რომელიც აფერხებს სხვადასხვა რესურსის ეფექტურად გამოყენებას, არადა, ვცდილობ გაკვეთილი დავტვირთო საგანმანათლებლო რესურსებით, მინდა წარიმართოს ინტერაქტიური მეთოდებით, რათა მოსწავლეები აქტიურად ჩაერთნონ სწავლა-სწავლების პროცესში, სწავლა უფრო სახალისო გავხადო, საშინაო დავალებები იყოს საინტერესო და დავუახლოვო მათ ყოველდღიურ ყოფა-ცხოვრებას.

მოგეხსენებათ, დაწყებით კლასებში მშობელთა ჩართულობის ხარისხიც მაღალია. ონლაინ სწავლების დროს ბავშვებს მშობლები გვერდზე უზით, ამას როგორც დადებითი, ისე უარყოფითი მხარეც აქვს. ჩემი არაერთი თხოვნის მიუხედავად ხშირია შემთხვევა, როცა მშობელი კარნახობს ბავშვს პასუხს, ასევე, სანამ პასუხს გამცემენ ბავშვები, ოჯახის წევრებს მისჩერებიან და აკვირდებიან მათ რეაქციას, მოეწონათ თუ არა მათი პაუხი, სწორად უპასუხა თუ არა კითხვას.

ზოგადად, ონლაინსწავლებისას ბავშვი მოკლებულია ცოცხალ ურთიერთობას და ფერხდება სოციალური უნარების განვითარება. დისტანციური სწავლისას ერთგვარ გამოწვევას წარმოადგენს შედეგების გაზომვა, რთულია განსაზღვრო რა გააკეთა ბავშვმა, როგორ გააკეთა, რაში სჭირდება დახმარება და რა დოზით ჩაერია მშობელი“. 

ანა ურუშაძე, თბილისის N133 საჯარო სკოლა: „საკმაოდ რთული და სტრესული სემესტრი იყო როგორც მოსწავლეებისთვის, ასევე მასწავლებლებისთვის. ბუნებრივია, რომ მთელი სამი თვის განმავლობაში გაჯეტებთან დიდი დროით ყოფნა ძალიან დამღლელი აღმოჩნდა ყველა მხარისთვის. თუმცა, მიუხედავად ამისა ვფიქრობ რომ წინა სემესტრის გამოცდილება გავითვალისწინეთ და ახლა ბევრად უკეთესი და შემდგარი იყო პროცესი, ვიდრე წინაზე. ეს ბუნებრივიცაა, ჩვენ უკვე მივიღეთ პრაქტიკა, როგორ გვემუშავა პროგრამასთან, როგორ გაგვემრავალფეროვნებინა დისტანციური გაკვეთილები, მოსწავლეებმაც დაინახეს, რომ ცოდნის მიღების სურვილია მთავარი, ფორმას არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს, როდესაც ასეთი ფორსმაჟორული სიტუაციაა. ჩემი გადასახედიდან რომ გითხრათ, გაიზარდა დისტანციურ გაკვეთილებზე დამსწრეთა რაოდენობა, გაიზარდა ონლაინ მოსწავლეთა აქტიურობა, მათ ალღო აუღეს ამ სისტემას, მოვახერხეთ და ჩემს კლსებთან ერთად გავაკეთეთ ონლაინ კონფერენციები ონლაინ გაზეთები და არსებული რესურსი მაქსიმალურად გამოვიყენეთ. დასწრება არ არის სრული, თუმცა პროგრესი ნამდვილად გვაქვს, სამაგიეროდ მოსწავლეთა ტექნიკური უნარები ძალიან გაძლიერდა. ჩემთვის, როგორც დამწყები მასწავლებლისთვის ეს ონლაინ სწავლება ნამდვილად არის დიდი გამოწვევა, თუმცა მიმაჩნია, რომ ორმხრივი გამოცდილება მივიღე, როგორ გამოვიყენო არსებული რესურსი და ჩემი გაკვეთილები როგორ გავხადო მაქსიმალურად საინტერესო, ასევე, როგორ შევძლო ეკრანებს მიღმაც კი ჩემს ბავშვებს დავუმეგობრდე და ემოციური იმპულსები გავუზიარო, რის გარეშეც წარმოუდგენელი მგონია სწავლა-სწავლების პროცესი. სირთულე გახლდათ ის, რომ წელს ბევრი ახალი კლსი მყავს და სამწუხაროდ ბავშვების გაცნობა დისტანციურად მომიწია. ეს ქმნის გარკვეული ტიპის სირთულეებს, თუმცა მჯერა, რომ მომავალი სემესტრი უკვე საკლასო ოთახებში გადაინაცვლებს და მე მომეცემა საშუალება ჩემს ყოჩაღ მოსწავლეებს პირადად გავეცნო. რა თქმა უნდა, გამოწვევად რჩება ის, რომ საკმაოდ ბევრი მოსწავლე განათლების მიღმა რჩება ინტერნეტის გაუმართაობის გამო. ჩემს შემთხვევაში მხოლოდ რამდენიმე მოსწავლე იყო, რომელიც ტექნიკური ხარვეზის გამო ვერ გვერთვებოდა, თუმცა ჩვენმა სკოლამ მაქსიმალურად უზრუნველყო, რომ მოსწავლეები ტექნიკურად აღეჭურვა. ინტერნეტის პრობლემა კი ვფიქრობ უფრო მასშტაბურ დონეზე უნდა გადაწყდეს და მეტად ჩაერთოს სახელმწიფო ამ პროცესებში“. 


წაიკითხეთ სრულად