Baby Bag

ჩვენი წარმატების უკან არ ვდგავართ მარტო ჩვენ

ჩვენი წარმატების უკან არ ვდგავართ მარტო ჩვენ

შეიძლება, უცნაურად ჟღერდეს, მაგრამ ადამიანის წარმატება რომელი პროფესიის წარმომადგენელიც არ უნდა იყოს ის, შეიძლება ყველაზე ნაკლებად განსაზღვროს მისი პროფესიული უნარების განვითარების დონემ და უფრო მეტად იმ პიროვნულმა თვისებებმა, რომელიც რთულია ყურადღების მიღმა დარჩეს და ასევე რთულია მხოლოდ საქმის ცოდნამ, „ხელოსნობამ“ მოგცეს.

კეთილი, ყურადღებიანი და მზრუნველი ადამიანები, რომლებიც იმის უფლებასაც სიამოვნებით გიტოვებენ, გახვიდე მათი ზრუნვის სივრციდან ჩემს კეთილგანწყობასაც მეტად იმსახურებენ. კეთილგანწყობის გამოწვევის ეს უნარი ამ სამყაროში, სადაც ადამიანი მუდამ სტატისტიკაში იკარგება, სადაც ადამიანის „როლი“ საზოგადოებაში, სახლსა თუ ოჯახში წინასწარ განსაზღვრულია, მეტად უნდა ფასობდეს ვიდრე ნებისმიერი რამ.

ჯერ კიდევ პოლიტიკის მეცნიერებების სწავლისას წარმოდგენაც არ მქონდა, რომ 3 წლის შემდეგ სამოქალაქო განათლების მასწავლებლად ვიმუშავებდი, თუმცა მაშინვე პოლიტიკურ თეორიებზე მეტად იმ ადამიანთა ისტორიები მაინტერესებდა, რომელთა სახელებიც ზოგისთვის ძალაუფლების ქონის ჩემთვის კი წარმატების სიმბოლო, რომელთა უკანაც იდგნენ სვა ადამიანები, რომლებიც შესაძლოა არც ჩანდნენ, მაგრამ არ იმსახურებდნენ დავიწყებას. წლების წინ აღფრთოვანებული დავრჩი უინსტონ ჩერჩილით, რომელიც თურმე დღეში ათასობით წერილს აგზავნიდა საკუთარი თანამშრომლებისა და იმ ადამიანებისთვის, რომლებიც სხვებისთვის შესაძლოა შეუმჩნევლებიც კი ყოფილიყვნენ. როცა შეგიძლია იცოდე ყველა თანამშრომლის სახელი და გვარი და არა მხოლოდ მათი, მათი ოჯახის წევრების შვილების, შვილიშვილების, ძაღლის, კატის. შეგიძლია. შობის მისალოც წერილებს ერთნაირი ყურადღებითა და პატივისცემით უგზავნიდე კოლეგა დიპლომატებს, შენს მექანიკოსსა და მაღაზიის კონსულტანტს, რომელიც შესაძლოა, სულ რამდენჯერმე გყავს ნანახი, უკვე გასაგებია, შენ გჯერა, რომ შენი წარმატება არ გეკუთვნის მხოლოდ შენ და ამის გააზრებითაც ხარ წარმატებული. ასეთი ადამიანები არა მხოლოდ პატივისცემას იმსახურებენ, მისაბაძებიც ხდებიან. ყოველთვის ვიცოდი, რომ მთავარი, რითაც წარმატებულები ხდებოდნენ, მაღალი IQ კი არა,  ის თვისებები იყო, რომლებიც არავის რჩებოდა შეუმჩნეველი, ხასიათი, რომლის გამოც შეგიყვარებდნენ და ასევე ხასიათი, რომლის გამოც შენი ზიზღიც შეეძლოთ.

ჩემმა დაკვირვებამ და ცხოვრებისეულმა გამოცდილებებმა კიდევ ერთხელ დამარწმუნა, რომ თავისი საქმის პროფესიონალები (აქვთ თუ არა მათ სახელი და წარმატება) მაღალი ყურადღების მქონენი არიან და თუ ამ თვისებას კიდევ ემატება სხვა დადებითი პიროვნული თვისებებიც მათგან წამოსული ენერგიაც გადამდები ხდება, რადგან ძლიერ მოტივაციას გაძლევენ, ჩერჩილის მსგავსად მიგითითებენ, როგორი მნიშვნელოვანი და პატივსაცემი ხარ. მათ შექებაც შეუძლიათ და შენიშვნის მოცემაც, მაგრამ ამას ისე აკეთებენ, არც კარგი გამორჩეთ, არც ცუდი.

​ჩვენს პროფესიაშიც ზუსტად ასეა. ისინი, ვისაც ყველაზე მეტი ძალაუფლებაც აქვს და პასუხისმგებლობაც, დირექტორები მაგალითად, იმითაც იმსახურებენ ჩვენს პატივისცემას, რამდენად შეუძლიათ ჩვენი ცხოვრების გარკვეული მომენტებისა და ეტაპების (ასეთი მომენტები მოსწავლეებსაც აქვთ, მასწავლებლებსაც და თავად დირექტორებსაც) აღქმა და ჩვენი შემჩნევა, თანადგომა. ყველანი ვისურვებდით,  ყველა დირექტორი ჩერჩილის მსგავსი ყურადღებითა და პატივისცემით გვეპყრობოდეს, ჩვენს თვისებებს აფასებდეს და უფრო მეტიც, მხოლოდ პროფესიულ განვითარებას კი არა პიროვნულსაც მოითხოვდეს, რადგან ესმოდეს, რომ ჩვენი სიტყვები და დამოკიდებულებები ჩვენს ქცევაში ვლინდება, ჩვენი ქცევა აყალიბებს მათ ფსიქიკას, ვისაც ვასწავლით. მთელი ეს პროცესი კი პეპლის ეფექტია, კარგი დირექტორები სწორედ ასეთები არიან, ჩერჩილის მსგავსად არაფერი რჩება მათი ყურადღების მიღმა, იმის ცოდნა, რომ ასეთი ადამიანები დგანან ჩვენ უკან ძლიერი მოტივაცია, რომელიც ყველას გვჭირდება და, რომლის ქონასაც ყველა მასწავლებელი თანაბრად იმსახურებს. 

ავტორი: სამოქალაქო განათლების პედაგოგი მზეო შველიძე

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ ტირიან ბავშვები სწავლისას და რა უნდა გავაკეთოთ ასეთ დროს?

რატომ ტირიან ბავშვები სწავლისას და რა უნდა გავაკეთოთ ასეთ დროს?

რატომ ტირიან ბავშვები სწავლის დროს და რა უნდა გავაკეთოთ ასეთ დროს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, მარი ჯოხარიძე.

ხშირად, როდესაც მშობლები ბავშვებს გაკვეთილების მომზადებას სთხოვენ, იწყებენ ტირილს. რატომ ტირიან ისინი სწავლის დროს?

- ბავშვები დაბადებიდან შემეცნების და სწავლის პროცესში არიან, ყოველდღიურად. მათ ეს უყვართ და აინტერესებთ, მაგრამ ხშირად მარტივი არ არის სკოლასთან შეგუება და იმ დისციპლინის, სასწავლო უნარების ჩამოყალიბება, რაც სკოლაში სწავლისთვის არის საჭირო. ისინი ტირილს ამ პროცესისგან თავის ასარიდებლად იწყებენ. შესაბამისად, ჩვენ სწორედ ამით უნდა დავინტერესდეთ, თუ რატომ ცდილობს ბავშვი თავი აარიდოს სწავლის პროცესს. შესაძლოა სასწავლო მასალა ძალიან რთულია მისთვის ან ძალიან უინტერესო. სწავლების დროს ბავშვის ინტერესების და საჭიროებების გათვალისწინება უმნიშვნელოვანესია.

შესაძლებელია, სწავლის დროს ტირილი, სკოლასთან დაკავშირებულ ტრავმასთან ასოცირდებოდეს?

- თუ ბავშვისთვის სწავლის პროცესი ასოცირდება უსიამოვნო შეგრძნებებთან, ის სწავლისგან სიამოვნებას ვერ მიიღებს და ეს მისთვის მტანჯველ ვალდებულებად გადაიქცევა. სკოლა, მასწავლებელი და მშობელი კი ამ ყველაფერზეა პასუხისმგებელი. მაგალითად, თუ ბავშვს რომელიმე საგნის გაგება უჭირს, მასწავლებელი კი ძალიან მკაცრია, ამ საგნისთვის მომზადება იწვევს შფოთვას. უბრალოდ გავიხსენოთ საკუთარი თავები, როცა მოსწავლეები ვიყავით. რომელი საგნის მომზადება გვიხაროდა? რომელიც უკეთ გამოგვდიოდა და რომლის მასწავლებელიც გვიყვარდა, არ გვაშინებდა.

მშობლის და მასწავლებლის თანამშრომლობა, ასეთ დროს, კიდევ უფრო განსაკუთრებულ როლს იძენს. მასწავლებელმა და მშობელმა ერთობლივად უნდა დაგეგმონ სამოქმედო გეგმა. რა მოცულობის და სირთულის მასალა აიღონ გეგმად, როგორი მიდგომები გამოიყენონ ბავშვთან ურთიერთობისას.

შესაძლოა თუ არა ასეთ დროს მშობლის მიერ გადადგმულმა მკაცრმა ნაბიჯმა უარეს შედეგამდე მიგვიყვანოს?

- თუ ბავშვი სწავლას თავს არიდებს, სწავლის დროს ტირილს იწყებს, ამ დროს კი მშობელი მისგან მკაცრად მოითხოვს დავალების შესრულებას, ეს ბავშვის მდგომარეობას ვერ გამოასწორებს. სწავლის პროცესი ბავშვისთვის კიდევ უფრო უსიამოვნო და მტანჯველი გახდება. არსებობს სტრატეგიები, მიდგომები, რომლებიც მშობელსაც, მასწავლებელსაც და ბავშვსაც ძალიან უმარტივებს, უხალისებს სწავლის პროცესს.

- როგორ უნდა უნდა მოვიქცეთ, თუ სწავლის განმავლობაში გამუდმებით ტირის ბავშვი?

- პირველ რიგში, უნდა გავარკვიოთ მიზეზი. ბავშვს დავუსვათ შეკითხვები. რატომ ტირის? რა არ მოსწონს? თუ აღმოვაჩენთ რომ დავალება მისთვის რთულია, მაშინ გავამარტივოთ, დავყოთ ნაწილებად. ძალიან მცირე ნაწილის სწავლის შემდეგ ბავშვი შევაქოთ, დავაჯილდოვოთ და დასვენების საშუალება მივცეთ, რომ წარმატებით ტკბობა მოასწროს. არ აქვს მნიშვნელობა რამდენი აქვს სამეცადინო, რას მოითხოვს მისგან სკოლის მასალა. დასაწყისისთვის მთავარია ბავშვს ვაგრძნობინოთ რომ შეუძლია. ნელ-ნელა გავზარდოთ დავალების მოცულობა და სირთულე.

თუ დავალებები მისთვის უინტერესოა, მაშინ საინტერესო აქტივობებთან შევაწყვილოთ. ამისთვის საჭიროა კარგად გავიცნოთ ბავშვი, გავიგოთ რა მოსწონს, რა აინტერესებს, რა იწვევს მასში აღფთოვანებას. ჩავრთოთ სწავლების პროცესში მისთვის საინტერესო სათამაშოები, ნივთები, მათი დახმარებით ავუხსნათ და შევასრულებინოთ დავალება. არ გავაკირიტიკოთ იმის გამო რომ რამე შეეშალა, გამოვხატოთ სიხარული და აღტაცება, როცა რაიმეს დაისწავლის. არასოდეს არ ვუთხრათ ბავშვს რომ ზარმაცი ან უნიჭოა, არ შევადაროთ სხვა ბავშვებს და მათ მიღწევებს.

მშობლებს და მასწავლებლებს ვურჩევ, პირველ რიგში, დაადგინონ შეესაბამება თუ არა სასწავლო მასალა ბავშვის განვითარების საფეხურს, (თუ საჭიროა სპეციალისტის დახმარებით) ასწავლონ ბავშვს ის, რაც მას მოცემულ ეტაპზე შეუძლია და არა ის, რაც მკაცრად გაწერილ პროგრამაში წერია. თუ ბავშვს ვაგრძნობინებთ რომ მისი გვესმის, გავუმარტივებთ დავალებებს, შევაქებთ, წავახალისებთ, დავაჯილდოვებთ პატარა წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის, მისი განწყობა სწავლის მიმართ შეიცვლება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 


წაიკითხეთ სრულად