Baby Bag

„როგორი კულტურაც აქვს დედას, იმ კულტურას, ან ცოტა იმაზე მეტს ელოდოს თავის შვილში,“- შალვა ამონაშვილი

„როგორი კულტურაც აქვს დედას, იმ კულტურას, ან ცოტა იმაზე მეტს ელოდოს თავის შვილში,“- შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ადამიანის ცხოვრებაში კულტურის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„კულტურა ნიშნავს სინათლის თაყვანისცემას. სინათლე არის ყველაფერი კარგი ჩვენში, ადამიანში. კულტურა ადამიანთა ცხოვრების გზაა. ამ გზით უნდა იაროს ადამიანმა, კულტურის გზით. მან უნდა თაყვანი სცეს, აშენოს, ის, რაც ლამაზია. მწყინს, რომ ხანდახან ავიწროვებენ ამ სიტყვას, ავიწროვებენ მარტო ეთიკით, როგორ უნდა იდგე, იჯდე, ილაპარაკო. არიან ადამიანები, რომლებსაც თვითონ მოაქვთ კულტურა. ჩემთვის კულტურა, პირველ რიგში, ადამიანთა ურთიერთობის წესია.“

„რითი აღვზარდოთ ბავშვი? ჩვენი კულტურით. როგორი კულტურაც აქვს დედას, იმ კულტურას, ან ცოტა იმაზე მეტს ელოდოს თავის შვილში. კულტურული ადამიანი ვერავის ზიანს ვერ მოუტანს. მას არ შეუძლია, ვინმე დააზიანოს. უკულტურო კი ყველას დააზიანებს. ყველაზე კარგი იქნება, ჩავუფიქრდეთ ჩვენს კულტურას, ქცევა-ყოფას. იქ დავინახავთ, რა ვართ ჩვენ. როგორ მიყვარს მეზობელი, ეს ჩემი კულტურაა. რა აზრებით მიტრიალებს, ეს ჩემი კულტურა. არ უნდა გვეგონოს, რომ ჩვენ უკვე აღზრდილები ვართ. აღზრდას არ აქვს ბოლო. კანონი არის ასეთი: ბავშვის აღზრდის ჭეშმარიტება საკუთარი თავის აღზრდაშია. საკუთარი თავის კულტურა ბავშვის კულტურად იქცევა მერე. კულტურას სწავლა უნდა და არ უნდა გვეზარებოდეს, რომ მართლა კულტურული ადამიანები ვიყოთ და არ ავიფაროთ კულტურული ხალხის ნიღბები,“- აღნიშნულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „დღის კოდი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დღის კოდი“

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

რას გამოხატავს ბავშვი გაბრაზებით და როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რაც განიცდის ამ დროს მისი შვილი - ამის შესახებ ფსიქოლოგმა, ხათუნა დოლიძემ ისაუბრა.

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს. მაგალითად, შესაძლოა, ის გვეუბნება, რომ აკლია უსაფრთხოების განცდა  და უფროსებისგან სურს, მოაქციონ გარკვეულ ჩარჩოებში... ან იმედგაცრუებულია, დაღლილია და ა.შ. ბრაზი არის ადაპტაციური ემოცია, რომელიც ადამიანს ეხმარება, რომ საფრთხე აღიქვას. ერთი შეხედვით, ის თითქოს ადვილი გამოსახატავია, მაგრამ რეალურად სიბრაზის დროს ვართ სუსტები და მოწყვლადები. პატარები ამ დროს განსაკუთრებით იმპულსურები არიან, რადგან განვითარების პროცესში იმყოფებიან, ჯერ არ აქვთ გამომუშავებული თვითკონტროლი. 

მცირე ასაკის ბავშვებს შეუძლიათ, ისწავლონ ბრაზის მართვა, მაგრამ ამისთვის მათ სჭირდებათ თანმიმდევრული მიდგომა და მოთმინება. როდესაც ის ბრაზს განიცდის, შიშის განცდაც ეუფლება. ის ფიზიოლოგიური ცვლილებები, რაც ამ დროს მის ორგანიზმში მიმდინარეობს, გონებას იმდენაც მოიცავს, რომ ბავშვებს უძნელდებათ გონივრულად მოქმედება. იმის გაგება, რომ ბრაზი არის სხეულის განგაში, რომელიც რაღაცას გატყობინებს, უკვე ეხმარება ბავშვს იმაში, რომ გაუმკლავდეს განცდებსა და ემოციებს. მათ უმეტესობას სჭირდება უფროსების დახმარება, რათა მართოს ბრაზი და დაარეგულიროს ნერვული სისტემა. უფროსის მხრიდან მნიშვნელოვანია იმის ძიება, თუ რა ამშვიდებს და რა აღადგენს ბავშვის ემოციურ ბალანსს. პატარებისთვის  პირველი დახმარება გახლავთ მშობლის მხრიდან სიმშვიდის შენარჩუნება. როდესაც ბავშვი ბრაზობს და ხედავს მშობელს, რომელმაც ასევე დაკარგა კონტროლი, ეს კიდევ უფრო ზრდის შიშს. ბრაზის მართვის სწავლების საუკეთესო იარაღი არის ემპათიით მოსმენა. ამით არა მხოლოდ ემოციურ მხარდაჭერას აღმოვუჩენთ ბავშებს, არამედ ვუმტკიცებთ რწმენას, რომ უარყოფით ემოციებთან გამკლავება შესაძლებელია. 

გაზარდეთ ბავშვების ემოციების ცოდნა, ესაუბრეთ ემოციებზე, ასწავლეთ სიტყვები ემოციების გამოსახატავად. როდესაც სიტყვებით იწყებ ემოციების გამოხატვას, იქ უკვე გრძნობების ქმედებით გამოხატვა აღარ გჭირდება. ბავშვმა უნდა ისწავლოს, რომ ბრაზი ნიშანია, რათა დაფიქრდე, შეჩერდე, დაამშვიდო შენი თავი და იფიქრო გამოსავალზე", - ამბობს ხათუნა დოლიძე.


წყარო: ,,​რჩევები მშობლებს"

წაიკითხეთ სრულად