Baby Bag

„თუ კვების პროცესის მიჯაჭვულობა დარღვეულია, ბავშვის საკვებთან დამოკიდებულება არაერთგვაროვანი იქნება,“- ფსიქოლოგი ირმა კვაჭაძე

„თუ კვების პროცესის მიჯაჭვულობა დარღვეულია, ბავშვის საკვებთან დამოკიდებულება არაერთგვაროვანი იქნება,“- ფსიქოლოგი ირმა კვაჭაძე

ფსიქოლოგმა ირმა კვაჭაძემ ბავშვის ჯანსაღი განვითარებისთვის ძუძუთი კვების მნიშვნელობის შესახებ ისაუბრა:

„ძუძუთი კვების პროცესი არის ყველაზე ინტიმური კავშირი დედასა და შვილს შორის, რომელიც დაბადებიდან პირველივე წამებში მყარდება. მუცლად ყოფნისას ბავშვი საკვებს დედის ჭიპლარით იღებს. ეს პროცესი მერეც გრძელდება. დაბადებიდან პირველი წელი ბავშვი გადის ორალურ ფაზას. ის სამყაროს ეცნობა პირით. მისი მოთხოვნილებები კმაყოფილდება პირით. ეს კონტაქტი არის მისი შფოთვის დამარეგულირებელი, დაცულობის გარანტი. ბავშვი პირით შეიცნობს სამყაროს. სწორედ ამიტომ, როდესაც ზრდასრულ ასაკში შფოთვა გვაქვს და ის არ არის გაცნობიერებული, მას კვებით ვირეგულირებთ, ან ფრჩხილების კვნეტის მოთხოვნილება გვაქვს. ეს არის ორალურ ფაზაში მომხდარი ცვლილებების დამსახურება. ამ ფაზას რამდენად ჯანსაღად გავივლით, ეს შემდგომ ასაკში აისახება.

ორალური ფაზა არის სიგნალი იმისა, რომ სამყარო აღიქვამს ჩემს მოთხოვნილებებს და ამას აკმაყოფილებს. ეს არის კვების პროცესის გამართულად ფუნქციონირება. ბუნებრივი კვების დროს ბევრად უფრო უსაფრთხოდ ხდება ამ პროცესის გავლა, ვიდრე ხელოვნური კვების დროს. ამ დროს მშობელი განსაკუთრებით ყურადღებით უნდა იყოს. როდესაც ბავშვის ორგანიზმში წარმოიშობა იმპულსი, რომ მას კვების მოთხოვნილება აქვს, დედა ამას გრძნობს, როდესაც ბავშვი ბუნებრივ კვებაზეა. ხელოვნურ კვებაზე იმპულსის დაფიქსირება გადავადდება 10-15 წუთით. ბავშვს აქვს განცდა, რომ უნდა კვება, მაგრამ როდის დაუკმაყოფილებენ სურვილს, არ იცის. როდესაც არ ხდება ამ სიგნალის დროულად დაკმაყოფილება, ბავშვში არაერთგვაროვანი ემოციები იჩენს თავს. თუ კვების პროცესის მიჯაჭვულობა დარღვეულია, ამ შემთხვევაში ბავშვის საკვებთან დამოკიდებულება არაერთგვაროვანი იქნება. ფსიქოანალიზი მთლიანად ამ ფაზის სწორად გავლაზეა დაყრდნობილი. ამ ფაზის გახანგრძლივებაც კი იგივე პრობლემაა, როგორც მისი არქონა,”- აღნიშნულ საკითხზე ირმა კვაჭაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „უიქენდი“ ისაუბრა.

წყარო:​ „უიქენდი“

შეიძლება დაინტერესდეთ

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

ღამის შფოთვები, კოშმარები, სიბნელის და მარტო დარჩენის შიში არაერთ ბავშვს აწუხებს. როგორ უნდა დაეხმარონ მშობლები შვილებს ასეთ შემთხვევებში. ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი.

- ქალბატონო მარიამ, რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიში ბავშვებში?

​- ღამის შიში, ერთი მხრივ, შესაძლოა, გამოწვეული იყოს კოშმარებისგან. 3-დან 6 წლამდე ბავშვებს ხშირად ახასიათებთ გამოღვიძება, რადგან ნახეს ცუდი სიზმარი და ითხოვენ მშობელთან გადასვლას. ამის მიზეზი, თუ რატომ ესიზმრებათ, ზუსტად არ არის ახსნილი, მაგრამ არის გზები, რითაც პრევენციას მოვახდენთ და დავეხმარებით. მსგავსი კოშმარები შესაძლოა, პროვოცირებული იყოს ტრავმით. ეს ტრავმა შეიძლება გამოიწვიოს, მარტივად რომ ვთქვათ, ფოიერვერკის ხმამაც, რომელსაც არ ელოდებოდა და შეეშინდა. ანუ, რაღაც ისეთი ფაქტორი, რამაც შეიძლება, მასში შიში ან სტრესი გამოიწვიოს.

​- რა უნდა გააკეთოს მშობელმა და როგორ უნდა ესაუბროს ბავშვს, რომ დაეხმაროს ღამის შიშების დაძლევაში?

​- როდესაც ბავშვი მსგავსი ტიპის სიზმრებს ნახულობს და ეღვიძება, მშობლებს ეძახის ხოლმე დასახმარებლად, რომ დაამშვიდონ ჩახუტებით ან სიტყვიერად. თუმცა სასურველია, რომ შემდეგ ბავშვი დაბრუნდეს თავის საწოლში. ყოველთვის, როდესაც გაეღვიძება, თუ ის გადაწვება მშობელთან, დარჩება შთაბეჭდილება, რომ იქ ნაკლებად საშიშია, ვიდრე თავის საწოლში, სადაც უფრო შეეშინდება. ამ შემთხვევაში ზღვარია დასაცავი. თავდაპირველად, ვრწმუნდებით, რომ ის უსაფრთხოდ და კარგად გრძნობს თავს და შემდეგ ვუხსნით, რომ შეუძლია მშვიდად განაგრძოს ძილი თავის საძინებელ ოთახში. თუ ბავშვს ეშინია სიბნელის, არის ნათურები, რომლებმაც შეიძლება, დააბალანსოს სინათლე და დაბალ შუქზე იყოს დაყენებული. სასურველია, რომ კარი ღია დავტოვოთ, თუ ცალკე ოთახში სძინავს ბავშვს. ასეთ დროს, იყენებენ ხოლმე სათამაშოს, რომელსაც ბავშვი აირჩევს. მას შეგრძნება რჩება, რომ ამ სათამაშოსთან ერთად იძინებს. ასევე, კარგია აბაზანის მიღება, ოღონდ არა ძლიერი შხაპით, რომ აღგზნება არ მივიღოთ, არამედ უფრო მომადუნებელი პროცედურა.

​კარგი საშუალებაა დღის მანძილზე ვკითხოთ, თუ ახსოვს რა დაესიზმრა, ან ვთხოვოთ დახატოს სიზმარი. არის ერთ-ერთი მეთოდი, რომ შეიძლება თავისი დახატული დახიოს, გადააგდოს და ემოციურად გამოიტანოს შიშები. კიდევ არსებობს წიგნები, ასევე მულტფილმები იმასთან დაკავშირებით, თუ როგორ დავძლიოთ შიში. კარგი იქნება, მშობელმა ბავშვთან ერთად გაიაროს ეს, ოღონდ მარტივ ენაზე. მშობელს შეუძლია თავისი გამოცდილებაც გაუზიაროს, რომ მასაც ესიზმრებოდა ხოლმე, პატარა რომ იყო, თუმცა იცოდა, რომ ეს სიზმარი იყო და შემდეგ აგრძელებდა ხოლმე ძილს.

​- რა არ უნდა გააკეთოს მშობელმა, რომ უარესი შედეგი არ გამოიწვიოს?

​- პრევენციისთვის ბავშვებმა ძილის წინ არ უყურონ საშიში შინაარსის მულტფილმებს და ზოგადად, რეკომენდაცია არის, რომ დაძინებამდე მინიმუმ ორი საათით ადრე ტექნიკასთან ურთიერთობა აღარ ჰქონდეთ. მნიშვნელოვანია, არ მოხდეს იგნორირება, მაგალითად, როდესაც ბავშვი ამბობს, რომ ეშინია ძაღლის, არ უნდა ვუთხრათ, სისულელეა ძაღლის რომ ეშინია. პირველ რიგში, უნდა მივიღოთ ეს ემოცია და შემდეგ გავშალოთ. ზოგჯერ ძაღლი ყეფს და ეს არ ნიშნავს, რომ რამეს დაუშავებს მას, ადამიანები ლაპარაკობენ, ძაღლები ყეფენ.
მშობელმა ჰიპერმზრუნველობაც არ უნდა გამოიჩინოს, რადგან ხელს შეუშლის ბავშვს, რომ შეეჩვიოს მარტო დაძინებას.

​- როდიდან უნდა დაიძინოს პატარა მარტომ და როგორ მივაჩვიოთ ამას?

​- ასეთი სტანდარტი არ არსებობს. დიდ ქვეყნებში ჩვილობიდან აძინებდნენ, თუმცა შემდეგ თქვეს, რომ ჩვილისთვის კარგია ჩახუტება. კვლევებითაც დასტურდება, რომ მშობელთან ერთად ყოფნა მნიშვნელოვანია. ეს არის მშობლის გადასაწყვეტი, თუ ბავშვი უსაფრთხოდ გრძნობს თავს შესაძლოა, მანამდეც, მაგრამ ორი წლიდან უკვე ნამდვილად შეუძლია ბავშვს ცალკე ოთახში დაიძინოს, თუმცა აქაც მთავარია კომუნიკაცია, იმაში დასარწმუნებლად, რომ ის უსაფრთხოდ გრძნობს თავს. 

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად