როგორ ვასწავლოთ ბავშვს თავის დამოუკიდებლად დაბანა?

„მთელი ჩემი ცხოვრების მანძილზე არასდროს შევხვედრივარ ბრძენ ადამიანს, რომელიც მთელ თავისუფალ დროს კითხვას არ უთმობდა. მე ასეთი არავინ შემხვედრია,“ - ჩარლი მანგერი, მილიარდერი.

რატომ კითხულობდა მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე დაკავებული ადამიანი, ამერიკის შეერთებული შტატების პრეზიდენტი ბარაკ ობამა ყოველდღიურად ერთი საათი მაინც? რატომ უთმობდა კითხვას და ფიქრს თავისი დროის 80%-ს მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე მსხვილი ინვესტორი უორენ ბაფეტი? რატომ ხდება, რომ ყველაზე საქმიანი და წარმატებული ადამიანები დღის განმავლობაში სულ ცოტა ერთ საათს მაინც კითხულობენ, სხვები კი საკუთარი სიზარმაცის გასამართლებელი საბუთების ძიებით არიან დაკავებულები?! სწავლისთვის დროის დახარჯვა ერთ-ერთი საუკეთესო ინვესტიციაა. ბენჯამენ ფრანკლინი ამბობდა, რომ „ცოდნაში ჩადებული ინვესტიცია ყოველთვის უდიდეს ინტერესს იწვევს.“

ადამიანების დიდი ნაწილი ცოდნის მნიშვნელობას ვერ აცნობიერებს. ეცადეთ, საკუთარი თავის დაზოგვაზე ნაკლებად იზრუნოთ. უწყვეტი განათლების მიღებას თუ ეცდებით, ცოდნის საოცარ ძალას მალევე იგრძნობთ.

„ინტელექტუალური კაპიტალი ფინანსურ კაპიტალს ყოველთვის აჯობებს,“ - პოლ ტუდორ ჯონსი, მილიარდერი, ინვესტორი და ფილანთროპი.

ჩვენ ცხოვრების უდიდეს ნაწილს ფულის შეგროვებაში, მის დახარჯვასა და ჩვენს ფინანსურ მდგომარეობაზე ღელვაში ვატარებთ. ხშირად ვამბობთ, რომ სწავლისთვის დრო არ გვრჩება, რადგან ფულის გამომუშავებაზე ზრუნვას ძალიან დიდ ენერგიას ვუთმობთ. ჩვენ იმ ეპოქის დასაწყისში ვცოვრობთ, რომელსაც ცნობილი ფუტურისტი პიტერ დიამანდისი „სწრაფ დემონეტიზაციას“ (მონეტის ღირებულების გაუფასურება) უწოდებს. ტექნოლოგიების განვითარება ძვირადღირებულ პროდუქტებზე ხელმისაწვდომობას ზრდის, რის გამოც მათი ფასი მნიშვნელოვნად იკლებს. ზოგიერთი პროდუქტის და მომსახურების შეძენას კი ჩვენ სრულიად უფასოდ ვახერხებთ.

დემონეტიზაცია მომავალში უფრო სწრაფი ტემპით გაგრძელდება. ვირტუალური რეალობა ისეთ ძვირადღირებულ თავგადასავლებს, როგორებიცაა, გოლფის სათამაშოდ ან კონცერტებზე სიარული, ბევრად ხელმისაწვდომ ფასში შემოგვთავაზებს. მართალია, ვირტუალურ რეალობასა და სინამდვილეს შორის განსხვავება აშკარაა, თუმცა ვირტუალური რეალობის წინსვლა და დომინირება აშკარად იზრდება.

განათლებისა და ჯანდაცვის ღირებულების მატებასთან ერთად, აღნიშნულ სფეროებში ინოვაციების სიმრავლე დემონეტიზაციის დაჩქარებას კიდევ უფრო შეუწყობს ხელს. უმაღლესი განათლების უახლესი ინსტიტუციები აქტიურად ცდილობენ ფასების მაქსიმალურად შემცირებას ექსკლუზიური ონლაინ კურსების, მაღალანაზღაურებადი უნარების სწავლების ან მხოლოდ სპეციალურ მოთხოვნილებებსა და საჭიროებებზე დაფუძნებული განათლების მიწოდებით.

ახალი მოწყობილობებისა და ტექნოლოგიების წყალობით სამედიცინო დიაგნოსტირება დისტანციურადაც იქნება შესაძლებელი, რაც ხელოვნური ინტელექტის გამოყენებით მოხერხდება. ეს ყოველივე კი ჯანდაცვის სისტემაში რევოლუციური ცვლილებების გამომწვევ მიზეზად იქცევა. ახალი ტექნოლოგიების გამოყენება ჯანდაცვაზე დახარჯული თანხების რაოდენობას მნიშვნელოვნად შეამცირებს, რადგან მათი დახმარებით დაავადებების პრევენცია გამარტივდება და მკურნალობისთვის სერიოზული თანხების მობილიზების საჭიროება შემცირდება.

მართალია, თანამედროვე სამყაროში სხვადასხვა სერვისი და მომსახურება იაფდება, მაგრამ განათლების ღირებულება მნიშვნელოვნად იმატებს.

„მეოცე საუკუნის უდიდესი მოვლენა ფაქტებისა და სინამდვილის რადიკალური დამხობაა. სახელმწიფოთა ტექნოლოგიების, პოლიტიკისა და ეკონომიკის სიმდიდრე, რომელიც მატერიალური ფორმით არის მოცემული, მნიშვნელობასა და ღირებულებას სწრაფად კარგავს. გონების ძალა საგნების ძლიერებაზე დომინირებას იწყებს,“ - ჯორჯ ჯილდერი, ტექნოლოგიების ექსპერტი.

ცოდნის ღირებულების ზრდის ერთ-ერთი აშკარა მაგალითი თვითმართვადი ავტომობილების ინდუსტრიაა, რომელში დასაქმებული თითოეული ნიჭიერი ადამიანის გასამრჯელო 10 მილიონ დოლარს უტოლდება. აღნიშნული ანაზღაურების მისაღებად კი ახალგაზრდებს განსაკუთრებული და გენიალური უნარების გამოვლენა არ სჭირდებათ. მათ მომავლის პროფესიებისთვის საჭირო ცოდნა და გამოცდილება უნდა გააჩნდეთ. ადამიანები, რომლებიც ახალ ცოდნას სწრაფად ითვისებენ, მზარდ და მაღალბიუჯეტურ ინდუსტრიაში თავს მარტივად იმკვიდრებენ.

ადამიანები, რომლებიც მთელ დროს მუშაობას უთმობენ, ახალი ცოდნის შეძენაზე კი ნაკლებად ზრუნავენ, რისკ-ჯგუფს მიეკუთვნებიან. ისინი წარმოების ავტომატიზაციასთან ერთად სამუშაო ადგილებს მარტივად დაკარგავენ, ისევე როგორც, ეს 2000-2010 წლებში წარმოებაში მომუშავე მუშების უდიდეს ნაწილს დაემართა, მათი 85% რობოტებმა ჩაანაცვლეს.

ეკონომიკური კიბის ქვედა საფეხურზე მყოფი ადამიანები საკუთარ ადგილს მარტივად კარგავენ, რის კომპენსირებასაც ვერ ახერხებენ, მაშინ როდესაც კიბის სათავეში მოქცეულ დასაქმებულებსა და დამსაქმებლებს ძალიან ბევრი ახალი შესაძლებლობა აქვთ და უპრეცედენტოდ მაღალ ანაზღაურებასაც იღებენ. დასაქმებული ადამიანების მიერ სამსახურის დაკარგვა ვაკანტური ადგილების ნაკლებობით არ არის გამოწვეული. მთავარი პრობლემა კვალიფიციური კადრების დეფიციტია, რომლებიც დაკისრებულ მოვალეობას თავს სრულფასოვნად გაართმევენ.

2015 წელს ამერიკის შეერთებულ შტატებში თანამშრომლების მაძიებელი კომპანიების რეკორდული რიცხვი დაფიქსირდა, მიუხედავად ამისა, იმავე წელს უმუშევარი ადამიანების რიცხვი ამერიკაში 17 მილიონს უტოლდებოდა. დასაქმებული ადამიანების დიდი ნაწილი კი ნახევარ განაკვეთზე მუშაობდა და სრულფასოვანი სამსახურის ძიებაში იყო.

თანამედროვე სამყაროში ცოდნის მაღალი დონე ვალუტის უნიკალურ ნაირსახეობად იქცა. ცოდნა ფულია, რომელიც ღირებულებათა გაცვლისა და შენახვისთვის საუკეთესო მედიუმს წარმოადგენს. თუმცა ფულისგან განსხვავებით ცოდნის გაცემა მის დაკარგვას არ ნიშნავს. რაც უფრო მეტ ცოდნას გასცემთ, მით მეტად გახსოვს ის, რაც გაეცით, უკეთ იგებთ იმას, რაც იცით, გონებაში ახალი იდეები გებადებათ და საკუთარი იდენტობის აღმოჩენასაც მარტივად ახერხებთ.

ცოდნის გადაცემა თავისუფალი და მოქნილი პროცესია. მისი ღირებულება დროსთან ერთად იზრდება. ცოდნა ბევრი ისეთი რამის შეძენაში გეხმარებათ, რასაც ფულით ვერ იყიდით. მისი დახმარებით ჯანსაღ, ნამდვილ ურთიერთობებს ამყარებთ და ბედნიერებასაც აღწევთ. ცოდნა საკუთარი მიზნების სწრაფად მიღწევაშიც გეხმარებათ, ის თქვენი ტვინის ფუნქციებს აუმჯობესებს. ცოდნის შეძენა სახალისო და საინტერესო პროცესია. მისი დახმარებით თქვენი მეტყველების უნარი უმჯობესდება და თქვენთან ურთიერთობა ყველასთვის სასიამოვნოა. ცოდნა ისეთ ადამიანებთან ურთიერთობის საშუალებას გაძლევთ, რომელთა არსებობის შესახებ არაფერი იცოდით. თქვენ სამყაროს ათასობით ადამიანის პერსპექტივიდან ხედავთ, რაშიც თქვენი მრავალმხრივი გამოცდილება და სიბრძნე გეხმარებათ.

„თანამედროვე სამყაროში მოვლენები ძალიან სწრაფად ვითარდება, ყველაფერი მოძრაობს და ინფორმაცია მარტივად ვრცელდება, კითხვა კი სიმშვიდის მოპოვებასა და ახალი პერსპექტივის აღმოჩენაში მეხმარებოდა, რაც ჩემთვის შეუფასებელი სიმდიდრე იყო. ვერ ვიტყვი, რომ ამ აღმოჩენების წყალობით მე უკეთეს პრეზიდენტად ვიქეცი, მაგრამ მათი დახმარებით 8 წლის მანძილზე ბალანსის შენარჩუნებას ვახერხებდი. ეს ადამიანს ძნელად ეძლევა და შემდეგ არასდროს ტოვებს,“ - ბარაკ ობამა.

6 უმთავრესი უნარი ახალი ცოდნის ეკონომიკის დასაუფლებლად

„21-ე საუკუნეში გაუნათლებლები არ იქნებიან ადამიანები, რომლებიც ვერ კითხულობენ ან ვერ წერენ, ისინი იქნებიან ადამიანები, რომლებიც ვერ სწავლობენ, ვერ ივიწყებენ ნასწავლს ან ვერ ანაცვლებენ მას ახალი ცოდნით,“ - ალვინ ტოფლერი.

ყურადღებით გაეცანით იმ 6 მთავარ უნარს, რომელიც ახალი ცოდნის ეკონომიკის დაუფლებაში დაგეხმარებათ

• დროის შესაფერისი ცოდნის იდენტიფიცირება
  ​

ცოდნის ღირებულება სტატიკური არ არის. ის საზოგადოებრივ შეხედულებებთან ერთად იცვლება. ახალი ტექნოლოგიების გაჩენა მნიშვნელოვნად ამცირებს იმ ადამიანების რიცხვს, რომლებიც მათთან მუშაობის შესაბამის უნარებს ფლობენ, რაც მსგავსი ტიპის ცოდნის ღირებულებას ზრდის. ადამიანების უმეტესობა სწრაფად ითვისებს ახალ ცოდნას, რადგან მაღალი ანაზღაურების მიღების სურვილი აქვს. ცოდნის დაგროვება კი მის ფასს კვლავ ამცირებს.

• ცოდნის სწრაფად დაუფლება
  ​

შესაძლებლობათა ფანჯარა ყოველთვის ცოტა ხნით იღება და სწრაფად იხურება. ადამიანს ცოდნის სწრაფად ათვისების უნარი უნდა ჰქონდეს. მენტალური მოდელების გაგებისა და გამოყენების შესაძლებლობა თქვენ ახალ გარემოებებთან ადაპტირებაში ძალიან დაგეხმარებათ. მენტალური მოდელების გამოყენება თუ შეგიძლიათ, თქვენ ნებისმიერ სფეროში შეძლებთ ცოდნის სწრაფად დაგროვებას. ახალი მასალის ათვისებისთვის თქვენ ფუნდამენტური ცოდნა გჭირდებათ, რომელიც სწავლისთვის საჭირო ძირითადი უნარებით მოგამარაგებთ.

• საკუთარი უნარებისა და შესაძლებლობების სხვებისთვის გაზიარება
  ​

ერთი და იმავე უნარების მქონე ადამიანებს ხშირად ერთმანეთისგან რადიკალურად განსხვავებული თანამდებობები უჭირავთ და მათი შემოსავლებიც მნიშვნელოვნად განსხვავდება. თქვენ აუცილებლად უნდა გქონდეთ საკუთარი შესაძლებლობების გაზიარების უნარი, რათა სხვები მათ მნიშვნელობაში დაარწმუნოთ. ადამიანების დიდი ნაწილი მთელ თავის დროს ტექნიკური უნარების განვითარებაზე ხარჯავს, თუმცა კომუნიკაციის უნარი ძალიან სუსტი აქვს, რაც მათ საკუთარი შესაძლებლობების რეალიზაციის საშუალებას ნაკლებად აძლევს.

• ცოდნის ფულად გადაქცევა და სასურველი შედეგის მიღწევა
  ​

ცოდნის დახმარებით მაღალი შემოსავლის მიღების ძალიან ბევრი გზა არსებობს. თქვენ შეგიძლიათ მაღალანაზღაურებადი სამსახური იშოვოთ, საკუთარი ბიზნესი წამოიწყოთ, გაყიდნოთ თქვენი ცოდნა, როგორც მომსახურე პერსონალმა, გახდეთ კარგი რეპუტაციის მქონე მოაზროვნე, რომელიც ლიდერული თვისებებით გამოირჩევა.

• სწავლაში წარმატებული ინვესტიციის განხორციელება
  ​

თითოეულ ჩვენგანს აუცილებლად ესაჭიროება სპეციფიკური უნარის განვითარება, რომლის დახმარებითაც საკუთარი ფინანსური შესაძლებლობების ფარგლებში ონლაინ კურსების, სასერთიფიკატო პროგრამებისა და სახელმძღვანელოების შერჩევას სწორად შეძლებს. სწავლაში წარმატებული ინვესტიციის განსახორციელებლად აუცილებელია რისკის მენეჯმენტის, ფინანსური ოპერაციების რისკისგან დაზღვევისა და დივერსიფიკაციის სტრატეგიების ცოდნა.

• ცოდნის დაუფლების უნარის განვითარება
  ​

ცოდნის დაუფლების უნარის განვითარება მასალის სწრაფად ათვისებაში გვეხმარება. როდესაც ადამიანი ერთი წიგნის წაკითხვას ერთ კვირას ანდომებს, ის 30%-ით უსწრებს იმ ადამიანს, რომელიც ერთ წიგნს 10 დღის განმავლობაში კითხულობს. სწრაფად ათვისების უნარის განვითარება ძალიან მნიშვნელოვანია, რათა დროის შესაფერისი განათლების მიღება შევძლოთ.

ცოდნის შეძენისთვის აუცილებელია სიზარმაცეზე უარის თქმა და მოტივაციის მაქსიმალურად გაზრდა. „იცხოვრეთ ისე, თითქოს დღეს თქვენი ცხოვრების უკანასკნელი დღეა, მაგრამ ისწავლეთ ისე, როგორც უკვდავმა,“ - მაჰათმა განდი.

წარმატებული მეწარმე ბენ კლარკი 5 წლის განმავლობაში ყოველდღიურად დილის 7 საათიდან 9-ის ნახევრამდე მთელ დროს მეცადინეობას უთმობდა. შვილის დაბადების შემდეგ კი ის თავის დილის საათებს მთლიანად ბავშვთან ურთიერთობისთვის იყენებდა. ადამიანების უმეტესობა შვილების გაჩენის შემდეგ მნიშვნელოვნად იცვლის ცხოვრების წესს. ბენ კლარკმა სამუშაო საათების რაოდენობა შეამცირა, თუმცა სწავლას კვლავინდებურად დიდ დროს უთმობდა. ის ყოველდღიურ რეჟიმში ნაკლებს მუშაობდა, თუმცა საკუთარი კარიერისთვის გაცილებით მეტს აკეთებდა, ვიდრე ოდესმე. სწავლის დახმარებით მან იმაზე მეტის გაკეთება შეძლო, ვიდრე საკუთარ საწარმოში ყოველდღიური შრომით ახერხებდა. თუ ცოდნის შეძენა გსურთ, თავის გამართლებას ნუ დაიწყებთ. სწავლისთვის დღეში 15 წუთის გამოყოფით, წლის განმავლობაში 100 საათს ცოდნის შეძენას დაუთმობთ, რაც თქვენს პროფესიონალურ წინსვლას მნიშვნელოვნად დააჩქარებს.

თანამედროვე სამყაროში ცოდნა ფუფუნება არ არის, ის აუცილებლობად იქცა, რის გამოც ჩვენს თავს სწავლაზე უარის თქმის უფლებას ვეღარ მივცემთ. მსოფლიოში ყველაზე დაკავებული და წარმატებული ადამიანები ცოდნის შეძენისთვის დღეში სულ ცოტა ერთ საათს მაინც ხარჯავენ. ამის გაკეთება თქვენც შეგიძლიათ. ყოველთვის გამონახეთ დრო სწავლისთვის, მაშინაც კი, როდესაც ძალიან დაკავებული ხართ. სწავლისთვის განკუთვნილი დრო ყოველთვის მაქსიმალურად გამოიყენეთ და ყურადღების გაფანტვისგან თავი დაიზღვიეთ. სწავლის დროს სპეციალური ტექნიკები შეიმუშავეთ, რომელთა დახმარებით წაკითხული ინფორმაციის დამახსოვრებას მარტივად შეძლებთ.

წარმატებული ადამიანების მთავარი საიდუმლო მათ მდგრად და სტაბილურ განვითარებაშია. ისინი ყოველთვის თანმიმდევრულად მოქმედებენ და საკუთარ არჩევანს არასდროს ღალატობენ.

მომზადებულია mediu​m.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

​