Baby Bag

„თუ ბავშვი 2 წლის ასაკისთვის არაფერს არ ამბობს, ეს უკვე არის ნიშანი, რომ სპეციალისტს მიმართონ,“- ნინო ცინცაძე

ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის კომუნიკაციის, ენისა და მეტყველების თერაპიის სამაგისტრო პროგრამის ხელმძღვანელმა ნინო ცინცაძემ ბავშვებში მეტყველების დაწყების ვადებსა და იმ ეტაპებზე ისაუბრა, რომელსაც ბავშვი მეტყველების დაწყებამდე გადის:

„ის პროცესები, რომლებიც მეტყველების დაწყებამდე ვითარდება, არის ძალიან საინტერესო და ყურადსაღები. ეს არის სხვა ადამიანზე ყურადღების ფოკუსი, ჯერ ემოციური და მერე ინიციატივების გამოხატვა, მაგალითად, რაღაც მინდა და ამას მივიღებ უფროსისგან. გარემოს წინასწარმეტყველება არის ასევე ძალიან მნიშვნელოვანი ეტაპი. 6 თვის ბავშვი ტიტინებს, ერთი წლის ასაკში ერთ ან ორ, ან რამდენიმე სიტყვას მაინც უნდა ამბობდეს. 2 წლის ასაკში ბავშვი ორსიტყვიანი წინადადებების თქმას უნდა იწყებდეს, 3 წლის ასაკამდე უკვე ძალიან სწრაფად ვითარდება ენა და ბავშვები რთულ წინადადებებს ამბობენ. ამ ეტაპების მიმართ ძალიან ყურადღებით უნდა ვიყოთ ყველანი.

თანამედროვე კვლევები ძირითადად იმაზე ლაპარაკობს უკვე, რომ ამაზე მნიშვნელოვანი არის კომუნიკაციური პარტნიორის როლი. ამაში იგულისხმება უფროსი, რომელიც ბავშვთან დიდ დროს ატარებს. მნიშვნელოვანია, როგორ ელაპარაკება, რას ელაპარაკება, რამდენად შესაბამისია მისი ენა. ძალიან პატარა ასაკიდან რაც უფრო მეტი კომუნიკაცია გვაქვს ბავშვთან, მით უფრო ადვილად ახერხებს ბავშვი ამ ეტაპების გავლას.

ძალიან მნიშვნელოვანია გაზიარებული ყურადღება. პრაქტიკაში ეს როგორ გამოიყურება? 6 თვის ბავშვი მიჭირავს ხელში. რაღაც მოხდა, ვიღაც შემოვიდა ოთახში. ბავშვს ველაპარაკებოდი, ჩემი ყურადღების ფოკუსი წავიდა იმ მოვლენისკენ და ბავშვის ყურადღების ფოკუსიც წავიდა იმ მოვლენისკენ. შეიკრა სამკუთხედი. ეს სამკუთხედი არის უმნიშვნელოვანესი. ნებისმიერი მომენტი, როდესაც ბავშვი ამოხედავს მშობელს და ეუბნება: „მიყურე, რას ვაკეთებ,“ ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი. ეს ელემენტები ავითარებს ენას და კომუნიკაციას.

თუ ბავშვი 2 წლის ასაკისთვის არაფერს არ ამბობს, ეს უკვე არის ნიშანი, რომ სპეციალისტს მიმართონ. შესაძლებელია, რომ მანამდეც მივაქციოთ ამას ყურადღება. თუ ბავშვი ნაკლებად დაინტერესებულია გარშემო ადამიანებით, ადამიანზე ფოკუსით, ადამიანთან ყურადღების გაზიარებით, ემოციური გაცვლა-გამოცვლით, ეს უკვე შეიძლება იყოს ნიშანი იმისა, ხომ არ დავინტერესდე სპეციალისტის აზრით,“- მოცემულ საკითხზე ნინო ცინცაძემ საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შეიძლება ორი წლის ასაკში ამით თავი დავიმშვიდოთ, რომ მამამ გვიან დაიწყო მეტყველება და მოდი, დავაცადოთ,“- ფსიქიატრი ტატა ბაზღაძე

„შეიძლება ორი წლის ასაკში ამით თავი დავიმშვიდოთ, რომ მამამ გვიან დაიწყო მეტყველება და მოდი, დავაცადოთ,“- ფსიქიატრი ტატა ბაზღაძე

ფსიქიატრმა ტატა ბაზღაძემ ბავშვებში მეტყველების დაგვიანების პრობლემის შესახებ ისაუბრა და ის ძირითადი ნიშნები დაასახელა, რომლის დროსაც მშობელმა აუცილებლად უნდა მიმართოს სპეციალისტს:

„ზოგიერთი მშობელი ორი წლიდან აქცევს ყურადღებას, რომ ბავშვი არ მეტყველებს ასაკობრივად. ზოგი მშობელი სამ წლამდე განგაშს არ ატეხს, იმიტომ, რომ მეზობელმა გვიან დაიწყო ლაპარაკი, მამამისმა გვიან დაიწყო ლაპარაკი. ეს არ არის სწორი დამოკიდებულება. შეიძლება ორი წლის ასაკში ამით თავი დავიმშვიდოთ, რომ მამამ გვიან დაიწყო მეტყველება და მოდი, დავაცადოთ. ორი წლის შემდეგ, განსაკუთრებით უკვე 3 წლის ასაკისთვის ამით თავის დამშვიდება ნამდვილად არ ღირს.

თუ სამი წლის ასაკში ბავშვის მეტყველება არ არის განვითარებული იმ დონეზე, რომ მას არ ესმის მიმართული მეტყველება, ან არ აქვს განვითარებული ფრაზული მეტყველება, წინადადებებს ვერ კრავს, დიალოგს არ აწარმოებს, მაშინ აუცილებლად უნდა მიმართონ სპეციალისტს. თუმცა მშობლებმა სპეციალისტს 2 წლამდეც უნდა მიმართონ, თუ ამჩნევენ, რომ ბავშვს მიმართული მეტყველება არ ესმის ასაკის შესაბამისად, ინსტრუქციას არ ასრულებს ბავშვი.

არის ნორმის გარკვეული კრიტერიუმები. ამ კრიტერიუმების მიხედვით ვაფასებთ მეტყველების განვითარებას ბავშვებში. განვითარების გარკვეული ეტაპისთვის 18-20 თვისთვის ნორმაა, როდესაც ბავშვი საგნებს სხვა სახელს არქმევს, რაც მისთვის მარტივად სათქმელია. ბურთი არის „ბაბა,“ წყალი არის „ტატა.“ ოჯახის წევრებს ეს ენა ესმით, მაგრამ ეს ეტაპი უნდა გადალახოს ბავშვმა და ოჯახის წევრები მას ამ ენაზე აღარ უნდა ელაპარაკონ. მან უნდა დაიწყოს ჩვეულებრივი სიტყვების თქმა, მშობლებმა გაუსწორონ სიტყვა და სწორად უთხრან,“- მოცემულ საკითხზე ტატა ბაზღაძემ ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა ფორმულაზე“

წაიკითხეთ სრულად