Baby Bag

რა ფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება შეუქმნას ბავშვს მშობლების მიერ ყურადღების არასწორად გადანაწილებამ ორი ან მეტი შვილის შემთხვევაში?

რა ფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება შეუქმნას ბავშვს მშობლების მიერ ყურადღების არასწორად გადანაწილებამ ორი ან მეტი შვილის შემთხვევაში?
რა ფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება შეუქმნას ბავშვს მშობლების მიერ ყურადღების არასწორად გადანაწილებამ ორი ან მეტი შვილის შემთხვევაში? ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, მარი ჯოხარიძე.
მარი ჯოხარიძე: ბავშვობა ადამიანის ცხოვრებაში უმნიშვნელოვანესი პერიოდია. ამ დროს უყალიბდება ადამიანს წარმოდგენები, დამოკიდებულებები საკუთარი თავის, გარშემომყოფების, მოვლენების მიმართ. გარემო დიდ ზეგავლენას ახდენს ბავშვის არა მხოლოდ აწმყოზე, არამედ მის მომავალზეც. თუ ისეთ გარემოში იზრდება, სადაც გრძნობს გულგრილობას, თავს უმნიშვნელოდ თვლის, მშობლები ადარებენ დას ან ძმას, უმეტესად რომელიმე ერთი შვილის ინტერესებს ითვალისწინებენ, ხშირად აკრიტიკებენ, არ უთმობენ დროს, რომელშიც მთავარი ხანგრძლივობა კი არა, ხარისხია, მაშინ ადამიანს ბავშვობაშიც და ხშირად, ზრდასრულ ასაკშიც დაბალი თვითშეფასება აქვს, პრობლემები ურთიერთობებში, უჭირს რეალიზება, საკუთარი რესურსების მობილიზება და იტანჯება დეპრესიით.
ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მთავარია, დიდი დრო გაატარონ ბავშვთან და ყველაზე დიდ გამოწვევად სწორედ დროის ხანგრძლივობა მიაჩნიათ. სინამდვილეში, მთავარია, როგორ ვიყენებთ ამ დროს. შეიძლება მთელი დღე ბავშვთან გავატაროთ ფიზიკურად, მაგრამ მასთან არ გვქონდეს კომუნიკაცია, არ ვეთამაშოთ, არ გავუზიაროთ ემოციები და შემოვიფარგლოთ მხოლოდ მოკლე ინსტრუქციებით, შენიშვნებით, ან პირიქით, მხოლოდ ნახევარი საათი გავატაროთ ბავშვთან, მაგრამ ამ დროის განმავლობაში მთელი ჩვენი ყურადღება ეთმობოდეს მას, ვეთამაშოთ, ვესაუბროთ, მოვუსმინოთ, მოვეფეროთ. აქტივობები დამოკიდებულია ბავშვის ასაკსა და განვითარებაზე, მთავარია, პროდუქტიულად ავითვისოთ ბავშვთან გატარებული დრო.
- რას უნდა მიაქციონ ყურადღება მშობლებმა?
- მაგალითად, თუ მშობელს ჰყავს ორი შვილი, 10 წლის და 5 თვის, აქ ხომ ბუნებრივია, დრო თანაბრად ვერ გადანაწილდება, ახალშობილს სჭირდება გამუდმებითი მოვლა და მეთვალყურეობა, მშობლები ასეთ დროს დაღლილები და დაძაბულები არიან, თან ნერვიულობენ, რომ უყურადღებოდ არ დარჩეთ უფროსი შვილი. მშობლებმა ყურადღება უნდა გაამახვილონ იმაზე, თუ რას აკეთებენ მაშინ, როდესაც უფროს შვილთან ერთად არიან. დაინტერესდნენ მისი ფიქრებით, ემოციებით, ესაუბრონ არა მხოლოდ იმაზე, თუ რა აქვს ბავშვს სამეცადინო, არამედ იმაზე, თუ როგორი დღე ჰქონდა, რას გრძნობს, გაუზიარონ საკუთარი ემოციებიც. ხშირად რთულ ქვევას სწორედ მშობლების ყურადღების მისაქცევად ავლენენ ბავშვები. მშობლებს ვურჩევ, რომ თუნდაც 10 წუთი დაუთმონ თითოეულ ბავშვს ინდივიდუალურად ისე, რომ პატარამ იგრძნოს მშობლების ყურადღება მხოლოდ მისკენ არის მიმართული.
- აღზრდის მეთოდებზეც რომ ვისაუბროთ. რას ურჩევდით მშობლებს?
- ბავშვების აღზრდისას, პირველ რიგში, უნდა გავაცნობიეროთ, რომ ყველა ბავშვი არის უნიკალური, განსხვავებული, ამიტომ არ შეიძლება მათი ერთმანეთთან შედარება. ხშირად მსმენია, როცა მშობელი ამბობს: „შენი და ისეთი მშვიდი ბავშვია და შენ ვის დაემსგავსე ასეთი მოუსვენარი?“, ან: „შენი ძმა ისე კარგად სწავლობს მათემატიკას და შენ რა გჭირს?“ მშობელი ასეთი საქციელით არა მხოლოდ ბავშვის თვითშეფასებაზე ახდენს უარყოფით გავლენას, არამედ ბავშვს თავის დას ან ძმას ისე ანახებს, როგორც მის კონკურენტს, რომელსაც უნდა შეეჯიბროს, გაუტოლდეს ან აჯობოს, დაამარცხოს. ხშირად ეს ქმნის კონფლიქტს არა მხოლოდ ბავშვობის ასაკში, არამედ ზრდასრულ ასაკშიც გრძელდება.

მშობლებს ვურჩევ, ხშირად მისცენ შვილებს ერთობლივი დავალებები. მაგალითად, დახმარება სადილის მომზადების დროს, სახლის დალაგების, ტანსაცმლის გარეცხვის, პროდუქტების დახარისხების დროს. მოუსმინონ ბავშვებს, გაითვალისწინონ მათი ინტერესები და შესაძლებლობები და ამის მიხედვით გადაანაწილონ როლები და ფუნქციები.

​​ბავშვებმა უნდა ისწავლონ ერთმანეთის გათვალისწინება, დათმობა, ერთმანეთზე ზრუნვა და სიყვარულის გამოხატვა. უნდა იგრძნონ, რომ ყველა მათგანი არის ოჯახის და შემდეგ უკვე საზოგადოების სრულფასოვანი, სრულუფლებიანი წევრი.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძინე საბავშვო პროდუქტების ნაკრები ექსკლუზიურ ფასად ბმულზე 👉 bit.ly/3iF0YnF

შეიძლება დაინტერესდეთ

ქალებისთვის სტრესის გამომწვევი მთავარი მიზეზი ქმრები არიან - უახლესი კვლევები

ქალებისთვის სტრესის გამომწვევი მთავარი მიზეზი ქმრები არიან - უახლესი კვლევები

ახალმა კვლევამ აჩვენა, რომ ქალბატონების 46 პროცენტი სტრესის გამომწვევ მთავარ ფაქტორად არა შვილებთან, არამედ მეუღლეებთან ურთიერთობას ასახელებს. მათი თქმით, მამაკაცები დიდი ბავშვები არიან, რომლებიც განსაკუთრებულ ზრუნვასა და ყურადღებას საჭიროებენ.

მართალია, მშობლების ყოველდღიური ყოფა საკმაოდ რთულია და შვილებზე ზრუნვა მათ ცხოვრებას მნიშვნელოვნად ცვლის, მაგრამ კვლევებით მტკიცდება, რომ სტრესის გამომწვევი ძირითადი ფაქტორი ორივე სქესის წარმომადგენლისთვის მეუღლესთან ურთიერთობა უფროა, ვიდრე შვილებზე ზრუნვით გამოწვეული დაღლილობა და დაძაბულობა.
7 000 დედის გამოკითხვის შედეგად დადგინდა, რომ ქალბატონების უდიდესი ნაწილი მათი ყოველდღიური სტრესის ხარისხს 10-დან 8.5 ქულას ანიჭებს, რაც საკმაოდ მაღალი მაჩვენებელია. დედების 46 % კი აღნიშნავს, რომ მათი ცხოვრება სტრესული მეუღლეების გამოა და არა ბავშვების, რომლებზე ზრუნვასაც ისინი ძალიან დიდ დროს და ენერგიას ახარჯავენ.

ქალბატონების უმრავლესობა მეორე ნახევარს ზრდასრულ ადამიანად არ განიხილავს და მათი მხარდაჭერის იმედი ნაკლებად აქვს. დედები თვლიან, რომ მეუღლეები მათ ყოველდღიურ ტერორში ამყოფებენ, რადგან გამუდმებით ყურადღებასა და მზრუნველობას საჭიროებენ.

ქალბატონების დიდი ნაწილი მიიჩნევს, რომ დედები და მამები ბავშვებზე ზრუნვისას განსხვავებულად იტვირთებიან. ამ მხრივ მამაკაცებს ნაკლებად სტრესულ გარემოში უხდებათ ცხოვრება, ვიდრე ქალბატონებს. დედებმა უმთავრეს პრობლემად მეუღლეებს შორის ურთიერთთანამშრომლობის ნაკლებობა დაასახელეს. როგორც აღმოჩნდა, წყვილების უდიდეს ნაწილს ბავშვის ერთობლივად აღზრდა უჭირს და ოჯახებში გუნდურობის პრინციპი ნაკლებად მუშაობს.

ქალბატონების უმრავლესობა აღნიშნავს, რომ სახლის მოვლისა და ბავშვზე ზრუნვის ვალდებულებები მთლიანად მათ ეკისრებათ, მამაკაცები კი ამ მხრივ ნაკლებად იტვირთებიან. დედების უდიდესი ნაწილი ყოველდღიურად სტრესულ გარემოში ცხოვრობს, რადგან დატვირთული გრაფიკის გამო დასახული მიზნების მისაღწევად დრო არ ჰყოფნის. ქალბატონების ნეგატიურ განწყობას მეუღლეების მხრიდან მხარდაჭერის ნაკლებობის გაცნობიერება კიდევ უფრო ამძაფრებს. ისინი განიცდიან, როდესაც გრძნობენ, რომ მეორე ნახევრები მათ გვერდით არ არიან და მათ მძიმე შრომას ვერ აფასებენ.

ფსიქოლოგები დედების სტრესულ ცხოვრებას მამაკაცების უპასუხისმგებლობას და გულგრილობას ნაკლებად უკავშირებენ. ისინი მთავარ პრობლემად ოჯახის შექმნით გამოწვეულ ცხოვრებისეულ ცვლილებებს განიხილავენ. ფსიქოლოგები ამტკიცებენ, რომ დაოჯახებული წყვილის ურთიერთობა გაცილებით რთული და სტრესულია, ვიდრე მშობლებსა და შვილებს შორის ურთიერთობები. ორი ადამიანის კავშირი, რომელიც მათგან გარკვეული სახის დათმობებს და ცვლილებებს მოითხოვს, პარტნიორებისთვის სტრესის გამომწვევ ძირითად ფაქტორად ძალიან ხშირად გვევლინება.

მკვლევარებმა მამაკაცების განწყობებისა და მოსაზრებების შესასწავლად 1500 მამა გამოკითხეს, რომელთა უდიდესი ნაწილი მეუღლეების დამოკიდებულებით ასევე უკმაყოფილოა. მამაკაცები აღნიშნავენ, რომ ისინი შვილების აღზრდაში იმაზე მეტ ენერგიას და დროს ხარჯავენ, ვიდრე ქალბატონებს წარმოუდგენიათ. მათი თქმით, მამების შრომა სათანადოდ არ ფასდება. მამაკაცების 2/3 ამტკიცებს, რომ ერთადერთი რაც მათ მეუღლეებისგან სურთ, მათი შრომისა და მონდომების დაფასება და აღიარებაა. 

მომზადებულია​ mirror.co.uk-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 
წაიკითხეთ სრულად