Baby Bag

ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით ადრეულ ასაკში აფერხებს

ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით ადრეულ ასაკში აფერხებს
როგორ უნდა მოვიქცეთ, სანამ ბავშვი ეკრანდამოკიდებული გახდება და რა ზიანს აყენებს მათ გონებრივ განვითარებას ეკრანი? - აღნიშნულ თემებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე ესაუბრა.

- ეკრანდამოკიდებულება ბავშვებში ძალიან დიდი პრობლემაა. რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა?

- ეკრანდამოკიდებული ბავშვები პასიურები არიან, არ იჩენენ ინტერესს სხვა აქტივობების მიმართ. ხშირად ვხდებით პრობლემებს ქცევაშიც, როცა მშობელი ეკრანს მოაშორებს ბავშვს, აწყობენ ტანტრუმს და ასე ცდილობენ გაჯეტების დაბრუნებას, ძირითად შემთხვევაში იღებენ კიდეც მათთვის სასურველ შედეგს.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რა საზღვრები უნდა დაუწესოს ბავშვს?

- საზღვრების დაწესება აუცილებელია, თუმცა ეს საზღვრებიც დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე. 3 წლამდე ასაკის ბავშვები სასურველია, საერთოდ მოვარიდოთ ეკრანს, მაგრამ რადგან დღევანდელ რეალობაში ეს ძალიან რთულად შესასრულებელია, რეკომენდაციაა, რომ ეკრანთან გატარებული დრო არ უნდა აღემატებოდეს ნახევარ საათს. ადრეულ ასაკში ამას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს. დრო შეიძლება გადანაწილებული გვქონდეს, მაგალითად, თუ ექვსი წლის ბავშვს ვაძლევთ უფლებას, რომ დღის განმავლობაში ერთი საათი გაატაროს ეკრანთან, შეიძლება ეს ერთი საათი, ორ ან სამ ნაწილად გავყოთ. აუცილებლად უნდა აკონტროლოს მშობელმა, რას უყურებს ბავშვი, რა ინფორმაციას მიიღებს, რას აითვისებს. ბევრი სასარგებლო რამეც შეიძლება ისწავლოს ბავშვმა ეკრანიდან თუ საზღვრებს დავუწესებთ და ყურადღებით შევურჩევთ, რას უყუროს.

- როგორ ავარიდოთ ბავშვი ეკრანდამოკიდებულებას, რომ არც მისი ფსიქიკა დააზიანოს და თან პრობლემაც აღმოიფხვრას? (ფაქტია, რომ გაჯეტების სრულად აკრძალვა დღევანდელ რეალობაში არ გამოდის)

- ბავშვს უნდა შევთავაზოთ რაც შეიძლება მეტი საინტერესო, გასართობი აქტივობა და წავახალისოთ მისი ინტერესები. პატარა ჩართული უნდა იყოს ოჯახის საქმიანობაში, რუტინაში და მისი მოქმედებები აუცილებლად უნდა იყოს წახალისებული.

- რამდენად აფერხებს ბავშვის გონებრივ განვითარებას ეკრანზე მიჯაჭვულობა?

- ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით აფეხებს ადრეულ ასაკში. ბავშვი ვითარდება მაშინ, როცა იკვლევს გარემოს, იღებს ახალ გამოცდილებებს, აკვირდება და შეისწავლის საგნებს, მაგალითად, შეხებით, ყნოსვით. ეკრანთან კი ამის შესაძლებლობა არ აქვს. გაჯეტებთან დიდი დროის გატარება განსაკუთრებით უშლის ხელს სოციალური უნარების განვითარებას.

- უკვე ეკრანდამოკიდებულ ბავშვთან რა რაციონალური ნაბიჯები უნდა გადადგას მშობელმა, უნდა მიმართოს თუ არა სპეციალისტს და თავად რისი გაკეთება შეუძლია?

- მშობელმა უნდა დააწესოს საზღვრები, მოიფიქროს, დაგეგმოს, რა აქტივობებით დაკავდება ბავშვი დღის განმავლობაში. აქტივობები უნდა იყოს ბავშვის ინტერესებს და შესაძლებლობს მორგებული. ეკრანი გამოიყენოს, როგორც ჯილდო. ბავშვი ჯერ დაკავდეს მშობლის მიერ შეთავაზებული აქტივობით და შემდეგ მიიღოს გაჯეტი განსაზღვრული დროით. მაგალითად, „ჯერ დავხატოთ და შემდეგ მიიღებ ტელეფონს 10 წუთით“. რთულია ერთი რეკომენდაცია მოარგო ყველა შემთხვევას, ყველაფერი დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე, ოჯახის ცხოვრების წესზე. თუ მშობელი ხვდება, რომ დამოუკიდებლად ვერ უმკლავდება და უჭირს ბავშვის ქცევის მართვა, უნდა მიმართოს სპეციალისტს, ასე მიიღებს არა ზოგად, არამედ კონკრეტულ შემთხვევაზე მორგებულ რეკომენდაციებს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ორი წლის ბავშვი უნდა ცდილობდეს ორი სიტყვის გადაბმას და ორსიტყვიანი წინადადებების გამოყენებას,“ - მარიამ ხვადაგიანი

„ორი წლის ბავშვი უნდა ცდილობდეს ორი სიტყვის გადაბმას და ორსიტყვიანი წინადადებების გამოყენებას,“ - მარიამ ხვადაგიანი

​​ნეიროფსიქოლოგმა მარიამ ხვადაგიანმა ბავშვებში მეტყველების განვითარების შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ წლამდე ასაკის ბავშვს გარკვეული სიტყვების მნიშვნელობა უკვე ესმის:

„ერთ წლამდე ბავშვს უკვე ესმის: „დედა.“ წლამდე ასაკის ბავშვს რომ ეკითხები: სად არის დედა? ის უყურებს დედას. შეიძლება ვერ ამბობდეს, მაგრამ დედას უყურებს. ბავშვს მისთვის მნიშვნელოვანი საგნების შესახებ ინფორმაციაზე უკვე წვდომა აქვს და მას მნიშვნელობას აძლევს. ერთი წლის ბავშვს უნდა ჰქონდეს გარკვეული სიტყვები, თუმცა ეს არის ძალიან ინდივიდუალური.“

მარიამ ხვადაგიანის თქმით, ბავშვს ზოგჯერ უჭირს ბგერების წარმოთქმა და მასთან ენისა და მეტყველების თერაპევტის მუშაობაა საჭირო:

​რაც შეეხება უშუალოდ მეტყველებას, ეს ის შემთხვევაა, როდესაც ბგერებს ვერ ამბობს ბავშვი, შესაძლოა, უჭირდეს არტიკულაცია. ამ შემთხვევაში ბავშვთან მუშაობენ ენისა და მეტყველების თერაპევტები. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვმა გაიგოს მიმართული ენა. ხშირად მშობელს აწუხებს, რომ ბავშვი ვერ საუბრობს ორი წლის ასაკში. თუ ვეკითხებით: შეუძლია ბავშვს ინსტრუქციის შესრულება? აღმოჩნდება, რომ არ შეუძლია, იმიტომ, რომ ვერ იგებს შინაარს. განსაკუთრებით ორი წელი არის ძალიან მტკივნეული, როდესაც ვამბობთ, რომ ორი წლის ბავშვი უნდა ცდილობდეს ორი სიტყვის გადაბმას და ორსიტყვიანი წინადადებების გამოყენებას, მშობლები ხშირად ღელავენ, რომ მათი შვილი ამას არ ცდილობს. პირველ რიგში, ვაკვირდებით, რამდენად ესმის ბავშვს მიმართული მეტყველება, რამდენად ასრულებს ინსტრუქციებს, სახლში არსებული საგნების მნიშვნელობა რამდენად ესმის.“

​ორი წლის ბავშვი, თუ იგებს ნათქვამის შინაარსს და ინსტრუქციებს ასრულებს, მაგრამ ვერ საუბრობს, 2-3 თვე შეგვიძლია დაველოდოთ. თუ წარმოთქმის პრობლემაა, არის მარტივი სავარჯიშოები. ერთ-ერთი ვარჯიში არის სულის შებერვა, სანთლის ჩაქრობა. ვითომ მაიმუნები ვართ, დავიჭყანოთ მაიმუნებივით, ხან ტუჩები შევკრათ, ძალიან გავიღიმოთ. ზოგჯერ არის, რომ მშობელმაც გვიან დაიწყო საუბარი და ამიტომ ელოდებიან. ეს პირიქით ნიშანია, რომ მშობელს პრობლემა ჰქონდა და გენეტიკურად საფრთხე არსებობს, რის გამოც, ვცდილობთ ჩარევას,” - აღნიშნულ საკითხზე მარიამ ხვადაგიანმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ -ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად