Baby Bag

​როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში?

​როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში?

როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს კლინიკური ფსიქოლოგი თათია მჟავია ესაუბრა.

- რა როლი აქვს ადრეული ასაკის ბავშვის განვითარებისთვის წიგნების სწორად შერჩევას?

ადრეულ ასაკში წიგნის საშუალებით მიღებული ინფორმაცია პატარებს ეხმარება სამყაროს, ახალი საგნებისა და მოვლენების შემეცნებაში. პატარებისთვის სწორად შერჩეული წიგნი ხელს უწყობს ბავშვის მეტყველების, მხედველობის, კომუნიკაციის და სოციალურ-ემოციური უნარების განვითარებას.

წიგნის შერჩევისას მშობელმა უნდა გაითვალისწინოს ბავშვის ასაკი და ინტერესები. ადრეულ ასაკში მნიშვნელოვანია წიგნი იყოს დასურათებული, მკვეთრი ფერებითა და ფორმებით, ნახატები უნდა იყოს დიდი ზომის დამარტივად აღსაქმელი. ამ ტიპის წიგნები ძირითადად მეტყველებისა და მხედველობის უნარების განვითარებას უწყობს ხელს.

- როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის, ადრეულ ასაკში?

წიგნების შეძენისას გირჩევთ გაითვალისწინოთ რამდენიმე ფაქტორი:

  • ადრეული ასაკის ბავშვებს (0-დან2 წლამდე) მოსწონთ ხმოვანი, ფერადი, დიდი ფორმისა და ზომის ნახატებით დასურათებული წიგნები. ასეთი სახის წიგნები პატარების მხედველობის, მეტყველებისა და კოგნიტური უნარების განვითარებას უწყობს ხელს.
  • ბაღისა და წინასასკოლო ასაკის ბავშვებისთვის გირჩევთ შეიძინოთ ისეთი წიგნები, რომლებშიც გადმოცემულია სათავგადასავლო ისტორიები და ზღაპრები, ბავშვებისთვის გასაგები, მარტივი ენით. ასეთ წიგნებში ბავშვებისთვის ნაცნობი სიუჟეტები გადმოცემულია საინტერესოდ, რაც პატარას წარმოსახვითი და შემეცნებითი უნარების განვითარებაში ეხმარება.
  • რაც შეეხება დაწყებითი სკოლის ასაკის ბავშვების ლიტერატურას, შეეცადეთ შეარჩიოთ მარტივი სიტყვებით დაწერილი, მცირე ზომის მოთხრობები და ზღაპრები. ამ ასაკში ბავშვები დამოუკიდებლად ცდილობენ წაკითხვას, ამიტომ კითხვის პროცესი ბავშვისთვის სასიამოვნო უნდა იყოს. ასევე, გირჩევთ გაითვალისწინოთ თქვენი შვილის ინტერესები და წიგნების ჟანრიც შესაბამისად შეარჩიოთ.

- ბოლოს, რას ურჩევდით მშობლებს?

18-30 თვის ასაკში, პატარებს უყვართ მარტივი ისტორიები და ზღაპრები მიზეზ-შედეგობრივი კავშირებით. გირჩევთ პატარებს წაუკითხოთ ისეთი წიგნები, რომლებშიც მთავარი გმირი ცდილობს პრობლემის გადაჭრას, წინადადებები და სიტყვები უნდა იყოს ბავშვისთვის გასაგები და ნაცნობი. რაც შეეხება ზღაპრებსა და საბავშვო ლიტერატურას, აქ დიდი მნიშვნელობა ენიჭება პირველ წიგნსა და ემოციას, რომელიც ბავშვებს კითხვისას ან თხრობისას ეუფლებათ. ამიტომ, გირჩევთ, წიგნი თქვენს შვილებთან ერთად შეარჩიოთ. ყურადღებით შეარჩიეთ წიგნის მოცულობა, ილუსტრაციები და რაც მთავარია, შინაარსი. წიგნის სიუჟეტი უნდა შეესაბამებოდეს თქვენი შვილის ინტერესებს.

წიგნთან გატარებული დრო ბავშვისთვის უნდა აღიქმებოდეს, როგორც სასიამოვნო პროცესი, ამის საუკეთესო საშუალება კი შვილისთვის პირადი მაგალითის მიცემაა. იკითხეთ თქვენი შვილის თანდასწრებით, გამოხატეთ ემოციები. ჩართეთ წიგნის კითხვა დღის რუტინაში. მგზავრობისას ან ძილის წინ გამოყავით წიგნისთვის დრო. დღეში სულ რაღაც 15-30 წუთი, სრულიად საკმარისია ბავშვისთვის კითხვის ინტერესის გასაღვივებლად.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 


შეიძლება დაინტერესდეთ

„არცერთ ბავშვს არ უნდა სწავლის პროცესი. ყველას ურჩევნია წიგნი დახუროს და ინფორმაცია თავისით შევიდეს თავში,“ - მედეა ზირაქაშვილი

„არცერთ ბავშვს არ უნდა სწავლის პროცესი. ყველას ურჩევნია წიგნი დახუროს და ინფორმაცია თავისით შევიდეს თავში,“ - მედეა ზირაქაშვილი

ბავშვთა ნევროლოგმა მედეა ზირაქაშვილმა ბავშვის იმპულსური ქცევის დროს მასთან ურთიერთობის სტრატეგიებზე ისაუბრა. მისი თქმით, როდესაც ბავშვი ტირის, მას დახმარება სჭირდება:

„ბავშვი არ ტირის ტყუილად. ბავშვი ტირის იმიტომ, რომ მას სჭირდება შველა, მას სჭირდება დახმარება. ის სტერეოტიპი, რომ ბიჭმა არ უნდა იტიროს, არის მშობლის მხრიდან ერთგვარი ძალადობა. თუ ვტირი, ე.ი. მჭირდება დახმარება. ვტირი, მომეხმარე, დამამშვიდე, გამამხნევე. ერთად მივაღწიოთ შედეგს. რაც შეეხება იმპულსურობას, იმპულსურობას სჭირდება მართვა. ​არცერთ ბავშვს არ უნდა სწავლის პროცესი. ყველას ურჩევნია წიგნი დახუროს, ბალიშის ქვეშ ამოიდოს და ინფორმაცია თავისით შევიდეს თავში.“

მედეა ზირაქაშვილმა აღნიშნა, რომ დასწავლის უნარი ბავშვმა აუცილებლად უნდა გამოიმუშაოს:

​დასწავლა და მეცადინეობის პროცესი არის უნარი, რომელიც ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვმა გამოიმუშაოს, ისევე, როგორც ვიმუშავებთ ტუალეტის ჩვევას, ისევე, როგორც ვიმუშავებთ საკვების მიღების უნარს და ა.შ. როდესაც იმპულსურია ბავშვი, იქ შეიძლება პარალელურად იყოს ყურადღების დეფიციტიც. კი, მშობელი ამბობს, რომ რაღაცები ადვილად გამოსდის, მაგრამ გააჩნია საგანს. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. არსებობს დასწავლის სპეციფიკური სირთულეები. შეიძლება მათემატიკა არაჩვეულებრივად გამოსდიოდეს ბავშვს, მაგრამ კითხვაში, გაგებაში ჰქონდეს პრობლემა.“

მედეა ზირაქაშვილის თქმით, მეცადინეობის პროცესში ბავშვის წასახალისებლად ძალიან კარგად მუშაობს ე.წ. საათის პრინციპი:

„ძალიან ხშირად მშობელს ვთავაზობთ საათის პრინციპს. ​ვთქვათ, არის მასალა, რომელიც მოიცავს ერთ ფურცელს, ეს ერთი ფურცელი შედგება 10 აბზაცისგან. ვთქვათ, რომ 10 წუთში ბავშვმა უნდა იმეცადინოს ორი აბზაცი. მივცეთ ბავშვს 5 წუთი იმისთვის, რომ გაირბინოს-გამოირბინოს. მან უნდა იცოდეს, რომ გავა თუ არა 10 წუთი, უნდა დაჯდეს მაგიდასთან და გააგრძელოს მეცადინეობის პროცესი.“

„როგორც ყველა უნარს სჭირდება ჩამოყალიბება და გამომუშავება, ასევე სჭირდება დასწავლის უნარს ჩამოყალიბება, რაშიც მშობელმა ძალიან დიდი როლი უნდა შეასრულოს.​ სამი წლის ასაკში ერთმნიშვნელოვნად მშობელი ბავშვს არ უნდა ეჯდეს. თუ პირველ კლასში ეს ძალიან აუცილებელია, მეორე კლასში ოთახის ირგვლივ უნდა იყოს მშობელი და ოთახში უნდა იტრიალოს, მესამე კლასში მშობელი სახლში უნდა იყოს და პერიოდულად უნდა აკონტროლებდეს ბავშვს. საუბარი იმაზე, რომ თავისით წავიდეს და იმეცადინოს, მესამე კლასელ ბავშვს რაღაც უნარები ჩამოყალიბებული აქვს, მაგრამ გაკონტროლება, მონიტორინგი და დახმარება მაინც სჭირდება,“ - აღნიშნულ საკითხზე მედეა ზირაქაშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად