Baby Bag

10 მნიშვნელოვანი გაკვეთილი, რომელიც ყველა დედამ უნდა ასწავლოს თავის ვაჟს

10 მნიშვნელოვანი გაკვეთილი, რომელიც ყველა დედამ უნდა ასწავლოს თავის ვაჟს
დედასა და ვაჟს შორის ურთიერთობა განსაკუთრებულია. ყოველთვის არსებობს ისეთი თემა, რომელსაც ბიჭები ვერც მამასა და ვერც მეგობრებს ვერ უზიარებენ და მას მხოლოდ დედას ანდობენ. დედები ყველაზე მეტად უგებენ მათ და რაც მთავარია, ყოველთვის აქვთ დრო მოსასმენად და რჩევების მისაცემად.

ჩაცმის სტილი ყოველთვის ტოვებს შთაბეჭდილებას

ადამიანს უნდა შეეძლოს ჩაცმის სტილის სწორად არჩევა. თავდაპირველად დედები ეხმარებიან ვაჟებს ამ საკითხის მოგვარებაში. სწორედ მათ უნდა ასწავლონ თუ როდის უნდა მოირგონ ფორმალური და როდის თავისუფალი სტილი. ეს ბალანსი ბევრს მეტყველებს ადამიანზე და ქმნის პირველ შთაბეჭდილებას. მაგალითად, თქვენი შვილი თუ ოფიციალურ გასაუბრებაზე ან კერძო შეხვედრაზე პირველად მიდის, ბუნებრივია, მოშვებული ტანსაცმელი არ უნდა ურჩიოთ.

არ უნდა გააკეთოს არაფერი, რაც თავს არაკომფორტულად აგრძნობინებს

სამწუხაროდ, ხშირად ადამიანები თავს ვალდებულად თვლიან შეასრულონ დავალებები, რომლებსაც უსიამოვნება მოაქვთ მათთვის. ისინი ცდილობენ მოერგონ მათთვის არასასურველ სიტუაციებს, მხოლოდ იმიტომ, რომ გამოჩნდნენ ისეთები, როგორიც რეალურად არ არიან.

დედებმა უნდა ასწავლონ შვილებს , რომ არ გააკეთონ არაფერი ,რაც მათ მორალს ეწინააღმდეგება. მაშინაც კი არ უნდა უღალატონ პრინციპებს, როდესაც სამსახურში უფროსი მათზე ზეწოლას ახდენს რაიმე ივენთზე დასწრების მოთხოვნით.

უნდა ემეგობრონ ნამდვილად სანდო ადამიანებს

დედები ხშირად უნდა ესაუბრებოდნენ შვილებს ნამდვილ მეგობრობაზე. უნდა უხსნიდნენ, რომ მეგობრის შეძენა ისეთი მარტივი აღარ იქნება, როგორც ბავშვობაში იყო. წლების მატებასთან ერთად ეს რთულდება, რადგან ბავშვობისგან განსხვავებით, ზრდასრულობისას მიყენებული წყენა ადვილად არ იკურნება. სწორედ ამიტომ დიდი ყურადღებით უნდა შეარჩიონ მეგობრები და გამოიჩინონ სიფრთხილე ადამიანებთან ურთიერთობისას.

უნდა გამოავლინონ შესაძლებლობების მაქსიმუმი

ბევრი ცდისა და მონდომების მიუხედავად ხშირად ცხოვრება უსამართლოა. მსგავს გამოცდილებას ადრე თუ გვიან თქვენი ვაჟიც მიიღებს და სწორედ ამ მომენტში თქვენი ჩართულობა გადამწყვეტია. თქვენ არ უნდა მისცეთ შვილს მოდუნების უფლება, უნდა შეძლოთ მისი მოტივირება, რადგან ერთი წარუმატებელი ცდა არ ნიშნავს დამარცხებას. უნდა ასწავლოთ : მაშინაც კი, თუ მიზნისკენ მიმავალ გზაზე დაეცემა, არ უნდა დაივიწყოს, რომ ძალიან ეცადა და ეს გამარჯვებაზე არანაკლებ საამაყოა.

რჩევის მიღება სავსებით ნორმალურია

ბევრი ადამიანი ფიქრობს, რომ ყველაფერი იცის და კითხვის დასმა ან დახმარების თხოვნა სისუსტეა, რაც სიმართლისგან შორსაა. დედამ უნდა ასწავლოს ვაჟს, რომ როდესაც დამხარება სჭირდება, აუცილებლად ითხოვოს. ეს იწყება სკოლაში ამოცანის ვერამოხსნიდან და გრძელდება ცხოვრების გზაჯვარედინებამდე , სადაც ზრდასრულებსაც კი უჭირთ სწორი მიმართულებისკენ გეზის აღება.

უნდა იბრძოლონ ოცნებებისთვის

ერთ-ერთი საუკეთესო რჩევა, რომლის მიცემაც დედას შეუძლია ოცნებებისთვის თავგამოდებით ბრძოლაა. მნიშვნელობა არ აქვს რა არის მისი ოცნება: საზღვარგარეთ მოგზაურობა თუ წარმატებული კარიერა. თიოთოეულ მიზანს ბრძოლა სჭირდება და დამარცხება არაფერს ნიშნავს, რადგან ვინც არ მარცხდება ის არასდროს აკეთებს რაიმე ახალს.

ასევე, ოცნება უბიძგებს თქვენს შვილს მუდმივი მოქმედებისკენ, მუდმივი მცდელოებისკენ, რაც ადრე თუ გვიან აუცილებლად გამოიღებს შედეგს.

არ უნდა შეიცვალონ სხვების სტანდარტების დასაკმაყოფილებლად

სამყაროში მილიონობით ადამიანი ცხოვრობს. მათი აზრები და შეხედულებები განსახვავებულია. ხალხს მოსწონს განსხვავებული მუსიკა, ფილმები, მათ აქვთ განსხვავებული ცხოვრების სტილი და არაერთგვაროვანი მიზნები. უნდა აუხსნათ შვილებს, რომ ჩვენ ყველანი ერთმანეთისგან დამოუკიდებელი ინდივიდები ვართ და ცხოვრებაში აუცილებლად შევხვდებით ადამიანებს, რომელთაც არ მოეწონებათ ჩვენი გარეგნობა ან ქცევა. ადამიანი წარმოადგენს მხოლოდ საკუთარ თავს და უნდა იყოს ისეთი, როგორიც არის.

არაფერია ცუდი ემოციურობაში

არსებობს ფართოდ გავრცელებული, საშინელი სტერეოტიპი, რომელიც ყოვლად უსაფუძვლოა: კაცებმა არ უნდა იტირონ, რადგან ეს „არავაჟკაცურია“. ეს სტერეოტიპი თრგუნავს ძალიან ბევრ ბავშვს და ხელს უშლის ემოციების გამოხატვაში. სწორედ ამიტომ, დედებმა უნდა გაამხნევონ შვილები და უთხრან, რომ რასაც არ უნდა გრძნობდნენ ღიად გამოავლინონ, რადგან ეს ნორმალურია.

დიახ, ბიჭებმაც უნდა იტირონ თუ თავს ცუდად გრძნობენ,ემოციურ ფილმს უყურებენ ან ეშინიათ. არავინ უნდა ვაიძულოთ დამალოს ნამდვილი გრძნობები და უნდა გავათვიცნობიეროთ, რომ ნებისმიერი ემოცია, მათ შორის ტირილიც უფრო ადამიანურს გვხდის!

ოჯახი მნიშვნელოვანია

არ აქვს მნიშვნელობა რამდენად ახლოს ცხოვრობთ ოჯახთან, გიწევთ თუ არა მისი დატოვება ხანგრძლივი მოგზაურობის დროს. ბევრი თინეიჯერი ტოვებს მშობლების სახლს და მარტო მიდის სამოგზაუროდ. მიუხედავად ამისა, არ უნდა შეწყდეს კონტაქტი, ხშირი და ღრმა საუბრები ოჯახის წევრებს შორის, რადგან რჩევები ცხოვრების ნებისმიერ ეტაპზე ფასეულია ისეთი მნიშვნელოვანი ადამიანისგან, როგორიც ოჯახის წევრია.

ისინი პატივისცემით უნდა მოეპყრონ ქალებს

დედბმა ვაჟებს ჯერ კიდევ პატარა ასაკიდან უნდა ჩაუნერგონ, რომ ქალის პატივისცემა მამაკაცის მთავარი ღირსებაა. მათ უნდა იცოდნენ, რომ ქალებსა და კაცებს თანაბარი უფლებები აქვთ. ეს იმას ნიშნავს, რომ ვაჟები არ უნდა თვლიდნენ თავს უპირატესად და არ უნდა მიაჩნდეთ, რომ ქალები ნაკლებად მნიშვნელოვნები ან ნაკლებად ძლიერები არიან.

მნიშვნელოვანია შვილებს ასწავლოთ, რომ ქალებს არ აღიქვამდნენ საგნებად, რომ ქალები დაიბადნენ დედამიწაზე, რათა იცხოვრონ მამაკაცების გვერდით და არა იმიტომ, რომ დაემონონ მათ.

მომზადებულია moms.com-ის მიხედვით.

ავტორი: მარიამ კვეტენაძე

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,აივ-ინფიცირებული ვარ, მყავს სამი სრულიად ჯანმრთელი შვილი და ახლა მეოთხე ბავშვს ველოდები'' - 37 წლის თამუნა გახოკიძე

,,აივ-ინფიცირებული ვარ, მყავს სამი სრულიად ჯანმრთელი შვილი და ახლა მეოთხე ბავშვს ველოდები'' - 37 წლის თამუნა გახოკიძე

37 წლის თამუნა გახოკიძე ერთადერთი ქალია საქართველოდან, რომელიც ღიად აივ-ინფიცირებულია. წაიკითხეთ მისი ისტორია, რომელსაც თავად ჰყვე​ბა:

„მე ვარ ერთადერთი ქალი საქართველოში, რომელიც ღიად აივ-ინფიცირებული ვარ. 12 წელია ამ დიაგნოზთან ერთად ვცხოვრობ. მყავს სამი სრულიად ჯანმრთელი შვილი და ახლა მეოთხე ბავშვს ველოდები. ჩემი ოცნება იყო ყოველთვის, მყოლოდა ბევრი შვილი და ბედნიერი ვარ, რომ ეს ოცნება ავიხდინე.

2008 წლის დეკემბერში, სასჯელაღსრულების დაწესებულებაში, დაკავებიდან მეოთხე წელს გავიგე, რომ აივ-ვირუსით ვიყავი ინფიცირებული.

მანამდე, 2001 წელს, როცა პირველ შვილზე ვიყავი ორსულად, ჩამიტარდა ორსულთათვის სავალდებულო აივ-ტესტი და პასუხი უარყოფითი იყო. დაკავების შემდეგ, ყოველ წელს მიტარდებოდა ტესტირება არა მარტო აივ-ვირუსზე, არამედ B და C ჰეპატიტზე და ყოველ ჯერზე უარყოფითი პასუხი მოდიოდა. მხოლოდ 2008 წლის ნოემბერში გაკეთებულმა ტესტმა დაადასტურა, რომ ვირუსით ინფიცირებული ვიყავი. ამ დიაგნოზისთვის სულ ორი სარისკო ქცევა მქონდა ციხეში: ერთი, როცა ბრმა ნაწლავის ოპერაცია გამიკეთეს და "არამიანცის" კლინიკაში გადამიყვანეს და მეორე, როცა გართულებული კბილის ამოსაღებად ქირურგიული ჩარევა დამჭირდა და ციხის „ერბეში“ წამიყვანეს. მაინც მგონია, რომ სწორედ აქ დავინფიცირდი. ჩემს მიყვანამდე, სტომატოლოგს ეჯდა პაციენტი - პატიმარი კაცი, რომელიც ჩემი შემოსვლისთანავე საჩქაროდ გაიყვანეს, რადგან არ შეიძლებოდა ქალი და კაცი პატიმრების ერთ სივრცეში მოხვედრა. ალბათ, იქ მოხდა შეცდომა, შესაძლოა, იარაღები აერია ექიმს. ამ ამბიდან 1 წლის თავზე გავიგე ჩემი დიაგნოზი.

იმ დროს 25 წლის ვიყავი.

„თუ მკურნალობას დაიწყებ და თავს კარგად მიხედავ, 10 წელი იცოცხლებ“. „ბავშვების გაჩენა დაივიწყე, ისინიც შენნაირად დაინფიცირებული გაჩნდებიან“ . „ისინი მხოლოდ 3 წელი იცოცხლებენ“. ამ მითებით მაცხოვრეს ექიმებმა საპატიმროში. მთელი დღეები ეს „დარჩენილი 10 წელი“ მიტრიალებდა თავში. კადრებივით გადიოდა წარსული, თუ რა ვიცხოვრე და მომავალი, თუ რა დამრჩა, რას მოვასწრებ. რადგან დამარწმუნეს, რომ შვილის გაჩენას ვეღარასდროს შევძლებდი, ვფიქრობდი, როცა საპატიმროს დავტოვებდი, ბავშვს ვიშვილებდი. მაგრამ ჩემი ბიოგრაფიით ამას ვერასდროს შევძლებდი და ეს ოცნებაც დავივიწყე. დაღამების მეშინოდა, მინდოდა, დიდი ხანი ვყოფილიყავი მღვიძარე. გათენებისაც მეშინოდა იმიტომ, რომ ვფიქრობდი, ეგებ მეორედ აღარ დაღამებულიყო ჩემთვის. ასე ვიჯექი გისოსებიან ფანჯარასთან და ვუყურებდი, როგორ თენდებოდა. მინდოდა, კიდევ ბევრჯერ მომესწრო გათენების ნახვა. ფსიქოტროპული წამლები დამინიშნეს, რომ არ შევრყეულიყავი, მაგრამ ვგრძნობდი, რომ ეს მედიკამენტები უფრო მეტად დამოკიდებულს მხდიდა. ამიტომ, გადავწყვიტე, ჩემი თავი რამენაირად ხელში ამეყვანა და გავძლიერებულიყავი. ამისთვის 3 თვე დამჭირდა.

გადავწყვიტე, ჩემი დიაგნოზი იმ ქალებისთვის გამენდო, ვისთანაც შეხება მქონდა. შემეძლო საკუთარი კონფიდენციალობა დამეცვა, მაგრამ არ მინდოდა, მათი ჯანმრთელობა დამეყენებინა რისკის ქვეშ. ვუთხარი, რომ არ მეწყინებოდა, თუ მომერიდებოდნენ. ზუსტად ნახევარ საათში მთელმა დაწესებულებამ იცოდა ჩემი დიაგნოზის შესახებ. უფრო მეტად ადმინისტრაციისგან იგრძნობოდა არაკეთილგანწყობა. ესეც სტიგმის ბრალია. ადამიანები დღემდე ტოლობის ნიშანს სვამენ შიდსის დიაგნოზსა და ე.წ. გარყვნილი ქმედებისგან მიღებულ სასჯელს შორის. არაერთხელ უთქვამთ დამცინავად, წასულიყავი აფთიაქში და დაგეცვა თავიო. არადა, ზუსტად მათ სასჯელაღსრულების დაწესებულებაში დავინფიცირდი მათივე თანამშრომლის დაუდევრობით, რისგანაც არავინაა დაცული. თუმცა იყვნენ ისეთი თანამშრომლებიც, ვისაც გულთან ახლოს მიჰქონდა ჩემი მდგომარეობა და მამხნევებდნენ. თითქმის ბავშვი ვიყავი, იქ რომ მივედი.

21 წლის დამიჭირეს.

არ ვიცი, რა გითხრათ. ალბათ, სამართლიანი იყო პასუხი მეგო იმისთვის, უფლისგან ნაჩუქარი სიცოცხლე ვიღაცას რომ წავართვი. მე, როგორც ადამიანს, არ მქონდა ამის უფლება. მეორეს მხრივ, რომ არა ის რაღაც „შამფურისმაგვარი რკინა“, როგორც განაჩენშია მოხსენებული, რომელიც იქვე ეგდო, დღეს მე არ ვიქნებოდი ცოცხალი. თავი დავიცავი იმ ადამიანისგან, რომელიც წლების განმავლობაში სისტემატურად ძალადობდა ჩემზე. ათგზის ტვინის შერყევა, ხერხემლის დაზიანება, ყბის მოტეხილობა, სისხლჩაქცევები - ეს იმ დაზიანებების ჩამონათვალია, რომელიც ამ ძალადობის შედეგად მქონდა. ძალადობისგან თავს ვერ ვიცავდი, რადგან არანაირი საკანონმდებლო მექანიზმი არ არსებობდა იმ დროისთვის და მეც ვითმენდი ამ ყველაფერს, რომ ცოცხალი მაინც დავრჩენილიყავი.

განზრახ მკვლელობის მუხლით გამასამართლეს. მე ჩემი ქმარი მოვკალი. 6 წელი მომისაჯეს. წელიწადნახევარი მობილურის პოვნისთვის დამიმატეს. კიდევ წელიწადნახევარი, 2009 წლის ე.წ. "ციხის ბუნტში" მონაწილეობისთვის.

ჩემი ოჯახის, მშობლების და ძმების მხარდაჭერა მაძლებინებდა ციხეში. ერთადერთი, რაც მიჭირდა, ის იყო, რომ არ მქონდა საშუალება, შვილი მენახა. შუშის მიღმა კი შვილის მოფერება ძალიან რთულია. იმ დროს ბებია-ბაბუაც ცოცხალი მყავდა. ბაბუა პენსიის ნახევარს მირიცხავდა, რომ ციხეში არაფერი მომკლებოდა. თუმცა ჩემი გამოსვლისთვის არცერთი დამხვდა ცოცხალი.

ძალიან გამიჭირდა ოჯახისათვის ჩემი დიაგნოზის შესახებ თქმა. ძალიან დაბალი იყო მათი ცნობიერება, მათაც მითების სჯეროდათ, რომ თითქოს ეს დიაგნოზი მხოლოდ ნარკომომხმარებლებს და სექს-მუშაკებს ჰქონდათ. ვიცოდი, გაუჭირდებოდათ აღქმა. ერთ დღეს, ციხის ადმინისტრაციას შიდსის შესახებ ბროშურები გამოვართვი და მამას ვთხოვე ერთ-ერთ პაემანზე, სახლში მისვლისას წაეკითხა. საღამოს დავურეკე და მოვიკითხე. წაკითხვით კი წაეკითხა, მაგრამ მაინც ვერ გაიგო, ამით რისი თქმა მსურდა. პირდაპირ ვუთხარი, რომ აივ-ინფიცირებული მე თავად ვიყავი. გაშეშდა, ვეღარ ლაპარაკობდა. დედას უფრო მძაფრი რეაქცია ჰქონდა. პაემანზე ისე ტიროდა, საკუთარ პანაშვიდზე მეგონა თავი. ასეთ დროს ხომ თითოეული ადამიანის რეაქცია განადგურებს. საბოლოოდ, შეეგუვნენ ჩემს დიაგნოზს და მიხვდნენ, რომ ეს არ არის სასიკვდილო განაჩენი.

ციხიდან 2012 წლის 10 ნოემბერს გამოვედი. გამოვედი ორმაგი სტიგმით - ვიყავი ნასამართლევი და აივ-ინფიცირებული. ფაქტობრივად, მეორე დღესვე დავიწყე მკურნალობა. მაშინდელი პროტოკოლით, მკურნალობას მხოლოდ ის პაციენტები ექვემდებარებოდნენ, რომლებსაც იმუნიტეტი 250-ზე დაბალი ჰქონდათ, ამიტომ ციხეში მკურნალობის რეკომენდაცია არავის მოუცია. ახლანდელი პროტოკოლით, მკურნალობას ექვემდებარება ყველა, ვისაც კი ეს დიაგნოზი დაუდასტურდება, რომ არ მოხდეს გართულება და აივ-ინფექციის უფრო მძიმე სტადიაში, შიდსში გადასვლა. მკურნალობის დასაწყისში მქონდა ინფორმაცია გვერდითი მოვლენების შესახებ, მაგრამ ეს ვერ გახდებოდა მკურნალობაზე უარის თქმის მიზეზი. მე მინდოდა სიცოცხლე და მინდოდა სიცოცხლე კიდევ სხვებისთვის მეჩუქებინა. ხანგრძლივი მკურნალობის შედეგად, ჩემი ვირუსი სუპრესირდა, ანუ განულდა, იმუნიტეტის დონემ აიწია. ამის შემდეგ კიდევ 2 შვილი გავაჩინე, ორივე ჯანმრთელი. ახლა მეოთხეს ველოდები.
ყოველი მაისის ბოლო კვირა შიდსით გარდაცვალებულთა ხსენების დღეა. ამ დღეს ასოციაცია „ბროწეულთან“ ერთად აღვნიშნავთ. სიმბოლურად, ბროწეული სისხლის წვეთს გულისხმობს. გვინდა, ხალხმა გაიგოს, რომ ჩვენ, აივ-ინფიცირებულები არ ვართ გასარიყი ადამიანები. ჩვენი დიაგნოზი არ არის სასიკვდილო განაჩენი და საფრთხის შემცველი სხვებისთვის. ის ახლა მკურნალობას ექვემდებარება და მასთან ერთად ცხოვრება, ისევე როგორც სხვა ქრონიკულ დაავადებასთან, შესაძლებელია.

„არავინ დატოვო სამედიცინო სერვისების მიღმა“ - ეს სლოგანი ჩვენი კამპანიის მთავარი მოწოდებაა. არსებული სტიგმის გამო, აივ-ინფიცირებულებს ხშირად უარს ეუბნებიან სამედიცინო მომსახურებაზე. ექიმებშიც კი დაბალი ცნობიერებაა ამ ინფექციის მიმართ. ვირუსზე მკურნალობას კი აფინანსებს სახელმწიფო პროგრამები, მაგრამ თავად შიდსის ცენტრი სულ ოთხია ქვეყანაში, არ არის საკმარისი. ცენტრში სამკურნალოდ მისული პაციენტების კონფიდენციალურობა ირღვევა, რადგან წამლის მისაღებად რიგში დგომისას, უამრავი ნაცნობი შეიძლება შეგხვდეს და შენი დიაგნოზის შესახებ ინფორმაცია სწრაფად გავრცელდება. რეგიონებში განსაკუთრებით მწვავედ დგას ეს პრობლემა და ამის გამო ბევრი ადამიანი წყვეტს მკურნალობას. ასევე, პრობლემაა ის, რომ აღმოსავლეთ საქართველოში მხოლოდ თბილისშია ასეთი ცენტრი და რეგიონებიდან დიდი მანძილის გავლა უწევთ პაციენტებს. ამიტომ აუცილებელია, მუნიციპალურ ამბულატორიებს ჰქონდეთ ტესტირებისა და მკურნალობის შესაძლებლობა. პაციენტებს უნდა ჰქონდეთ არჩევანის შესაძლებლობა - პოლიკლინიკას მიმართოს თუ ინფექციურ დაწესებულებას. ახლა ამის შესაძლებლობა არ არსებობს. ძალიან ცუდ მდგომარეობაშია შიდსის ცენტრი თბილისში. ეს ცენტრი ავერსის კლინიკის ბაზაზეა და ყურადღებას არავინ აქცევს. აქ ისეთი ანტისანიტარიაა, რომ პრაქტიკულად, სტაციონარული მკურნალობა პაციენტებისთვის გაუსაძლისია.

ჩვენი კამპანიის გზავნილიც ესაა სახელმწიფოსთვის, რომ ყურადღება მიაქციოს აივ-ინფიცირებულებს და უზრუნველყოს მათთვის ღირსეული სამედიცინო სერვისები და ამ სერვისებზე ხელმისაწვდომობა მუნიციპალურ დონეზე.

ჩემმა ახალმა ოჯახმა ჩემი დიაგნოზის შესახებ ყველაფერი იცის. ჩემი შვილები, მიუხედავად იმისა, რომ პატარები არიან, ჩართული არიან ჩემი მკურნალობის პროცესში. აივ-ინფექციაზეც საკმაოდ ბევრი ინფორმაცია აქვთ და იციან გადადების გზებისა და მკურნალობის აუცილებლობის შესახებ. თავადაც კი მეხმარებიან, რომ წამლის დალევა არ დამავიწყდეს და კიდევ მრავალი წელი ვიყო მათთან ერთად.“

ავტორი: მაიკო ჩიტაია
ფოტო: გედა დარჩია

წაიკითხეთ სრულად