Baby Bag

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

თამაში ბავშვის ცხოვრებისა და განვითარების განუყოფელი ნაწილია, თუმცა ხშირ შემთხვევაში უფროსების მხრიდან მისი მნიშვნელობა სათანადოდ არ  ​ფასდება ​თამაშის მეშვეობით  ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან.

ბავშვები თამაშით სწავლობენ

თამაშის დროს ბავშვები ძალიან ბევრ ახალ უნარს იძენენ. წარმოსახვით სასურსათო მაღაზიაში ისინი კოგნიტურ უნარებს ივითარებენ, ანგარიშობენ და პრობლემების გადაჭრას სწავლობენ. ფიზიკური შესაძლებლობების განვითარებაში კი მათ მოედანზე სირბილი და კუბიკების მეშვეობით პატარა სახლების შენება ეხმარებათ. სათამაშო დინოზავრებთან კომუნიკაციის დასამყარებლად მათ ლექსიკონის განახლება და მისი ახალი სიტყვებით შევსება ესაჭიროებათ. სოციალური უნარების განვითარებას კი მეგობრებთან ერთად წამოწყებული მრავალფეროვანი თამაშებით ახერხებენ.

თამაში ბავშვს ფიზიკურად აჯანსაღებს

თამაშის წყალობით ბავშვი ფიზიკურად ძლიერდება და ჯანსაღდება. თამაში წარმატებით ებრძვის ჭარბწონიანობის პრობლემას, რომელიც თანამედროვე ბავშვებში ძალიან გავრცელებულია.

თამაში სტრესს ამარცხებს

ბავშვის ემოციური ზრდის ხელშეწყობა თამაშის კიდევ ერთი ძლიერი მხარეა. მეგობრებთან ერთად წარმოსახვითი სამყაროების დალაშქვრა შფოთვას მნიშვნელოვნად ამცირებს. ბავშვები, რომლებიც ხშირად თამაშობენ, სტრესისგან მარტივად თავისუფლდებიან.

თამაშის მნიშვნელობა გაცილებით დიდია, ვიდრე ეს ერთი შეხედვით ჩანს

თამაში ერთი შეხედვით ძალიან მარტივი და უბრალო აქტივობებისგან შედგება, თუმცა რეალურად ის საკმაოდ რთული და კომპლექსურია. თამაშის უამრავი სახესხვაობა გვხვდება. არსებობს სიმბოლისტური, სოციო-დრამატული, ფუნქციონალური და სხვა ტიპის თამაშები. თანამედროვე მკვლევარები თამაშის სხვა და სხვა ასპექტს სიღრმისეულად იკვლევენ. მათ აინტერესებთ, როგორ სწავლობენ ბავშვები მისი დახმარებით, როგორ მოქმედებს ბუნებაში თამაში ბავშვების ჯანმრთელობაზე, რა გავლენას ახდენს სასკოლო შესვენებების არსებობა ბავშვის ფსიქიკაზე და ა.შ.

გამონახეთ დრო თამაშისთვის

მშობლის უმთავრესი მოვალეობა შვილების განათლებისა და განვითარების ხელშეწყობაა. თუ გსურთ თქვენმა შვილმა ენობრივი, კოგნიტური, ემოციური, სოციალური და ფიზიკური უნარების განვითარება სრულყოფილად შეძლოს, მას თამაშისთვის საკმარისი დრო უნდა მისცეთ. ყურადღება მიაქციეთ იმას, რომ ბავშვი საკუთარი დროის დიდ ნაწილს სწორედ თამაშს უთმობდეს.

სწავლა და თამაში ერთმანეთისგან არ გამიჯნოთ

სწავლა და თამაში განცალკევებულ აქტივობებად არ უნდა აღვიქვათ, რადგან მათ შორის საკმაოდ მჭიდრო ურთიერთკავშირშია. სწავლა თამაშის გარეშე, ეს იგივეა, რაც ქიმიის ლექცია ლაბორატორიის გარეშე. თამაში თქვენი შვილის ლაბორატორიაა, სადაც ის მისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან უნარებს იძენს.

თამაში ბუნებაში

ხშირად გაიხსენეთ საკუთარი ბავშვობა. აღმოაჩენთ, რომ საუკეთესო მოგონებები, რომელთა გახსენება ყველაზე მეტ სიხარულს განიჭებთ, საგარეო აქტივობებთან ასოცირდება. თოვლში ციგურაობა, ქვიშის კოშკების აგება, ეზოში სხვა ბავშვებთან ერთად სირბილი სწორედ ის აქტივობებია, რომელიც ნებისმიერ ბავშვს აბედნიერებს. მიეცით თქვენს შვილს შესაძლებლობა ბუნებაში თამაშით დატკბეს.

გაიღრმავეთ თქვენი ცოდნა თამაშის შესახებ

თამაშის შესახებ უამრავი ახალი კვლევა და ნაშრომი იწერება. ნუ დასჯერდებით იმას, რაც უკვე იცით. მუდმივად იზრუნეთ საკუთარი ცოდნის გაფართოებაზე. წაიკითხეთ მეტი თამაშის შესახებ, გაეცანით თანამედროვე ხედვებს და მათი პრაქტიკაში გამოყენება სცადეთ.

ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს

ბავშვობაში, ალბათ, ხშირად გითამაშიათ სპონტანური თამაშები. მიეცით თქვენს შვილებს შესაძლებლობა დამოუკიდებლად ითამაშონ. ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს და ყველაფერს წინასწარ ნუ დაგეგმავთ. მალე დარწმუნდებით, რომ თქვენს შვილებს ძალიან მდიდარი წარმოსახვა აქვთ.

თამაში ბავშვს დამოუკიდებლად განვითარების შესაძლებლობას აძლევს

თამაშის დროს ბავშვი ბევრად დიდ მონდომებას ავლენს, ვიდრე საშინაო დავალების შესრულებისას. მას თამაში აძლევს ბევრად მეტ დროს და შესაძლებლობას, რათა კომპლექსურად განვითარდეს. წარმოსახვით რესტორანში თამაშისას, ბავშვი მენიუს ადგენს, იღებს შეკვეთებს, აწესებს ფასებს, ესაუბრება მომხმარებელს. ის სხვა და სხვა უნარს მხოლოდ ერთი თამაშის დახმარებით ივითარებს და ამ ყველაფერს დამოუკიდებლად, ყოველგვარი დახმარების გარეშე აკეთებს. სწორედ ამიტომ არის თამაში უნიკალური საშუალება ბავშვის თვითშეფასებისა და თავდაჯერების გაზრდისთვის. თუ გსურთ თქვენი შვილი დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანად გაიზარდოს, მიეცით მას თამაშის შესაძლებლობა.

ავტორი: ია ნაროუშვილი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჩვილს ძილის დროს ბალიში არ სჭირდება, ეს ეხება რბილ სათამაშოებსაც“ - პედიატრი ნანა საპანაძე ბავშვის საწოლის ე.წ. გამოსაკრავებზე

„ჩვილს ძილის დროს ბალიში არ სჭირდება, ეს ეხება რბილ სათამაშოებსაც“ - პედიატრი ნანა საპანაძე ბავშვის საწოლის ე.წ. გამოსაკრავებზე

ხშირად მშობლები ჩვილის საწოლის გასაფორმებლად იყენებენ სხვადასხვა ნივთს, ე.წ გამოსაკრავებს (ბალიში, სათამაშო და სხვა), რამაც შესაძლოა, დიდი საფრთხე შეუქმნას პატარას სიცოცხლეს. ინტერნეტ სივრცეში გამოქვეყნდა ვიდეო, სადაც მძინარე ბავშვმა მოძრაობა დაიწყო და საბანში გახვეულმა ვერ გაითავისუფლა თავი. საბედნიეროდ, დედამ გაიგო ტირილის ხმა და შევიდა ოთახში. როგორც ჩანს, ბალიშები და საბანიც საფრთხის შემცველია, როდესაც ბავშვი მუდმივი ყურადღების ქვეშ არ იმყოფება. პედიატრების რეკომენდაციით, ბალიში არ უნდა გამოვიყენოთ ბავშვის საწოლის მოსართვად. ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ნანა საპანაძე.

„ვიდრე გავრცელებული ვიდეოს შესახებ გავაკეთებდე კომენტარს, რამდენიმე სიტყვით მინდა შევეხო, ზოგადად, ბავშვისთვის უსაფრთხო გარემოს და კონკრეტულად, უსაფრთხო საწოლს. საწოლი ერთ-ერთი ყველაზე საჭირო ნივთია ბავშვისთვის და მშობლისთვისაც. დაბადებიდანვე ბავშვს ძილისა და დასვენების ფიზიოლოგიური მოთხოვნილების დასაკმაყოფილებლად ესაჭიროება საკუთარი მიკროგარემო, კერძოდ, საწოლი. აქვე აღვნიშნავ, რომ სიცოცხლის პირველი წლის მანძილზე ბავშვს უნდა ეძინოს თქვენს ოთახში და არა თქვენს საწოლში, ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. (ღამე ბავშვი თქვენს ოთახში შეიძლება წლის შემდეგაც იძინებდეს, მაგრამ აუცილებლად თავის საწოლში და კატეგორიულად, არა თქვენს საწოლში) .

დიზაინისა და ფორმისგან დამოუკიდებლად ყველა საწოლს, რომელიც გათვლილია ბავშვის ზრდის შესაბამისი ტრანსფორმირებისთვის, უნდა ჰქონდეს ფსკერის რეგულირების შესაძლებლობა, მაღალი ფსკერიდან მაქსიმალურად დაბალ დონეზე რეგულირებისთვის. რადგანაც ახალშობილი უფრო მოხერხებულია მაღალი ფსკერით საწოლზე, ხოლო, როდესაც ბავშვს უკვე შეუძლია დამოუკიდებლად წამოჯდომა და მოაჯირებზე დაყრდნობით ფეხზე დადგომა, მაღალი ფსკერით საწოლი უკვე ერთობ სახიფათოა. რადგანაც საწოლი შეირჩევა იმ გათვლით, რომ ბავშვის ზრდასთან ერთად რამდენიმე წელი მაინც არ იყოს საჭირო მისი შეცვლა, საწოლს აუცილებლად უნდა ჰქონდეს ძირის ტრანსფორმირების ფუნქცია. საწოლის ზედაპირი უნდა იყოს აუცილებლად მყარი
, ასევე, გასათვალისწინებელია, რომ საწოლის დამცავი კედლის ხარიხებს შორის არ იყოს ფართო მანძილი, რათა პატარას თავი არ გამოეტიოს. ასევე, არ უნდა იყოს დიდი მანძილი საწოლის გვერდებსა და მატრასს შორის. ყოველივე ეს აუცილებელია ბავშვის უსაფრთხოებისთვის.“

- ქალბატონო ნანა, ვიცით, რომ ბავშვის საწოლი ბევრი ნივთით არ უნდა იყოს გადატვირთული. რამდენად მიზანშეწონილია ბალიშებით საწოლის გაფორმება?

- რაც შეეხება, საწოლის გაფორმებას ბალიშებით, სათამაშოებით, მცირე ასაკის ბავშვებისთვის არ არის მიზანშეწონილი საწოლში რბილი სათამაშოების დატოვება. ასევე, სიფრთხილით უნდა დავამაგროთ გვერდზე ე.წ. ბამპერები. წლამდე ასაკის ბავშვისთვის ისინი საერთოდ არაა საჭირო, ხოლო შემდეგ თუ მშობელს ძალიან უნდა საწოლის გვერდები დაიცვას, ბალიში-ბამპერები ძალიან მჭიდროდ უნდა იყოს დამაგრებული გვერდებზე და ხშირად შემოწმდეს მათი მიმაგრების ხარისხი, ვინაიდან მოძრობის შემთხვევაში ისინი დაცვის ნაცვლად საფრთხეს შეუქმნიან ჩვილს.

ჩვილი ასაკის ბავშვს ძილის დროს ბალიში არ სჭირდება, ეს ეხება რბილ სათამაშოებსაც. არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება პატარას ძილის დროს მის საწოლში დავტოვოთ რბილი სათამაშოები, რადგან ეს შეიძლება სასუნთქი გზების დახშვის მიზეზი გახდეს. თუ ბავშვი მიჩვეულია სათამაშოთი დაძინებას, მხოლოდ ერთი სათამაშო უნდა დავუტოვოთ და ძილის დროს მოვაცილოთ, ან ხშირად ვაკონტროლოთ ამ სათამაშოს მდებარეობა საწოლში.

ზოგჯერ მშობლები ძილის პოზიციონერებს ყიდულობენ, მათ საყურადრებოდ მინდა ვთქვა: თუ პატარას დამოუკიდებლად შეუძლია გადაბრუნება საწოლში პოზიციონერის ამობურცული გვერდები მას მოძრაობაში ხელს შეუშლის და შესაძლოა, ადვილად დაახშოს მისი სასუნთქი გზები.

- როგორც ჩანს, საბანი და პლედიც საფრთხის შემცველია, თუ დროებით უყურადღებოდ დავტოვებთ. რითი შეიძლება შევცვალოთ?

- უმჯობესია თუ მშობლები ტრადიციული საბნის ნაცვლად ე.წ. ჩასაცმელ საბანს გამოიყენებენ. მისი შემთხვევით თავზე წამოხურება და სასუნთქი გზების დახშობა გამორიცხულია. თუ გადასაფარებელ საბანს იყენებენ, ამ საბნის გვერდები კარგად უნდა დააფიქსირონ მატრასის ქვეშ, რათა პატარამ ვერ შეძლოს ჯერ საბნის გადახდა, ხოლო შემდეგ მისი თავზე გადაფარება და სასუნთქი გზების დახშობა.

და ბოლოს, ძალიან მნიშვნელოვანი - არ შეიძლება ძილის დროს პატარას დიდხანს უყურადღებოდ დატოვება.

„რაც შეეხება, გავრცელებულ ვიდეოს, თუ დააკვირდებით კონკრეტულ შემთხვევაში ყველა ის პირობაა დარღვეული, რაზეც მე ახლა გესაუბრეთ, ამიტომ კომენტარს აღარ გავაკეთებ და დასკვნების გამოტანა თქვენთვის მომინდია“.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძინე საბავშვო პროდუქტების ნაკრები ექსკლუზიურ ფასად ბმულზე 👉 bit.ly/3iF0YnF

წაიკითხეთ სრულად