Baby Bag

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

თამაში ბავშვის ცხოვრებისა და განვითარების განუყოფელი ნაწილია, თუმცა ხშირ შემთხვევაში უფროსების მხრიდან მისი მნიშვნელობა სათანადოდ არ  ​ფასდება ​თამაშის მეშვეობით  ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან.

ბავშვები თამაშით სწავლობენ

თამაშის დროს ბავშვები ძალიან ბევრ ახალ უნარს იძენენ. წარმოსახვით სასურსათო მაღაზიაში ისინი კოგნიტურ უნარებს ივითარებენ, ანგარიშობენ და პრობლემების გადაჭრას სწავლობენ. ფიზიკური შესაძლებლობების განვითარებაში კი მათ მოედანზე სირბილი და კუბიკების მეშვეობით პატარა სახლების შენება ეხმარებათ. სათამაშო დინოზავრებთან კომუნიკაციის დასამყარებლად მათ ლექსიკონის განახლება და მისი ახალი სიტყვებით შევსება ესაჭიროებათ. სოციალური უნარების განვითარებას კი მეგობრებთან ერთად წამოწყებული მრავალფეროვანი თამაშებით ახერხებენ.

თამაში ბავშვს ფიზიკურად აჯანსაღებს

თამაშის წყალობით ბავშვი ფიზიკურად ძლიერდება და ჯანსაღდება. თამაში წარმატებით ებრძვის ჭარბწონიანობის პრობლემას, რომელიც თანამედროვე ბავშვებში ძალიან გავრცელებულია.

თამაში სტრესს ამარცხებს

ბავშვის ემოციური ზრდის ხელშეწყობა თამაშის კიდევ ერთი ძლიერი მხარეა. მეგობრებთან ერთად წარმოსახვითი სამყაროების დალაშქვრა შფოთვას მნიშვნელოვნად ამცირებს. ბავშვები, რომლებიც ხშირად თამაშობენ, სტრესისგან მარტივად თავისუფლდებიან.

თამაშის მნიშვნელობა გაცილებით დიდია, ვიდრე ეს ერთი შეხედვით ჩანს

თამაში ერთი შეხედვით ძალიან მარტივი და უბრალო აქტივობებისგან შედგება, თუმცა რეალურად ის საკმაოდ რთული და კომპლექსურია. თამაშის უამრავი სახესხვაობა გვხვდება. არსებობს სიმბოლისტური, სოციო-დრამატული, ფუნქციონალური და სხვა ტიპის თამაშები. თანამედროვე მკვლევარები თამაშის სხვა და სხვა ასპექტს სიღრმისეულად იკვლევენ. მათ აინტერესებთ, როგორ სწავლობენ ბავშვები მისი დახმარებით, როგორ მოქმედებს ბუნებაში თამაში ბავშვების ჯანმრთელობაზე, რა გავლენას ახდენს სასკოლო შესვენებების არსებობა ბავშვის ფსიქიკაზე და ა.შ.

გამონახეთ დრო თამაშისთვის

მშობლის უმთავრესი მოვალეობა შვილების განათლებისა და განვითარების ხელშეწყობაა. თუ გსურთ თქვენმა შვილმა ენობრივი, კოგნიტური, ემოციური, სოციალური და ფიზიკური უნარების განვითარება სრულყოფილად შეძლოს, მას თამაშისთვის საკმარისი დრო უნდა მისცეთ. ყურადღება მიაქციეთ იმას, რომ ბავშვი საკუთარი დროის დიდ ნაწილს სწორედ თამაშს უთმობდეს.

სწავლა და თამაში ერთმანეთისგან არ გამიჯნოთ

სწავლა და თამაში განცალკევებულ აქტივობებად არ უნდა აღვიქვათ, რადგან მათ შორის საკმაოდ მჭიდრო ურთიერთკავშირშია. სწავლა თამაშის გარეშე, ეს იგივეა, რაც ქიმიის ლექცია ლაბორატორიის გარეშე. თამაში თქვენი შვილის ლაბორატორიაა, სადაც ის მისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან უნარებს იძენს.

თამაში ბუნებაში

ხშირად გაიხსენეთ საკუთარი ბავშვობა. აღმოაჩენთ, რომ საუკეთესო მოგონებები, რომელთა გახსენება ყველაზე მეტ სიხარულს განიჭებთ, საგარეო აქტივობებთან ასოცირდება. თოვლში ციგურაობა, ქვიშის კოშკების აგება, ეზოში სხვა ბავშვებთან ერთად სირბილი სწორედ ის აქტივობებია, რომელიც ნებისმიერ ბავშვს აბედნიერებს. მიეცით თქვენს შვილს შესაძლებლობა ბუნებაში თამაშით დატკბეს.

გაიღრმავეთ თქვენი ცოდნა თამაშის შესახებ

თამაშის შესახებ უამრავი ახალი კვლევა და ნაშრომი იწერება. ნუ დასჯერდებით იმას, რაც უკვე იცით. მუდმივად იზრუნეთ საკუთარი ცოდნის გაფართოებაზე. წაიკითხეთ მეტი თამაშის შესახებ, გაეცანით თანამედროვე ხედვებს და მათი პრაქტიკაში გამოყენება სცადეთ.

ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს

ბავშვობაში, ალბათ, ხშირად გითამაშიათ სპონტანური თამაშები. მიეცით თქვენს შვილებს შესაძლებლობა დამოუკიდებლად ითამაშონ. ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს და ყველაფერს წინასწარ ნუ დაგეგმავთ. მალე დარწმუნდებით, რომ თქვენს შვილებს ძალიან მდიდარი წარმოსახვა აქვთ.

თამაში ბავშვს დამოუკიდებლად განვითარების შესაძლებლობას აძლევს

თამაშის დროს ბავშვი ბევრად დიდ მონდომებას ავლენს, ვიდრე საშინაო დავალების შესრულებისას. მას თამაში აძლევს ბევრად მეტ დროს და შესაძლებლობას, რათა კომპლექსურად განვითარდეს. წარმოსახვით რესტორანში თამაშისას, ბავშვი მენიუს ადგენს, იღებს შეკვეთებს, აწესებს ფასებს, ესაუბრება მომხმარებელს. ის სხვა და სხვა უნარს მხოლოდ ერთი თამაშის დახმარებით ივითარებს და ამ ყველაფერს დამოუკიდებლად, ყოველგვარი დახმარების გარეშე აკეთებს. სწორედ ამიტომ არის თამაში უნიკალური საშუალება ბავშვის თვითშეფასებისა და თავდაჯერების გაზრდისთვის. თუ გსურთ თქვენი შვილი დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანად გაიზარდოს, მიეცით მას თამაშის შესაძლებლობა.

ავტორი: ია ნაროუშვილი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის ბრტყელტერფიანობა და რა გართულებები შეიძლება მოჰყვეს?

რა არის ბრტყელტერფიანობა და რა გართულებები შეიძლება მოჰყვეს?
რა არის ბრტყელტერფიანობა და რა გართულებები შეიძლება მოჰყვეს? - ამ თემაზე​ MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფიზიკური განვითარებისა და რეაბილიტაციის სპეციალისტი ნუკრი მიქელაძე.
- ზოგადად, რა არის ბრტყელტერფიანობა და რამდენად ხშირია ბავშვებში?
- ბრტყელტერფიანობა გამოწვეულია ე.წ. ტერფის ძვლების არასტანდარტული განლაგების გამო. აბსოლუტურად ყველა ბავშვი იბადება ბრტყელი ტერფით, მაგრამ 2-3 წლის ასაკში მათ უმეტესობას გამოეკვეთება თაღი, ხოლო 1-2%-ს რჩება ბრტყელი ტერფი. რაც შეეხება სიხშირეს, ძალიან იშვიათია და 100-დან 1 ან 2 ბავშვი შეიძლება იყოს ბრტყელტერფიანი, თუმცა აღსანიშნავია, რომ აქ არ არის საუბარი ტერფის ვალგუსურ დეფორმაციაზე, რომელიც სხვა მიზეზების გამოა გამოწვეული.
- რა გართულებები შეიძლება მოჰყვეს ბრტყელტერფიანობას?
- როდესაც ბავშვი იბადება ბრტყელი ტერფით, მშობლები ძალიან წუხდებიან და ყიდულობენ ორთოპედიულ მყარ ფეხსაცმელს, აცმევენ 1.5-2 წლის ასაკში და ჰგონიათ, რომ ბავშვს გამოეკვეთება თაღი და დაეხმარება პრობლემის მოგვარებაში. საბოლოოდ, მივდივართ ცუდ შედეგამდე, ვინაიდან ბავშვი იზღუდება ამ ფეხსაცმელში და არ აქვს ფეხის მოდრეკის საშუალება. ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ ამით ბრტყელტერფიანობა მოგვარდება, რაც მცდარია, რადგან თუ დავიბადეთ ბრტყელტერფიანები, ეს დაგვრჩება მთელი ცხოვრება და უმჯობესია, არ შევეხოთ. ბავშვმა მაქსიმალურად უნდა შეიგრძნოს სხვადასხვა ზედაპირი მისი სენსორული მგრძნობელობის განვითარებისთვის.
თუ ბავშვი ფიზიკურად კარგად არის განვითარებული ბრტყელტერფიანობა მას პრობლემას არ შეუქმნის, სხვა შემთხვევაში შესაძლოა, გარკვეული დისკომფორტი გამოიწვიოს: დაღლილობის შეგრძნება და ტკივილი. თავიდან უნდა ავირიდოთ ხანგრძლივი დგომა, ზეწოლა ტერფებზე, ისეთი სამსახური, სადაც გვიწევს მთელი დღის მანძილზე დგომა. ასევე მნიშვნელოვანია, როდესაც გადავიღლებით 5-10 წუთი დავასვენოთ ტერფები, გავიხადოთ ფეხსაცმელი და გავაკეთოთ ვარჯიშები. ძალიან დადებითად მოქმედებს ფეხშიშველი სიარული უსწორმასწორო ზედაპირზე-ქვიშაზე, კენჭებზე, ან თუნდაც სახლის პირობებში, იმიტირებულ უსწორმასწორო ზედაპირზე.
- როდესაც ბავშვი ბრტყელტერფიანია ეს მშობლისთვის მარტივად შესამჩნევია?
- თუ მშობელი მინიმალურად ჩახედულია მედიცინაში და ნანახი აქვს, თუნდაც ფოტოებში, როგორ გამოიყურება ბრტყელი ტერფი, შესაძლებელია დაასკვნას, რომ მის შვილს აქვს ეს პრობლემა, თუმცა თუ არ არის გარკვეული, უმჯობესია ორთოპედ-ტრავმატოლოგთან ან ფიზიკური რეაბილიტაციის სპეციალისტთან გაიაროს კონსულტაცია.
- ხშირად მშობლები ექიმის გარეშე აცვამენ ბავშვს ორთოპედიულ ფეხსაცმელს. ეს რამდენად მიზანშეწონილია?
- არ არის მიზანშეწონილი. არ ვთვლი საჭიროდ, რომ ბრტყელტერფიანობაზე ბავშვს ეცვას ორთოპედიული ფეხსაცმელი. როგორც უკვე გითხარით, ნებისმიერი შეზღუდვა პატარას დაუზიანებს ტერფებს. ინდივიდუალური სუპინატორის გამოყენებას ვემხრობი მხოლოდ 12 წლის ზევით ასაკში, თუ გარკვეულ დისკომფორტს გრძნობს ბავშვი შესაძლებელია გამოიყენოს რბილი და დრეკადი ფეხსაცმელი, რომელიც მას კომფორტულად აგრძნობინებს თავს. ორთოპედიულ ფეხსაცმელს აქვს თავისი დანიშნულება და ძალიან იშვიათად გამოიყენება, ისეთ შემთხვევებში, როგორებიცაა: ტერფმრუდობა, ცერებრალური დამბლა და ა.შ.
- არსებობს თუ არა შეძენილი ბრტყელტერფიანობა?

- თუ ჩვენ ვსაუბრობთ გენეტიკურ ბრტყელტერფიანობაზე და არა ვალგუსურ დეფორმაციაზე, ამ შემთხვევაში შეძენილი ბრტყელტერფიანობა არ არსებობს და ეს არის თანდაყოლილი. ხოლო, თუ საუბარია ვალგუსურ დეფორმაციაზე, ის შეიძლება იყოს შეძენილი გარკვეული მიზეზების გამო.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური​

წაიკითხეთ სრულად