Baby Bag

როგორ მივაჩვიოთ ბავშვი დამოუკიდებლობას

როგორ მივაჩვიოთ ბავშვი დამოუკიდებლობას
ბავშვებში დამოუკიდებელი უნარების განვითარების ხელშეწყობას მშობლები, როგორც წესი, არ ჩქარობენ, რადგან თვლიან, რომ მოზრდილობის ხანამდე ჯერ კიდევ ბევრი დროა და ამ მხრივ საჩქარო არაფერია, თუმცა რაც უფრო ნაადრევ ასაკში ასწავლით თქვენს შვილებს ორ ფეხზე მყარად დგომას, მით უფრო დაეხმარებით დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანებად​ ჩამოყალიბებაში.

გამონახეთ დრო სწავლებისთვის

მცირეწლოვან შვილს მოზრდილი ადამიანის მსგავსად თუ მოექცევით, ის თავს მეტად თავდაჯერებულად და დამოუკიდებლად იგრძნობს. მიეცით თქვენს შვილს ახალ-ახალი დავალებები, თქვენს მაგალითზე ასწავლეთ, როგორ უნდა იქცეოდეს ზრდასრული ადამიანი. ზრდასრულობა მის პროფესიად უნდა აქციოთ. დავალებები, რომლებსაც თქვენს შვილს მისცემთ, თქვენთვის ძალიან მარტივად შესასრულებელი აქტივობა უნდა იყოს, რომელიც ბავშვისთვის მეტისმეტად რთული არ იქნება. ასწავლეთ ბავშვს საკუთარი სათამაშო სივრცის მოწესრიგება, თავისი ჭუჭყიანი ტანსაცმლის სპეციალურ ყუთში მოთავსება. შედარებით მოზრდილ ასაკში კი სასადილო მაგიდის მოწესრიგებას და საკუთარი ჭურჭლის გასუფთავებასაც უნდა მიაჩვიოთ.

ხაზი გაუსვით ბავშვის მიღწევებს

სწავლების პროცესში, შესაძლოა, თქვენთვის სასურველი შედეგი ვერ მიიღოთ, მაგრამ ამის გამო ბავშვს ნუ გაკიცხავთ. ხაზი გაუსვით მის ნებისმიერ მიღწევას, თუნდაც სრულიად უმნიშვნელოს. ასე ბავშვს წაახალისებთ და მას მოტივაციის გაზრდაში დაეხმარებით. შეაქეთ თქვენი შვილი, თუ ხილის წვენს დამოუკიდებლად ჩაასხამს ჭიქაში და თქვენი დახმარების გარეშე დალევს. თქვენგან დადებითი შეფასების მოსმენის შემდეგ ბავშვი საკუთარი თავისადმი მეტი ნდობითა და პატივისცემით განეწყობა.

მიეცით ბავშვს არჩევანის გაკეთების უფლება

დამოუკიდებლობა ადამიანს საკუთარი არჩევანის გაკეთების უფლებას აძლევს. მშობელმა ბავშვს აუცილებლად უნდა აგრძნობინოს, რომ მას გადაწყვეტილების მიღება თავად შეუძლია. ჰკითხეთ თქვენს შვილს, რის მირთმევას ისურვებდა სადილად: ყველიანი მაკარონის თუ არაქისის კარაქისა და ჟელესი? ბავშვი ისეთი არჩევანის წინაშე უნდა დააყენოთ, რომ მის მიერ მიღებული ნებისმიერი გადაწყვეტილება თქვენთვის მისაღები იყოს.

ბავშვისთვის დახმარების გაწევა ყოველთვის აუცილებელი სულაც არ არის

არასდროს გაუკეთოთ ბავშვს ისეთი რამ, რისი გაკეთება მას დამოუკიდებლადაც შეუძლია. ნუ შეუკრავთ მას ფეხსაცმლის თასმებს და ნუ ჩააცმევთ ქურთუკს სახლიდან გასვლისას, თუ ის ამ ყველაფრის გაკეთებას თავადაც შეძლებს. თუ ბავშვი დამოუკიდებლად ჩაცმას ვერ ახერხებს, საქმის დაწყებაში დაეხმარეთ, შემდეგ კი ნება მიეცით ჩაცმის პროცესი თავად დაასრულოს. თუ დილით სახლიდან გასვლას ჩქარობთ და იძულებული ხართ ბავშვს ჩაცმაში დაეხმაროთ, ეცადეთ მაღვიძარა 15 წუთით ადრე დააყენოთ, რათა ბავშვს დამოუკიდებლად ჩაცმისთვის საკმარისი დრო მისცეთ.

შეუქმენით ბავშვს კომფორტული გარემო

საკუთარ თავზე დამოუკიდებლად ზრუნვას რომ მიაჩვიოთ, ბავშვისთვის საჭირო და აუცილებელი ნივთები ისეთ ადგილას უნდა დააწყოთ, სადაც მას ხელი მიუწვდება. თეფშები, ბავშვის საჭმელი, ჭიქა, წვენი ან წყალი ისეთ სიმაღლეზე უნდა დაალაგოთ, რომ ბავშვმა საჭმლის მირთმევა ან წყლის დალევა თქვენი დახმარების გარეშე შეძლოს. დააკვირდით მის ქცევას, ეცადეთ ყოველდღიურად გაახალისოთ გარემო, რომელშიც ბავშვი იზრდება. შეუქმენით მას მაქსიმალური კომფორტი, რათა თვითმომსახურება მარტივად შეძლოს.

იპოვეთ დადებითი უარყოფითში

თქვენი შვილის მიერ შეცდომების დაშვებას ტრაგედიად ნუ აქცევთ. შეცდომა პოზიტიურ მოვლენად უნდა აღიქვათ, რომელიც ბავშვს ახალი გამოცდილების შეძენაში ეხმარება. იმის ნაცვლად, რომ ბავშვი შეცდომის გამო გაკიცხოთ, ეცადეთ მასთან ერთად იპოვოთ პრობლემის გადაჭრის სხვა გზა. მიეცით თქვენს შვილს შეცდომების დაშვების უფლება. დამოუკიდებელ ადამიანებს შეცდომები არ აშინებთ.

ერიდეთ პერფექციონიზმს

არასდროს მოთხოვოთ ბავშვს თქვენ მიერ მიცემული დავალებები უნაკლოდ შეასრულოს. თუ ბავშვს პერფექციონისტული მოლოდინებით დატანჯავთ, ის მომავალში უარს იტყვის ახალი გამოწვევების მიღებაზე და უუნარო ადამიანად ჩამოყალიბდება, რომელსაც ყველაფერი აშინებს. თუ თქვენი შვილის მიღწევებით უკმაყოფილო ხართ, იმედგაცრუებას პირდაპირ ნუ გამოხატავთ. ეცადეთ ბავშვის შეცდომებს გაგებით მოეკიდოთ, რადგან მათი გამოსწორება გვიანი არასდროს არის. 

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„როდესაც ამბობენ, რომ ეს ფორმატი არის მიუღებელი და არანაირ შედეგს არ იძლევა, კატეგორიულად ვემიჯნები ამ აზრს,“ - გია მურღულია

„როდესაც ამბობენ, რომ ეს ფორმატი არის მიუღებელი და არანაირ შედეგს არ იძლევა, კატეგორიულად ვემიჯნები  ამ აზრს,“ - გია მურღულია

ფილოლოგი, პედაგოგი გია მურღულია სკოლისა და მასწავლებლის სამი უმთავრესი მიზნის შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, სამი მთავარი მიზნიდან ორის მიღწევა დისტანციური სწავლების პირობებში საკმაოდ რთულია:

„მასწავლებელი და სკოლა სამ მთავარ რამეს აკეთებს: ასწავლის ამა თუ იმ საგანს, მოსწავლეებში ავითარებს უნარებს, რომელთა გარეშე ძნელია, რომ ადამიანმა წარმატებაზე იფიქროს საერთოდ (მაგ. ნებისყოფა, ნებისყოფის გარეშე პიროვნება საერთოდ არ არსებობს), აყალიბებს ღირებულებათა სისტემას. ​კარგი ადამიანი უნდა გაზარდოს სკოლამ. ამ სამიდან ორი, უნარების განვითარება და აღზრდის სისტემა, დისტანციური სწავლების დროს ძალიან სუსტად გამოიყურება. შენ რომ სიკეთის მხარეს დადგე, ამას სწავლება და აღზრდა სჭირდება.“

გია მურღულიას თქმით, დაწყებით კლასებში დისტანციური სწავლება უფრო მეტ სირთულეებს უკავშირდება, ვიდრე მაღალ საფეხურებზე:

„ცხადია, ვიზიარებ აზრს, რომ ​პირველ და მეორე კლასში ამის გაკეთება შედარებით რთულია. რაც უფრო მაღალი საფეხურია, მით უფრო მარტივდება, რასაკვირველია. თუმცა ეს შესაძლებელია. როდესაც ამბობენ, რომ ეს ფორმატი არის მიუღებელი და არანაირ შედეგს არ იძლევა, კატეგორიულად ვემიჯნები მე ამ აზრს. სადაც არის კარგი მასწავლებელი და მოტივირებული მოსწავლე, იქ ძალიან კარგად ახერხებენ ბავშვები იმის გაკეთებას, რასაც დასწრებული ვითარების შემთხვევაში გააკეთებდნენ.“

გია მურღულია აღნიშნავს, რომ მშობლებს, რომლებსაც კერძო სკოლებში დაჰყავთ შვილები, ზოგჯერ სწავლის პროცესში ჩართვის სურვილი ნაკლებად აქვთ, რაც დიდი პრობლემაა:

„მშობლების განწყობა, რომ მე ფულს გადავიხდი და შენ რაც გინდა ქენი, ოღონდ​ შეასრულე ის, რაც სკოლას მოეთხოვება, ყველაზე რთულად მოსასმენი და გასაგები პოზიციაა სკოლისთვის. მე ხანდახან განცვიფრების უნარსაც ვკარგავ ხოლმე, როდესაც ასეთ პოზიციას ვისმენ. ეს ძალიან ჰგავს მშობლის სურვილს, რომ გათავისუფლდეს ბავშვის პრობლემებისგან. ასეთი საფასური არ არსებობს სამყაროში, რომ მშობელი ბავშვზე ზრუნვისგან და მასზე ფიქრისგან გათავისუფლდეს. მესმის დაკავებულობაც, სხვა ასეთი ამბებიც, ეკონომიკური პრობლემებიც, მაგრამ პასუხისმგებლობას ვერავინ მოიხსნის საკუთარი შვილის წინაშე.“

„მეთოდოლოგიური კუთხით ეს არის განსაკუთრებული სიადვილე ​თანამედროვე ტექნოლოგიების გამოყენების. თქვენ ნებისმიერ წუთს ხელთ გაქვთ შესაძლებლობა, რომ აჩვენოთ ბავშვებს რაღაც ტექსტი, იქვე მისცეთ დავალება, აჩვენოთ რაღაც მონაკვეთი რომელიმე ფილმიდან, მულტფილმიდან. ნებისმიერი შესაძლებლობა გაქვთ თქვენ, რომ თანამედროვე ტექნოლოგიები გამოიყენოთ უფრო სწრაფად, ვიდრე კლასში ახერხებდით. ეს ძალიან მნიშვნელოვანი ფაქტორია სწავლების თვალსაზრისით,“ - აღნიშნულ საკითხებზე გია მურღულიამ ტელეკომპანია იმედის" გადაცემაში „იმედის დღე“ საუბრობს.

წყარო: ​„იმედის დღე“

წაიკითხეთ სრულად