Baby Bag

როგორ მივაჩვიოთ ბავშვი დამოუკიდებლობას

როგორ მივაჩვიოთ ბავშვი დამოუკიდებლობას
ბავშვებში დამოუკიდებელი უნარების განვითარების ხელშეწყობას მშობლები, როგორც წესი, არ ჩქარობენ, რადგან თვლიან, რომ მოზრდილობის ხანამდე ჯერ კიდევ ბევრი დროა და ამ მხრივ საჩქარო არაფერია, თუმცა რაც უფრო ნაადრევ ასაკში ასწავლით თქვენს შვილებს ორ ფეხზე მყარად დგომას, მით უფრო დაეხმარებით დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანებად​ ჩამოყალიბებაში.

გამონახეთ დრო სწავლებისთვის

მცირეწლოვან შვილს მოზრდილი ადამიანის მსგავსად თუ მოექცევით, ის თავს მეტად თავდაჯერებულად და დამოუკიდებლად იგრძნობს. მიეცით თქვენს შვილს ახალ-ახალი დავალებები, თქვენს მაგალითზე ასწავლეთ, როგორ უნდა იქცეოდეს ზრდასრული ადამიანი. ზრდასრულობა მის პროფესიად უნდა აქციოთ. დავალებები, რომლებსაც თქვენს შვილს მისცემთ, თქვენთვის ძალიან მარტივად შესასრულებელი აქტივობა უნდა იყოს, რომელიც ბავშვისთვის მეტისმეტად რთული არ იქნება. ასწავლეთ ბავშვს საკუთარი სათამაშო სივრცის მოწესრიგება, თავისი ჭუჭყიანი ტანსაცმლის სპეციალურ ყუთში მოთავსება. შედარებით მოზრდილ ასაკში კი სასადილო მაგიდის მოწესრიგებას და საკუთარი ჭურჭლის გასუფთავებასაც უნდა მიაჩვიოთ.

ხაზი გაუსვით ბავშვის მიღწევებს

სწავლების პროცესში, შესაძლოა, თქვენთვის სასურველი შედეგი ვერ მიიღოთ, მაგრამ ამის გამო ბავშვს ნუ გაკიცხავთ. ხაზი გაუსვით მის ნებისმიერ მიღწევას, თუნდაც სრულიად უმნიშვნელოს. ასე ბავშვს წაახალისებთ და მას მოტივაციის გაზრდაში დაეხმარებით. შეაქეთ თქვენი შვილი, თუ ხილის წვენს დამოუკიდებლად ჩაასხამს ჭიქაში და თქვენი დახმარების გარეშე დალევს. თქვენგან დადებითი შეფასების მოსმენის შემდეგ ბავშვი საკუთარი თავისადმი მეტი ნდობითა და პატივისცემით განეწყობა.

მიეცით ბავშვს არჩევანის გაკეთების უფლება

დამოუკიდებლობა ადამიანს საკუთარი არჩევანის გაკეთების უფლებას აძლევს. მშობელმა ბავშვს აუცილებლად უნდა აგრძნობინოს, რომ მას გადაწყვეტილების მიღება თავად შეუძლია. ჰკითხეთ თქვენს შვილს, რის მირთმევას ისურვებდა სადილად: ყველიანი მაკარონის თუ არაქისის კარაქისა და ჟელესი? ბავშვი ისეთი არჩევანის წინაშე უნდა დააყენოთ, რომ მის მიერ მიღებული ნებისმიერი გადაწყვეტილება თქვენთვის მისაღები იყოს.

ბავშვისთვის დახმარების გაწევა ყოველთვის აუცილებელი სულაც არ არის

არასდროს გაუკეთოთ ბავშვს ისეთი რამ, რისი გაკეთება მას დამოუკიდებლადაც შეუძლია. ნუ შეუკრავთ მას ფეხსაცმლის თასმებს და ნუ ჩააცმევთ ქურთუკს სახლიდან გასვლისას, თუ ის ამ ყველაფრის გაკეთებას თავადაც შეძლებს. თუ ბავშვი დამოუკიდებლად ჩაცმას ვერ ახერხებს, საქმის დაწყებაში დაეხმარეთ, შემდეგ კი ნება მიეცით ჩაცმის პროცესი თავად დაასრულოს. თუ დილით სახლიდან გასვლას ჩქარობთ და იძულებული ხართ ბავშვს ჩაცმაში დაეხმაროთ, ეცადეთ მაღვიძარა 15 წუთით ადრე დააყენოთ, რათა ბავშვს დამოუკიდებლად ჩაცმისთვის საკმარისი დრო მისცეთ.

შეუქმენით ბავშვს კომფორტული გარემო

საკუთარ თავზე დამოუკიდებლად ზრუნვას რომ მიაჩვიოთ, ბავშვისთვის საჭირო და აუცილებელი ნივთები ისეთ ადგილას უნდა დააწყოთ, სადაც მას ხელი მიუწვდება. თეფშები, ბავშვის საჭმელი, ჭიქა, წვენი ან წყალი ისეთ სიმაღლეზე უნდა დაალაგოთ, რომ ბავშვმა საჭმლის მირთმევა ან წყლის დალევა თქვენი დახმარების გარეშე შეძლოს. დააკვირდით მის ქცევას, ეცადეთ ყოველდღიურად გაახალისოთ გარემო, რომელშიც ბავშვი იზრდება. შეუქმენით მას მაქსიმალური კომფორტი, რათა თვითმომსახურება მარტივად შეძლოს.

იპოვეთ დადებითი უარყოფითში

თქვენი შვილის მიერ შეცდომების დაშვებას ტრაგედიად ნუ აქცევთ. შეცდომა პოზიტიურ მოვლენად უნდა აღიქვათ, რომელიც ბავშვს ახალი გამოცდილების შეძენაში ეხმარება. იმის ნაცვლად, რომ ბავშვი შეცდომის გამო გაკიცხოთ, ეცადეთ მასთან ერთად იპოვოთ პრობლემის გადაჭრის სხვა გზა. მიეცით თქვენს შვილს შეცდომების დაშვების უფლება. დამოუკიდებელ ადამიანებს შეცდომები არ აშინებთ.

ერიდეთ პერფექციონიზმს

არასდროს მოთხოვოთ ბავშვს თქვენ მიერ მიცემული დავალებები უნაკლოდ შეასრულოს. თუ ბავშვს პერფექციონისტული მოლოდინებით დატანჯავთ, ის მომავალში უარს იტყვის ახალი გამოწვევების მიღებაზე და უუნარო ადამიანად ჩამოყალიბდება, რომელსაც ყველაფერი აშინებს. თუ თქვენი შვილის მიღწევებით უკმაყოფილო ხართ, იმედგაცრუებას პირდაპირ ნუ გამოხატავთ. ეცადეთ ბავშვის შეცდომებს გაგებით მოეკიდოთ, რადგან მათი გამოსწორება გვიანი არასდროს არის. 

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„სამ თვეში ერთხელ წადით და დილიდან საღამომდე შვილთან ერთად გაატარეთ დრო, მთელი დღე ერთად იყავით,“ - ზურა მხეიძე მშობლისა და შვილის ურთიერთობის მნიშვნელობაზე

„სამ თვეში ერთხელ წადით და დილიდან საღამომდე შვილთან ერთად გაატარეთ დრო, მთელი დღე ერთად იყავით,“ - ზურა მხეიძე მშობლისა და შვილის ურთიერთობის მნიშვნელობაზე

ფსიქოლოგმა ზურა მხეიძემ ბავშვის აღზრდაში მშობლის ავტორიტეტის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„ბავშვი როდესაც იწყებს გამოსვლას, როდესაც აქვს კრიტიკული ასაკი, მას აინტერესებს თავისი სოციალური სტატუსი. ზოგჯერ ბავშვი პროტესტს აცხადებს აბსოლუტურ უაზრობაზე, მხოლოდ იმიტომ, რომ მშობლებს უჩვენოს, რომ ისიც პიროვნებაა. რომ იცოდეთ, რამდენი სისულელე აქვს ადამიანს გაკეთებული მხოლოდ იმიტომ, მშობლების წინააღმდეგ წასულიყო. არა იმიტომ, რომ უნდოდა, არამედ იმიტომ, რომ მშობლებს დაუმტკიცოს, რომ რაღაცას წარმოადგენს. მარტო ის მომენტი, რომ ვეწევით - არ ვეწევით, ვვარჯიშობთ - არ ვვარჯიშობთ, არ არის გადამწყვეტი. მთავარია, რამდენად აღგიქვამს ბავშვი ავტორიტეტად, რამდენად მოწონხარ, უყვარხარ და გაფასებს. მაშინ ის ხდება იმ ღირებულებების მატარებელი, რაც შენ გაქვს და ცდილობს ის ქცევითი მოდელები აიღოს, რაც შენ გაქვს. მისთვის მიბაძვის იდეალური ხატი ხარ შენ.

შეიძლება ბავშვმა პირიქით დაატრიალოს. გაიხსენეთ, რომ ამბობენ: „რა მოუვიდა? როგორი დედ-მამა ჰყავს და თვითონ რატომ გამოვიდა მკვლელი?“ იმიტომ, რომ მან ნორმები წამოიღო არა სახლიდან, არამედ სხვა გარემოდან. სახლში მისთვის ეს ნორმები იყო არასწორად მიწოდებული. ბავშვთან, შვილთან საჭიროა ურთიერთობა. ეს არ ნიშნავს გამოთქმებს, რომ სახლში მოვედი და ვამბობ: „რა ხდება სკოლაში?“ ეს არ არის ურთიერთობა. მეორე ვარიანტი, მითხრეს, რომ შვილთან გავატარო დრო. მომყავს შვილი თქვენთან, იმიტომ, რომ თქვენც ამ ასაკის ბავშვი გყავთ. ბავშვები თამაშობენ და მე და თქვენ ლუდს ვსვამთ. მე ვთვლი, რომ მთელი დღე ჩემთან იყო ბავშვი. არ იყო ის შენთან მთელი დღე. მთელი დღე არის ბავშვი შენთან, როდესაც მარტო მასთან ხარ. ის კი არა, ორი შვილიც რომ წაიყვანო ერთად, შენ პატრონი გამოდიხარ, ისინი ერთმანეთში ლაპარაკობენ. აბა, წადით და დილიდან საღამომდე შვილთან ერთად გაატარეთ დრო, ერთი დღე სამ თვეში ერთხელ. სერიოზული ურთიერთობაცაა, გაერთობით კიდეც, მთელი დღე ერთად ხართ. უბედნიერესია მაშინ ბავშვი. ამის საჭიროება არის. მნიშვნელოვანია ეს,“ - აღნიშნა ზურა მხეიძემ.

წყარო: ​„მეხსიერების აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად