Baby Bag

როგორ მივაჩვიოთ ბავშვი დამოუკიდებლობას

როგორ მივაჩვიოთ ბავშვი დამოუკიდებლობას
ბავშვებში დამოუკიდებელი უნარების განვითარების ხელშეწყობას მშობლები, როგორც წესი, არ ჩქარობენ, რადგან თვლიან, რომ მოზრდილობის ხანამდე ჯერ კიდევ ბევრი დროა და ამ მხრივ საჩქარო არაფერია, თუმცა რაც უფრო ნაადრევ ასაკში ასწავლით თქვენს შვილებს ორ ფეხზე მყარად დგომას, მით უფრო დაეხმარებით დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანებად​ ჩამოყალიბებაში.

გამონახეთ დრო სწავლებისთვის

მცირეწლოვან შვილს მოზრდილი ადამიანის მსგავსად თუ მოექცევით, ის თავს მეტად თავდაჯერებულად და დამოუკიდებლად იგრძნობს. მიეცით თქვენს შვილს ახალ-ახალი დავალებები, თქვენს მაგალითზე ასწავლეთ, როგორ უნდა იქცეოდეს ზრდასრული ადამიანი. ზრდასრულობა მის პროფესიად უნდა აქციოთ. დავალებები, რომლებსაც თქვენს შვილს მისცემთ, თქვენთვის ძალიან მარტივად შესასრულებელი აქტივობა უნდა იყოს, რომელიც ბავშვისთვის მეტისმეტად რთული არ იქნება. ასწავლეთ ბავშვს საკუთარი სათამაშო სივრცის მოწესრიგება, თავისი ჭუჭყიანი ტანსაცმლის სპეციალურ ყუთში მოთავსება. შედარებით მოზრდილ ასაკში კი სასადილო მაგიდის მოწესრიგებას და საკუთარი ჭურჭლის გასუფთავებასაც უნდა მიაჩვიოთ.

ხაზი გაუსვით ბავშვის მიღწევებს

სწავლების პროცესში, შესაძლოა, თქვენთვის სასურველი შედეგი ვერ მიიღოთ, მაგრამ ამის გამო ბავშვს ნუ გაკიცხავთ. ხაზი გაუსვით მის ნებისმიერ მიღწევას, თუნდაც სრულიად უმნიშვნელოს. ასე ბავშვს წაახალისებთ და მას მოტივაციის გაზრდაში დაეხმარებით. შეაქეთ თქვენი შვილი, თუ ხილის წვენს დამოუკიდებლად ჩაასხამს ჭიქაში და თქვენი დახმარების გარეშე დალევს. თქვენგან დადებითი შეფასების მოსმენის შემდეგ ბავშვი საკუთარი თავისადმი მეტი ნდობითა და პატივისცემით განეწყობა.

მიეცით ბავშვს არჩევანის გაკეთების უფლება

დამოუკიდებლობა ადამიანს საკუთარი არჩევანის გაკეთების უფლებას აძლევს. მშობელმა ბავშვს აუცილებლად უნდა აგრძნობინოს, რომ მას გადაწყვეტილების მიღება თავად შეუძლია. ჰკითხეთ თქვენს შვილს, რის მირთმევას ისურვებდა სადილად: ყველიანი მაკარონის თუ არაქისის კარაქისა და ჟელესი? ბავშვი ისეთი არჩევანის წინაშე უნდა დააყენოთ, რომ მის მიერ მიღებული ნებისმიერი გადაწყვეტილება თქვენთვის მისაღები იყოს.

ბავშვისთვის დახმარების გაწევა ყოველთვის აუცილებელი სულაც არ არის

არასდროს გაუკეთოთ ბავშვს ისეთი რამ, რისი გაკეთება მას დამოუკიდებლადაც შეუძლია. ნუ შეუკრავთ მას ფეხსაცმლის თასმებს და ნუ ჩააცმევთ ქურთუკს სახლიდან გასვლისას, თუ ის ამ ყველაფრის გაკეთებას თავადაც შეძლებს. თუ ბავშვი დამოუკიდებლად ჩაცმას ვერ ახერხებს, საქმის დაწყებაში დაეხმარეთ, შემდეგ კი ნება მიეცით ჩაცმის პროცესი თავად დაასრულოს. თუ დილით სახლიდან გასვლას ჩქარობთ და იძულებული ხართ ბავშვს ჩაცმაში დაეხმაროთ, ეცადეთ მაღვიძარა 15 წუთით ადრე დააყენოთ, რათა ბავშვს დამოუკიდებლად ჩაცმისთვის საკმარისი დრო მისცეთ.

შეუქმენით ბავშვს კომფორტული გარემო

საკუთარ თავზე დამოუკიდებლად ზრუნვას რომ მიაჩვიოთ, ბავშვისთვის საჭირო და აუცილებელი ნივთები ისეთ ადგილას უნდა დააწყოთ, სადაც მას ხელი მიუწვდება. თეფშები, ბავშვის საჭმელი, ჭიქა, წვენი ან წყალი ისეთ სიმაღლეზე უნდა დაალაგოთ, რომ ბავშვმა საჭმლის მირთმევა ან წყლის დალევა თქვენი დახმარების გარეშე შეძლოს. დააკვირდით მის ქცევას, ეცადეთ ყოველდღიურად გაახალისოთ გარემო, რომელშიც ბავშვი იზრდება. შეუქმენით მას მაქსიმალური კომფორტი, რათა თვითმომსახურება მარტივად შეძლოს.

იპოვეთ დადებითი უარყოფითში

თქვენი შვილის მიერ შეცდომების დაშვებას ტრაგედიად ნუ აქცევთ. შეცდომა პოზიტიურ მოვლენად უნდა აღიქვათ, რომელიც ბავშვს ახალი გამოცდილების შეძენაში ეხმარება. იმის ნაცვლად, რომ ბავშვი შეცდომის გამო გაკიცხოთ, ეცადეთ მასთან ერთად იპოვოთ პრობლემის გადაჭრის სხვა გზა. მიეცით თქვენს შვილს შეცდომების დაშვების უფლება. დამოუკიდებელ ადამიანებს შეცდომები არ აშინებთ.

ერიდეთ პერფექციონიზმს

არასდროს მოთხოვოთ ბავშვს თქვენ მიერ მიცემული დავალებები უნაკლოდ შეასრულოს. თუ ბავშვს პერფექციონისტული მოლოდინებით დატანჯავთ, ის მომავალში უარს იტყვის ახალი გამოწვევების მიღებაზე და უუნარო ადამიანად ჩამოყალიბდება, რომელსაც ყველაფერი აშინებს. თუ თქვენი შვილის მიღწევებით უკმაყოფილო ხართ, იმედგაცრუებას პირდაპირ ნუ გამოხატავთ. ეცადეთ ბავშვის შეცდომებს გაგებით მოეკიდოთ, რადგან მათი გამოსწორება გვიანი არასდროს არის. 

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ხშირ შემთხვევაში ოჯახის ერთი წევრი ვერ იგებს მეორე ოჯახის წევრი რას განიცდის და უბრალოდ მშრალი წესების დამკვირდება უნდა ოჯახში,“ - რეზო კორინთელი

„ხშირ შემთხვევაში ოჯახის ერთი წევრი ვერ იგებს მეორე ოჯახის წევრი რას განიცდის და უბრალოდ მშრალი წესების დამკვირდება უნდა ოჯახში,“ - რეზო კორინთელი

ფსიქოთერაპევტმა რეზო კორინთელმა ოჯახის სიჯანსაღისთვის აუცილებელი ფუნქციების შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ოჯახი სისტემაა, რომელიც ქვესისტემებისგან შედგება:

​ოჯახი არის სისტემა, რომელიც ქვესისტემებისგან შედგება. ოჯახი აგრეთვე არის ქვესისტემა საზოგადოების. ყველაფერი პატარა ოჯახზე ახდენს ზეგავლენას. ოჯახს აქვს თავისი ფუნქციები. მისი ფუნქციაა სამეურნეო-ყოფითი, ოჯახს უნდა ჰქონდეს სახლი, შემოსავალი. ოჯახის მეორე ფუნქციაა აღმზრდელობითი, ოჯახმა უნდა გაზარდოს თაობა. მესამე ფუნქციაა სქესობრივ-ეროტიკული, ცოლ-ქმარს შორის უნდა იყოს სიყვარული. ოჯახს სჭირდება ემოციები. უემოციო ოჯახი, ჩაკეტილი ოჯახი არ არის ცოცხალი. ადამიანი, რომელიც არ არის ემოციური, ის არ განიხილება ცოცხალ ადამიანად. დღეს მეცნიერება თვლის, რომ ემოციური ინტელექტი უფრო მნიშვნელოვანია ადაპტაციისთვის, ვიდრე კომპიუტერული ინტელექტი.“

რეზო კორინთელის თქმით, ოჯახს ემოციური კავშირი აუცილებლად სჭირდება:

„რას გულისხმობს ემოციური ინტელექტი? ის გულისხმობს საკუთარი ემოციების გამოცნობის უნარს. ის ასევე გულისხმობს სხვისი ემოციების გამოცნობის უნარს, თუ რას გრძნობს სხვა ადამიანი და ამ ემოციების მართვის უნარს.​ ეს ოჯახს აუცილებლად სჭირდება. ხშირ შემთხვევაში ოჯახის ერთი წევრი ვერ იგებს მეორე ოჯახის წევრი რას განიცდის ან ბავშვი რას განიცდის და უბრალოდ მშრალი წესების დამკვირდება უნდა ოჯახში.“

რეზო კორინთელის თქმით, ოჯახის სიჯანსაღისთვის მისი სულიერი ფუნქციაც მნიშვნელოვანია:

„ბოლოს არის ოჯახის სულიერი ფუნქცია, ანუ რითი ცხოვრობს ოჯახი, რისთვის ცხოვრობს ოჯახი. თუ ეს მოთხოვნილებები დაკმაყოფილებულია, მაშინ ეს ოჯახი არის ჯანსაღი. თუ ეს მოთხოვნილებები დაკმაყოფილებული არ არის, მაშინ ეს ოჯახი ჯანსაღი არ არის. იმისთვის, რომ ეს მოთხოვნილებები დაკმაყოფილდეს, ოჯახში ნაწილდება როლები. ​აღმზრდელობითი როლი მშობელს ეკუთვნის, ემოციური როლი შეიძლება ბავშვი იყოს.“

„არის ე.წ. დემონსტრაციული ოჯახები, სადაც ყველაფერი კეთდება იმისთვის კი არა, რომ ოჯახმა ერთმანეთთან ურთიერთობაში გაიხაროს, გააძლიეროს ერთმანეთი, არამედ საჩვენებლად, დემონსტრაციისთვის: „აი, როგორი ოჯახი გვაქვს.“ იქ ეს უკვე ნიღბისთვის კეთდება, საჩვენებლად კეთდება. რა თქმა უნდა, ამ ოჯახში უნდა დამალო უარყოფითი, არ უნდა ილაპარაკო ამაზე. „ჩვენ ყველაფერი კარგად გვაქვს“ და ​იქმნება ორმაგი სტანდარტები. ერთი სინამდვილეა გარემოსთვის, მეორე სინამდვილეა შიგნით. ვთქვათ, ოჯახი მალავს ერთ-ერთი წევრის ავადმყოფობას. თუ ავადმყოფობას ჩვენ განვიხილავთ, როგორც უბედურებას, ვფიქრობთ: „არ გაგვიმართლა და ბავშვი ავად გახდა.“ ამ ავადმყოფობაში მთელი ოჯახია მონაწილე. შემთხვევით ავადმყოფობა არ ხდება, სომატურ ავადმყოფობაზეც ვამბობ,“ - აღნიშნულ საკითხზე რეზო კორინთელმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „ზღვარი მარინა კაჭარავასთან ერთად“ ისაუბრა.

წყარო: ​„საპატრიარქოს ტელევიზია“

წაიკითხეთ სრულად