Baby Bag

როგორ მივაჩვიოთ ბავშვი დამოუკიდებლობას

როგორ მივაჩვიოთ ბავშვი დამოუკიდებლობას
ბავშვებში დამოუკიდებელი უნარების განვითარების ხელშეწყობას მშობლები, როგორც წესი, არ ჩქარობენ, რადგან თვლიან, რომ მოზრდილობის ხანამდე ჯერ კიდევ ბევრი დროა და ამ მხრივ საჩქარო არაფერია, თუმცა რაც უფრო ნაადრევ ასაკში ასწავლით თქვენს შვილებს ორ ფეხზე მყარად დგომას, მით უფრო დაეხმარებით დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანებად​ ჩამოყალიბებაში.

გამონახეთ დრო სწავლებისთვის

მცირეწლოვან შვილს მოზრდილი ადამიანის მსგავსად თუ მოექცევით, ის თავს მეტად თავდაჯერებულად და დამოუკიდებლად იგრძნობს. მიეცით თქვენს შვილს ახალ-ახალი დავალებები, თქვენს მაგალითზე ასწავლეთ, როგორ უნდა იქცეოდეს ზრდასრული ადამიანი. ზრდასრულობა მის პროფესიად უნდა აქციოთ. დავალებები, რომლებსაც თქვენს შვილს მისცემთ, თქვენთვის ძალიან მარტივად შესასრულებელი აქტივობა უნდა იყოს, რომელიც ბავშვისთვის მეტისმეტად რთული არ იქნება. ასწავლეთ ბავშვს საკუთარი სათამაშო სივრცის მოწესრიგება, თავისი ჭუჭყიანი ტანსაცმლის სპეციალურ ყუთში მოთავსება. შედარებით მოზრდილ ასაკში კი სასადილო მაგიდის მოწესრიგებას და საკუთარი ჭურჭლის გასუფთავებასაც უნდა მიაჩვიოთ.

ხაზი გაუსვით ბავშვის მიღწევებს

სწავლების პროცესში, შესაძლოა, თქვენთვის სასურველი შედეგი ვერ მიიღოთ, მაგრამ ამის გამო ბავშვს ნუ გაკიცხავთ. ხაზი გაუსვით მის ნებისმიერ მიღწევას, თუნდაც სრულიად უმნიშვნელოს. ასე ბავშვს წაახალისებთ და მას მოტივაციის გაზრდაში დაეხმარებით. შეაქეთ თქვენი შვილი, თუ ხილის წვენს დამოუკიდებლად ჩაასხამს ჭიქაში და თქვენი დახმარების გარეშე დალევს. თქვენგან დადებითი შეფასების მოსმენის შემდეგ ბავშვი საკუთარი თავისადმი მეტი ნდობითა და პატივისცემით განეწყობა.

მიეცით ბავშვს არჩევანის გაკეთების უფლება

დამოუკიდებლობა ადამიანს საკუთარი არჩევანის გაკეთების უფლებას აძლევს. მშობელმა ბავშვს აუცილებლად უნდა აგრძნობინოს, რომ მას გადაწყვეტილების მიღება თავად შეუძლია. ჰკითხეთ თქვენს შვილს, რის მირთმევას ისურვებდა სადილად: ყველიანი მაკარონის თუ არაქისის კარაქისა და ჟელესი? ბავშვი ისეთი არჩევანის წინაშე უნდა დააყენოთ, რომ მის მიერ მიღებული ნებისმიერი გადაწყვეტილება თქვენთვის მისაღები იყოს.

ბავშვისთვის დახმარების გაწევა ყოველთვის აუცილებელი სულაც არ არის

არასდროს გაუკეთოთ ბავშვს ისეთი რამ, რისი გაკეთება მას დამოუკიდებლადაც შეუძლია. ნუ შეუკრავთ მას ფეხსაცმლის თასმებს და ნუ ჩააცმევთ ქურთუკს სახლიდან გასვლისას, თუ ის ამ ყველაფრის გაკეთებას თავადაც შეძლებს. თუ ბავშვი დამოუკიდებლად ჩაცმას ვერ ახერხებს, საქმის დაწყებაში დაეხმარეთ, შემდეგ კი ნება მიეცით ჩაცმის პროცესი თავად დაასრულოს. თუ დილით სახლიდან გასვლას ჩქარობთ და იძულებული ხართ ბავშვს ჩაცმაში დაეხმაროთ, ეცადეთ მაღვიძარა 15 წუთით ადრე დააყენოთ, რათა ბავშვს დამოუკიდებლად ჩაცმისთვის საკმარისი დრო მისცეთ.

შეუქმენით ბავშვს კომფორტული გარემო

საკუთარ თავზე დამოუკიდებლად ზრუნვას რომ მიაჩვიოთ, ბავშვისთვის საჭირო და აუცილებელი ნივთები ისეთ ადგილას უნდა დააწყოთ, სადაც მას ხელი მიუწვდება. თეფშები, ბავშვის საჭმელი, ჭიქა, წვენი ან წყალი ისეთ სიმაღლეზე უნდა დაალაგოთ, რომ ბავშვმა საჭმლის მირთმევა ან წყლის დალევა თქვენი დახმარების გარეშე შეძლოს. დააკვირდით მის ქცევას, ეცადეთ ყოველდღიურად გაახალისოთ გარემო, რომელშიც ბავშვი იზრდება. შეუქმენით მას მაქსიმალური კომფორტი, რათა თვითმომსახურება მარტივად შეძლოს.

იპოვეთ დადებითი უარყოფითში

თქვენი შვილის მიერ შეცდომების დაშვებას ტრაგედიად ნუ აქცევთ. შეცდომა პოზიტიურ მოვლენად უნდა აღიქვათ, რომელიც ბავშვს ახალი გამოცდილების შეძენაში ეხმარება. იმის ნაცვლად, რომ ბავშვი შეცდომის გამო გაკიცხოთ, ეცადეთ მასთან ერთად იპოვოთ პრობლემის გადაჭრის სხვა გზა. მიეცით თქვენს შვილს შეცდომების დაშვების უფლება. დამოუკიდებელ ადამიანებს შეცდომები არ აშინებთ.

ერიდეთ პერფექციონიზმს

არასდროს მოთხოვოთ ბავშვს თქვენ მიერ მიცემული დავალებები უნაკლოდ შეასრულოს. თუ ბავშვს პერფექციონისტული მოლოდინებით დატანჯავთ, ის მომავალში უარს იტყვის ახალი გამოწვევების მიღებაზე და უუნარო ადამიანად ჩამოყალიბდება, რომელსაც ყველაფერი აშინებს. თუ თქვენი შვილის მიღწევებით უკმაყოფილო ხართ, იმედგაცრუებას პირდაპირ ნუ გამოხატავთ. ეცადეთ ბავშვის შეცდომებს გაგებით მოეკიდოთ, რადგან მათი გამოსწორება გვიანი არასდროს არის. 

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რაც ნაკლებს ტირის ბავშვი, მით უკეთესად ვითარდება ის, ამიტომ ჩვენ მყისიერად უნდა ვუპასუხოთ მის ტირილს,“ - ქეთი ნემსაძე

„რაც ნაკლებს ტირის ბავშვი, მით უკეთესად ვითარდება ის, ამიტომ ჩვენ მყისიერად უნდა ვუპასუხოთ მის ტირილს,“ - ქეთი ნემსაძე

პედიატრმა ქეთი ნემსაძემ მშობლების მხრიდან ბავშვის განვითარების ხელშეწყობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ უფროსებს პატარების შექების არ უნდა შეეშინდეთ:

​ჩვენ არ უნდა გვეშინოდეს შექების. ჩვენ უნდა ვიცოდეთ, რომ შექება არის ყველაზე კარგი სტიმული განვითარებისთვის. ადამიანს შექება ყოველთვის სჭირდება. როდესაც არის ხასიათობრივი აფეთქება, ბავშვმა ვერ მიაღწია იმას, რაც უნდოდა, ის არის უმწეო ამ შემთხვევაში. რას აკეთებს ის ამ დროს? წვება იატაკზე და გამოხატავს თავის პროტესტს, სხვანაირად ვერ მართავს, სხვანაირად ვერ მიდის საბოლოო მიზნამდე. რაც ნაკლებს ტირის ბავშვი, მით უკეთესად ვითარდება ის. ამიტომ ჩვენ მყისიერად უნდა ვუპასუხოთ მის ტირილს, შევძლოთ მისი გონივრული კორეგირება.“

ქეთი ნემსაძემ აღნიშნა, რომ ჯანმრთელობის პრობლემების მხრივ ბიჭები უფრო სუსტები არიან, ვიდრე გოგონები:

​ჯანმრთელობის პრობლემების თვალსაზრისით, ბიჭები ბიოლოგიურად უფრო სუსტები არიან, ეს ფაქტია. აქედან გამომდინარე, შესაძლებელია, რომ ისინი უფრო ხშირად ავადობდნენ. მინდა გითხრათ კვლევის შესახებ, რომელიც ჩატარდა პენსილვანიის უნივერსიტეტში. მათ შეისწავლეს რა ტიპის სიმსივნეები იყო ქალბატონებში გავრცელებული გარკვეულ ასაკში. აღმოჩნდა, რომ ქალბატონებს, რომლებსაც ჰყავდათ ვაჟები, მათში უფრო ნაკლები იყო ონკოლოგიური დაავადებები და უფრო ნაკლები აგრესიულობით მიდიოდა. შემდგომში მათ აღმოაჩინეს ის ღეროვანი უჯრედები, რომლებსაც ნაყოფი ბიჭი აძლევს დედას, რაც მისი პროტექტორია მომავალი ონკოლოგიური სიმსივნეებისგან.“

ქეთი ნემსაძის თქმით, ყველა ბავშვი ინდივიდუალურია და ის სხვა ბავშვს არასდროს უნდა შევადაროთ:

„ბავშვს აქვს უფლება იყოს განსაკუთრებული, ინდივიდუალური. არასდროს ის არ უნდა შეადარონ სხვა ბავშვს. ​ბავშვს უნდა ჰქონდეს არჩევანის უფლება, მას უნდა ჰქონდეს საკუთარი აზრის გამოთქმის უფლება, თუნდაც ის იყოს წლინახევრის ასაკის. როდესაც ამ ადამიანს უკვე ეძახიან უფროსს და როდესაც მისი მორალური კრედო ჯერ არის: „რაც კარგია, ჩემია,“ უკვე ჩნდება უმცროსი და უხსნიან, რომ მას უნდა დაუთმოს ან იქ უფრო მეტი მოფერებაა, ის ეჭვიანობს. მე ვფიქრობ, მას უნდა აუხსნან, რომ უმცროსი არის სხვა, მას აქვს თავისი განსაკუთრებული ადგილი, რომელსაც ვერასდროს ვერავინ ვერ დაიკავებს. ჩვენ ბავშვს უნდა მოვუსმინოთ და მისი აზრი გავითვალისწინოთ.“

​ბავშვები ძალიან კარგ აზრებს გამოთქვამენ. არასდროს არ უნდა ვეცადოთ, რომ ბავშვს მოვახვიოთ ჩვენი აზრი. ჯერ მოვუსმინოთ ბავშვს და შემდეგ გონივრული კორეგირება მოვახდინოთ. ამ შემთხვევაში მე მახსენდება ნიუტონი, რომელმაც აღმოაჩინა მიზიდულობის კანონი. ამბობენ, რომ მან ეს კანონი აღმოაჩინა უფრო ადრე, მაგრამ მასწავლებელი გაუჯავრდა, ნუ უყურებ ვაშლის ხეს, გაკვეთილზე შემოდიო,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ქეთი ნემსაძემ ტელეკომპანია „პულსის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„პულსი“

წაიკითხეთ სრულად