Baby Bag

როგორ ვიყოთ კარგი მშობლები ყვირილისა და მუქარის გარეშე

როგორ ვიყოთ კარგი მშობლები ყვირილისა და მუქარის გარეშე
არ არსებობს რაიმე მკაცრად განსაზღვრული წესი, რომელსაც ყველა მშობელი უნდა იცავდეს. ბევრი ჩვენგანი ფიქრობს, რომ ახალ დღეს ახალი გამოცდილება მოაქვს, თუმცა ისიც ფაქტია, რომ ძალიან გამოცდილ მშობლებსაც კი კრიტიკულ სიტუაციებში უჭირთ ემოციების მოთოკვა და სიმშვიდის შენარჩუნება. ყვირილისა და მუქარის შედაგად ისევ მშობლები ზარალდებიან დანაშაულის შეგრძნების გამო. ეს არასასაიმოვნო შემთხვევები რომ თავიდან აირიდოთ, შემოგთავაზებთ რამდენიმე რჩევას.

დატოვეთ კონფლიქტური სიტუაცია

ბავშვების ცუდად მოქცევის გამო ბევრი მშობელი ბრზადება და კარგავს თავს. სამწუხაროდ, ლანძღვა და ყვირილი ცუდად აისახება როგორც ბავშვის, ისე თქვენს ფსიქიკაზე. ამიტომ საუკეთესო გამოსავალი სიტუაციისგან თავის გარიდებაა. დატოვეთ ბავშვი მარტო, გადაინაცვლეთ სხვა ოთახში და მოიმზადეთ ფინჯანი ყავა. ამრიგად, შეძლებთ სიტუაციის განეიტრალებას და მდგომარეობის მწყობრში მოყვანას.

მოაყოლეთ ბავშვებს მათ გრძნობებზე

ყველა ურთიერთობის გასაღები სწორად შერჩეული კომუნიკაციაა. თუ თქვენი პატარები მოწყენილი არიან კარგი იქნება თუ ალაპარაკებთ მათსავე გრძნობებზე. ხოლო როდესაც თქვენ იგრძნობთ თავს ცუდად, ასევე მოიქეცით - ელაპარაკეთ ბავშვებს თქვენს ემოციებზე და მათ გამომწვევ მიზეზებზე. ამ ჟესტით აგრძნობინებთ რომ ცუდად ყოფნა სავსებით ნორმალურია და უარყოფითი ემოციებისგან დაცლა ყველა ასაკში საჭიროა.

გამოიყენეთ ბავშვის უარყოფითი ქცევა პოზიტიური ეფექტის შესაქმნელად

ბავშვის დასჯა, გარეთ გასვლის აკრძალვა, დატუქსვა ძალიან მარტივია. თუმცა ამის შემდეგ დაზარალებული კვლავ ბავშვი რჩება. ამიტომ, უნდა შეეცადოთ სწორად მომართოთ იგი ფსიქოლოგიურად. უპირველესად უნდა იფიქროთ, როგორც ბავშვმა, ამისათვის კი უნდა დაეშვათ მის დონემდე. მავნებლური ბუნება მეტნაკლებად ვლინდება ბავშვებში და ამაში ცუდი არაფერია. ღრმად ჩაისუნთქეთ და აუხსენით ბავშვებს, თუ რატომ არის მათი ქცევა მიუღებელი.

დაივიწყეთ მუქარა და ორიენტირდით შედეგზე

ბავშვებთან მიმართებით მუქარის გამოყენება ყოვლად დაუშვებელია, უმჯობესია ესაუბროთ შედეგზე ან ცალსახად აჩვენოთ იგი. მაგალითად, თუ თქვენი პატარა არ აძლევს თანატოლს თავისი სათამოშოს გამოყენების უფლებას, აუხსენით მას, რომ თუ სათამაშოს სხვასაც ათხოვებს ის ზრუნვას გამოავლენს, რაც კარგი თვისებაა. თუ ბავშვი მაინც იმავე აზრზე დარჩება, ჩამოართვით სათამაშო და ამ გზით მიეცით უფლება გაიაზროს დანაშაული.

თუ პატარას უყვირებთ, ითხოვეთ პატიება

იდეალური არავინაა. ბავშვებს უნდა ესმოდეთ, რომ ყვირილი სავსებით ადამიანური თვისებაა და მას გამოსწორება სჭირდება. ამიტომ მოუხადეთ პატარებს ბოდიში და უთხარით, რომ სწუხართ მომხდარის გამო. თუმცა ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მათ ეპატიებათ ცუდად მოქცევა. გახსოვდეთ, რომ ბავშვები ზედმიწევნით ემსგავსებიან მშობლებს და მოექეცით მათ ისე, როგორც გინდათ, რომ იქცეოდნენ ისინი.

მომზადებულია moms.com-ის მიხედვით

ავტორი: მარიამ კვეტენაძე

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

წაიკითხეთ სრულად