Baby Bag

მშობელს თავისი შეცდომის აღიარება უნდა შეეძლოს

მშობელს თავისი შეცდომის აღიარება უნდა შეეძლოს
ჩვილი ბავშვები არასდროს ცრუობენ, თუმცა საუბრის დაწყებასთან ერთად ბავშვი ტყუილის თქმასაც ​სწავლობს. პატარები სიცრუის თქმის გამო ყოველთვის არ უნდა გააკრიტიკოთ, რადგან განვითარების საწყის ეტაპზე ტყუილის თქმა ბავშვის კოგნიტური უნარების დახვეწაზე მიგვანიშნებს. მშობლების მხრიდან აქტიური ჩარევა და ბავშვის სწორად აღზრდა მას ცუდისა და კარგის გარჩევას ასწავლის. თუ გსურთ ბავშვი გულახდილი იყოს და ტყუილის თქმას გადაეჩვიოს, დაეხმარეთ მას სწორად ჩასწვდეს სიცრუისა და სიმართლის არსს, იცოდეს თითოეული მათგანის დადებითი და უარყოფითი მხარეები.

ბავშვის სწორად აღზრდა მარტივი არ არის. თქვენი შვილი რომ გულახდილობას მიაჩვიოთ, შესაძლოა, ამისთვის წლები დაგჭირდეთ. ვაღიაროთ, რომ სიმართლის თქმა მარტივი არასდროსაა. სრულფასოვანი გულწრფელობა სოციალურად მიუღებელიც კია და ასეთად ყოფნა არც თქვენს შვილს არგებს რამეს. კომპლექსური სწავლებითა და მოთმინებით ბავშვს აუცილებლად ასწავლით, თუ როდის არის აუცილებელი სიმართლის თქმა და როდის არ უნდა ისაუბროს ხმამაღლა თავის განცდებსა და ფიქრებზე.

კარგისა და ცუდის გარჩევას ბავშვი 5-6 წლის ასაკში სწავლობს. როდესაც სკოლაში მიდის, მან სიმართლისა და სიცრუის შესახებ ბევრი რამ უნდა იცოდეს. შედარებით პატარა ასაკში ბავშვებმა იციან, რომ არსებობს ცუდი და კარგი ქცევები. ისინი თავიანთ მშობლებს აკვირდებიან და დასკვნები მათი ქცევებიდან გამომდინარე გამოაქვთ.

მშობელი თავად უნდა იყოს გულწრფელი

სიცრუისა და სიმართლის გარჩევა ბავშვებს ადრეული ასაკიდანვე უნდა ასწავლოთ, თუმცა ეცადეთ ამ დროს მათ თავად არ უთხრათ ბევრი სიცრუე. თუ მამა სახლშია, დედას კი ბავშვები სასეირნოდ ჰყავს წაყვანილი, სადაც ბავშვებთან ერთად მაღაზიების თვალიერებით ერთობა, შინ მისულმა თავის მეუღლეს არ უნდა უთხრას, რომ მას და ბავშვებს საცობების გამო შინ მოსვლა დააგვიანდათ. პატარები ყველაფერს ამჩნევენ და იმახსოვრებენ. თქვენი ქცევა მათთვის ყოველთვის სამაგალითოა.

მშობელს თავისი შეცდომის აღიარება უნდა შეეძლოს

მშობელმა თავისი შეცდომა ყოველთვის უნდა აღიაროს. თუ ბავშვებთან ერთად პიკნიკზე მიდიხართ და მათი საყვარელი ტკბილეული სახლში დაგრჩებათ, გულახდილად უთხარით, რომ შეცდომა დაუშვით და მოუბოდიშეთ კიდეც. ამაში ცუდი არაფერია. ბავშვი თქვენს ქმედებებს აუცილებლად გაიმეორებს.

მშობელი ბავშვისთვის ავტორიტეტი უნდა იყოს და არა ავტორიტარი

გულახდილი ბავშვის აღზრდას დიდი მოთმინება სჭირდება. ბავშვი ზრდასთან ერთად მშობლების წინაშე გულწრფელობას კარგავს, რადგან ხშირ შემთხვევაში სასჯელი აშინებს. არ აქვს მნიშვნელობა რა პრინციპებით ზრდით ბავშვს, თუ ის თქვენს მითითებას გადაუხვევს, მიეცით საშუალება თავისი ქცევის მიზეზებზე გულახდილად დაგელაპარაკოთ. თუ მას ამის უფლებას არ მისცემთ, მომავალში ყველაფერს დაგიმალავთ. მოუსმინეთ თქვენს შვილს. ესაუბრეთ იმ უმთავრეს პრინციპებზე, რომლის მიხედვითაც მას ზრდით. აუცილებლად შეაქეთ გულახდილობის გამო.

ასწავლეთ ბავშვს წიგნებისა და ფილმების დახმარებით

ბავშვებთან ერთად ხშირად იკითხეთ, ფილმებს უყურეთ და შემდეგ ნანახსა და წაკითხულზე გულახდილად ისაუბრეთ. აუხსენით თქვენს შვილს, რატომ მოგწონთ ან არ მოგწონთ ესა თუ ის პერსონაჟი. მატყუარა პერსონაჟების ქცევები გააანალიზეთ, ასწავლეთ თქვენს შვილს, თუ რატომ იქცევა ესა თუ ის გმირი არასწორად.

მშობელმა უნდა იცოდეს, რომ გულწრფელობას ბავშვი ერთ დღეში ვერ ისწავლის

მცირეწლოვან ბავშვებს მარტივი სიმბოლოებით და ფრაზებით უნდა ასწავლოთ, მაგრამ თინეიჯერები კომპლექსური ქცევებისა და აბსტრაქტული კონცეფციების ანალიზს ეჩვევიან. თინეიჯერებს ბევრად რთული ცხოვრება აქვთ, ვიდრე მცირეწლოვან პატარებს. ისინი სკოლაში ძალიან ბევრ დაბრკოლებას ხვდებიან, იცნობენ ახალ ადამიანებს, წვეულებებზე დადიან. მშობელმა თავის შვილს უნდა ასწავლოს, თუ რატომ არის გულწრფელობა ძლიერი სოციალური იარაღი და რატომ არ უნდა ცრუობდეს ადამიანი, რომელსაც სოციუმში ნორმალურად ცხოვრება სურს. არსებობენ ბავშვები, რომლებიც კონფრონტაციას ყოველთვის გაურბიან. დარწმუნდით, რომ თქვენი შვილიც დაპირისპირების ან უთანხმოების შიშით ტყუილში ცხოვრებას არ ეჩვევა. ბავშვს აუცილებლად უნდა ესაუბროთ. მისთვის სწორი რჩევებისა და რეკომენდაციების მიცემა რომ შეძლოთ, მის ცხოვრებას კარგად უნდა იცნობდეთ.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ბავშვს რცხვენია, სირცხვილზე ნუ ვამახვილებთ ყურადღებას, გავამახვილოთ ყურადღება შიშზე,“ - მზიკო დალაქიშვილი

„თუ ბავშვს რცხვენია, სირცხვილზე ნუ ვამახვილებთ ყურადღებას, გავამახვილოთ ყურადღება შიშზე,“ - მზიკო დალაქიშვილი

ფსიქოთერაპევტმა მზიკო დალაქიშვილმა მორცხვ ბავშვთან ურთიერთობის სტრატეგიებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ზოგჯერ ბავშვი მორცხვი სულაც არ არის და მისი ქცევა ტემპერამენტითაა განპირობებული:

„გავმიჯნავდი ბავშვის ტემპერამენტს და სიმორცხვეს, რომელიც შეიძლება ჩაითვალოს პრობლემად, რომელიც შემდგომ პრობლემებს იწვევს. ერთი და იგივე ქცევის უკან სხვადასხვა რაღაც იმალება. შეიძლება იყოს ბავშვი, რომელიც ძალიან მოკრძალებულად ზის, არ იყოს აქტიური, შეიძლება ცოტათი დაძაბული ღიმილით მოგვეჩვენოს. თუ ადამიანი არ წუხდება ამით და უბრალოდ ნაზია, მისი ტემპერამენტია ასეთი, რომ მოსწონს წყნარად თავისთვის ყოფნა, რაღაცების აღმოჩენა, დაკვირვება, ამაზე დაწერა, ამ საკითხზე დედასთან საუბარი, ეს არის მისი ბუნებრივი მდგომარეობა.“

​მზიკო დალაქიშვილმა აღნიშნა, რომ ბავშვი მორცხვი არ არის, თუ მას უინიციატივობა და პასიურობა თავას არ აწუხებს:

„თუ ადამიანს უნდა მეტი კონტაქტი, მაგრამ ვერ ახერხებს, თუ ადამიანს უნდა გაკვეთილი მოყვეს, მაგრამ ვერ ყვება, ეს არის პრობლემა. პირველ შემთხვევაში არის ბავშვი, რომელსაც მასწავლებელი თუ შეეკითხება გაკვეთილს, ის მოყვება გაკვეთილს, მაგრამ ​არ გამოირჩევა აქტიურობით. ხშირად მშობლები მოდიან ჩივილით, რომ ბავშვი არასდროს არ არის ინიციატორი. ასეთ შემთხვევაში ხშირად აღმოვაჩენთ ხოლმე, რომ ბავშვი აბსოლუტურად ჯანმრთელია. მას მისი ტემპერამენტი არ აძლევს ამის საშუალებას. მას აქვს კარგი პასუხისმგებლობა, ის იცნობს თავის თავს და იქცევა მისი თავიდან გამომდინარე. მისთვის კომფორტულია ასეთი საქციელი. მან რომ სხვანაირი ქმედება განახორციელოს, უკვე მაშინ შეიძლება იყოს დისონანსი.“

მზიკო დალაქიშვილის თქმით, მშობელმა მსგავსი ტემპერამენტის მქონე ბავშვზე ზეწოლა არ უნდა მოახდინოს და მისი შეცვლა არ უნდა სცადოს:

„ასეთმა ქცევამ ეს ბავშვი, შესაძლოა, გახადოს ნამდვილად მორცხვი. ​თუ ადამიანს არ მიეცი საშუალება იყოს ის, ვინც არის, თუ მუდმივად აწვდი შეტყობინებას საკუთარ თავზე, რომ სხვანაირად უნდა იყო და ასე რატომ ხარ, ბავშვს თავისი თავი აღარ მოსწონს. ის ფიქრობს, რომ ისეთი არაა, როგორიც უნდა იყოს, თვალებში აღარ უყურებს ადამიანებს. აქ არ უნდა დავუშვათ შეცდომა.“

„როდესაც სიმორცხვე ხდება შემაწუხებელი, ვცდილობთ, რომ ბავშვს საკუთარი თავი დავანახოთ. ბავშვი საკუთარ თავს გრძნობს და ხედავს, მხოლოდ გარემოსთან ურთიერთობაში. ბავშვმა რომ საკუთარი თავი იგრძნოს, ჩვენთან ურთიერთობაში არც ჩვენზე დაბლა არ უნდა გრძნობდეს თავს, არც ის უნდა იგრძნოს, რომ თვითონ არის ყველაფერი. ​უნდა ვისწავლოთ ბავშვის დანახვა და მოსმენა. ერთი ბავშვი ხატვის დროს გრძნობს თავის თავს, მეორე ბავშვი - ცეკვის დროს. სანამ ბავშვს გარემოს შევურჩევთ, მისი უნდა გვესმოდეს. არ უნდა მოგვივიდეს ზედმეტი ჩარევა, მანამ, სანამ არ გავიგებთ რითია ჩვენი შვილი დაინტერესებული. სიმორცხვეს ყოველთვის უკან უდგას ძლიერი ემოცია, როგორიც არის შიში. თუ ბავშვს რცხვენია, სირცხვილზე ნუ ვამახვილებთ ყურადღებას, გავამახვილოთ ყურადღება შიშზე, რომელიც მას აბრკოლებს. გამხნევება სჭირდება ამ დროს ბავშვს. „რატომ ხარ მორცხვი?“ - არა! შევქმნათ ამინდი, რომ გამხნევდეს,“ - აღნიშნული საკითხის შესახებ მზიკო დალაქიშვილმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დღე“


წაიკითხეთ სრულად