Baby Bag

როგორ მივაჩვიოთ ბავშვი მარტო დაძინებას?

როგორ მივაჩვიოთ ბავშვი მარტო დაძინებას?
შფოთვის, დაუცველობის შეგრძნების და შიშის განცდის გამო ბავშვებს მარტო დაძინება ხშირად ძალიან უძნელდებათ, რის გამოც ისინი მშობლებთან ძილს არჩევენ და საკუთარ საძინებელში დარჩენა ​არ სურთ. თუ თქვენს შვილსაც მსგავსი პრობლემა აწუხებს, ყურადღებით გაეცანით ჩვენს სტატიას. ჩვენ მიერ შემოთავაზებული სპეციალური სტრატეგიების გამოყენებით ბავშვს შფოთვისა და შიშის დაძლევაში დაეხმარებით.

ღამით ბავშვის ოთახში სიჩუმე და სიმშვიდე უნდა სუფევდეს

ბავშვის საძინებელი კომპიუტერის, ტელევიზორის, სმარტფონების და ელექტრონული მოწყობილობებისგან უნდა გაათავისუფლოთ. პატარას ოთახში ძილისთვის ხელსაყრელი და კომფორტული ატმოსფერო უნდა შექმნათ. კომპიუტერის, ტელევიზორის ან სმარტფონის გამოსხივება ბავშვს ჩაძინებაში ხელს შეუშლის. თქვენს შვილს ღამით ოთახს მხოლოდ ნათურის სუსტი შუქი უნდა უნათებდეს, ისიც მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ბავშვს სიბნელეში დაძინება აშინებს.

ბავშვი ძილის წინ ჩასატარებელ ჰიგიენურ პროცედურებს უნდა მიაჩვიოთ

თბილი აბაზანის მიღება, ღამის პერანგის ჩაცმა, კბილების გახეხვა და ძილის წინ ზღაპრების კითხვა ყოველდღიურ რუტინად უნდა აქციოთ. ჰიგიენური პროცედურების რეგულარულად ჩატარება ბავშვს ძილისადმი უფრო დადებითად განაწყობს, ამასთან ის თავს მეტად დაცულად და უსაფრთხოდაც იგრძნობს. აღნიშნული რუტინა ბავშვს შფოთვის დაძლევაში ეხმარება. პატარები, რომლებიც ძილის წინ ჰიგიენურ პროცედურებს რეგულარულად იტარებენ, ჩაძინებას მარტივად ახერხებენ.

ბავშვის ოთახში დიდხანს ნუ დარჩებით

ბავშვის საძინებელი იქამდე უნდა დატოვოთ, ვიდრე მას ჩაეძინება. პატარა თქვენზე დამოკიდებული არ უნდა იყოს. მან დაძინება თქვენს გარეშე უნდა შეძლოს. თუ ბავშვი მარტო დარჩენაზე უარს აცხადებს, მის საწოლზე ნუ ჩამოჯდებით, ნუ ეცდებით პატარას გართობას. ეცადეთ ბავშვის საწოლისგან მოშორებით დადგეთ. ყოველდღიურად თქვენსა და ბავშვს შორის არსებული მანძილი ნელ-ნელა უნდა გაზარდოთ, რათა პატარა დამოუკიდებლად ჩაძინებას მიეჩვიოს.

ბავშვი ოთახში თავს დაცულად უნდა გრძნობდეს

მარტო დარჩენილი პატარა საძინებელში თავს უსაფრთხოდ უნდა გრძნობდეს. „საშინელმა მონსტრებმა“ და „მოჩვენებებმა“ მისი დაშინება რომ ვერ შეძლონ, ბავშვს საწოლში საყვარელი სათამაშო ჩაუწვინეთ, რათა თავი მარტოდ არ იგრძნოს.

იყავით თანმიმდევრული და პრინციპული

თუ თქვენი შვილი შუაღამით საძინებელში შემოდის და თქვენს საწოლში დაწოლას ითხოვს, ის თავის ოთახში უნდა დააბრუნოთ. გზად ბავშვის გართობას ნუ შეეცდებით. დაამშვიდეთ პატარა და თავის საწოლში ჩააწვინეთ. აუცილებელია, რომ მის თხოვნას ყოველთვის ამგვარი ქცევით უპასუხოთ. თუ ბავშვს ერთხელ მაინც მისცემთ ნებას, რომ თქვენს საწოლში დარჩეს, ის თავის ოთახში დაბრუნებას აღარ მოისურვებს.

ბავშვი კარგი ქცევისთვის ხშირად დაასაჩუქრეთ


თუ პატარა ღამით ტირის და არ იძინებს, მის ამგვარ ქცევას ყურადღება არ მიაქციოთ. თუ ის მარტო დაძინებაზე უარს არ ამბობს და თავის საძინებელში რჩება, მეორე დღეს საყვარელი ტკბილეულით დაასაჩუქრეთ. ბავშვი გააცნობიერებს, რომ მის სიმამაცეს მშობლების მხრიდან სათანადო ჯილდო და აღიარება მოყვება. 

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

როდესაც ბავშვები შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამის გამო სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ - არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

როდესაც ბავშვები შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამის გამო სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ - არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

როდესაც ბავშვები (ბაღის და სკოლის დაწყებითი კლასის) შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამის გამო სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ. არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი? - ამ საკითხზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პრაქტიკოსი ქცევითი თერაპევტი, სუპერვაიზერი, ფსიქოლოგიის მაგისტრი მაკო გაგნიძე.

,,თავდაპირველად, როდესაც რაიმე ქცევაზე გვაქვს საუბარი მნიშვნელოვანია განვმარტოთ, თუ რა არის ქცევა. ქცევა არის ინდივიდის მიზანმიმართულად განხორციელებული აქტივობა, რომელსაც გააჩნია მიზანი და ფუნქცია. ასევე, უნდა გავუსვათ ხაზი, თუ რა არის და რა აღიქმება რთულ ქცევად, რომელთა რიგსაც თქვენს მიერ დასმულ შეკითხვაში მოყვანილი ქცევაც მიეკუთვნება. ამერიკის ფსიქიატრთა ასოციაციის განმარტებით რთული ქცევა არის: ,,ქცევა რომელიც საშიშია ან ხელს უშლის ადამიანს სკოლამდელ, საგანმანათლებლო ან ზრდასრულთა მომსახურების სერვისებში მონაწილეობას და ხშირად საჭიროებს სპეციალური ინტერვენციების შემუშავებას და გამოყენებას.“ აბსოლუტურად ყველა ქცევას აქვს მიზანი, ფუნქცია. აღვნიშნავ იმასაც, რომ ერთი და იგივე ქცევას შესაძლოა ჰქონდეს სხვადასხვა მიზანი, ფუნქცია. ქცევის წინაპირობები შეიძლება იყოს: იმედგაცრუება, ტკივილი, წყენა, შიში, სენსორული დეზინტეგრაცია, შფოთვა, დაღლა, შიმშილი, კომუნიკაციის სირთულე და ა.შ. “

- როდესაც ბავშვები (ბაღის და სკოლის დაწყებითი კლასის) შიშვლები დადიან ყველას თვალწინ და ამასთან მიმართებით სირცხვილის, მორიდების გრძნობა არ აქვთ. არის თუ არა ეს პრობლემა, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

აღნიშნული ქცევის მიზეზი და ფუნქციაც შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ შესაძლოა იყოს სხვადასხვა, მაგალითად, გარემო პირობები (სიცხე, ფიზიკური დისკომფორტი) ყურადღების მიპყრობის სურვილი, არასასურველი აქტივობისგან გაქცევის მცდელობა, სექსუალური ქცევა (გახდა მასტურბაციის მიზნით) სენსორული დეზინტეგრაცია და ა.შ.

- როგორ უნდა მიუდგეს მშობელი?

- ქცევის მართვა არ არის: ყვირილი, მუქარა, სიმკაცრე ან ყველაფრის შესრულება. აღნიშნულ შემთხვევაში უნდა განისაზღვროს თუ რა არის ქცევის ფუნქცია, ასეთ დროს უნდა შეგროვდეს მონაცემი, რომელსაც ჩვენ ქცევითი თერაპევტები ABC მოდელს ვეძახით. ABC ანუ (Antecedent-Behavior-Consequence) წინაპირობა, ქცევა, შედეგი. აქედან გამომდინარე, უნდა განისაზღვროს ქცევის მიზანი, ფუნქცია და შესაბამისად განხორციელდეს მუშაობა. განვიხილოთ რამოდენიმე მაგალითი, თუკი ჩანაწერის მონაცემებით გამოვლინდა რომ მიზეზი არის სენსორული დეზინტეგრაცია (არ მოსწონს, ვერ ეგუება ტანსაცმლის სტრუქტურას) მაშინ ბავშვი უნდა შეაფასოს სენსორულმა თერაპევტმა, თუ საჭიროება მოითხოვს უნდა დაიწყოს მუშაობა ან მისცეს მშობელს რეკომენდაცია. თუკი მიზეზად გამოვლინდება ყურადღების მიპყრობა, მაგალითად, გაიხადა ტანსაცმელი და ყველა მას უყურებს, ზოგი იცინის, ზოგს უკვირს. მასწავლებელის და მომვლელის ყურადღებაც მისკენაა მიპყრობილი, როცა მანამდე ასეთ ინტერესს მის მიმართ არავინ იჩენდა, (წინაპირობა: ყურადღების მიქცევის სურვილი, ყურადღების ცენტრში ყოფნა. ქცევა: გახდა. შედეგი: მიიქცია ყურადღება, ანუ ქცევამ შედეგი გამოიღო, განმტკიცდადა განმტკიცებული ქცევის მომავალში ხშირად გამოვლენის ალბათობა ძალიან დიდია). განვმეორდები და ვიტყვი რომ გახდის ქცევას შესაძლოა ჰქონდეს ბევრი სხვადასხვა ფუნქცია, მიზანი. რამდენი ინდივიდიცაა იმდენნაირი და განსხვავებული მიზეზი არსებობს, რადგან ყველას გააჩნია ინდივიდუაური მახასიათებლები. ასეთ დროს, სპეციალისტის დაგეგმარებით უნდა გაკეთდეს ჩანაწერები, ქცევითი თერაპევტის რეკომენდაციით დაიგეგმოს სტრატეგია და დაიწყოს ქცევის ჩაქრობაზე მუშაობა. გაეცნოს მშობელს, ასევე ბაღის ან სკოლის პერსონალს, რომ ქცევის გამოვლენის შემთხვევაში ყველამ ერთნაირი მიდგომა იქონიონ. როდესაც ქცევა არ განმტკიცდება, ასე ვთქვათ არ წახალისდება ნელ-ნელა იკლებს და საბოლოოდ კი საერთოდ გაქრება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად