Baby Bag

„როდესაც რაღაც ცუდი ხდება, ყოველთვის სჯობს, რომ ბავშვმა იცოდეს სიმართლე, მან ცხოვრებასთან ადაპტაცია უნდა ისწავლოს,“ - ფსიქოლოგი მზიკო დალაქიშვილი

ფსიქოლოგი მზიკო დალაქიშვილი„სხვა შუადღეში“ ბავშვისთვის ნეგატიური ინფორმაციის სწორად მიწოდების წესებზე საუბრობს:

„ბავშვისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანია, არ დაკარგოს უსაფრთხოებისა და ნდობის განცდა. რა უქმნის ბავშვს უსაფრთხოების განცდას? რასაკვირველია, მშობლები და ოჯახი. ეს ოჯახი იქნება სრულფასოვანი, თუ იქნება მხოლოდ დედა ამაზე არ არის საუბარი. მთავარია იყოს ვინმე, ვისთანაც ის თავს გრძნობს უსაფრთხოდ და სანდოდ. ბავშვი უარყოფით ინფორმაციას სადღაც აუცილებლად შეხვდება. მშობლებს უნდა გვახსოვდეს, რომ ბავშვები გამომძიებლები არიან, მათ დიდი ინტერესი აქვთ, თუ რა ხდება. ბევრ მშობელს ახასიათებს, რომ ბავშვს კითხვას არ ასრულებინებს, ცდილობს თემიდან გადახვევას და უმტკივნეულო პასუხებს ეძებს. მშობელი ბავშვს ყურადღებას გადაატანინებს. ბავშვი კვლავ ამ კითხვით რჩება და ფიქრობს, რომ დედამ თუ არ უპასუხა, მეზობელი უპასუხებს. ვინ რას უპასუხებს, ეს ცალკე ამბავია. მშობლებმა ძალა უნდა მოვიკრიბოთ და ჩვენს შვილებს ნებისმიერ საკითხზე ვესაუბროთ.“

მზიკო დალაქიშვილის თქმით, მშობელმა ბავშვს ყოველთვის სიმართლე უნდა უთხრას:

„დავუშვათ მოხდა რაღაც ცუდი, მაგ. ცხოველი გარდაეცვალა ბავშვს. ეს მისთვის მძიმე გადასატანია. როგორ უნდა მოიქცეს ამ დროს მშობელი, უნდა მოატყუოს თუ არა შვილს? ყოველთვის სჯობს, რომ ბავშვმა იცოდეს სიმართლე. ბავშვს თქვენი ემოცია ზემოდან არ დაუმატოთ. თქვენ უნდა იყოთ ის უსაფრთხო ზონა, სადაც ბავშვი თავის ემოციას გამოხატავს. თუ მშობლები შორდებიან, მე ორივე მშობელს ვურჩევ, რომ ამ გადაწყვეტილების მიღებისთვის მოემზადონ. თუ თქვენ მსგავს გადაწყვეტილებას იღებთ, საჩხუბარი აღარაფერია, უკეთესად უნდა იყოთ. თუ მშობლები გამუდმებით ჩხუბობენ და გადაწყვეტენ, რომ შორდებიან, ჩემი აზრით, ეს ბავშვისთვის მისალოცი ამბავია, რადგან აღარ იქნება ჩხუბი და აყალმაყალი. მას ცალკეული მშობელი, დედაც და მამაც ეყოლება ბედნიერი.“

მზიკო დალაქიშვილი აღნიშნავს, რომ პრობლემებთან გამკლავება ბავშვს ცხოვრებასთან ადაპტაციაში ეხმარება:

„ყოველთვის უნდა გამოვიდეთ ბავშვის ინტერესებიდან. მის კითხვებს გულწრფელად ვუპასუხოთ. ჩვენ ხომ ერთ მშვენიერ დღეს არ ვხდებით დიდები. ჩვენ ვიზრდებით პატარ-პატარა პრობლემებთან შეხვედრისა და მათთან გამკლავების გზით. როდესაც ბავშვს ვეტყვით, რომ ფისო ან ლეკვი აღარ არის, ნორმალურია, რომ მან ეს განიცადოს. ბავშვმა ცხოვრებასთან ადაპტაცია უნდა ისწავლოს. ბავშვებს აქვთ გამკლავების მექანიზმი, ისინი ჩვენზე მალე გამოვლენ ამ სტრესიდან, თუ ჩვენ არ შევუშლით ხელს, თუ არ მოვატყუებთ. მძიმე მოვლენის შემდეგ მშობელსაც აქვს უფლება იყოს სევდიანი, ეს ბავშვს ეხმარება, რადგან ის მარტო არ არის თავის სევდასთან. თუ მშობელი იწყებს მოთქმას და ტირილს ბავშვის წინ, ბავშვი დედაზეც ნერვიულობს და სტრესი ემატება.“

„მნიშვნელოვანია ბავშვს მივცეთ გლოვის, წუხილის, ემოციის გამომჟღავნების საშუალება. თუ ბავშვი ადეკვატურად აღიქვამს მოვლენებს და სვამს კითხვას, თუ სად არის ბებო, რატომ აღარ არის, მისი კითხვა აუცილებლად უნდა დავაკმაყოფილოთ. მე ასეთი პასუხი მაქვს ხოლმე მსგავს კითხვებზე. ბავშვს ვეუბნები, რომ ადამიანები, რომლებიც გვიყვარს და აქ აღარ არიან, ისევ ცოცხლობენ, მაგრამ სხვაგან, თუმცა არ ვიცი სად. იმასაც ვეუბნები, რომ აუცილებლად ისევ ვნახავთ ამ ადამიანებს და ძალიან საინტერესოა, სად ან როდის შევხვდებით. ბავშვმაც იცის, რომ ის, ვინც გარდაიცვალა ცოცხალია, რადგან ესიზმრება და ახსოვს. როდესაც ბავშვს მსგავს სიტყვებს ეუბნებით, ისინი მშვიდდებიან და თქვენც მშვიდდებით,“ - აღნიშნავს მზიკო დალაქიშვილი.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

„ბავშვთან ურთიერთობა თანხმობას უნდა ემყარებოდეს და არა მართვას...“
„აღზრდაში მართვის ფსიქოლოგია კრახს განიცდის. რაც უფრო მეტს მართავ ბავშვს, ბავშვი ამას გრძნობს და უფრო განზე გადის შენგან... ბავშვთან ურთიერთობა თანხმობას უნდა ემყარებოდეს და არა მართვას,“ - აღნიშნულის...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

რას გამოხატავს ბავშვი გაბრაზებით და როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რაც განიცდის ამ დროს მისი შვილი - ამის შესახებ ფსიქოლოგმა, ხათუნა დოლიძემ ისაუბრა.

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს. მაგალითად, შესაძლოა, ის გვეუბნება, რომ აკლია უსაფრთხოების განცდა  და უფროსებისგან სურს, მოაქციონ გარკვეულ ჩარჩოებში... ან იმედგაცრუებულია, დაღლილია და ა.შ. ბრაზი არის ადაპტაციური ემოცია, რომელიც ადამიანს ეხმარება, რომ საფრთხე აღიქვას. ერთი შეხედვით, ის თითქოს ადვილი გამოსახატავია, მაგრამ რეალურად სიბრაზის დროს ვართ სუსტები და მოწყვლადები. პატარები ამ დროს განსაკუთრებით იმპულსურები არიან, რადგან განვითარების პროცესში იმყოფებიან, ჯერ არ აქვთ გამომუშავებული თვითკონტროლი. 

მცირე ასაკის ბავშვებს შეუძლიათ, ისწავლონ ბრაზის მართვა, მაგრამ ამისთვის მათ სჭირდებათ თანმიმდევრული მიდგომა და მოთმინება. როდესაც ის ბრაზს განიცდის, შიშის განცდაც ეუფლება. ის ფიზიოლოგიური ცვლილებები, რაც ამ დროს მის ორგანიზმში მიმდინარეობს, გონებას იმდენაც მოიცავს, რომ ბავშვებს უძნელდებათ გონივრულად მოქმედება. იმის გაგება, რომ ბრაზი არის სხეულის განგაში, რომელიც რაღაცას გატყობინებს, უკვე ეხმარება ბავშვს იმაში, რომ გაუმკლავდეს განცდებსა და ემოციებს. მათ უმეტესობას სჭირდება უფროსების დახმარება, რათა მართოს ბრაზი და დაარეგულიროს ნერვული სისტემა. უფროსის მხრიდან მნიშვნელოვანია იმის ძიება, თუ რა ამშვიდებს და რა აღადგენს ბავშვის ემოციურ ბალანსს. პატარებისთვის  პირველი დახმარება გახლავთ მშობლის მხრიდან სიმშვიდის შენარჩუნება. როდესაც ბავშვი ბრაზობს და ხედავს მშობელს, რომელმაც ასევე დაკარგა კონტროლი, ეს კიდევ უფრო ზრდის შიშს. ბრაზის მართვის სწავლების საუკეთესო იარაღი არის ემპათიით მოსმენა. ამით არა მხოლოდ ემოციურ მხარდაჭერას აღმოვუჩენთ ბავშებს, არამედ ვუმტკიცებთ რწმენას, რომ უარყოფით ემოციებთან გამკლავება შესაძლებელია. 

გაზარდეთ ბავშვების ემოციების ცოდნა, ესაუბრეთ ემოციებზე, ასწავლეთ სიტყვები ემოციების გამოსახატავად. როდესაც სიტყვებით იწყებ ემოციების გამოხატვას, იქ უკვე გრძნობების ქმედებით გამოხატვა აღარ გჭირდება. ბავშვმა უნდა ისწავლოს, რომ ბრაზი ნიშანია, რათა დაფიქრდე, შეჩერდე, დაამშვიდო შენი თავი და იფიქრო გამოსავალზე", - ამბობს ხათუნა დოლიძე.


წყარო: ,,​რჩევები მშობლებს"

წაიკითხეთ სრულად