Baby Bag

უნდა იყოს თუ არა მშობელი მკაცრი შვილთან ურთიერთობისას?

უნდა იყოს თუ არა მშობელი მკაცრი შვილთან ურთიერთობისას?

მშობლების ნაწილი თვლის, რომ ბავშვის სწორად აღსაზრდელად სიმკაცრის გამოჩენა აუცილებელია. ისინი ფიქრობენ, რომ თუ შვილებთან კომპრომისზე ნაკლებად წავლენ, მათ უკეთეს ადამიანებად ჩამოყალიბებაში დაეხმარებიან. მშობლების ნაწილმა არ იცის, რომ სიმკაცრეს ძალიან ბევრი უარყოფითი შედეგი მოაქვს. ბავშვები მეტისმეტად მკაცრ მშობლებს მეგობრებად არ განიხილავენ, რაც მათ შორის ურთიერთობას აფუჭებს. შვილები მშობლებთან გულახდილები აღარ არიან, ოჯახური კავშირი კი მტკიცე აღარ არის.

რამდენად სწორად იქცევიან მშობლები, რომლებიც შვილებთან ურთიერთობისას სიმკაცრეს ავლენენ? პირველ რიგში, მშობელმა უნდა იცოდეს, თუ რა ზიანს აყენებს მის შვილს მკაცრი დამოკიდებულებით. სიმკაცრე მშობელსა და შვილს შორის უნდობლობას იწვევს. ბავშვი არ ენდობა მშობელს, რომელიც მისდამი სიმკაცრეს იჩენს. ყოველთვის, როდესაც თქვენს შვილს პრობლემები ექნება, ის ეცდება, რომ მათ დამოუკიდებლად გაუმკლავდეს. ის იფიქრებს, რომ სიმართლის თქმის შემთხვევაში, მას მშობლები დასჯიან. მკაცრი მშობლები შვილებს აშინებენ. ეს ყველაზე ცუდი რამ არის, რაც ბავშვს შეიძლება დაემართოს.

მკაცრი მშობლები ბავშვის თვითშეფასებაზეც ნეგატიურად ზემოქმედებენ. ისინი მეტისმეტად კრიტიკულები არიან შვილებისადმი, რადგან თვლიან, რომ შვილმა მათი მოლოდინი ყოველთვის უნდა გაამართლოს. თუ ასე არ ხდება, მშობლები მას სჯიან. მკაცრი მშობლები შვილს ძალიან ზღუდავენ, რაც ბავშვს სულს უხუთავს. ის ყველაფრის ფასად ცდილობს თავისუფლება მოიპოვოს. არაერთი კვლევით დასტურდება, რომ თინეიჯერების ამბოხის უმთავრეს მიზეზს მშობლების მხრიდან გამოჩენილი სიმკაცრე წარმოადგენს. მოზარდებს სურთ, რომ საკუთარი აზრი და იდეები ჰქონდეთ, რის შესაძლებლობას მათ მშობლები ნაკლებად აძლევენ, რაც ბავშვების გაბრაზებას და ბუნტს იწვევს.

მკაცრი მშობლები შვილების ფსიქიკაზე გარკვეულ ნეგატიურ ზეგავლენას ახდენენ, თუმცა მათი სიმკაცრე ბავშვებისთვის დადებითი შედეგების მომტანიც არის. მკაცრი მშობლების შვილები დისციპლინას მიჩვეულები არიან. მათ სკოლაში კარგი შედეგები აქვთ. მკაცრი მშობლების შვილებს სოციუმში ინტერგაცია არ უჭირთ. ზრდილობიანი და მოწესრიგებული ადამიანები ყველას უყვარს. მკაცრი მშობლები სწორედ ასეთ შვილებს ზრდიან, რის გამოც, ისინი ყველას სიყვარულს და მოწონებას მარტივად იმსახურებენ.

შვილის მიმართ გამოჩენილ სიმკაცრეს თავისი დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს. ბავშვთან უფრო დისტანცირებული, ცივი ურთიერთობის წყალობით მშობელი მას წესრიგს და დისციპლინას აჩვევს, თუმცა რამდენად მართებულია მსხვერპლის გაღება მსგავსი შედეგის მიღების მიზნით? საქმე იმაშია, რომ მშობელი ვალდებული არ არის არჩევანი გააკეთოს. აუცილებელი არაა, რომ თქვენ ბავშვთან ყოველთვის მკაცრი ან ყოველთვის ლოიალური იყოთ. ოქროს შუალედის გამონახვა საუკეთესო არჩევანია.

მშობელმა თითოეულ საკითხზე განსხვავებული მიდგომა უნდა გამოამჟღავნოს. ძალიან რთულია, რომ ის შვილის მასწავლებელიც იყოს და მეგობარიც, თუმცა ეს სავსებით მიღწევადი მიზანია. საუკეთესო შემთხვევაში, მშობელმა საკუთარი მკაცრი ქცევის მიზეზები ბავშვს დეტალურად უნდა განუმარტოს, რათა მისი ნდობა არ დაკარგოს. მეგობრული და მენტორული მიდგომების გაერთიანება წარმატებული და დისციპლინირებული ბავშვის აღზრდაში ძალიან დაგეხმარებათ.

მომზადებულია ​paikesekilluperekeskus.ee - ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ნეიროფსიქოლოგი თათია მჭედლიშვილი.

- რატომ არის მნიშვნელოვანი თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

- თამაში ბავშვის განვითარების მნიშვნელოვანი ნაწილია. თამაშით ის საკუთარ თავს და გარე სამყაროს შეიმეცნებს. კერძოდ, თამაში ბავშვს ეხმარება ჩამოუყალიბდეს ნდობა ადამიანების და გარესამყაროს მიმართ, იგრძნოს თავი ბედნიერად, განუვითარდეს სოციალური უნარები, ენა და კომუნიკაცია, შემეცნებითი და მოტორული უნარები, ისწავლოს ემოციების რეგულაცია, ზრუნვა.

თამაშის კატეგორიზება ხდება ასაკის და თამაშის ფორმის მიხედვით. მაგალითად, გამოიყოფა 0-2 წლამდე ე.წ. მარტო თამაშის ეტაპი - ამ დროს ბავშვი ძალიან ბევრს ამოძრავებს ხელებს, ფეხებს და ამგვარად ცდილობს შეისწავლოს საკუთარი სხეულის შესაძლებლობები. იღებს ახალ სენსორული გამოცდილებას. 2 წლიდან იწყება ე.წ. პარალელური თამაშის ეტაპი, რა დროსაც ბავშვები თამაშობენ ერთნაირ თამაშს გვერდიგვერდ, მაგრამ ერთმანეთთან ინტერაქცია ნაკლებია. 4 წლიდან იწყება თანამშრომლობითი თამაში - ამ დროს ბავშვები ერთად მოქმედებენ, ინაწილებენ აქტივობებს, როლებს. თამაშის ფორმის მიხედვით გამოიყოფაარასტრუქტურირებული და სტრუქტურირებული თამაში, თამაში შიდა და გარე სივრცეში,მარტო და გუნდური თამაში. სტრუქტურირებული თამაში უფრო მეტად ორგანიზებულია და მას ხშირად ხელმძღვანელობს ზრდასრული. არასტრუქტურირებული ე.წ. თავისუფალი თამაშის დროს ძირითადად ბავშვი წარმართავს პროცესს.

- რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

- ზოგადად, როგორც სტრუქტურირებული, ასევე არასტრუქტურირებული, ანუ დამოუკიდებელი თამაში მნიშვნელოვანია ბავშვის განვითარებისთვის, რადგან სხვადასხვა ტიპის თამაშის გამოცდილება განსხვავებული უნარების განვითარებას უწყობს ხელს. რომ ვისაუბროთ კონკრეტულად დამოუკიდებლად თამაშის მნიშვნელობაზე, ამ დროს, ბავშვებს შემოქმედებითი უნარი მეტად უვითარდებათ. ამ პროცესში ისინი კრეატიულ გადაწყვეტილებებს იღებენ, უჩნდებათ ინტერესი, ემატებათ მოტივაცია, ვითარდება ბავშვის მოთმინება და გამძლეობა, რაც ხელს უწყობს რომ უფრო კომფორტულად ითამაშონ მარტო და ამცირებს თანატოლების ზეგავლენას. ეს ეხმარება მათ იპოვონ საკუთარი გზა.

- როგორ შეუძლიათ მშობლებს წაახალისონ დამოუკიდებლად თამაში?

- პირველ რიგში, დარწმუნდით, რომ თქვენს შვილს აქვს უსაფრთხო ადგილი სათამაშოდ. დამოუკიდებლად თამაშისას ბავშვებს უნდა ჰქონდეთ შესაძლებლობა გამოიკვლიონ გარემო და ეს დიდწილად საკუთარი ძალებით გააკეთონ, რათა განივითარონ თავდაჯერებულობა და დამოუკიდებლობა. თუმცა, მნიშვნელოვანია რომ ბავშვს ჰქონდეს უსაფრთხო გარემო. ამიტომ, უნდა „გავასუფთავოთ“ სათამაშო ადგილები პოტენციური საფრთხისგან და მთელი თამაშის განმავლობაში ვაკონტროლეთ პროცესი, რათა დავრწმუნდეთ, რომ თქვენი პატარა უსაფრთხოდ თამაშობს. ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ადრეულ ასაკში.

მნიშვნელოვანია გამოიკვლიოთ ბავშვის ინტერესები და მისცეთ შესაბამისი სათამაშოები. მაგალითად, თუ სახლის აწყობა უნდა ლეგოებით, დარწმუნდით რომ ოთახში ხელმისაწვდომია ლეგოები და სხვა საჭირო სათამაშოები. პერიოდულად შეგიძლიათ მისცეთ მითითებები, დაეხმაროთ თუ სირთულის წინაშე დადგება, შეაქოთ და მოტივაცია აუმაღლოთ. მიეცით ბავშვს საშუალება საკუთარი წესებით ითამაშოს და იყოს ლიდერი.

- რა გავაკეთოთ როდესაც ბავშვს არ უყვარს თამაში?

- არის შემთხვევები, როდესაც ბავშვები არ ერთვებიან მრავალფეროვან თამაშებში, ზოგჯერ ეს უბრალოდ ნაკლები მოტივაციითაა გამოწვეული, ზოგჯერ კი ეს შეიძლება განვითარების შეფერხების მაჩვენებელიც კი იყოს. განსაკუთრებით საყურდღებოა, როდესაც ბავშვი არ გადადის თამაშის ერთი ეტაპიდან მეორეზე ანუ, მაგალითად, როდესაც უკვე მოეთხოვება, როლური/ფუნქციური თამაში სხვა ბავშვებთან ერთად, მაგრამ ყოველთვის ირჩევს მარტო თამაშს, აქვს ძალიან შეზღუდული ინტერესები, არ იყენებს სათამაშოს ფუნქციას შესაბამისად. რა თქმა უნდა, მხოლოდ ამ ნიშნებით არ ხდება დარღვევის შეფასება, თუმცა საყურადღებოა და საჭიროა სპეციალისტთან კონსულტაცია. ამ ყველაფერში დიდი წვლილი მიუძღვის გაჯეტებს, ეკარენზე დამოკიდებულასაც. ასეთ დროს ეცადეთ დააკვირდეთ ბავშვს და განმავითარებელი თამაშები მის ინტერესებს მოარგოთ. დაიწყეთ თამაში მცირე დროით და ნელ-ნელა გაზარდეთ დრო, მიჰყევით ბავშვის ტემპს.

გახსოვდეთ, რომ თამაშმა არ უნდა დაკარგოს გართობის ფუნქცია და არ უნდა გახდეს ბავშვისთვის მომაბეზრებელი ან სტრესის მომტანი. ამისათვის კი მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ ბავშვის ინტერესები და შესაძლებლობები. არასწორად შერჩეულ სათამაშოს ან თამაშს შესაძლოა თან ახლდეს იმედგაცრუება, გაღიზიანება ან თამაშის თავიდან არიდების მცდელობა. ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ შერჩეული თამაში იყოს ბავშვის ასაკის და განვითარების შესაბამისი.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად