Baby Bag

ამ უნებლიე შეცდომებით ბავშვის ჯანმრთელობას ვაზიანებთ

ამ უნებლიე შეცდომებით ბავშვის ჯანმრთელობას ვაზიანებთ

მშობლები შვილებს ხშირად უნებურად აყენებენ ზიანს. დროის გასვლასთან ერთად ბავშვის აღზრდის და მასზე ზრუნვის მეთოდები იცვლება. ფსიქოლოგები და ექიმები მშობლებისთვის ახალ-ახალ რეკომენდაციებს ქმნიან, რომლებიც მათ ჯანსაღი და ბედნიერი შვილების აღზრდაში ეხმარება. ჩვენს სტატიაში იმ შეცდომებზე გესაუბრებით, რომლებსაც მშობლები ბავშვზე ზრუნვისას უნებურად უშვებენ და შვილების ჯანმრთელობას ზიანს აყენებენ.

  • ღიტინი ბავშვის გაცინების მიზნით

უფროსები ბავშვებს გაცინების მიზნით ხშირად უღიტინებენ. კალიფორნიის უნივერსიტეტის კვლევებით დგინდება, რომ ღიტინი ბედნიერების იმავე განცდას არ იწვევს, როგორსაც კარგი ხუმრობა. ის მხიარული სიცილის ილუზიას ქმნის. ღიტინის დროს ბავშვი უკონტოლოდ იცინის და მისი ქმედება რეფლექსებით არის გამოწვეული. ამას პატარა მაშინაც კი აკეთებს, როდესაც მას ღიტინი ძალიან აღიზიანებს და მისგან თავის დაღწევა სურს.

  • ბავშვის თოჯინასთან ერთად დაძინება

ბავშვს ხარისხიანი ძილისთვის მოხერხებული მატრასი, რბილი თეთრეული და თბილი საბანი სჭირდება. გარკვეულ ასაკამდე პატარას ბალიშიც კი არ ესაჭიროება. ბავშვის საძინებლის დეკორაციებით გადატვირთვა საჭირო არ არის. მის საწოლში თოჯინას ნუ მოათავსებთ. რბილი სათამაშო ბავშვს სრულფასოვნად გამოძინებაში ხელს უშლის. ის პატარას ხშირად აღვიძებს. შესაძლოა, ბავშვმა სათამაშო სახესთან მეტისმეტად ახლოს მიიტანოს, რაც მას ნორმალურად სუნთქვის შესაძლებლობას არ მისცემს.

  • ბავშვის საძინებელში სპეციალური სანათის დადგმა

ბავშვის ოთახში მთელი ღამით სინათლის დატოვება ძალიან ცუდი გადაწყვეტილებაა. ზრდის ჰორმონი, რომელსაც ადამიანის ორგანიზმი ძილში გამოიმუშავებს, სიბნელეში უკეთ იწარმოება. მშობლები ბავშვის ოთახს სხვადასხვა მიზნით ანათებენ. მათ ნაწილს სანათის შუქზე საფენების გამოცვლა უმარტივდება, ზოგიერთი ცდილობს ბავშვი სიბნელის შიშისგან დაიცვას. თუ მშობლები ბავშვის ოთახში სანათის მოთავსების გადაწყვეტილებას მაინც მიიღებენ, უმჯობესია, თუ განათება წითელი ფერის იქნება. წითელი ფერის შუქზე ძილის ჰორმონი, მელატონინი უკეთ გამომუშავდება. თეთრი, მწვანე და ლურჯი ფერის განათება კი ძილის პროცესს და ზრდის ჰორმონის გამომუშავებას მნიშვნელოვნად აფერხებს.

  • ბავშვის ხელით რწევა

ყველა მშობელი ერთხელ მაინც გამხდარა იძულებული, რომ შვილი ხელით დაერწია, როდესაც მის დაძინებას ვერ ახერხებდა. ზოგჯერ ეს პროცესი საკმაოდ დიდხანს გრძელდება. პედიატრები თვლიან, რომ თუ ბავშვს ძილის რეჟიმს დაბადებიდანვე მოუწესრიგებთ, მას დროულად გამოკვებავთ, საფენის გამოცვლას არ დააგვიანებთ და კომფორტულ ტანსაცმელს ჩააცმევთ, მას ძილის პრობლემები არ შეექმნება. თუ თქვენი შვილი ჭირვეულობს, ეცადეთ ის ხელით დიდხანს არ არწიოთ. ბავშვის რწევისას ფაქიზი და ფრთხილი მოძრაობები უნდა შეასრულოთ.

  • ცრურწმენების გამო ბავშვისთვის სარკის დამალვა

ცნობილი ცრურწმენის მიხედვით, ბავშვი სარკეში თუ ჩაიხედავს, ის ავად გახდება. პედიატრები და ფსიქოლოგები აღნიშნულ ცრურწმენას აბსურდულს უწოდებენ. ისინი მშობლებს ურჩევენ, რომ ბავშვები სარკესთან ხშირად ათამაშონ. სარკის დახმარებით ბავშვი თავდაჯერებული ხდება. ის საკუთარ თავს უკეთ ეცნობა, რაც მის განვითარებას მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს.

  • ბავშვისთვის სტერილური გარემოს შექმნა

მშობლები თვლიან, რომ სისუფთავე ძალიან მნიშვნელოვანია. მკვლევარები ასკვნიან, რომ მეტისმეტად სტერილური გარემო ბავშვის ჯანმრთელობისთვის სასარგებლო არ არის. მეტისმეტად სუფთა გარემოში გაზრდილი ბავშვის იმუნური სისტემა კარგად ვერ ვითარდება. ბავშვი ალერგიული რეაქციებისადმი მაღალ მიდრეკილებას ავლენს. მას, შესაძლოა, ასთმა, ალერგიული რინიტი და ატოპიური დერმატიტი აწუხებდეს. მშობლები შეცდომას უშვებენ, როდესაც სახლს დღეში რამდენჯერმე ალაგებენ და ბავშვს ცხოველებთან კონტაქტის შესაძლელბლობას არ აძლევენ. რაც უფრო მალე შეეხება თქვენი შვილი ალერგენს, მით ნაკლებად ალერგიული იქნება ის მომავალში.

  • ღამის ქოთნის ნაადრევი გამოყენება

ღამის ქოთნის გამოყენებამდე, კარგად დაფიქრდით, რამდენად კომპეტენტურია ის რჩევები, რომლებიც ახლობლებმა მოგცეს. ერთი წლის ან წლინახევრის ბავშვმა ჯერ კიდევ არ იცის, როგორ უპასუხოს სხეულიდან მიღებულ სიგნალებს. როდესაც ბავშვი საკუთარი ორგანიზმის მოთხოვნილებების აღქმას ისწავლის, ის ღამის ქოთნის გამოყენებასაც მარტივად შეძლებს.

  • იატაკზე ბავშვის შიშველი ფეხებით სიარული

ბავშვები სიარულს, დაახლოებით, ერთი წლის ასაკიდან იწყებენ. როდესაც ეს ხდება, მშობლები მათთვის კომფორტულ ფეხსაცმელებს ყიდულობენ. მშობლების ნაწილი კი ბავშვს იატაკზე შიშველი ფეხებით სიარულის უფლებას აძლევს. ბავშვისთვის ძალიან სასარგებლოა, თუ ის ქვიშაზე, ბალახზე ან მიწაზე შიშველი ფეხით გაივლის, თუმცა იატაკზე შიშველი ფეხებით სიარული ძალიან საზიანოა. ამ დროს მთელი დატვირთვა მყესებზე მოდის, ხოლო ფეხის კუნთები სათანადოდ არ იტვირთება, რაც ბავშვის ნორმალურ ფიზიკურ განვითარებას აფერხებს.

  • ბავშვისთვის საკვების დაძალება

მშობლები და ბებიები ძალიან განიცდიან, როდესაც ბავშვი სადილს სრულად არ მიირთმევს. ისინი მას ართობენ, ახალისებენ, უბრაზდებიან და მიზანს მაინც აღწევენ. საბოლოოდ ამ გადაწყვეტილებით კმაყოფილი მხოლოდ მშობლები და ბებიები არიან. მშობლების მსგავსი ქცევა ბავშვს საკუთარ სხეულზე კონტროლს აკარგვინებს. პატარები ვერ ხვდებიან, რამდენი უნდა მიირთვან და მათ ჭარბწონიანობის პრობლემა ხშირად ექმნებათ.

  • ბავშვის კოვზით გამოკვება

მშობლები, რომლებიც შვილებს კოვზით დიდხანს კვებავენ, მათ ჯანმრთელობას საფრთხეს უქმნიან. როდესაც ბავშვს მშობელი აჭმევს, ის ვერ ხვდება, დანაყრებულია თუ არა, რაც ბავშვს ჭარბწონიანობის პრობლემას უქმნის. ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით, დამოუკდებლად მიირვას და კერძებიც საკუთარი გემოვნებით დააგემოვნოს.

  • ბავშვის ალერგენებისგან დაცვა

მშობლები ალერგიების შიშით ბავშვებს გარკვეული პროდუქტების მიღებას უკრძალავენ. პედიატრები თვლიან, რომ ალერგიული პროდუქტების ბავშვისთვის მიწოდება მის ჯანმრთელობას ზიანს არ აყენებს. იმუნური სისტემა ამ გზით უფრო ძლიერდება და ალერგენებზე შესაბამის რეაქციასაც ავლენს. სწორედ ამიტომ, ბევრი პედიატრი მშობლებს ურჩევს ჩვილებს თევზი ოთხი თვის ასაკიდან მიაწოდონ. ისრაელისა და დიდი ბრიტანეთის მკვლევარები აღნიშნული მოსაზრების სისწორეს ადასტურებენ. ისრაელში მშობლები შვილებს არაქისის კარაქს ერთი წლიდან აძლევენ, დიდ ბრიტანეთში კი - გაცილებით გვიან. როგორც აღმოჩნდა დიდ ბრიტანეთში ბავშვები უფრო ალერგიულები არიან.

  • ბავშვის იძულება, რომ მეგობარს ყველაფერი გაუზიაროს

ორი წლის ასაკიდან ბავშვი თავს პიროვნებად აღიქვამს. მან იცის, რომ გარკვეული ნივთები მის საკუთრებაშია. ბავშვი ნებისმიერ ადამიანს პოტენციურ მოძალადედ აღიქვამს, თუ ის მისი ნივთის აღებას შეეცდება. მშობლებს ამის გაგება უჭირთ. ისინი თვლიან, რომ მათი შვილი ძუნწია. თუ ბავშვს საკუთარი ნივთების სხვებისთვის გაზიარებას აიძულებთ, მას სუსტი ნებისყოფის ადამიანად გაზრდით, რომელსაც არას თქმის უნარი არ გააჩნია და რომელიც ყოველთვის საკუთარი სურვილის წინააღმდეგ მოქმედებს.

  • ბავშვის შეფუთვა ტანსაცმელში, როდესაც მას კიდურები ცივი აქვს

ბავშვს ხელები, ფეხები და ცხვირი ცივი თუ აქვს, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მას ცივა. სისხლის ცირკულაციის თავისებურებების გამო, ბავშვის კიდურები სხეულის სხვა ზონებთან შედარებით უფრო ცივია. ბავშვს ოთახში ხელთათმანები, ქუდი და წინდები არ სჭირდება, თუ ტემპერატურა დაბალი არ არის. მის კანს სუნთქვის შესაძლებლობა უნდა მისცეთ. ბავშვის ჯანმრთელობისთვის გადახურება უფრო საზიანოა, ვიდრე სიცივე. თუ პატარა ოფლიანობს და მას კანი გაუწითლდა, ეს იმას ნიშნავს, რომ ბავშვს სცხელა. მსგავს შემთხვევაში მას ზედმეტი ტანსაცმელი უნდა გახადოთ.

მომზადებულია ​brightside.me- ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

რამდენად მართებულია მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ ციკლი აღდგება? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მეან-გინეკოლოგი დიანა ჭანუყვაძე

რამდენად მართებულია მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ ციკლი აღდგება? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მეან-გინეკოლოგი დიანა ჭანუყვაძე

არსებობს მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ ციკლი აღდგება. რამდენად მართებულია და რამდენი უნდა იყოს ორსულობებს შორის შუალედი? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მეან-გინეკოლოგი, რეპროდუქტოლოგი დიანა ჭანუყვაძე.

- არსებობს მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ მენსტრუაციული ციკლი აღდგება, ლაქტაციის პერიოდში. რამდენად მართებულია?

- დიახ, არსებობს ასეთი მითი, რომ სანამ ჩვილს ძუძუთი კვებავთ, ორსულობა არ დადგება, თუმცა სიმართლე ის არის, რომ თქვენ შეგიძლიათ დაორსულდეთ ბავშვის დაბადებიდან 3 კვირის შემდეგ, მაშინაც კი, თუ ძუძუთი კვებავთ და მენსტრუაცია არ დაგწყებიათ. თუ არ გსურთ მშობიარობის შემდეგ მალევე დაორსულება, მნიშვნელოვანია გამოიყენოთ რაიმე სახის კონტრაცეფცია, ყოველი სქესობრივი კავშირის დროს, მათ შორის, პირველის ჩათვლით.

ძუძუთი კვება ხშირად თრგუნავს ოვულაციას, მაგრამ ეს ყოველთვის ასე არ არის. ქალებს, რომლებიც ექსკლუზიურად ძუძუთი კვებავენ ჩვილს, 6 თვის განმავლობაში, ნაკლებად აქვთ ოვულაცია ამ პერიოდში, ვიდრე ქალებს, რომლებიც ძუძუთი არ კვებავენ თავიანთ ჩვილს - კონტრაცეფციის ამ მეთოდს უწოდებენ ლაქტაციურ ამენორეას. ამ მეთოდის ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევაა მისი სწორად გამოყენება, ჩვილის კვება 3-4 საათში ერთხელ. თუ კვებათა შორის შუალედს არ დაიცავთ, მეთოდი ნაკლებად ეფექტური იქნება.

Planned Parenthood-ის მიხედვით, ლაქტაციური ამენორეა დაახლოებით 98%-ით ეფექტურია, როდესაც ამ მეთოდს ბავშვის დაბადებიდან პირველი 6 თვის განმავლობაში სწორად იყენებთ. მშობიარობიდან 6 თვის შემდეგ ის ნაკლებად ეფექტური ხდება.

- თავდაცვის საშუალებებზე რომ ვისაუბროთ...

- აღსანიშნია, რომ 100%-ით არცერთი კონტრაცეფციული საშუალება არ იცავს ორსულობისგან, მნიშვნელოვანია თითოეული მეთოდის სწორად შერჩევა და გამოყენება, რომ მისი კონტრაცეფციული მოქმედება მაქსიმალურად იყოს გამოყენებული. მშობიარობის შემდეგ ნებისმიერ დროს, შეგიძლიათ გამოიყენოთ შემდეგი კონტრაცეფციული საშუალებები:

• მამაკაცის პრეზერვატივი;
• ქალის პრეზერვატივი;
• იმპლანტი;
• მხოლოდ პროგესტოგენის შემცველი აბები - მინი პილი;
• შეგიძლიათ აირჩიოთ IUD (საშვილოსნოს შიდა საშუალება), ბავშვის დაბადებიდან 48 საათის განმავლობაში. თუ IUD არ ჩაიდგმევა 48 საათის განმავლობაში, რეკომენდებულია დაელოდოთ მშობიარობიდან დაახლოებით 4 კვირის გასვლას.

თუ ბავშვს არ კვებავთ ძუძუთი და თქვენმა გინეკოლოგმა ჩაგიტარათ კონსულტაცია, რის საფუძველზეც გაიგეთ, რომ არ გაქვთ უკუჩვენება კომბინირებულ ჰორმონალურ პრეპარატებზე, შეგიძლიათ დაიწყოთ:

• კომბინირებული აბები;
• ვაგინალური რგოლი;
• კონტრაცეპტული პლასტირი.
ხოლო თუ ძუძუთი კვებავთ, ჯანმრთელობის გარკვეული დარღვევები გაქვთ ან სისხლის შედედების მომატებული რისკი, ჩვეულებრივ გირჩევთ გადადოთ კომბინირებული აბების, რგოლის ან პლასტირის გამოყენება.

- ახდენს თუ არა ზეგავლენას ორგანიზმზე მშობიარობიდან მოკლე პერიოდში ხელახალი ორსულობა და რა მხრივ?

- მშობიარობის შემდგომ ხელახალი დაორსულება, რა თქმა უნდა, შესაძლებელია, თუმცა ასოცირდება გაზრდილ რისკებთან, როგორებიც არის:

• ნაადრევი მშობიარობა;
• თანდაყოლილი პათოლოგიები;
• ნაყოფის ზრდაში ჩამორჩენა და მასის დეფიციტი;
• დედის ანემია;
• მშობიარობის წინ პლაცენტის ნაწილობრივი ან სრული აცლა.

გარდა ამისა, CDC-ის ბოლო დროინდელი მონაცემებით, მშობიარობიდან 18 თვეზე ადრე და 60 თვეზე მეტი ინტერვალის შემთხვევაში დაორსულება შეიძლება ასოცირებული იყოს აუტიზმის განვითარების გაზრდილ რისკთან. კავშირი უფრო გამოკვეთილია აუტიზმის მძიმე ფორმების დროს (​https://www.cdc.gov/ncbddd/autism/features/time-between-births.html).

მშობიარობის შემდგომ მალევე ორსულობამ შესაძლოა ქალს არ მისცეს საკმარისი დრო, რომ მოხდეს ორგანიზმის აღდგენა, როგორც ფიზიკურად, ასევე ფსიქოლოგიურად. მაგალითად, ორსულობამ და ძუძუთი კვებამ შეიძლება გამოიწვიოს ქალის ორგანიზმში სხვადასხვა ვიტამინების და მიკროელემენტების დეფიციტი (რკინა, ფოლიუმის მჟავა, კალციუმი და ა.შ), მშობიარობის შემდგომი დეპრესია და ა.შ.

- რამდენი უნდა იყოს ორსულობებს შორის შუალედი?

- ორსულობის და ჯანმრთელობის რისკის გართულებების შესამცირებლად, კვლევების მიხედვით გვირჩევენ, რომ ორსულობებს შორის შუალედი იყოს 18-დან 24 თვემდე, მაგრამ 5 წელზე ნაკლები. დედის ასაკი 35 წლის ზევით ასოცირდება გაზრდილ რეპროდუქციულ რისკებთან, მათ შორის, უნაყოფობასთან, ქრომოსომულ ანომალიებთან და მშობიარობის არასასურველ შედეგებთან. საჭიროა რისკის და სარგებლის დაბალანსება 35 წელზე მეტი ქალების ორსულობის გადადებასა და ორსულობათა შორის შემცირებულ შუალედებს შორის.

რისკები და რეკომენდაციები არ ვრცელდება წყვილებზე, რომლებსაც ჰქონდათ სპონტანური აბორტი. თუ ჯანმრთელი ხართ და მზად ხართ, არ არის საჭირო ხანგრძლივი შუალედი ორსულობებს შორის.

ბავშვის გაჩენის დროის არჩევა წყვილის პირადი გადაწყვეტილებაა. შემდეგი ორსულობის დაგეგმვისას თქვენ და თქვენმა პარტნიორმა შეიძლება გაითვალისწინოთ სხვადასხვა ფაქტორი, ჯანმრთელობის რისკებისა და სარგებელის. სანამ არ მიიღებთ გადაწყვეტილებას, როდის გააჩინოთ შემდეგი შვილი, ექიმის რეკომენდაციით გამოიყენეთ თქვენთვის მისაღები ჩასახვის საწინააღმდეგო საშუალებები.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად