Baby Bag

ამ უნებლიე შეცდომებით ბავშვის ჯანმრთელობას ვაზიანებთ

ამ უნებლიე შეცდომებით ბავშვის ჯანმრთელობას ვაზიანებთ

მშობლები შვილებს ხშირად უნებურად აყენებენ ზიანს. დროის გასვლასთან ერთად ბავშვის აღზრდის და მასზე ზრუნვის მეთოდები იცვლება. ფსიქოლოგები და ექიმები მშობლებისთვის ახალ-ახალ რეკომენდაციებს ქმნიან, რომლებიც მათ ჯანსაღი და ბედნიერი შვილების აღზრდაში ეხმარება. ჩვენს სტატიაში იმ შეცდომებზე გესაუბრებით, რომლებსაც მშობლები ბავშვზე ზრუნვისას უნებურად უშვებენ და შვილების ჯანმრთელობას ზიანს აყენებენ.

  • ღიტინი ბავშვის გაცინების მიზნით

უფროსები ბავშვებს გაცინების მიზნით ხშირად უღიტინებენ. კალიფორნიის უნივერსიტეტის კვლევებით დგინდება, რომ ღიტინი ბედნიერების იმავე განცდას არ იწვევს, როგორსაც კარგი ხუმრობა. ის მხიარული სიცილის ილუზიას ქმნის. ღიტინის დროს ბავშვი უკონტოლოდ იცინის და მისი ქმედება რეფლექსებით არის გამოწვეული. ამას პატარა მაშინაც კი აკეთებს, როდესაც მას ღიტინი ძალიან აღიზიანებს და მისგან თავის დაღწევა სურს.

  • ბავშვის თოჯინასთან ერთად დაძინება

ბავშვს ხარისხიანი ძილისთვის მოხერხებული მატრასი, რბილი თეთრეული და თბილი საბანი სჭირდება. გარკვეულ ასაკამდე პატარას ბალიშიც კი არ ესაჭიროება. ბავშვის საძინებლის დეკორაციებით გადატვირთვა საჭირო არ არის. მის საწოლში თოჯინას ნუ მოათავსებთ. რბილი სათამაშო ბავშვს სრულფასოვნად გამოძინებაში ხელს უშლის. ის პატარას ხშირად აღვიძებს. შესაძლოა, ბავშვმა სათამაშო სახესთან მეტისმეტად ახლოს მიიტანოს, რაც მას ნორმალურად სუნთქვის შესაძლებლობას არ მისცემს.

  • ბავშვის საძინებელში სპეციალური სანათის დადგმა

ბავშვის ოთახში მთელი ღამით სინათლის დატოვება ძალიან ცუდი გადაწყვეტილებაა. ზრდის ჰორმონი, რომელსაც ადამიანის ორგანიზმი ძილში გამოიმუშავებს, სიბნელეში უკეთ იწარმოება. მშობლები ბავშვის ოთახს სხვადასხვა მიზნით ანათებენ. მათ ნაწილს სანათის შუქზე საფენების გამოცვლა უმარტივდება, ზოგიერთი ცდილობს ბავშვი სიბნელის შიშისგან დაიცვას. თუ მშობლები ბავშვის ოთახში სანათის მოთავსების გადაწყვეტილებას მაინც მიიღებენ, უმჯობესია, თუ განათება წითელი ფერის იქნება. წითელი ფერის შუქზე ძილის ჰორმონი, მელატონინი უკეთ გამომუშავდება. თეთრი, მწვანე და ლურჯი ფერის განათება კი ძილის პროცესს და ზრდის ჰორმონის გამომუშავებას მნიშვნელოვნად აფერხებს.

  • ბავშვის ხელით რწევა

ყველა მშობელი ერთხელ მაინც გამხდარა იძულებული, რომ შვილი ხელით დაერწია, როდესაც მის დაძინებას ვერ ახერხებდა. ზოგჯერ ეს პროცესი საკმაოდ დიდხანს გრძელდება. პედიატრები თვლიან, რომ თუ ბავშვს ძილის რეჟიმს დაბადებიდანვე მოუწესრიგებთ, მას დროულად გამოკვებავთ, საფენის გამოცვლას არ დააგვიანებთ და კომფორტულ ტანსაცმელს ჩააცმევთ, მას ძილის პრობლემები არ შეექმნება. თუ თქვენი შვილი ჭირვეულობს, ეცადეთ ის ხელით დიდხანს არ არწიოთ. ბავშვის რწევისას ფაქიზი და ფრთხილი მოძრაობები უნდა შეასრულოთ.

  • ცრურწმენების გამო ბავშვისთვის სარკის დამალვა

ცნობილი ცრურწმენის მიხედვით, ბავშვი სარკეში თუ ჩაიხედავს, ის ავად გახდება. პედიატრები და ფსიქოლოგები აღნიშნულ ცრურწმენას აბსურდულს უწოდებენ. ისინი მშობლებს ურჩევენ, რომ ბავშვები სარკესთან ხშირად ათამაშონ. სარკის დახმარებით ბავშვი თავდაჯერებული ხდება. ის საკუთარ თავს უკეთ ეცნობა, რაც მის განვითარებას მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს.

  • ბავშვისთვის სტერილური გარემოს შექმნა

მშობლები თვლიან, რომ სისუფთავე ძალიან მნიშვნელოვანია. მკვლევარები ასკვნიან, რომ მეტისმეტად სტერილური გარემო ბავშვის ჯანმრთელობისთვის სასარგებლო არ არის. მეტისმეტად სუფთა გარემოში გაზრდილი ბავშვის იმუნური სისტემა კარგად ვერ ვითარდება. ბავშვი ალერგიული რეაქციებისადმი მაღალ მიდრეკილებას ავლენს. მას, შესაძლოა, ასთმა, ალერგიული რინიტი და ატოპიური დერმატიტი აწუხებდეს. მშობლები შეცდომას უშვებენ, როდესაც სახლს დღეში რამდენჯერმე ალაგებენ და ბავშვს ცხოველებთან კონტაქტის შესაძლელბლობას არ აძლევენ. რაც უფრო მალე შეეხება თქვენი შვილი ალერგენს, მით ნაკლებად ალერგიული იქნება ის მომავალში.

  • ღამის ქოთნის ნაადრევი გამოყენება

ღამის ქოთნის გამოყენებამდე, კარგად დაფიქრდით, რამდენად კომპეტენტურია ის რჩევები, რომლებიც ახლობლებმა მოგცეს. ერთი წლის ან წლინახევრის ბავშვმა ჯერ კიდევ არ იცის, როგორ უპასუხოს სხეულიდან მიღებულ სიგნალებს. როდესაც ბავშვი საკუთარი ორგანიზმის მოთხოვნილებების აღქმას ისწავლის, ის ღამის ქოთნის გამოყენებასაც მარტივად შეძლებს.

  • იატაკზე ბავშვის შიშველი ფეხებით სიარული

ბავშვები სიარულს, დაახლოებით, ერთი წლის ასაკიდან იწყებენ. როდესაც ეს ხდება, მშობლები მათთვის კომფორტულ ფეხსაცმელებს ყიდულობენ. მშობლების ნაწილი კი ბავშვს იატაკზე შიშველი ფეხებით სიარულის უფლებას აძლევს. ბავშვისთვის ძალიან სასარგებლოა, თუ ის ქვიშაზე, ბალახზე ან მიწაზე შიშველი ფეხით გაივლის, თუმცა იატაკზე შიშველი ფეხებით სიარული ძალიან საზიანოა. ამ დროს მთელი დატვირთვა მყესებზე მოდის, ხოლო ფეხის კუნთები სათანადოდ არ იტვირთება, რაც ბავშვის ნორმალურ ფიზიკურ განვითარებას აფერხებს.

  • ბავშვისთვის საკვების დაძალება

მშობლები და ბებიები ძალიან განიცდიან, როდესაც ბავშვი სადილს სრულად არ მიირთმევს. ისინი მას ართობენ, ახალისებენ, უბრაზდებიან და მიზანს მაინც აღწევენ. საბოლოოდ ამ გადაწყვეტილებით კმაყოფილი მხოლოდ მშობლები და ბებიები არიან. მშობლების მსგავსი ქცევა ბავშვს საკუთარ სხეულზე კონტროლს აკარგვინებს. პატარები ვერ ხვდებიან, რამდენი უნდა მიირთვან და მათ ჭარბწონიანობის პრობლემა ხშირად ექმნებათ.

  • ბავშვის კოვზით გამოკვება

მშობლები, რომლებიც შვილებს კოვზით დიდხანს კვებავენ, მათ ჯანმრთელობას საფრთხეს უქმნიან. როდესაც ბავშვს მშობელი აჭმევს, ის ვერ ხვდება, დანაყრებულია თუ არა, რაც ბავშვს ჭარბწონიანობის პრობლემას უქმნის. ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით, დამოუკდებლად მიირვას და კერძებიც საკუთარი გემოვნებით დააგემოვნოს.

  • ბავშვის ალერგენებისგან დაცვა

მშობლები ალერგიების შიშით ბავშვებს გარკვეული პროდუქტების მიღებას უკრძალავენ. პედიატრები თვლიან, რომ ალერგიული პროდუქტების ბავშვისთვის მიწოდება მის ჯანმრთელობას ზიანს არ აყენებს. იმუნური სისტემა ამ გზით უფრო ძლიერდება და ალერგენებზე შესაბამის რეაქციასაც ავლენს. სწორედ ამიტომ, ბევრი პედიატრი მშობლებს ურჩევს ჩვილებს თევზი ოთხი თვის ასაკიდან მიაწოდონ. ისრაელისა და დიდი ბრიტანეთის მკვლევარები აღნიშნული მოსაზრების სისწორეს ადასტურებენ. ისრაელში მშობლები შვილებს არაქისის კარაქს ერთი წლიდან აძლევენ, დიდ ბრიტანეთში კი - გაცილებით გვიან. როგორც აღმოჩნდა დიდ ბრიტანეთში ბავშვები უფრო ალერგიულები არიან.

  • ბავშვის იძულება, რომ მეგობარს ყველაფერი გაუზიაროს

ორი წლის ასაკიდან ბავშვი თავს პიროვნებად აღიქვამს. მან იცის, რომ გარკვეული ნივთები მის საკუთრებაშია. ბავშვი ნებისმიერ ადამიანს პოტენციურ მოძალადედ აღიქვამს, თუ ის მისი ნივთის აღებას შეეცდება. მშობლებს ამის გაგება უჭირთ. ისინი თვლიან, რომ მათი შვილი ძუნწია. თუ ბავშვს საკუთარი ნივთების სხვებისთვის გაზიარებას აიძულებთ, მას სუსტი ნებისყოფის ადამიანად გაზრდით, რომელსაც არას თქმის უნარი არ გააჩნია და რომელიც ყოველთვის საკუთარი სურვილის წინააღმდეგ მოქმედებს.

  • ბავშვის შეფუთვა ტანსაცმელში, როდესაც მას კიდურები ცივი აქვს

ბავშვს ხელები, ფეხები და ცხვირი ცივი თუ აქვს, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მას ცივა. სისხლის ცირკულაციის თავისებურებების გამო, ბავშვის კიდურები სხეულის სხვა ზონებთან შედარებით უფრო ცივია. ბავშვს ოთახში ხელთათმანები, ქუდი და წინდები არ სჭირდება, თუ ტემპერატურა დაბალი არ არის. მის კანს სუნთქვის შესაძლებლობა უნდა მისცეთ. ბავშვის ჯანმრთელობისთვის გადახურება უფრო საზიანოა, ვიდრე სიცივე. თუ პატარა ოფლიანობს და მას კანი გაუწითლდა, ეს იმას ნიშნავს, რომ ბავშვს სცხელა. მსგავს შემთხვევაში მას ზედმეტი ტანსაცმელი უნდა გახადოთ.

მომზადებულია ​brightside.me- ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ღეროვანი უჯრედების გადანერგვა მათი გადარჩენის ერთადერთი გზაა“ - ინტერვიუ ონკო-ჰემატოლოგიისა და ძვლის ტვინის ტრანსპლანტაციის ცენტრის ხელმძღვანელთან

„ღეროვანი უჯრედების გადანერგვა მათი გადარჩენის ერთადერთი გზაა“ - ინტერვიუ ონკო-ჰემატოლოგიისა და ძვლის ტვინის ტრანსპლანტაციის ცენტრის ხელმძღვანელთან
როდესაც დიაგნოზი იცი ან მის გარკვევას ელოდები, როდესაც მკურნალობას იწყებ ან ოპერაციისთვის ემზადები, კლინიკაში მისული პროფესიონალიზმთან და თანამედროვე სტანდარტებთან ერთად, ექიმის კაბინეტში გულისხმიერებას ეძებ, ადამიანს, რომელიც შენს ჯანმრთელობაზე იზრუნებს და ემოციურ - ინფორმაციულად ზუსტად გაჩვენებს გასავლელ გზას. სწორედ ასეთი გარემო დახვდა ​MOMSEDU.GE-ს „ნიუ ჰოპიტალსში“ სტუმრობისას, სადაც ონკო-ჰემატოლოგიისა და ძვლის ტვინის ტრანსპლანტაციის ცენტრის ხელმძღვანელ თამარ კვაჭაძესთან ერთად საინტერესო ინტერვიუ მოგიმზადეთ. საუბრის თემა ძვლის ტვინის ტრანსპლანტაციაა, გამოგვყევით, ვიწყებთ:

- თამარ, რომ გვითხრათ, რას გულისხმობს ძვლის ტვინის ტრანსპლანტაცია და რას წარმოადგენს ძვლის ტვინის ღეროვანი უჯრედები?

თამარ კვაჭაძე: „ძვლის ტვინის ღეროვანი უჯრედების ტრანსპლანტაცია ჰემატოლოგიური და ონკოჰემატოლოგიური დაავადებების მკურნალობის ფართოდ გავრცელებული მეთოდია, რომელიც დაზიანებული უჯრედების მოცილებასა და მათი ახალი, ჯანმრთელი უჯრედებით ჩანაცვლებას გულისხმობს. ძვლის ტვინი ერთადერთი ქსოვილია, რომელიც ღეროვანი უჯრედების, ანუ CD34 + -ის ყველაზე მეტ რაოდენობას შეიცავს. ღეროვანი უჯრედი კი მთელი ცხოვრების მანძილზე მონაწილეობს ქსოვილებისა და ორგანოების განვითარებასა და რეგენერაციაში. მათი გამრავლების, დაყოფის და დიფერენცირების შედეგად პერიფერიულ სისხლში ვიღებთ თეთრ უჯრედებს – ლეიკოციტებს, წითელ უჯრედებს – ერითროციტებს და შემადედებელი ფუნქციის მქონე უჯრედებს – თრომბოციტებს.”

- რომელი დაავადებების მქონე პაციენტებს სჭირდებათ ძვლის ტვინის ტრანსპლანტაცია?

თამარ კვაჭაძე: „მწვავე და ქრონიკული ლეიკემიები, ონკოლოგიური პათოლოგიები, მიელომური დაავადება, აპლასტიური ანემია თუ სხვა. განსხვავებული დაავადებების დროს, ჩვენების მიხედვით სხვადასხვა სახის ტრანსპლანტაციის ჩატარებაა საჭირო. აღსანიშნავია, რომ ღეროვანი უჯრედების ტრანსპლანტაცია სამ ძირითად ჯგუფად იყოფა: 1. აუტოლოგიური, რომლის დროსაც საკუთარი ღეროვანი უჯრედების გადანერგვა ხდება; 2. ალლოგენური, ანუ სხვისი ღეროვანი უჯრედების გადანერგვა და 3. ჭიპლარის ღეროვანი უჯრედების გადანერგვა. აუტოლოგიურ გადანერგვას ვატარებთ, თუ პაციენტს ძვლის ტვინი არ აქვს დაზიანებული და საშუალება გვაქვს, ისე დავასტიმულიროთ ის, რომ საკუთარი ღეროვანი უჯრედების გადასხმა მოხდეს.“

- როგორ ხდება პაციენტის მომზადება ძვლის ტვინის ტრანსპლანტაციისთვის?

თამარ კვაჭაძე: „ვიწყებთ წინა სატრანსპლანტაციო კვლევებით, რომელიც სრული სპექტრის ლაბორატორიულ და ვირუსულოგიურ გამოკვლევებს, ინსტრუმენტულ კვლევებს - მათ შორის : კომპიუტერული ტომოგრაფია (CT), მაგნიტურ-რეზონანსული (MRT) და სხვა მაღალტექნოლოგიური კვლევები.“

გეტყვით, რომ ონკო-ჰემატოლოგიისა და ძვლის ტვინის ტრანსპლანტაციის ცენტრი „ნიუ ჰოსპიტალსში“ 2019 წელს გაიხსნა და მას შემდეგ 20-ზე მეტ პაციენტს ჩაუტარდა ტრანსპლანტაცია; კლინიკისთვის ეს საკმაოდ საამაყო მაჩვენებელია, რაშიც დიდი წვლილი სწორედ თამარ კვაჭაძის გუნდს მიუძღვის.

უმნიშვნელოვანესია ექიმების, ექთნებისა და ექთნის დამხმარეების კვალიფიკაცია. გუნდი იტალიის საუნივერსიტეტო კლინიკაშია გადამზადებული, ცენტრი დაკომპლექტებულია საუკეთესო ჰემატოლოგებით და აქვს მხარდაჭერა ევროპის წამყვანი სპეციალისტებისგან.

- პროცედურულად რამდენად რთულია ძვლის ტვინის ღეროვანი უჯრედების გადანერგვა და რა ტექნოლოგიურ მხარდაჭერას საჭიროებს?

თამარ კვაჭაძე: „ძვლის ტვინის ღეროვანი უჯრედების გადანერგვა არ არის ოპერაცია, რაც ხშირად ეშლებათ. ესაა უჯრედების შემცველი მასის გადასხმა ცენტრალურ ვენაში. ჩვენ არ გვჭირდება საოპერაციო და ანესთეზია, თუმცა გვჭირდება სტანდარტების უმკაცრესი დაცვით მოწყობილი დეპარტამენტი, რომელიც იზოლირებულ პალატებს, წნევის, ჟანგბადისა და ტენიანობის გაჯერების ხარისხის მექანიზებულ კონტროლს მოიცავს. თითოეული დეტალს, მათ შორის სარემონტო მასალების ხარისხსაც კი გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს.“

საგულისხმოა, რომ ტრანსპლანტაციის შემდეგ, პაციენტს სისხლის ანალიზი ეცვლება. არის პერიოდი, როდესაც ლეიკოციტების რაოდენობა ნულს უტოლდება, მის გარეშე კი ორგანიზმს არ აქვს დამცველობითი უნარი და ნებისმიერი ბაქტერიისა თუ ვირუსის მიმღებია. სწორედ ამიტომ აქვს უდიდესი მნიშვნელობა გარემოში თითოეული დეტალის ხარისხს. აღნიშნული ნულოვანი ფაზა, ვიდრე ძვლის ტვინი დაიწყებს ფუნქციონირებას, არის ყველაზე კრიტიკული მომენტი და ამ პერიოდში პალატების სტანდარტების დაცვის პარალელურად უმნიშვნელოვანესია მოვლის ხარისხიც.

- როგორ ხდება ძვლის ტვინის მოგროვება-დამუშავება და შენახვა „ნიუ ჰოსპიტალსში“?

თამარ კვაჭაძე: „მაგალითად, აუტოლოგიური ტრანსპლანტაციის დროს შემდეგი ეტაპები გამოიყოფა: მობილიზაცია, როდესაც პაციენტს სპეციალური მედიკამენტის ინექცია უტარდება, რაც ღეროვანი უჯრედების მობილიზებას, ძვლის ტვინიდან პერიფერიულ სისხლში გადმოსვლას იწვევს.

კოლექცია, როდესაც ცენტრალური ვენის კათეტერიდან ვენური სისხლის ცირკულირება სპეციალურ აპარატში ხდება, შედეგად კი ღეროვანი უჯრედები გამოიყოფა.

მიღებული უჯრედების შესანახად დამუშავება სისხლის ბანკში ხდება.

კრიოპრეზერვაცია - ღეროვანი უჯრედების გაყინვა (-180C) და შესაბამის პირობებში შენახვა.

- ძვლის ტვინის გადანერგვის შემდეგ, სრულად ხდება პაციენტის გამოჯანმრთელება?

თამარ კვაჭაძე: „ძვლის ტვინის ტრანსპლანტაციის წარმატება დამოკიდებულია პაციენტის დიაგნოზსა და დაავადების სიმძიმეზე, ასევე ჩატარებული ტრანსპლანტაციის სახეობასა და ბევრ სხვა პარამეტრზე: დონორის შეთავსების მაჩვენებელზე, ტრანსპლანტაციის შემდგომ ადრეულ და გვიან გართულებებზე, თუმცა უნდა ვიცოდეთ, რომ ღეროვანი უჯრედების ტრანსპლანტაციის დანერგვამდე, ჩატარებული თერაპიის მიუხედევად, პაციენტთა ნაწილი იღუპებოდა. ამ ეტაპზე, ღეროვანი უჯრედების ტრანსპლანტაცია მათი გადარჩენის ერთადერთი გზაა.“

R.

წაიკითხეთ სრულად