Baby Bag

„ბავშვს თუ ყველაფრის გაკეთების უფლებას მივცემთ, ამით თავისუფლების იდეას ვუღალატებთ,“ - მარია მონტესორის რჩევები მშობლებს

„ბავშვს თუ ყველაფრის გაკეთების უფლებას მივცემთ, ამით თავისუფლების იდეას ვუღალატებთ,“ - მარია მონტესორის რჩევები მშობლებს

მარია მონტესორის სწავლებისა და აღზრდის მეთოდებმა დროის გამოცდას გაუძლო. ჩვენს სტატიაში ცნობილი იტალიელი პედაგოგის გამონათქვამებს გაგაცნობთ, რომლებიც ბავშვის სწორად აღზრდაში დაგეხმარებათ.

1. „დამეხმარე, რომ საკუთარი თავის დახმარება შევძლო.“

ბავშვები უამრავ რამეს გააკეთებდნენ თავისუფლად, თუ მშობლები მათ შესაბამის გარემოს შეუქმნიდნენ. თქვენს შვილს მცირე ზომის სამუშაო იარაღები აჩუქეთ, რათა დამოუკიდებლად შრომას მიეჩვიოს. სახლში დაბალი თაროები უნდა გქონდეთ, რომ მან ნივთების დალაგება თავისუფლად შეძლოს. ბავშვს ისეთი ტანსაცმელი უყიდეთ, რომელიც კომფორტულია და რომლის ჩაცმას ის დამოუკიდებლადაც შეძლებს. მარია მონტესორი ამბობდა: „არასდროს დაეხმაროთ ბავშვს იმ დავალების შესრულებაში, რომელსაც ის დამოუკიდებლად გაუმკლავდება.“

2. „გარეგანი ობიექტების სიმარტივე და ნაკლულობა ბავშვის აქტივობისა და სისწრაფის განვითარებას უწყობს ხელს.“

ბავშვებს განვითარებისთვის განსაკუთრებული სათამაშოები არ სჭირდებათ. უმჯობესია, თუ ისინი გარესამყაროს ბუნებრივ ობიექტებზე დაკვირვების შედეგად შეისწავლიან. ბავშვს უბრალო სათამაშოები უყიდეთ. მთავარია, რომ სათამაშო უსაფრთხო იყოს და ბავშვი მისი დახმარებით ახალი ცოდნის შეძენას ახერხებდეს.

3. „ბავშვისთვის თავისუფლების მინიჭება მის თავის ნებაზე მიშვებას არ გულისხმობს.“

მონტესორი აღნიშნავდა: „ბავშვის თავისუფლება გარკვეულ სტრუქტურაში უნდა მოვაქციოთ. ბავშვს თუ ყველაფრის გაკეთების უფლებას მივცემთ, როდესაც მას კონტროლის მექანიზმები გამომუშავებული არ აქვს, ამით თავისუფლების იდეას ვუღალატებთ.“ ბავშვს შინაგანი დისციპლინა უნდა განუვითაროთ. თავისუფლებამ ის გარკვეულ შედეგამდე უნდა მიიყვანოს. ბავშვს არჩევანის თავისუფლება უნდა ჰქონდეს, მას ამისთვის სათანადო პირობები უნდა შეუქმნათ.

4. „ბავშვის დახმარება თუ გვსურს, მას ისეთი გარემო უნდა შევუქმნათ, სადაც ის თავისუფლად განვითარებას შეძლებს.“

ბავშვებს ისეთი გარემო სჭირდებათ, სადაც გარკვეული წესრიგი არსებობს. ასწავლეთ თქვენს შვილს საკუთარი სივრცის მოწესრიგება. ყოველთვის უერთგულეთ განრიგს და რუტინას. ეს ბავშვისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. შეამცირეთ ბავშვის ოთახში სათამაშოების რაოდენობა. ბევრი სათამაშოს ქონა ბავშვის წარმოსახვის უნარს აქვეითებს.

5. „როდესაც ბავშვი რამით ინტერესდება, ის არასტაბილურ ხასიათს კარგავს და კონცენტრაციის უნარს იძენს.“

ბავშვი ყველაზე უკეთ იმას სწავლობს, რაც მას აინტერესებს. ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით აირჩიოს, რისი კეთება სურს. ის უკეთ ისწავლის, თუ ეცოდინება, რომ არჩევანის გაკეთების უფლება აქვს. ყურადღებით შეისწავლეთ თქვენი შვილის ინტერესები. მას ისეთი აქტივობები შესთავაზეთ, რომლებიც მის ინტერესებთან შესაბამისობაშია.

6. „იმიტაცია ფხიზელი გონების პირველადი ინსტინქტია.“

ბავშვი კვლევითა და იმიტაციით უამრავ რამეს სწავლობს. ბავშვს თავგადასავლები შესთავაზეთ. მას შესაძლებლობა მიეცით საკუთარი პატარა ბაღი გააშენოს. დაიხმარეთ შვილი ყოველდღიურ საქმეებში. შესაძლებლობა მიეცით ბავშვს ითამაშოს განსხვავებულად: ბრინჯით, მარცვლეულით. ლობიოს მარცვლებით და ა.შ.

7. „ბავშვის შინაგანი სამყარო იმ შთაბეჭდილებებისგან იგება, რომლებმაც მასზე ყველაზე დიდი გავლენა იქონიეს.“

პატივი ეცით ბავშვს, როდესაც მასთან ურთიერთობთ. თქვენს შვილს თვალებში უყურეთ და ისე ესაუბრეთ. ასწავლეთ ბავშვს რთული ემოციების გამოხატვის სხვადასხვა გზა. მიეცით ბავშვს სწორი მაგალითი, რათა ის შედეგი მიიღოთ, რომელიც გსურთ.

8. „ტრადიციულად დისციპლინას უწოდებენ არა აქტივობას, არამედ სიჩუმესა და უძრაობას. ეს დისციპლინა არ არის, ეს ტანჯვაა, რომელიც ბავშვში მეამბოხურ განცდებს აძლიერებს.“

დისციპლინასა და დასჯას შორის განსხვავება არსებობს, რომლის ამოცნობა უნდა შეგეძლოთ. გახსოვდეთ, რომ ბავშვი ბავშვია, მისგან ზრდასრულის ქცევას ნუ ელით. დისციპლინას გარკვეული მიზანი უნდა ჰქონდეს, თუმცა ეს მიზანი ბავშვის დასჯა არ უნდა იყოს.

9. „მხოლოდ ბავშვის სიყვარული მასწავლებლისთვის საკმარისი არ არის. მას, პირველ რიგში, სამყარო უნდა უყვარდეს და მისი შეცნობის სურვილი ჰქონდეს. მასწავლებელმა ამაზე ბევრი უნდა იმუშაოს.“

სიყვარული საკმარისი არ არის, თუ საკუთარ თავზე არ ვმუშაობთ. გარკვეულ ღირებულებებზე რეფლექსია აუცილებელია. რა თვისებები უნდა განვუვითაროთ ბავშვს? რა არის ყველაზე მნიშვნელოვანი? აუცილებელია, მეტი დემოკრატიულობა და ბავშვისთვის ღირსეული მაგალითის მიცემა.

10. „არ არსებობს აღწერა ან სურათი წიგნიდან, რომელიც ნამდვილი ხეებისა და ტყის რეალურ ხატს, მათ რეალურ სახეს ჩაანაცვლებს.“

ბავშვები ყველაზე უკეთ ბუნებაზე დაკვირვებით სწავლობენ. შესაძლებლობა მიეცით შვილს შეისწავლოს მის ირგვლივ არსებული სამყარო, შეაგროვოს ფოთლები, ქვები, დააკვირდებს მწერების ცხოვრებას, მის ირგვლივ არსებულ ფერებს.

მომზადებულია​ parent.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

მეცნიერების მტკიცებით, კრეატიული ადამიანები მოუწესრიგებელ სახლებში ცხოვრობენ

მეცნიერების მტკიცებით, კრეატიული ადამიანები მოუწესრიგებელ სახლებში ცხოვრობენ

მცირეწლოვანი ბავშვების მშობლებს სტუმრების მიღება ნაკლებად სიამოვნებთ, რადგან სახლში არსებული უწესრიგობის გამო თავს უხერხულად და დარცხვენილად ​გრძნობენ. გასარეცხი ტანსაცმლით სავსე კალათა, ჟურნალის მაგიდაზე მოფენილი ფურცლები და სათამაშოები, იატაკზე მიმოფანტული ასაწყობი კუბები და წიგნები, რომლებსაც წიგნების თაროს გარდა სახლის ნებისმიერ კუთხეში გადააწყდებით - აღნიშნული სურათი ნებისმიერი მცირეწლოვანი ბავშვის მშობლისთვის ნაცნობია. არ აქვს მნიშვნელობა, სახლის დალაგებას დიდ დროს უთმობთ თუ ცოტას, თუ მცირეწლოვანი შვილები და შინაური ცხოველები გყავთ, უწესრიგობას ვერსად გაექცევით.

დედები, რომლებიც ამჩნევენ, რომ მათ სახლში სრული ქაოსი სუფევს, ხშირად ისტრესებიან, ისინი წესრიგის დამყარებას ცდილობენ, ბავშვებს უბრაზდებიან და მათგან საკუთარი სათამაშო სივრცის მილაგებას მოითხოვენ. დღის ბოლოს მშობლებს მოთმინების ძაფი უწყდებათ და საკუთარ ემოციებს ვეღარ აკონტროლებენ.

სახლში გამეფებული უწესრიგობა ზოგიერთ მშობელს იმდენად სტრესავს, რომ მათ საკუთარი შვილების არსებობაც კი ავიწყდებათ. ისინი ვეღარ აცნობიერებენ, რომ ბავშვი მათ ცხოვრებაში უმთავრესი ბედნიერებაა და აღარც ის ახსენდებათ, რომ შვილებს მშობლების მხარდაჭერა ძალიან სჭირდებათ. ამ ყოველივეს გაცნობიერება მშობლების სასოწარკვეთილების მიზეზი ხდება. ბავშვებზე უმიზეზოდ გაბრაზების შემდეგ ისინი მათ წინაშე თავს დამნაშავედ გრძნობენ.

დედებმა მოუწესრიგებელი სახლის გამო მღელვარება დროულად უნდა შეწყვიტონ. თუ მცირეწლოვანი ბავშვების მშობლებს სახლში ესტუმრებით, მათი გაგება უნდა შეძლოთ. თუ ისინი სახლში არსებული უწესრიგობის გამო მოგიბოდიშებენ, აუცილებლად დაამშვიდეთ და უთხარით, რომ საგანგაშო არაფერია.

დედებო, თქვენ საბოდიშო ნამდვილად არაფერი გაქვთ! მომდევნო ჯერზე, როდესაც მოუწესრიგებელ სახლში სტუმრის მიღება მოგიწევთ, არაფერზე ინერვიულოთ. სახლში არსებული ქაოსი ნეგატიური მოვლენა სულაც არ არის.

რაზე მიგვანიშნებს სახლში არსებული უწესრიგობა?

• მოუწესრიგებელ სახლში ბედნიერი ბავშვები ცხოვრობენ - ისინი საკუთარი სათამაშოებით ერთობიან, წარმოსახვას ივითარებენ და თავისუფალი აქტივობებით არიან დაკავებულები. ამ გზით პატარები სამყაროს შეიმეცნებენ, ახალ აღმოჩენებს აკეთებენ, აზროვნების უნარს ივითარებენ და რაც მთავარია, ამ ყველაფერს უდიდესი სიამოვნებით აკეთებენ.

• მოუწესრიგებელ სახლში ადამიანები ცხოვრობენ და თავს ძალიან კარგად გრძნობენ - გასარეცხი ტაფებითა და ქვაბებით სავსე სამზარეულო იმაზე მიგვანიშნებს, რომ სახლში სადილები მზადდება და სახლის ბინადრები ტკბილად მიირთმევენ, ოთახში მიმოფანტული ტანსაცმელი კი იმაზე მეტყველებს, რომ დღეს ეს ტანისამოსი ვიღაცას ეცვა. სახლში გამეფებული უწესრიგობა იმაზე მიგვანიშნებს, რომ ამ სახლში ნამდვილი ოჯახი ცხოვრობს.

• მოუწესრიგებელ სახლში ოჯახის წევრებს ერთმანეთთან მეგობრობა აკავშირებთ - ისინი თავს თავისუფლად გრძნობენ და საკუთარი პიროვნული თავისებურებების გამოხატვის არ ეშინიათ. მათ შეუძლიათ ყოველდღიურად იმ საკითხებზე იზრუნონ, რომლებიც მათთვის პრიორიტეტული და მნიშვნელოვანია, რის გამოც მათ არავინ გაკიცხავს.

• მოუწესრიგებელ სახლში დროს მნიშვნელოვან საქმეებს უთმობენ - იმის ნაცვლად, რომ მთელი დღე დალაგებასა და სახლის მოწესრიგებას დაუთმონ, ოჯახის წევრები დროის ერთად და სასიამოვნოდ გატარებას ცდილობენ. ისინი სამსახურის საქმეებსაც აგვარებენ და სერიოზული საუბრებისთვისაც იცლიან.

უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ კრეატიული და ინტელექტუალი ადამიანები მოუწესრიგებელ სახლებში ცხოვრობენ. ბრწყინვალე გონება თქვენ ირგვლივ არსებული ფიზიკური გარემოს მოწესრიგებაში, შესაძლოა, ხელს გიშლიდეთ. ზოგიერთი თეორიის მიხედვით, ადამიანები, რომლებსაც საკუთარი ღირსების განცდა აქვთ და ინტელექტუალური უნარებითაც გამოირჩევიან, სხვების შეხედულებებს ნაკლებად აქცევენ ყურადღებას. ისინი არ ღელავენ იმაზე, თუ რას ფიქრობენ სხვები მათზე. ინტელექტუალი ადამიანები არც იმაზე დარდობენ, როგორ შეაფასებენ სტუმრები მათ სახლში არსებულ ქაოსს და უწესრიგობას. ადამიანები, რომლებსაც განსაკუთრებული გონებრივი შესაძლებლობები აქვთ, სიღრმისეულად აზროვნებენ. ისინი იდეალისტები არიან და ყოველდღიურ აქტივობებზე ფიქრთით თავს ნაკლებად იწუხებენ.

ალბერტ აინშტაინმა ფარდობითობის თეორიის ჩამოყალიბება სწორედ იმიტომ შეძლო, რომ გამუდმებით სახლის დალაგებასა და თეფშების რეცხვაზე არ ფიქრობდა. თუ სახლში ქაოსი გაქვთ, ამაში საგანგაშო არაფერია. შესაძლოა, ეს ყოველივე თქვენს ბრწყინვალე გონებრივ შესაძლებლობაზე მიგანიშნებდეთ, რომელსაც გაფრთხილება და განვითარება სჭირდება. ეცადეთ, ოჯახის წევრებთან ერთად ხშირად გაერთოთ და თქვენი შვილების მომავალი სასიამოვნო მოგონებებით გაამდიდროთ. სახლის მოწესრიგებაზე მეტისმეტი მზრუნველობა კი აუცილებელი არ არის. 

მომზადებულია cafemom.com
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 
წაიკითხეთ სრულად