Baby Bag

თუ ბავშვს „არას“ უფრო ხშირად ეტყვით, ვიდრე „კის,“ მას მადლიერების გრძნობას განუვითარებთ

თუ ბავშვს „არას“ უფრო ხშირად ეტყვით, ვიდრე „კის,“ მას მადლიერების გრძნობას განუვითარებთ

თანამედროვე მშობლებისთვის ერთ-ერთ მთავარ პრობლემას ბავშვების გამუდმებული უკმაყოფილება წარმოადგენს. რაც უნდა გააკეთონ უფროსებმა მათთვის, ისინი ბედნიერები მაინც არ არიან.

მშობლები გარკვეულ სტრატეგიებს შეიმუშავებენ, რათა ბავშვების უკმაყოფილება როგორმე დაძლიონ. ისინი, პირველ რიგში, ლექციების კითხვას იწყებენ, რაც დიდი შეცდომაა. როდესაც უფროსები პატარებს სათამაშოებს ჩუქნიან, შემდეგ კი მათ გამუდმებით შეახსენებენ, თუ როგორ გაუმართლათ, რადგან ყველაფერი აქვთ, რაც სურთ, ისინი ბავშვებს აღიზიანებენ. ახალი სათამაშოების შეძენით გახარებულ ბავშვებს ნამდვილად არ უნდათ იმის მოსმენა, თუ რა არის სიღარიბე და რატომ არიან ისინი იღბლიანები სხვებთან შედარებით. მშობლების მხრიდან საჩუქრის ჩუქება, შემდეგ კი ლექციის წაკითხვა ურთიერთგამომრიცხავი ქმედებაა, რაც ბავშვების გაკვირვებას იწვევს. რადგან ბავშვები მადლიერებას სიტყვიერად არ გამოხატავენ, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ისინი უმადურები არიან. მათთვის ლექციების წაკითხვა აუცილებელი სულაც არ არის. ბავშვები კონკრეტულ პრობლემას ვერ იაზრებენ, სანამ მას საკუთარ თავზე არ გამოცდიან. თუ ფიქრობთ, რომ თქვენი შვილი უმადურია, მას ლექციის წაკითხვით საკუთარ ქცევაზე ვერ დააფიქრებთ. ბავშვს გამოცდილების შეძენა სჭირდება და არა მონოლოგების მოსმენა.

ბავშვებთან ნოტაციების კითხვა არ ჭრის. თუ თქვენ შვილებს ეტყვით, რომ ისინი ყოველდღიური პურისთვის, რომელიც აქვთ მადლიერები უნდა იყვნენ, შეცდომას დაუშვებთ. ბავშვები ვერ გაიგებენ, რატომ უნდა ეშინოდეთ უპუროდ დარჩენის. ისინი ჩათვლიან, რომ პურის დეფიციტის პრობლემას მშობლები მაღაზიაში წასვლით მარტივად მოაგვარებენ. მშობლები ამაოდ ფიქრობენ, რომ დამოძღვრა და ბრძნული აზრების ბავშვებისთვის გაზიარება გარკვეულ ასაკამდე რაიმდე შედეგს გამოიღებს. ბავშვს ქცევის მართვას დროულად თუ არ ასწავლით, ის სრულწლოვანების ასაკშიც ისეთივე იქნება, როგორიც ადრეული ბავშვობის ეტაპზე იყო. მადლიერებას სიტყვიერად ვერავის ასწავლით. ბავშვის ხასიათის გამოწრთობას ძალიან დიდი დრო და შრომა სჭირდება.

ბავშვები ისეთივე ადამიანები არიან, როგორებიც ჩვენ ვართ. როდესაც მადლიერებაზე ვსაუბრობთ, უნდა დავფიქრდეთ, როდის ვართ მადლიერები. ადამიანები მადლიერების გრძნობას განიცდიან, როდესაც ძალიან ბედნიერები არიან ისეთი მოვლენით, რომელიც მათ ცხოვრებაში იშვიათად ხდება. ისინი მადლიერები არიან მაშინაც, როდესაც აცნობიერებენ, რომ ყველაფერი, რაც მათ აქვთ, შეიძლება წამში გაქრეს ან დაიკარგოს, შესაბამისად ადამიანები აფასებენ იმას, რაც აქვთ. მძიმე დაავადებები, ბუნებრივი კატასტროფები, არასწორად გაკეთებული არჩევანი, უბედური შემთხვევები, გარდაცვალებები - ეს ის უსიამოვნო მოვლენებია, რომლებიც ყოველდღიურად ათასობით ადამიანს აუბედურებს. შესაბამისად, როდესაც გვაქვს რაღაც, რაც გვაბედნიერებს, ჩვენ მადლიერებას ვგრძნობთ. ბავშვები ძალიან პატარები არიან იმისთვის, რომ ეს ყველაფერი გაიგონ. ამ ყოველივეს გაცნობიერება თინეიჯერებსაც კი უჭირთ.

ბავშვისთვის მადლიერების გრძნობის გაჩენა თუ გსურთ, მისი მოთხოვნები და სურვილები ყოველწამიერად არ უნდა შეასრულოთ. თქვენი შვილის „მინდა“ ხშირად არ უნდა დაკმაყოფილდეს. თუ ბავშვის ახირებებს იშვიათად დააკმაყოფილებთ, მას არ ექნება მოლოდინი, რომ მისი მოთხოვნები შესრულდება. ასეთ შემთხვევაში, ის ძალიან მადლიერი იქნება, როდესაც დაინახავს, რომ მას მოულოდნელი საჩუქარი გაუკეთეთ და მადლობასაც კი გეტყვით. თუ ბავშვს „არას“ უფრო ხშირად ეტყვით, ვიდრე „კის,“ მას მადლიერების გრძნობას განუვითარებთ. ეს იმას არ გულისხმობს, რომ ბავშვის სურვილებს ყოველთვის ოპოზიციაში უნდა ჩაუდგეთ. უბრალოდ მას უნდა აგრძნობინოთ, რომ მისი სურვილები და მოთხოვნები უპირობოდ არ კმაყოფილდება.

შვილებს ყველაფერი მიეცით, რაც მათი ემოციური, ფიზიკური, სულიერი და ინტელექტუალური სიჯანსაღისთვის აუცილებელია, ამასთან ბავშვებს უნდა აგრძნობინოთ, რომ თქვენს უმთავრეს მიზანს მათი სწორად აღზრდა წარმოადგენს. ბავშვების „მინდა“ -ს დადებითადაც უნდა უპასუხოთ, თუმცა ეს ჩვევად არ უნდა გექცეთ.

მომზადებულია​ smarthomeschooler.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა  

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

შეიძლება დაინტერესდეთ

ძვირადღირებული საჩუქრების ინტენსიურად ჩუქების შემთხვევაში, არსებობს მუდმივ მოთხოვნილებაში გადაზრდის რისკი

ძვირადღირებული საჩუქრების ინტენსიურად ჩუქების შემთხვევაში, არსებობს მუდმივ მოთხოვნილებაში გადაზრდის რისკი

სკოლის დამთავრების ან გამოცდების ჩაბარების შემდეგ ძვირადღირებული ნივთების ჩუქებით, ვუკარგავთ თუ არა მოტივაციას შვილებს, თვითონ მიაღწიონ მიზანს, ხომ არ წარმოადგენს ეს დამოუკიდებლობის შეზღუდვას? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პრაქტიკოსი ქცევითი თერაპევტი, სუპერვაიზერი, ფსიქოლოგიის მაგისტრი, მაკო გაგნიძე.

- ხშირად, როდესაც შვილი ამთავრებს სკოლას, ან წარმატებით ასრულებს გამოცდებს, მშობლები ასაჩუქრებენ ძვირადღირებული ნივთებით (მაგალითად, მანქანა) რამდენად მიზანშეწონილია ეს მათთვის, ვუკარგავთ თუ არა მოტივაციას, თვითონ მიაღწიონ მიზანს?

- როგორ ფიქრობთ, რატომ ვჩუქნით ერთმანეთს საჩუქრებს? რას ვასწავლით ბავშვებს, როდესაც მათ სიურპრიზს ვუმზადებთ, ან ვაძლევთ შესაძლებლობას საჩუქარი გაუკეთონ ოჯახის წევრებს და მეგობრებს? აღნიშნულის გაცემა სოციალური ცხოვრების განუყოფელი ნაწილია, ამით გვინდა ვაჩვენოთ, რომ ადამიანი ჩვენთვის ძვირფასია, ვზრუნავთ მასზე და შეძლებისდაგვარად ვაძლევთ იმას, რაც მისთვის სასურველია, რაზეც ოცნებობს. ეს არის ის, რასაც საკუთარი სურვილით ვჩუქნით ადამიანებს, რათა გავახაროთ და ვასიამოვნოთ, ეს ნიშნავს ერთმანეთისთვის ბედნიერების, სიხარულის, აღფრთოვანების მინიჭებას, ყოველგვარი დამსახურების და პირობების გარეშე.
თავის მხრივ, რა თქმა უნდა, მისი ემოციური არსი ხშირად უფრო მნიშვნელოვანი და ღრმაა, ვიდრე მატერიალური. მშობლებსა და შვილებს შორის ფსიქოლოგია გარკვეულწილად პირობების და წესების არსებობას ითვალისწინებს, ასე ვთქვათ, ურთიერთშეთანხმებითი ფორმით, რომელთა შესრულების შემდეგ ბავშვი იღებს ჯილდოს. ეს გარკვეულწილად დაკავშირებულია მოტივაციასთან. არსებობს ორი სახის მოტივაცია: შინაგანი და გარეგანი. როცა მშობელი ბავშვს ეუბნება - „თუ გამოცდას ჩაბარებ, გიყიდი მანქანას“, ეს არის მოტივაციის ყველაზე გავრცელებული ფორმა, გარეგანი მოტივაცია, როცა ადამიანი ამა თუ იმ ქმედებას ასრულებს გარეგანი ზემოქმედების, ჯილდოს მიღების გამო. ასეთი მოტივაცია არის ხანმოკლე და არაეფექტური. წარმატების მიღწევა მხოლოდ ამით ვერ ხერხდება, ან თუ ხერხდება ხანმოკლე დროით. შინაგანი მოტივაციის საყრდენ ფაქტორებს წარმოადგენს: მოთხოვნილება, ინტერესი, შინაგანი განწყობა. წარმმართველი პროცესია ადამიანის შინაგანი მდგომარეობა.
სწორედ ამიტომ მშობლის მიზანი უნდა იყოს შინაგანი მოტივაციის ამაღლება, რაც არის ხანგრძლივ დროზე ორიენტირებული, მიზნობრივი, რითიც ადამიანი სწავლობს საკუთარი ინტერესებისა და სურვილების დაკმაყოფილებას.
ის, თუ რისი ჩუქება შეიძლება და რისი არა, ეს ერთმნიშვნელოვნად ინდივიდუალური საკითხია, მთავარია, რომ საჩუქარი იყოს საჩუქარი და არა მანიპულირების საშუალება, ვალის მოხდა ან რაღაცის კომპენსირება. ძვირადღირებული საჩუქრების ინტენსიურად ჩუქების შემთხვევაში, არსებობს მუდმივ მოთხოვნილებაში გადაზრდის რისკი.
- როგორ უნდა ვაჩუქოთ შვილს საჩუქარი, რომ მასზე დადებითად აისახოს და არა პირიქით, დამოუკიდებლობა დავუკარგოთ?
- ზოგადად საჩუქრის ჩუქების აქტი არის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი, ცხოვრების კმაყოფილებისა და კეთილდღეობის განცდის თვალსაზრისით. ადამიანები, რომლებიც ხშირად აკეთებენ საჩუქრებს, თავს უფრო ბედნიერებად გრძნობენ. რაც შეეხება შვილისთვის საჩუქრის სწორად შერჩევას, დღეს რთულია თანამედროვე მოზარდების გაოცება, თუმცა თუ დეტალურად შევისწავლით მის ხასიათს, ინტერესებს, ჰობის, მისთვის ისეთი ძვირფასი საჩუქრის შერჩევასაც შეძლებთ, რომელიც არ საჭიროებს მნიშვნელოვან მატერიალურ ხარჯებს. საჩუქარი შესაძლოა, არ იყოს მატერიალურად ძვირი, თუმცა, როგორც ზემოთ აღვნიშნე, ჰქონდეს დიდი ემოციური მნიშვნელობა. ასევე მნიშვნელოვნად მიიჩნევა, მას ჰქონდეს გარკვეულწილად სიმბოლური დატვირთვა და რა თქმა უნდა, შერჩეული იყოს საჭიროების, ასაკის გათვალისწინების მიხედვით.
- ზოგიერთ მშობელს სჩვევია ფრაზა - ჩემს ხარჯზე ცხოვრობ და რასაც გეტყვი, ისე უნდა გააკეთო. როგორ აისახება ეს მათ ფსიქიკაზე?

- ​რა თქმა უნდა, მსგავსი გამონათქვამი მშობლის მხრიდან, შვილის მიმართ ნამდვილად არასასიამოვნოა და არაკეთილგანწყობილ დამოკიდებულებას, უპატივცემულობას გამოხატავს. ხშირად მშობელი უკმაყოფილოა საკუთარი შვილით და სურს მისი ცხოვრების გზა თავად განკარგოს, რაც გაუმართლებელია. აღნიშნული ფაქტი წარმოადგენს მშობლის მიერ შვილის პიროვნებად არაღიარებას. 
რა ასაკისაც არ უნდა იყოს შვილი, შესაძლოა, მშობლის მხარდაჭერა მისთვის ცხოვრების გარკვეულ ეტეპებზე მნიშვნელოვანი გახდეს, როგორც ფსიქოლოგიური ასევე მატერიალური, თუმცა ეს არ ზღუდავს მის ინდივიდუალიზმს. შესაძლოა, მშობლის და შვილის მოსაზრებები და ხედვები ერთმანეთს არ ემთხვეოდეს, რაც სრულიად ნორმალურია. მატერიალური თუ ფსიქოლოგიური მხარდაჭერის სანაცვლოდ მშობლისგან მსგავსი მოთხოვნა ყოველგვარ საფუძველს მოკლებული და უსამართლოა, გარკვეულწილად შეიცავს ფსიქოლოგიური ძალადობის ელემენტებს, რაც შესაძლოა საფუძვლად დაედოს სხვადასხვა სახის ფსიქლოგიურ პრობლემებს.

მიეცით შვილებს შეცდომების დაშვების უფლება, დაე, თავად აგონ პასუხი საკუთარ შეცდომებზე და აიღონ პასუხისმგებლობა გადაწყვეტილებებზე, ამასთან, მშობელთან მეგობრული ურთიერთობა ეხმარება შვილს მომავალი ცხოვრების წარმართვაში. მას უნდა შეეძლოს ნებისმიერ დროს გაუზიაროს მშობელს საკუთარი წუხილი, გულისტკივილი და მისი მხრიდან მიიღოს არა სასჯელი და კრიტიკა, არამედ მხარდაჭერა და თანადგომა. მნიშვნელოვანია გარემო, სადაც არსებობს წესებიც, აკრძალვებიც, მაგრამ მშობლები უსმენენ შვილს, აქვთ მისი უპირობო სიყვარული და მიმღებლობა, ესაუბრებიან მას და აფასებენ, როგორც პიროვნებას.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად