Baby Bag

„ბავშვებს ნუ ანახებთ თქვენს გადარევას, არ არის ეს ბავშვისთვის კარგი. ნუ ასმენინებთ მათ აგრესიულ ტექსტებს,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ონლაინ სწავლებასთან დაკავშირებული პრობლემების შესახებ საუბრობს და მშობლებს საინტერესო რჩევებს აძლევს:

„ყველა გაღიზიანებულები ვართ. ზაფხული ისეთი იყო, დაგვავიწყდა ეს წყეული კორონა. ბუნებრივია, რომ ყველგან მატებაა. მსოფლიოში ყველგან ასეა, ველოდებოდი, რომ ასე იქნებოდა. ეს არის მოცემულობა. ახლა გინდა ინერვიულე და გინდა, ნუ ინერვიულებ. გინდა იჩხუბე, იყვირე, რაც გინდა ქენი, მაგრამ მოცემულობას ჩვენ ვერ შევცვლით. მე მესმის მშობლებისაც. წარმოიდგინეთ მშობლები, რომლებიც მუშაობენ, განსაკუთრებით პირველ კლასელების მშობლები. შევდივარ მათ მდგომარეობაში. ბავშვები, რომლებიც ელოდებოდნენ სკოლაში წასვლას, ეს ხომ ცხოვრებაში განსაკუთრებული მოვლენაა. უცებ ასეთი საშინელი იმედგაცრუება და ფრუსტრაცია მოვიდა. როდესაც ჩვენ ვართ გაღიზიანებულები, ბავშვებს ხომ კიდევ უფრო ვსტრესავთ. როდესაც მშობელი არის ასეთი გაღიზიანებული, ბავშვს ესმის მისი ტექსტები, რა დამოკიდებულება უნდა ჩამოუყალიბდეს მას სკოლის მიმართ?“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ონლაინ სწავლებს უამრავი ემოციური პრობლემა ახლავს თან:

„რა შეიძლება, რომ გავაკეთოთ? მშობლების პოზიციიდან ვამბობ. მე არ ვარ მომხრე ონლაინ სწავლების, მე თვითონ ამის მსხვერპლი ვარ, როგორც უმაღლესი სასწავლებლის მასწავლებელი. ჩემზე კარგად არავინ იცის, რა დამღლელი და გამომფიტავია მასწავლებლისთვის ეს. მასწავლებლები ვცდილობთ ეკრანი დავიჭიროთ, მივიპყროთ ყველა სტუდენტის ყურადღება. ვიღაცებს ფანჯრები დახურული აქვთ, ეს კიდევ უფრო მაგიჟებს, შავ კედელს ელაპარაკები. ძალიან სერიოზული ემოციური პრობლემები ახლავს ამას თან, დაძაბულობა, ენერგიის დახარჯვა. პირველ კლასელისთვის ონლაინ სივრცეში ყველა სახე უნდა ჩანდეს. მას გვერდით აუცილებლად უნდა ჰყავდეს მშობელი. ყველა მშობელი მუშაობს, მე არ ვიცი, როგორ მოახერხებენ ისინი ამ ყველაფერს.“

თამარ გაგოშიძე აღნიშნავს, რომ დაწყებით კლასებში ბავშვებისთვის არავერბალური კომუნიკაცია აუცილებელია:

„პირველ კლასელებისა და დაწყებითი კლასის მოსწავლეებისთვის არავერბალური კომუნიკაცია არის წამყვანი. მათთვის ეს ყველაფერი დიდი დანაკლისია. ამ ასაკის ბავშვებისთვის შინაარსი და ცოდნა მოჰყვება რეალურ ურთიერთობებს, კომუნიკაციას მასწავლებელსა და მოსწავლეებს შორის. ექვსი წლის ბავშვს სჭირდება ფიზიკური კონტაქტი. მან დედა, ახლობელი უნდა ჩაანაცვლოს მასწავლებლით. მასწავლებელმა მისი ნდობა უნდა მოიპოვოს. ეს ხდება ფიზიკურად, სამწუხაროდ, ეს არ ხდება ვირტუალურად.“

„ახლა რეალობა ვირტუალურია, ამიტომ ჩემი რჩევაა, ბავშვებს ნუ ანახებთ თქვენს გადარევას. არ არის ეს ბავშვისთვის კარგი. ნუ ასმენინებთ ბავშვებს აგრესიულ ტექსტებს. რაც შეეხება მასწავლებლებს, მათ კლასში ცოტა ბავშვი უნდა ჰყავდეთ, რომ ყველას სახე იყოს დანახვადი, ყველას ვიდეო უნდა იყოს ჩართული. მასწავლებელს უნდა ჰქონდეს ბავშვებთან არაფორმალური კონტაქტი ონლაინ გაკვეთილის დროს,“ - აცხადებს თამარ გაგოშიძე.

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

,,ვერც მასწავლებელი, ვერც მშობელი, ვერც ახალგაზრდები ვერ აფიქსირებენ, რომ ისინი ამცირებენ,...
ბავშვის ქცევა სოციუმში - აღიშნულ თემაზე ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე საუბრობს. მისი თქმით, ვერც მასწავლებელი, ვერც მშობელი, ვერც ახალგაზრდები ვერ აფიქსირებენ, რომ ისინი ამცირებენ, შეურაცხყო...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში? (მიზეზებსა და რისკფაქტორებზე რომ ვისაუბროთ)

- ბავშვთა ასაკში სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს თანდაყოლილი ან შეძენილი. თანდაყოლილი ძირითადად ვითარდება მაშინ, როდესაც დედა ორსულობის დროს იღებს რაიმე მედიკამენტს, გადაიტანს ინფექციურ დაავადებას ან უშუალოდ მუცლადყოფნის პერიოდში მოხდება ნაყოფის დაინფიცირება, რაც იწვევს ნაყოფის სმენის ანალიზატორის განვითარების დარღვევას. ასეთ დროს, შესაძლოა ბავშვი დაიბადოს თანდაყოლილი სმენის დაქვეითებით ან სრული სიყრუით.

შეძენილი სმენის დაქვეითების შემთხვევაში, სმენის დაკარგვა ხდება დაბადების შემდეგ. სმენის დაქვეითება სრულ დაკარგვამდე შესაძლებელია იყოს მწვავე და ქრონიკული. ასევე შექცევადი ან შეუქცევადი. სმენის მწვავე, შექცევადი დაქვეითების დროს ძირითადი მიზეზებია - ყურში უცხო სხეული, გოგირდის საცობი, ცხვირ-ხახაში მიმდინარე ანთებითი პროცესი. სმენის ქორნიკული დაქვეითების ხშირი მიზეზია - ცხვირხახის ადენოიდების ჰიპერპლაზია ან მაღალი ალერგიული ფონი (ცხვირ-ხახაში შეშუპება), რის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს სითხის დაგროვება შუა ყურში და გამოიწვიოს ქრონიკული ექსუდაციური ოტიტი. ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზებით სმენის დაქვეითება როგორც წელი ექვემდებარება მკურნალობას და შესაძლებელია სრული განკურნება.

გარდა ზემოთხსენებული მიზეზებისა, სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს გამოწვეული ყურის ან თავის ტრავმით, მორეციდივე შუაყურის ანთებებით, ინფექციური დაავადებებით. სმენის დაქვეითებისას შეფერხებულია ანბგერის გატარება სმენის ნერვამდე (ამ დროს მკურნალობა მეტნაკლებად ეფექტურია) ან ხდება ნერვის მიერ ბგერის აღქმის დარღვევა (სამწუხაროდ სმენის ნერვის დაზიანება პრაქტიკულად არ ინკურნება), არსებობს ასევევ შერეული შემთხვევებიც, როდესაც ორივე კომპონენტია ერთდროულად.

- რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, რათა არ გამოგვეპაროს პრობლემა?

- სმენა ერთერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია ბავშვის ნორმალური განვითარებისთვის. დაახლოებით 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს მშობლის ხმაზე, ხმაურზე, იხედებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც მოდის ხმა. 1.5 წლიდან ბავშვი უკვე უნდა ცდილობდეს მარტივი სიტყვების წარმოთქმას. თუ აღნიშნული რეაგირებები და მეტყველების დაწყების შეფერხება გახანგრძლივებულია, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს და შესაძლოა, იეჭვოს სმენის დაქვეითებაზე.

- როგორ შეიძლება ავიცილოთ თავიდან ეს პრობლემა?

- საქართველოში არსებობს ძალიან კარგი პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც ხდება ყველა ახალშობილის შემოწმება სმენაზე. თუ ბავშვს აქვს თანდაყოლილი სმენის პრობლემა, ხდება დროული გამოვლენა და შესაბამისად, ჩარევაც დროულად მიმდინარეობს, აღნიშნული ეხმარება სმენადაქვეითებულ ბავშვს მაქსიმალურად ადაპტირდეს სოციუმთან.

პრობლემის თავიდან ასაცილებლად, ორსულობის პერიოდში, დედა უნდა ეცადოს რომ თავი დაიცვას სხვადასხვა ინფექციური დაავადებებისგან, თვითნებურად არ მიიღოს პრეპარატები, დროულად მოხდეს ახალშობილის სკრინინგი და ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის გეგმიური ვაქცინაცია. შუა ყურის მორეციდივე ინფექციების დროს დროულად უნდა მიმართოს ექიმს.

მშობლებს ვურჩევდი, რომ მოერიდონ ბავშვის თვითნებურად მკურნალობას. არსებობს ყურის დაავადებები, რომლის დროსაც გარკვეული პრეპარატების, მათ შორის ყურის წვეთების გამოყენება არ შეიძლება. შესაძლებელია, თვითნებური მკურნალობის დროს გამოიწვიოთ სმენის ნერვის დაზიანება. ხშირად, ყურის ტკივილის დროს ბავშვს ადებენ ცხელ მარილს, რაც დაუშვებელია. ასეთ დროს დიდია ალბათობა, რომ დაფის აპკი გასკდეს და შემდგომში გამოიწვიოს შუა ყურის ქრონიკული ანთება.

- რა შემთხვევებში უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

- მშობელს თუკი რაიმე ეჭვი გაუჩნდა ბავშვის სმენის დაქვეითებასთან დაკავშირებით, სასურველია, დროულად მიმართოს სპეციალისტს, რათა შესაბამისი მკურნალობით მივიღოთ მაქსიმალური შედეგი. სმენის დაქვეითება შესაძლოა მოხდეს, მანამ სანამ ბავშვი მეტყველებას დაიწყებს (თანდაყოლილი) ან როდესაც მეტყველება დაწყებული აქვს და შემდეგ გარკვეული მიზეზით ხდება დაქვეითება ან სრული დაკარგვა. როგორც უკვე აღვნიშნე, 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს ხმაზე, იყურებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც ხმაური ესმის. თუკი ბავშვი უკვე ლაპარაკობს და მშობელმა შეამჩნია რომ საუბრისას ბავშვი სთხოვს რომ ნათქვამი გაუმეოროს, ან ახლოს მიდის ადამიანებთან საუბრის დროს, ან ტელევიზორს უსმენს ხმამაღლა... თუ ასეთი ქცევები ხშირად მეორდება, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს.

ყურადღება მიაქციეთ ცხვირით სუნთქვას, რადგან ყურის პრობლემები ხშირად მოდის ცხვირით სუნთქვის გაძნელებიდან. თუ ბავშვს გაუჭირდა ცხვირით სუნთქვა და ეს დიდხანს გრძელდება, დროულად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.

ცალკე უნდა გამოვყოთ მოზარდებში ყურსასმენების გადამეტებული მოხმარება. ხანგრძლივად ხმამაღლა მუსიკის მოსმენა, მითუმეტეს თუ ყურსასმენი მხოლოდ ერთ ყურზეა ან/და ღამით იძინებს ყურსასმენებით, დამაზიანებლად მოქმედებს სმენის ნერვზე და იწვევს სმენის შეუქცევად დაქვეითებას.

ესაურა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად