Baby Bag

როგორ ვუპასუხოთ ბავშვს რთულ კითხვებზე?

როგორ ვუპასუხოთ ბავშვს რთულ კითხვებზე?

ბავშვები კითხვების დასმის დროს ფილტრს არ იყენებენ. ზოგჯერ ისინი ძალიან რთულ შეკითხვას გისვამენ, რომელზე პასუხის გაცემა გიჭირთ. მნიშვნელოვანია, რომ მშობელი ბავშვთან საუბრისთვის ყოველთვის მზად იყოს. უნდა შეეგუოთ, რომ თქვენი შვილი მცირეწლოვან ასაკში ბევრ რთულ და უხერხულ კითხვას დაგისვამთ. როდესაც მშობელი ცდილობს, რომ თავი აარიდოს ბავშვის რთულ კითხვაზე პასუხის გაცემას, ის შვილისგან კიდევ უფრო მეტ კითხვას იღებს. მშობლები ძალიან ღელავენ, როდესაც ბავშვი მოულოდნელად სვამს უხერხულ ან ორაზროვან შეკითხვას, რომელზე პასუხის გაცემა მათთვის წარმოუდგენლად რთულია.

ბავშვები ხშირად სვამენ შემდეგი სახის კითხვებს: გარდაცვლილი ადამიანები სამოთხეში ხვდებიან? რატომ არის ცა ლურჯი ფერის? რატომ არ შეუძლიათ გოგონებს მაისურების გარეშე სეირნობა, ბიჭებს კი აქვთ ამის შესაძლებლობა? რატომ არის მარიხუანა ცუდი? რა გემო აქვს ღვინოს? რას ნიშნავს სექსი? როგორ ჩნდებიან ბავშვები? როდესაც ბავშვი რთულ კითხვას დაგისვამთ, ნუ შეშინდებით. აჯობებს, თუ შვილის კითხვებს მომზადებული დახვდებით. ჩვენს სტატიაში რამდენიმე რეკომენდაციას შემოგთავაზებთ, რომელთა დახმარებით შვილის რთულ კითხვებზე პასუხის გაცემა არ გაგიჭირდებათ.

  • ბავშვს არ გაუბრაზდეთ

ხალხთან ერთად ბავშვი უხერხულ კითხვას თუ სვამს, ნუ გაბრაზდებით. თავი ხელში აიყვანეთ და პასუხის გასაცემად მოემზადეთ. შეგიძლიათ, გულის სიღრმეში ჩუმად იყვიროთ ან იტიროთ, მაგრამ ბავშვს მშვიდად ესაუბრეთ, რათა მან თქვენ მიმართ გულღია დამოკიდებულება არ დაკარგოს. ბავშვს თუ უყვირებთ ან გაკიცხავთ უხერხული კითხვის დასმის გამო, მას თქვენთან გულახდილი საუბრის ყოველთვის შეეშინდება. ისე მოიქეცით, რომ თქვენი შვილი თქვენთან საუბარს საინტერესოდ აღიქვამდეს და გენდობოდეთ.

  • ბავშვს ნუ მოატყუებთ

ყველაზე ცუდი რამ, რაც შეიძლება თქვენს შვილს გაუკეთოთ, მისთვის ტყუილის თქმაა. მშობლები ძალიან განიცდიან, როდესაც შვილები ატყუებენ, შესაბამისად, ისინიც უნდა გაუფრთხილდნენ პატარების გრძნობებს. თუ ბავშვს მოატყუებთ, მას თქვენს მიმართ უნდობლობა გაუჩნდება. პატივი ეცით თქვენს შვილებს და მათთან ყოველთვის მართალი იყავით. ამგვარად ისინი სიმართლის დაფასებას ისწავლიან. თუ ბავშვი თოვლის ბაბუის შესახებ გეკითხებათ, უმჯობესია, თუ მასთან გულახდილი იქნებით. ბავშვს აუხსენით, რომ თოვლის ბაბუას საახალწლო განწყობა და საჩუქრები მოაქვს, რომ ის გამოგონილი პერსონაჟია, რომელიც ადამიანებს აბედნიერებს.

  • კითხვაზე პასუხი თუ არ გაქვთ, გარკვეული დრო ფიქრს დაუთმეთ

ბავშვი მეტისმეტად რთულ კითხვას თუ სვამს, ღრმად ჩაისუნთქეთ და უთხარით, რომ ეს შესანიშნავი კითხვაა. შემდეგ წამოდექით და ოთახიდან გადით, ამასთან ბავშვი გააფრთხილეთ, რომ მალე დაბრუნდებით. შეგიძლიათ, ბავშვს გულახდილად უთხრათ, რომ ამ კითხვაზე პასუხი არ გაქვთ. თქვენმა შვილმა უნდა იცოდეს, რომ ჩვეულებრივი ადამიანი ხართ, რომელმაც ბევრი რამ არ იცის. ბავშვს უთხარით, რომ კითხვაზე დაფიქრდებით და პასუხს გასცემთ. მომავალში თქვენი დანაპირები აუცილებლად შეასრულეთ. არასდროს სცადოთ, რომ ბავშვისთვის პასუხის გაცემას თავი აარიდოთ.

  • კითხვები მეტისმეტად სერიოზულად არ აღიქვათ

ბავშვი მეტისმეტად უცნაურ კითხვებს თუ სვამს, არ ჩათვალოთ, რომ მას ყველაფერი რიგზე არ აქვს. ეს სავსებით ბუნებრივი მოვლენაა. ბავშვები ძალიან ცნობისმოყვარეები არიან. ისინი ცდილობენ, რომ სამყარო შეიმეცნონ. ბავშვის მიერ დასმული კითხვების სირთულე არ უნდა გაშინებდეთ.

  • ბავშვის მიერ დასმული კითხვები შემეცნებისთვის გამოიყენეთ

ბავშვები ხშირად დაგაფიქრებენ ისეთ საკითხებზე, რომელზე პასუხის მოძიება არ შეგიძლიათ. ისინი შთაგაგონებენ და მნიშვნელოვანი პასუხების ძიებისკენ მოგიწოდებენ. ბავშვის კითხვები შემეცნებისთვის გამოიყენეთ. ეცადეთ, ყოველთვის მზად იყოთ შვილთან სერიოზულ თემებზე საუბრისთვის და მისთვის მნიშვნელოვანი რჩევების მისაცემად.

მომზადებულია ​homeschoolgiveaways.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

თუ ბავშვს „არას“ უფრო ხშირად ეტყვით, ვიდრე „კის,“ მას მადლიერების გრძნობას განუვითარებთ
​თანამედროვე მშობლებისთვის ერთ-ერთ მთავარ პრობლემას ბავშვების გამუდმებული უკმაყოფილება წარმოადგენს. რაც უნდა გააკეთონ უფროსებმა მათთვის, ისინი ბედნიერები მაინც არ არიან. მშობლები გარკვეულ სტრატეგიებს...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის პოზიტიური აღზრდა, რა დადებით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე და ცვლის თუ არა რთულ ქცევას ამგვარი აღზრის სტილი?

რა არის პოზიტიური აღზრდა, რა დადებით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე და ცვლის თუ არა რთულ ქცევას ამგვარი აღზრის სტილი?
რა არის პოზიტიური აღზრდა, რა დადებით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე და ცვლის თუ არა რთულ ქცევას ამგვარი აღზრის სტილი? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ნინო ფირცხალაიშვილი.

- ქალბატონო ნინო, ზოგადად, რა არის პოზიტიური აღზრდა და როგორია მეთოდები?

- აღზრდა საკმაოდ საინტერესო, ხანგრძლივი, უწყვეტი პროცესია, გამოწვევების წინაშე აყენებს მშობლებს. მათ ეკისრებათ უდიდესი პასუხისმგებლობა, რამდენადაც აღზრდის სტილზეა დამოკიდებული, როგორ პიროვნებად ჩამოყალიბდება ბავშვი. სამეცნიერო სფეროში პოზიტიური აზროვნება გულისხმობს ყურადღების გამახვილებას ბავშვის ძლიერ მხარეზე, მის განვითარებასა და ფორმირებაზე. ამ სტილის აღზრდის პროცესში არ განიხილება ბავშვის სუსტი მხარე. ძირითადი პრინციპია მის მიმართ კეთილგანწყობილი გარემოს შექმნა. ასევე, მშობელსა და შვილს შორის ურთიერთპატივისცემაზე დაფუძნებული ურთიერთობების ჩამოყალიბება და რაც მთავარია, ბავშვის უპირობოდ მიღება და სიყვარული.

რაც შეეხება პოზიტიური აღზრდის მეთოდებს, ძალიან ბევრი მეთოდი არსებობს. მათი ძირითადი ამოსავალი პრინციპი გახლავთ, ბავშვების მიმართ მშობლების პოზიტიური განწყობა, მათი მიმღებლობა და ისეთი დამოკიდებულებები, როგორებიცაა: შექება, წახალისება, მოწონება, ნდობის გამოხატვა. პოზიტიური აღზრდის მეთოდებში არ მოიაზრება ისეთი თავისებურებები, როგორებიც არის: დასჯა ფსიქიკური ან ფიზიკური, ზეწოლა, მუქარა და ა.შ.

- რა უპირატესობები აქვს პოზიტიური აღზრდის სტილს და რა დადებით ზეგავლენას ახდენს ბავშვებზე?

- ადამიანი აღზრდის სტილს თავად ირჩევს, გამომდინარე იქიდან, როგორი პიროვნული თავისებურებებით ხასიათდება, როგორი გამოცდილება და ცოდნა აქვს მიღებული, შესაბამისად, ადამიანი, როგორც განვითარებადი არსება, ნებისმიერ სიტუაციაში შეიძლება, დაფიქრდეს ამართლებს თუ არა მის მიერ არჩეული ქცევის სტილი, გადახედოს განხორციელებულ სტრატეგიებს, იმ მეთოდებს, რომლებსაც აღზრდის პროცესში იყენებს და თუ კი ჩათვლის, რომ გარკვეულწილად სირთულეებს აწყდება, ყოველთვის შეუძლია ჩაანაცვლოს, განაახლოს ესა თუ ის მიდგომა. 

მშობელი, რომელიც ირჩევს პოზიტიური აღზრდის სტილს, ძირითადად, მის ხელთ არის ისეთი თავისებურებები, როგორიც არის თავისი მაგალითით მიმართულების მიცემა. მშობელი თავად აძლევს მაგალითს, როგორ შეიძლება მართოს ემოციები, მოაგვაროს პრობლემური სიტუაციები, გაუმკლავდეს ცხოვრებისეულ სირთულეებს, მართოს კონფლიქტური სიტუაცია, დაისახოს მიზნები და მოახერხოს ამ მიზნამდე მისვლა. ამგვარი მიდგომა უნიკალურ შესაძლებლობას აძლევს, განივითაროს ის უნარები, რომლებიც სამომავლოდ გამოადგება - იყოს მიზანსწრაფული, ემპათიური, შეეძლოს საკუთარი თუ სხვისი საზღვრების დაცვა და პატივისცემა. 

მშობელი არ უნდა შეუშინდეს შეცდომის აღიარებას, მნიშვნელოვანია, იყოს გულწრფელი ბავშვის მიმართ. ასევე აუცილებელია ხელი შეუწყოს იმაში, რომ ბავშვმა მოახერხოს საკუთარი თავის მიმართ რწმენის მოპოვება. ამ უნარის განვითარებას ხელს უწყობს შვილისთვის საშუალების მიცემა, თავად მოაგვაროს პრობლემები, დაძლიოს სირთულეები. არანაირ შემთხვევაში მშობელი არ იღებს პასუხისმგებლობას, რამდენადაც ეს შვილს აძლევს საშუალებას, დარწმუნდეს საკუთარ შესაძლებლობებში. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ბავშვი ხდება დამოკიდებული მშობელზე და ნაკლებად არის თავდაჯერებული. ასევე სასურველია, მშობელმა აღიაროს შვილის მცირედი წარმატებაც კი, არ უნდა დაუკარგოს მცდელობა, ძალისხმევა, რომელიც მიზნის მისაღწევად განხორციელდა. გარდა ამისა, მნიშვნელოვანია ბავშვს მისცეს შეცდომის დაშვების უფლება, ისწავლოს ამის გათვალისწინებით, შედეგად ბავშვი მიხვდება, რომ შეცდომა არ არის მარცხი.

- ბავშვებთან, რომლებიც რთული ქცევით ხასიათდებიან, მშობლებს უჭირთ თავის გაკონტროლება. ამ მხრივ, როგორ ცვლის პოზიტიური მიდგომა და მეთოდები ბავშვის ქცევას?

- როდესაც ვსაუბრობთ ბავშვის რთულ ქცევაზე, მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ მისი ასაკობრივი თავისებურებები. მშობელმა უნდა გააანალიზოს შვილის რთულ ქცევას რა უდევს საფუძვლად, რაზე დაკვირვებითაც უფრო მარტივად მიიღებს გადაწყვეტილებას, როგორ მიუდგეს, რა მეთოდები გამოიყენოს. ხშირ შემთხვევაში თითქოს მშობლები და ასევე შვილებიც არასწორ ინტერპრეტაციას უკეთებენ ერთმანეთის რეაგირებას ამა თუ იმ ქცევაზე. მშობლის მხრიდან მძაფრი რეაგირება გარკვეულ საკითხში, ხშირად ბავშვს გარიყულად აგრძნობინებს თავს, ის თავის მხრივ ფიქრობს, რომ მშობელს მისი არ ესმის.

მცირე ასაკის ბავშვებთან, როდესაც რთულ ქცევას აქვს ადგილი, მნიშვნელოვანია, მშობელმა ყურადღება მიაქციოს იმ მომენტში რამდენად არის დაკმაყოფილებული ბაზისური მოთხოვნილებები, რამდენად სრულფასოვანი იყო ძილი, ხომ არ არის მშიერი და ა.შ. თუ შვილის მხრიდან არის რაიმეს მოთხოვნა, რისი დაკმაყოფილებაც მშობელს არ შეუძლია, რადგან ბავშვისთვის არის საზიანო და უარი იწვევს რთულ ქცევას, ამ დროს მშობელი უხსნის თუ რატომ არ შეიძლება ამის განხორციელება. რაც შეეხება, მოზრდილი ასაკის ბავშვებს, მათთვის ძირითადი მიზანი არის დამოუკიდებლობისკენ სწრაფვა. ამ დროს მოზარდებისთვის დიდი მნიშვნელობა აქვს თანატოლების აზრს, ხოლო მშობლების ავტორიტეტი რაღაც დონეზე ქვეითდება. 

ვფიქრობ, მშობელმა ბავშვს უნდა მისცეს საშუალება, გამოხატოს აზრი, მოუსმინოს და შეეცადოს მიიღოს განსხვავებული მოსაზრება, თავისი მხრიდან კი გაუზიაროს საკუთარი მოსაზრება. გულღია საუბარი, თანადგომა საშუალებას აძლევს მშობელს და შვილს უფრო მეტად დაახლოვდნენ, მეტად გაიცნონ ერთმანეთი, რაც ბავშვის ნორმალური განვითარების საფუძველია.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად